بیماری هاری چیست؟ (2 نکته مهم)

علایم بیماری هاری در سگ و انسان

هاری بیماری ویروسی است که باعث التهاب مغزی حاد می‌شود. این بیماری به وسیله ویروسی از خانواده رابدو ویریده ایجاد می‌شود. این ویروس می‌تواند در همه حیوانات خون‌گرم از جمله انسان‌ها بیماری ایجاد کند. ویروس از بزاق حیوانی که به هاری مبتلا است و محل گازگرفتگی، به بدن وارد می‌شود و به ماهیچه‌ها و اعصاب انتهایی منتقل می‌شود و شروع به تکثیر می‌نماید. با رضیم همراه باشید.

مرگ در صورت ابتلا به هاری تقریباً قطعی است و در طول تاریخ تنها ۶ نفر از هاری جان سالم به‌در برده‌اند. یک مورد نجات یک دختر ۱۵ ساله از هاری در ویسکانسین، ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۴، اولین موردی بود که بهبودی بدون استفاده از درمان‌های خاص ضدهاری گزارش شد. رئیس سازمان جهانی بهداشت حیوانات می‌گوید: «هر سال ۷۰ هزار کودک به طرز دردناکی از دنیا می‌روند و رسانه‌ها به این موضوع توجه نمی‌کنند اما اگر بیماری مرس ۲۰ پیرمرد را بکشد، همه‌جا درباره‌اش صحبت می‌شود.»

گزارشی که «اتحاد جهانی علیه هاری» در سال ۲۰۱۵ منتشر کرده، نشان می‌دهد هر سال حدود ۵۹٬۰۰۰ نفر در سراسر جهان با ابتلا به این بیماری عفونی بر اثر گازگرفتگی سگ جان خود را از دست می‌دهند. با این حال، محققان دانشگاه کره جنوبی نانوذراتی از طلا تولید کرده‌اند که می‌تواند با استفاده از این ویروس سرطان مغز را درمان کند.

علائم بیماری هاری در حیوانات چیست؟

وقتی ویروس وارد بدن می‌شود، از طریق اعصاب به مغز می‌رود. علائم بیماری هاری در سگ‌ها، گربه‌ها و راسوها ممکن است متفاوت باشد و شامل ترس، حالت تهاجمی، ریزش بزاق از دهان، بلع سخت، گیجی و تشنج باشد.

در حیوانات وحشی مبتلا، ممکن است تنها نشانه‌ها تغییر رفتار باشد. مثلاً حیوانی که معمولاً فقط در شب دیده می‌شود، ممکن است در روز به صورت سرگردان دیده شود. علاوه بر علائم هاری که در سگ‌ها و گربه‌ها وجود دارد، حیوانات بزرگ‌تر مانند اسب، گاو، گوسفند و بز ممکن است گوشه‌گیر شوند، به خود آسیب برسانند، یا به نور حساس شوند.

ریسک و احتمال ابتلا به هاری در انسان چقدر است؟

واکسن هاری و برنامه‌های کنترل حیوانات، به همراه درمان بهتر افرادی که گازگرفته شده‌اند، به طرز چشمگیری تعداد مبتلایان انسانی را در ایالات متحده کاهش داده است. موارد اندکی که اخیراً گزارش شده، به دلیل گازگرفتگی توسط خفاش‌ها بوده است. همچنین تعداد کمی از طریق پیوند قرنیه یا ارگان‌های دچار عفونت، آلوده شده‌اند که این نیز بسیار نادر است. سگ‌ها هنوز یکی از منابع بزرگ بیماری هاری در سایر کشورها هستند، بنابراین افرادی که به خارج از ایالات متحده سفر می‌کنند باید از این موضوع آگاه باشند.

