توکسوکاریازیس بیماری سگ و گربه که می تواند برای انسان خطر ساز باشد (2 نکته مهم)
“`html
توکسوکاریازیس چه می‌دانید؟
در این مقاله از مجله رضیم به بیماری توکسوکاریازیس که ناشی از کرم‌های اسکاریس است پرداخته خواهد شد.
توکسوکاریازیس یک بیماری ناشی از انگل است که انگل آن از خانواده کرم‌های گرد می‌باشد. این انگل در بسیاری از حیوانات، از جمله انسان، باعث بروز بیماری می‌شود. در سگ‌ها و گربه‌ها دو نوع خاص توکسوکارا کتی و توکسوکارا کنیسس وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد بیماری شود.
توله‌سگ‌ها از طریق بند ناف در زمان بارداری و همچنین با خوردن شیر مادر پس از تولد آلوده می‌شوند. اما گربه‌ها تنها با خوردن شیر مادر آلوده به این انگل مبتلا می‌شوند.
این انگل نه تنها در سگ و گربه باعث بیماری می‌شود، بلکه حرکت لارو این انگل در بدن انسان، به ویژه در بچه‌ها، موجب بروز مشکلاتی می‌شود. در ایالات متحده، سالانه تخمین زده می‌شود که هزاران مورد آلودگی در انسان مشاهده می‌شود.
تذکر: به طور کلی، موارد توکسوکاریازیس در انسان نادر است.
راه‌های شیوع توکسوکاریازیس چگونه است؟
آلودگی در سگ‌ها، به‌خصوص سگ‌های ولگرد، از مهمترین علل شیوع این بیماری محسوب می‌شود.
چرا که با پخش کردن مدفوع خود در سطح شهرها، پارک‌ها، خیابان‌ها یا مکان‌های بازی کودکان و باغ‌های خصوصی، به ویژه در روستاها، تخم انگل را به محیط می‌پاشند و به این ترتیب انسان به خصوص کودکان که به طور طبیعی با خاک و سگ‌ها در تماس نزدیک هستند، در معرض آلودگی بیشتری قرار می‌گیرند.
آمارها نشان می‌دهند که 17 تا 76 درصد سگ‌ها به این انگل آلوده هستند و در یک بررسی در شهر همدان آلودگی سگ‌ها به 51 درصد می‌رسد.
هر کرم ماده‌ای که در روده سگ آلوده زندگی می‌کند می‌تواند روزانه 200 هزار تخم را در محیط اطراف پخش کند. در کشورهای غربی و آمریکایی، به دلیل نگهداری سگ‌ها در محل زندگی، این آلودگی به هزاران مورد افزایش می‌یابد.
کودکان از طریق بلع تخم‌های بارور‌شده از طریق خاک، دست‌های آلوده و سبزیجات خام، یا لاروهایی که در گوشت نیم‌پخته‌ی حیوانات آلوده مانند جوجه، گاو و گوسفند وجود دارند، آلوده می‌شوند.
در نهایت، لاروها در بافت‌های بدن انسان حرکت کرده و با خونریزی، نکروز و جمع شدن سلول‌های تک‌هسته‌ای و ائوزینوفیل مشخص می‌شوند.
در اطراف لارو، گرانول‌هایی تشکیل می‌شوند که منجر به جدایی آن بافت از سایر بافت‌های بدن میزبان می‌شود. علائم و نشانه‌های بیماری بستگی به تعداد تخم‌های بلعیده‌شده و تعداد و محل گرانول‌ها و همچنین واکنش حساسیتی میزبان نسبت به آنتی‌ژن‌های لارو دارد.
