درمان زخم پای دیابتی : پیشگیری و مراقبت از این عارضه در دیابتی ها (2 نکته مهم)

اختلالات پای دیابتی چیست؟

دیابت دو مشکل اصلی ایجاد می‌کند که می‌تواند بر پای شما تاثیر بگذارد:

1. نوروپاتی دیابتی:

• دیابت غیرقابل کنترل به رشته‌های عصبی آسیب می‌زند. آسیب به اعصاب پا ممکن است باعث شود شما احساس سرما، گرما، یا درد را در پاها از دست بدهید. این مشکل حس را «نوروپاتی حسی دیابتی» می‌نامند.
• به دلیل این مشکل، فرد مبتلا به دیابت ممکن است متوجه بریدگی یا زخم در پای خود نشود. همچنین، عضلات پا ممکن است به درستی کار نکنند، بنابراین حرکت پاها دچار اختلال شده و فشار زیاد روی یک قسمت از پا می‌آید که می‌تواند باعث زخم پا شود.
• برآورد می‌شود که حدود ده درصد افراد مبتلا به دیابت دچار زخم فشاری یا «اولسر» پا شوند. زخم‌های پا در افراد دیابتی به خاطر آسیب عصبی و بیماری رگ‌های محیطی ایجاد می‌شوند.

2. بیماری رگ‌های محیطی:

• دیابت بر گردش خون اثر می‌گذارد. نبود جریان خون کافی در این بیماران باعث می‌شود که زخم‌ها یا بریدگی‌ها دیرتر بهبود یابند. اختلال گردش خون در دست‌ها و پاها در افراد دیابتی به نام «بیماری رگ‌های محیطی» شناخته می‌شود. این بیماری بر رگ‌های خونی که از قلب دور می‌شوند، تاثیر می‌گذارد.
• اگر عفونتی در پا در افراد دیابتی ایجاد شود، به خاطر جریان خون ناکافی، خطر تبدیل آن به اولسر یا «گانگرن» (مرگ بافت‌ها به دلیل نرسیدن خون) بیشتر خواهد بود.

این دو عامل باعث می‌شوند که انواع مشکلات پا در افراد دیابتی به مراتب بیشتر و شدیدتر ظاهر شوند:

• پای ورزشکاران: «پای ورزشکاران» یک عفونت قارچی پوست پا است که با خارش، قرمزی، و ترک‌خوردگی پوست پا نمود پیدا می‌کند. میکروب‌ها می‌توانند از طریق ترک‌های پوستی به درون پوست نفوذ کرده و باعث عفونت شوند. برای درمان پای ورزشکاران از داروهای ضدقارچ استفاده می‌شود. این داروها می‌توانند به صورت قرص و یا کرم برای استفاده موضعی در محل آسیب‌دیده باشند.
• عفونت قارچی ناخن: ناخن‌های مبتلا به عفونت قارچی ممکن است تغییر رنگ دهند (به رنگ زرد- قهوه‌ای درآیند یا مات شوند)، ضخیم‌تر و شکننده‌تر شوند و از بستر ناخن جدا شوند. در برخی موارد ممکن است ناخن‌ها خرد شوند. محیط مرطوب و گرم داخل کفش‌ها می‌تواند رشد قارچ‌ها را تسهیل کند. همچنین آسیب به ناخن خطر عفونت قارچی آن را افزایش می‌دهد.
• درمان عفونت‌های قارچی ناخن دشوار است. داروهایی برای مصرف مستقیم بر روی ناخن وجود دارد، اما این داروها تنها در تعداد کمی از موارد عفونت قارچی ناخن موثرند. پزشک ممکن است داروهای خوراکی برای درمان این عفونت تجویز کند. همچنین درمان ممکن است نیاز به برداشت دوره‌ای بافت آسیب‌دیده ناخن داشته باشد.
• پینه پوستی: پینه پوستی از یک لایه پوست سخت‌شده تشکیل می‌شود که به طور معمول در زیر پا ایجاد می‌شود. پینه‌ها به علت توزیع نامناسب وزن بدن، معمولاً بر رویکف پاشنه یا نرمه پا شکل می‌گیرند. همچنین پینه ممکن است به دلیل استفاده از کفش‌های نامناسب یا ناهنجاری‌های پوستی ایجاد شود.