برای کنترل بیماری هاری چه کمکی می‌توانم بکنم؟

حیوانات خانگی خود را به دامپزشک ببرید تا واکسن مناسب بر اساس منطقه‌ای که در آن هستید به آنها تزریق شود.
از تماس حیوان خانگی‌تان با سایر حیوانات جلوگیری کنید. گربه‌ها را در منزل نگه دارید و بر سگ‌های خود هنگام بیرون رفتن نظارت داشته باشید. همچنین، حیوانات خانگی خود را عقیم کنید تا از تولد نوزادهای ناخواسته و مشکلات پرخاشگری جلوگیری کنید.
غذای…

“““html

حیوان خود را به خارج از خانه نگذارید. این کار می‌تواند حیوانات وحشی و ولگرد را به سمت شما جذب کند.
حیوانات وحشی نباید به عنوان حیوان خانگی نگهداری شوند. این کار نه تنها غیرقانونی است، بلکه این نوع حیوانات می‌توانند بیماری هاری را به صاحبان خود و دیگران منتقل کنند.
حیوانات وحشی را از دور تماشا کنید. ممکن است یک حیوان وحشی بیمار به نظر آرام بیاید و هیچ علامتی از بیماری هاری نداشته باشد، اما هرگز به آن نزدیک نشوید. به کودک خود یاد دهید که “هرگز” به حیوانات ناآشنا نزدیک نشود، حتی اگر آن‌ها آرام به نظر برسند و علامتی از بیماری هاری نداشته باشند.
اگر فکر می‌کنید یک حیوان غیرمعمول است، لطفاً این موضوع را به سازمان دامپزشکی استان اطلاع دهید.
اگر در منطقه‌ای هستید که خفاش‌ها زیادی وجود دارد، خانه خود را به گونه‌ای عایق کنید که خفاش‌ها نتوانند وارد آن شوند.

اگر حیوان خانگی‌ام کسی را گاز گرفت چه کار کنم؟

فوری به پزشک مراجعه کنید و توصیه‌های او را دنبال کنید.
با دامپزشک خود تماس بگیرید و مطمئن شوید واکسن حیوانتان به‌روز است.
موضوع گاز گرفتگی را با مسئولین سلامت و کنترل حیوانات منطقه در میان بگذارید. آن‌ها به مدت ۱۰ روز حیوان شما را تحت نظر قرار می‌دهند و اگر هیچ علامتی از بیماری هاری مشاهده نشود (مثل مردن حیوان)، آن را به شما برمی‌گردانند. (نکته از عصرعلم: به یاد داشته باشید که هر گازگرفتگی از طرف حیوانات به این معنا نیست که آن‌ها بیمار هستند. فقط گاز گرفتگی‌هایی مشکوک است که حیوان رفتار غیر عادی نشان دهد.)
به‌سرعت هرگونه رفتار غیر عادی حیوان خود را به دامپزشک اطلاع دهید.

اگر حیوانی من را گاز گرفت چه کار کنم؟

آرامش خود را حفظ کنید اما از گاز گرفتگی غافل نشوید. زخم را با آب و صابون به خوبی بشویید.
فوری با پزشک خود تماس بگیرید و مسأله را با او در میان بگذارید و به توصیه‌های او عمل کنید.
اگر می‌توانید، حیوانی که شما را گاز گرفته، به دام بیندازید و اگر این امکان وجود ندارد، رنگ، اندازه و ویژگی‌های دیگر آن را به خاطر بسپارید تا بتوانید آن را شناسایی کنید.
اگر حیوان ولگرد یا وحشی است، سعی کنید بدون اینکه دوباره گاز بگیرید، آن را به دام بیندازید و اگر مجبور به کشتن حیوان شدید، این کار را با دقت انجام دهید و به سر آن آسیب نزنید زیرا برای تشخیص و آزمایش به سر حیوان نیاز است.