کودکان کوچک و افرادی که صاحب سگ و گربه هستند بیشتر در معرض ابتلا هستند. کودکان کوچک به خاطر اینکه معمولاً چهار دست و پا راه می‌روند و مرتب دست‌هایشان را به دهان می‌برند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
راه‌های تشخیص توکسوکاریازیس در انسان
- فرم چشمی:
توکسوکاریازیس می‌تواند منجر به بیماری‌های چشمی شود که در نهایت باعث کوری می‌گردد. این فرم زمانی ایجاد می‌شود که انسان یا حیوان تخم انگل را ببلعد. این تخم در روده شکافته می‌شود و به لارو تبدیل می‌شود. لارو می‌تواند با حرکت به نقاط دیگر بدن، از جمله چشم، مشکلاتی برای چشم ایجاد کند که در نهایت منجر به التهاب و زخم شبکیه می‌شود. هر ساله تقریباً هفتصد کودک به خاطر فرم چشمی توکسوکاریازیس بینایی خود را از دست می‌دهند. - فرم احشایی:
آلودگی شدید و مرتبط با توکسوکاریازیس اگرچه به ندرت رخ می‌دهد، اما می‌تواند منجر به ایجاد فرم احشایی توکسوکاریازیس شود. بعد از بلع تخم توکسوکاریازیس، این تخم در روده به لارو تبدیل می‌شود. لاروها در بدن شروع به حرکت می‌کنند تا زمانی که خود به خود بمیرند. این ممکن است چندین سال طول بکشد. ارگان‌هایی که بیشتر درگیر می‌شوند شامل مغز، کبد، ریه‌ها یا چشم هستند.
علائم بیماری توکسوکاریازیس در انسان:
- تب
- سر درد
- سرفه
- درد یا ناراحتی معده
- آسم یا پنومونی
“`
چگونه می‌توانیم از توکسوکاریازیس پیشگیری کنیم؟
- برای اطمینان از عدم آلودگی توله‌ها، سعی کنید توله‌هایی را تهیه کنید که مادرانشان در دوران بارداری کامل تحت درمان ضد انگل بوده‌اند. همچنین توله‌ها را به طور منظم و از سن دو هفته‌گی هر سه هفته یک بار طبق توصیه پزشک دامپزشک درمان کنید.
- پس از بازی با حیوان خانگی (تازه خریداری‌شده و درمان نشده) یا فعالیت در خارج از خانه، دست‌های خود را خوب با صابون بشویید، به خصوص قبل از غذا خوردن.
- به کودکان یاد بدهید که همیشه دست‌هایشان را بعد از بازی با سگ یا گربه و بعد از بازی در خارج از خانه بشویند.
- اجازه ندهید بچه‌ها در مکان‌هایی که با مدفوع حیوانات خانگی یا سایر حیوانات آلوده شده‌اند، بازی کنند.
- هرگز بچه‌های کوچک را با سگ‌ها تنها نگذارید، مگر اینکه سن سگ بیش از شش ماه باشد. همچنین نگذارید نوزادان چهار دست و پا روی زمین حرکت کنند.
- محل بازی کودکان را حصار بکشید تا از ورود سگ‌ها جلوگیری کنید.
- تا حد ممکن از تماس نوزادان با توله‌سگ‌ها و بچه‌گربه‌ها قبل از اتمام برنامه ضد انگل جلوگیری کنید.
- هرگز بچه‌های کوچک را در جلوی درب ورودی ساختمان‌های عمومی روی زمین نگذارید.
- بلافاصله بعد از مدفوع کردن سگ، محل آن را تمیز کنید و بعد از جمع‌آوری مدفوع، آن را به‌طور کامل دور بیندازید. حداقل یک بار در هفته محل زندگی حیوانات خانگی را تمیز کنید و مطمئن شوید که سگ‌تان در مکان‌های عمومی مدفوع نکند.
چگونه توکسوکاریازیس را درمان کنیم:
آلودگی احشایی با داروهای ضد انگل درمان می‌شود که معمولاً با داروهای ضد التهاب نیز همراه است. درمان فرم چشمی این بیماری دشوارتر است و معمولاً تلاش می‌شود تا از پیشرفت آسیب به چشم جلوگیری شود.
چه کسانی بیشتر در معرض توکسوکاریازیس قرار دارند؟
بیشتر بدانید:
کاربر گرامی، اگر سوالی درباره “بیماری مشترک بین حیوان و انسان” دارید، لطفاً در قسمت نظرات پایین همین صفحه با ما و دیگر کاربران در میان بگذارید.