• میخچه: میخچه ناشی از
  “““html
  • غده‌های سفت‌شده در نزدیکی استخوان‌های انگشت پا یا بین انگشتان پا به نام میخچه شناخته می‌شوند. میخچه‌ها معمولاً بخاطر فشار کفش‌هایی که با انگشتان پا تماس دارند یا سایش انگشتان به یکدیگر ایجاد می‌شوند.
  • اگر دچار میخچه هستید، مراقبت مناسب از آن بسیار مهم است. وقتی به حمام می‌روید، به آرامی از سنگ‌پا برای برداشتن پوست‌های سفت استفاده کنید. از محصولات غیر نسخه‌ای که برای درمان میخچه به فروش می‌رسند، خودداری کنید. هرگز میخچه را نبرید یا با اجسامی تیز جدا نکنید.
  • تاول‌ها: تاول‌های پا ممکن است از سایش کفش بر روی یک ناحیه خاص پوست ایجاد شود. پوشیدن کفش‌های نامناسب یا بدون جوراب می‌تواند تاول‌هایی ایجاد کند که ممکن است عفونی شوند.
  وقتی تاول‌ها را درمان می‌کنید، مهم است که آنها را نترکانید. پوست روی تاول به محافظت از آن در برابر عفونت کمک می‌کند. از یک کرم ضدباکتری و یک بانداژ نرم و پاک برای حفاظت و جلوگیری از عفونت در محل تاول‌ها استفاده کنید.
  • بونیون‌ها: «بونیون» برآمدگی‌ای است که به دلیل خم شدن انگشت شست به سمت انگشت دوم پا به وجود می‌آید. معمولاً ناحیه مفصل انگشت شست قرمز و پینه‌دار می‌شود و ممکن است بزرگ و محکم شود. بونیون‌ها می‌توانند در یک پا یا هر دو پا ایجاد شوند.
  • شاید سابقه خانوادگی برای ابتلا به آنها وجود داشته باشد، اما معمولاً ناشی از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و باریک هستند. این نوع کفش‌ها به انگشت شست فشار می‌آورند و آن را به سمت انگشت دوم می‌رانند.

  استفاده از پد نرم یا فومی بر روی پا می‌تواند به کاهش اصطکاک بونیون کمک کند. همچنین، استفاده از وسیله‌ای که انگشت شست را از سایر انگشتان جدا کند، ممکن است مفید باشد. اگر بونیون باعث درد شدید یا بدشکلی پا شود، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای تصحیح آن باشد.

  • خشکی پوست: خشکی پوست می‌تواند باعث ترک‌خوردگی آن شده و میکروب‌ها را به داخل پوست راه دهد. برای کمک به مرطوب و نرم ماندن پوست از صابون‌ها و لوسیون‌های مرطوب‌کننده استفاده کنید.
  • اولسرهای پا: اولسر پا یک زخم یا شکاف در پوست است که ممکن است عفونی شود. این زخم می‌تواند از خراشیدگی کوچک، بریدگی‌های که به آرامی خوب می‌شوند یا سایش ناشی از کفش نامناسب ایجاد شود. درمان سریع اولسرها بسیار مهم است. برای بهترین درمان، با پزشک خود مشورت کنید.
  • انگشت چکشی: «انگشت چکشی» به دلیل خم شدن غیرطبیعی انگشتان پا به وجود می‌آید. ضعف عضلات باعث می‌شود تاندون‌ها (بافته‌هایی که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند) کوتاه شوند و انگشتان به سمت پایین قوس بردارند.
  • انگشت‌های چکشی ممکن است در راه رفتن مشکلاتی ایجاد کنند و به بروز سایر مشکلات پا مانند تاول، پینه یا زخم بینجامند. استفاده از اسپلینت و کفش‌های خاص می‌تواند در درمان این مشکل مؤثر باشد. در موارد شدید، مراجعه به جراحی برای صاف کردن انگشتان ممکن است ضروری باشد.
  • ناخنک: ناخنک هنگامی رخ می‌دهد که قسمت پایین ناخن به داخل پوست رشد می‌کند. این عارضه باعث ایجاد فشار و درد در ناحیه ناخن می‌شود. ناخن ممکن است به داخل پوست فرو رود و باعث قرمزی، تورم، درد، ترشح و عفونت شود.