مهم‌ترین راه انتقال هاری به انسان، گاز گرفته شدن توسط یک حیوان هار است. به همین دلیل لمس، نوازش، ضربه زدن، لیس زدن پوست سالم، بوسیدن و یا هر روش دیگری نمی‌تواند هاری را منتقل کند. حتی اگر حیوانی شما را گاز بزند، احتمال ابتلا به هاری تنها در صورتی وجود دارد که آن حیوان ویروس هاری را داشته باشد و این ویروس به سیستم عصبی و بزاق او راه یافته باشد. پس هر گازگرفتگی به معنی انتقال بیماری هاری نیست، ولی پس از گاز گرفتن یا زخم عمیق باید حتماً اقداماتی برای درمان و پیشگیری انجام دهید. (حیوان هار حداکثر ۱۰ روز زنده می‌ماند.)

درمان بیماری هاری چگونه است؟

درمان بیماری هاری بعد از گاز گرفتگی توسط حیوان هار انجام می‌شود و شامل تزریق دوزهای گلوبولین ایمنی هاری انسانی (HRIG) است که باید سریعاً انجام شود. دوز اول باید در همان لحظه یا حداکثر در روز اول تزریق شود و سپس در روزهای ۳، ۷ و ۱۴ دوزهای بعدی طبق زمان اول تزریق خواهند شد. چون حیوان هار حداکثر ۱۰ روز زنده می‌ماند، اگر پس از ۱۰ روز هنوز هم آن حیوان زنده باشد، نیازی به تزریق دوز چهارم واکسن برای فرد گزیده شده وجود ندارد و همان سه دوز کافی است. (زنده ماندن حیوان پس از ۱۰ روز به این معناست که آن حیوان به بیماری هاری مبتلا نبوده است.)

افرادی که قبلاً واکسن هاری را دریافت کرده‌اند، در صورت گاز گرفته شدن توسط یک حیوان هار باید دو دوز واکسن تقویتی (بوستر) را در فاصله ۳ روز بعد از گاز گرفتگی دریافت کنند و نیازی به تزریق HRIG نخواهند داشت. علائم اولیه هاری شامل سرفه، خستگی، تب، سردرد، درد بدن، سوزش در محل گاز گرفتگی، کاهش اشتها، احساس تهوع، و درد عضلانی هستند.

“`

گلو درد یکی از علائم بیماری هاری است. همچنین، افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، ممکن است به نور و صدا حساسیت بیشتری پیدا کنند. اگر این علائم بروز کند، بهبودی فرد تقریباً غیرممکن می‌شود.

مرحله آخر بیماری هاری به نام دوره حاد عصبی شناخته می‌شود. در این مرحله، ویروس هاری به سیستم عصبی مرکزی فرد حمله می‌کند. علائم نهایی این بیماری شامل: اضطراب، رفتارهای خشن، توهم، افسردگی، ترس از آب (که به خاطر کف آوری دهان فرد بیمار بوجود می‌آید)، سختی در صحبت کردن و بلع، فلج شدن فک، حرکات غیرطبیعی دیافراگم، دو بینی، ایست قلبی، مشکلات تنفسی و در نهایت، مرگ بیمار تا حداکثر دو هفته بعد است.

به گفته انستیتو پاستور ایران، اگر کسی توسط حیوانی گاز گرفته شود یا خراشیدگی‌هایی از آن حیوان روی بدنش ایجاد شود، باید به مراکز پیشگیری و درمان هاری مراجعه کرده و تحت درمان قرار گیرد. واکسیناسیون علیه هاری در پنج مرحله انجام می‌شود: اولین دوز در روز وقوع حادثه یا مراجعه، دومین دوز ۳ روز بعد، سومین دوز ۷ روز بعد، چهارمین دوز ۱۴ روز بعد و پنجمین دوز ۳۰ روز بعد تزریق می‌شود. همچنین، در بعضی موارد، اگر مرکز پیشگیری و درمان هاری تشخیص دهد، سرم ضد هاری نیز تزریق می‌شود.

لطفاً اگر سوال یا نکته‌ای درباره هاری در سگ و انسان دارید، آن را در قسمت نظرات با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.

—————————————————————————————————————-

مجله اینترنتی رضیم

مرجان امینی