بهترین راه درمان انتروپیون یا برگشتگی پلک به داخل کدام است؟ (2 نکته مهم)
انتروپیون یا برگشتگی پلک به داخل چشم چیست؟
برگشتگی پلک به داخل یا انتروپیون زمانی رخ می‌دهد که پلک به سمت داخل چشم می‌چرخد. این وضعیت می‌تواند همیشگی باشد یا فقط در هنگام چشمک زدن یا فشار دادن پلک اتفاق بیافتد. این مشکل بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود و معمولاً پلک پایین را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
استفاده از اشک مصنوعی و کرم‌های مرطوب کننده چشم می‌تواند به کاهش علائم این عارضه کمک کند، اما در بسیاری از موارد نیاز به جراحی برای درمان کامل وجود دارد. اگر این مشکل درمان نشود، می‌تواند به قرنیه (پوشش شفاف جلو چشم) آسیب بزند، باعث عفونت چشم و کاهش بینایی شود.
علائم انتروپیون یا برگشتگی پلک به داخل
علائم برگشتگی پلک به داخل معمولاً به دلیل سایش مداوم مژه‌ها و پلک روی سطح چشم ایجاد می‌شود و می‌تواند موارد زیر را شامل شود:
- احساس وجود جسمی در چشم
- قرمزی چشم
- درد یا التهاب در چشم
- حساسیت به نور و باد
- ریزش شدید اشک
- ترشح مخاط و پوسته پوسته شدن
- کاهش بینایی
انواع انتروپیون
انتروپیون به سه نوع تقسیم می‌شود:
- انتروپیون lnvolutional: این نوع شایع‌ترین نوع است و معمولاً در افراد مسن رخ می‌دهد. این اتفاق به دلیل سست شدن عناصر پلک و حرکت عضله‌ها به سمت بالا است.
- انتروپیون سیکاتریسیل: این نوع در اثر زخم‌های ایجاد شده در پلک به وجود می‌آید و می‌تواند پلک بالا یا پایین را تحت تأثیر قرار دهد. معمولاً ناشی از بیماری‌های التهابی مزمن مثل تراخم است.
- انتروپیون مادرزادی: این نوع نادر است و در آن لبه پلک به سمت قرنیه می‌چرخد. باید توجه داشت که این حالت را نباید با اپی‌بلفارون مادرزادی که در آن مشکلاتی در پوست و عضلات پلک وجود دارد، اشتباه گرفت. درمان این مشکل معمولاً جراحی است.
زمان مراجعه به پزشک
اگر تشخیص برگشتگی پلک به داخل داده شده است و علائم زیر ظاهر شود، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- افزایش سریع قرمزی چشم
- درد
- حساسیت به نور
- کاهش دید
این علائم نشانه‌ی آسیب دیدگی قرنیه چشم هستند و می‌توانند به بینایی آسیب بزنند. اگر دائم احساس کنید که چیزی در چشم‌تان وجود دارد یا متوجه شوید که بعضی از مژه‌ها به سمت داخل برگشته‌اند، حتماً به چشم پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که به موقع به درمان برگشتگی پلک به داخل نپردازید، ممکن است آسیب دائمی به چشم ایجاد شود. تا زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید، می‌توانید از قطره‌های اشک مصنوعی و پمادهای مرطوب کننده برای حفاظت از چشم‌تان استفاده کنید.
علل برگشتگی پلک به داخل
علل برگشتگی پلک به داخل می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
ضعف عضلانی: با افزایش سن، عضلات زیر چشم ضعیف می‌شوند و تاندون‌ها کشیده می‌شوند. ضعف عضلانی شایع‌ترین دلیل برگشتگی پلک به داخل است.
اسکار یا جراحی‌های قبلی: زخم‌های ناشی از سوختگی، آسیب یا جراحی باعث از بین رفتن شکل طبیعی پلک می‌شوند و می‌توانند به برگشتگی پلک کمک کنند.
عفونت چشم:عفونت‌هایی مانند تراخم می‌توانند باعث زخم داخلی پلک شوند و به برگشتگی پلک و حتی نابینایی منجر شوند.
التهاب:خشکی یا التهاب چشم می‌تواند باعث شود بیمار پلک‌ها را بسابد یا فشار دهد که این می‌تواند به اسپاسم عضلات پلک و برگشتن لبه پلک به سمت داخل منجر شود. این وضعیت به نام انتروپیون اسپاستیک شناخته می‌شود.
مشکلات رشدی: اگر برگشتگی پلک مادرزادی باشد، ممکن است پوست اضافی روی پلک باعث برگشتن مژه‌ها به داخل شود.
عوامل خطر
عوامل مختلفی وجود دارد که ممکن است احتمال برگشتن پلک به سمت داخل را افزایش دهد. این عوامل عبارتند از:
- سن: با افزایش سن، احتمال بروز این مشکل بیشتر می‌شود.
- سابقه سوختگی یا آسیب: اگر صورت دچار سوختگی یا آسیب شده باشد، بافت زخم ممکن است موجب برگشتن پلک به داخل شود.
- عفونت تراخم: این عفونت می‌تواند پلک داخلی را زخم کند و افرادی که به این عفونت مبتلا می‌شوند، بیشتر در معرض خطر برگشتگی پلک به سمت داخل هستند.
عوارض انتروپیون
آسیب به قرنیه و تحریک آن از جدی‌ترین عوارض برگشتگی پلک به داخل است که می‌تواند به نابینایی دائمی منجر شود.
تشخیص انتروپیون
معمولاً برگشتگی پلک به داخل در حین معاینه چشم تشخیص داده می‌شود. چشم‌پزشک ممکن است پلک را بررسی کند یا از بیمار بخواهد چشم خود را محکم ببندد. با این کار، پزشک می‌تواند وضعیت پلک، قدرت عضلات و سفتی آنها را ارزیابی کند. اگر بافت زخم یا عمل‌های قبلی دلیل برگشتگی پلک باشد، پزشک ممکن است از بافت‌های اطراف نیز معاینه کند.
درمان انتروپیون (برگشتگی پلک به داخل)
روش درمان برگشتگی پلک بستگی به دلیل آن دارد. انواع درمان‌های غیرجراحی برای کاهش علائم و حفاظت از چشم وجود دارد. اگر عفونت یا التهاب دلیل برگشتگی پلک باشد، معمولاً بعد از درمان، پلک به حالت طبیعی برمی‌گردد. اما در سایر موارد، حتی بعد از درمان ممکن است مشکل برقرار بماند و نیاز به عمل جراحی باشد.
روش‌های موقت
اگر بیمار نتواند جراحی کند یا نیاز به تأخیر داشته باشد، روش‌های موقتی مانند موارد زیر می‌تواند مفید باشد:
لنز نرم: چشم‌پزشک ممکن است لنز نرم را برای پوشش قرنیه و کاهش علائم پیشنهاد کند. این لنزها ممکن است با نسخه یا بدون نسخه در دسترس باشد.
بخیه زدن برای برگشتن پلک به سمت بیرون: این عمل می‌تواند در مطب و با بی‌حسی موضعی انجام شود. پزشک چند بخیه در نقاط خاصی در پلک می‌زند تا آن را به سمت بیرون برگرداند و بافت زخم آن را ثابت نگه دارد. این روش ممکن است موقتی باشد و پلک بعد از چند ماه دوباره به داخل برگردد.
بوتاکس: با تزریق مقداری بوتاکس به پلک پایین، می‌توان این پلک را به سمت بیرون برگرداند. این تزریق باید هر ۶ ماه یک بار تکرار شود.
چسب پوست: می‌توان پلک را با چسب مخصوصی نگه داشت تا به داخل برنگردد. چسب را باید به شکل مناسب و طبق راهنمایی پزشک استفاده کرد.
جراحی برای درمان برگشتگی پلک به داخل
نوع جراحی بستگی به وضعیت بافت اطراف پلک و دلیل برگشتگی آن دارد. اگر این مشکل ناشی از افزایش سن باشد، جراح قسمت کوچکی از پلک پایین را برمی‌دارد تا عضلات و تاندون‌ها کشیده شوند و بخیه‌هایی در نقاط خاصی از پلک زده می‌شود.
اگر بافت زخم در داخل پلک وجود داشته باشد یا سابقه جراحی یا آسیب باشد، جراح ممکن است از بافت دهان یا بینی برای پیوند استفاده کند. قبل از جراحی، پلک و اطراف آن بی‌حس می‌شود و گاهاً بیمار با توجه به نوع عمل داروی آرام‌بخش دریافت می‌کند تا راحت‌تر باشد.
پس از جراحی
پس از جراحی، بیمار باید:
- به مدت یک هفته پماد آنتی‌بیوتیک روی چشم بزند.
- برای کاهش تورم و کبودی از کمپرس سرد به‌طور متناوب استفاده کند.
عوارضی که پس از جراحی طبیعی است:
- تورم موقت
- کبودی در اطراف چشم
پس از جراحی، پلک ممکن است سفت باشد، اما با بهبود زخم، وضعیت بهتر می‌شود. بخیه‌ها معمولاً یک هفته بعد از جراحی برداشته می‌شوند و انتظار می‌رود که تورم و کبودی طی دو هفته بهبود یابد.
پیشگیری از این عارضه
در کل، برگشتگی پلک به داخل قابل پیشگیری نیست، اما می‌توان از برگشتگی ناشی از عفونت تراخم جلوگیری کرد. اگر پس از بازدید از منطقه‌ای که تراخم در آن شایع است، متوجه قرمزی و التهابی در چشم شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