  شایع‌ترین علت ناخنک فشار کفش نامناسب است. سایر علل آن شامل کوتاه کردن نادرست ناخن، فشردن انگشتان پا به هم و ضربه‌های مکرر به پا در نتیجه‌ی فعالیت‌هایی مانند دویدن یا ورزش‌های هوازی است. بهترین راه برای جلوگیری از ناخنک، کوتاه کردن صحیح ناخن‌ها است.

  اگر این عارضه ادامه پیدا کند یا به عفونت منجر شود، باید به پزشک مراجعه کرد. موارد شدید ناخنک ممکن است نیاز به عمل جراحی برای برداشتن بخشی از ناخن و صفحه رشد آن داشته باشد.

  “““html
  زگیل‌های کف‌پایی: زگیل‌های کف‌پایی به شکل برآمدگی‌هایی روی نرمه پا یا پاشنه پا دیده می‌شوند که ممکن است در وسط آن‌ها نقاط سیاه یا سوراخ‌های ریزی وجود داشته باشد.

این زگیل‌ها معمولاً دردناک هستند و می‌توانند به صورت تکی یا گروهی ظاهر شوند. زگیل‌های کف‌پایی به دلیل ویروسی ایجاد می‌شوند که لایه بیرونی پوست کف پا را آلوده می‌کند. از داروهای بدون نسخه برای حذف این زگیل‌ها استفاده نکنید. اگر مطمئن نیستید که زگیل کف‌پایی دارید یا پینه، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

نکات پیشگیری از زخم پای دیابتی

• وقتی نشسته‌اید، پاهایتان را بالا نگه دارید تا جریان خون در پاها حفظ شود. می‌توانید از یک چهارپایه کوچک زیر پای خود استفاده کنید. سعی کنید پاهایتان را آویزان نکنید.
• پاهایتان را به مدت طولانی روی هم نگذارید. اگر دیابت دارید، سعی کنید بیشتر از سه دقیقه پاهایتان را در آب نگذارید.
• هر روز بین ۲ تا ۳ بار به مدت ۵ دقیقه انگشتان پا و مچ پاهای خود را تکان دهید و آن‌ها را به بالا و پایین حرکت دهید.
• از کارهایی مانند راه رفتن روی شن داغ، استفاده از پد گرمایی روی پاها، پوشیدن کفش‌های جلوباز و بریدن پینه و میخچه به شدت خودداری کنید.
• اگر از کیسه آب گرم استفاده می‌کنید، هر ۱۰ دقیقه پوست پا را از نظر قرمزی بررسی کنید.
• برای درمان مشکلات پا، از درمان‌های خانگی، خود درمانی یا محصولات بدون نسخه استفاده نکنید.
• بهتر است هر زمان که به پزشک مراجعه می‌کنید، پاهایتان را از نظر سلامت و بهداشت چک کنید، حداقل سالی یک بار.

مراقبت و درمان زخم پای دیابتی

1. عوامل خطر مانند سیگار کشیدن و چربی خون بالا که می‌تواند باعث مشکلات عروقی در پاها شود، را کاهش دهید.
2. مراقبت از پاها در افراد سالمند و دارای وزن زیاد دشوارتر است، پس از نزدیکان خود کمک بگیرید.
3. شاید نتوانید درد ناشی از آسیب را احساس کنید، پس حتماً پاهای خود را به طور مرتب به فردی مطمئن برای بررسی بدهید.
4. اگر بریدگی، زخم، تاول یا کبودی روی پا دارید و پس از یک روز بهبود نیافت، به فرد مسئول مراقبت سلامتی خود اطلاع دهید.
5. اگر نقاط فشاری مانند پینه یا ناخن ضخیم شده در پا دارید، باید به طور مرتب توسط یک متخصص بررسی شود.

همچنین بخوانید: