دروپریدول چیست و چرا تجویز می شود؟ (2 نکته مهم)
“`html
موارد استفاده و عوارض جانبی دروپریدول
دروپریدول (Droperidol) برای ایجاد آرامش و کنترل سریع وضعیت بیمار در اختلالات روانی مانند مانیا (شیدایی) و همچنین برای کنترل تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی استفاده می‌شود. این دارو می‌تواند به تنهایی یا همراه با داروهای دیگر مانند فنتانیل و نیتروس اکساید برای بیهوشی عمومی مورد استفاده قرار گیرد.
نام تجاری: Inapsine
مکانیسم اثر دروپریدول
دروپریدول اثر خود را عمدتاً با مسدود کردن گیرنده‌های دوپامینی در سیستم اعصاب مرکزی به انجام می‌رساند. همچنین این دارو بر گیرنده‌های الفا – آدرنرژیک نیز اثر دارد.
فارماکوکینتیک دروپریدول
این دارو بعد از تزریق عضلانی به سرعت جذب می‌شود. اثرات آن معمولاً 10 تا 30 دقیقه پس از تزریق شروع می‌شود. دارو به سرعت در بدن پخش می‌شود و توسط کبد متابولیزه می‌شود. نیمه عمر آن بیش از 2 ساعت است و اثر تسکین‌دهنده آن حدود 2 تا 4 ساعت ادامه دارد. این دارو از طریق کلیه و صفرا دفع می‌شود.
مقدار و نحوه مصرف دروپریدول
نگهداری بیهوشی:
- بالغین: ۲۲/۰ تا ۲۷۵/۰ mg/kg به صورت وریدی یا عضلانی با دوز نگهدارنده ۵/۲ تا ۲۵/۱ mg.
- بچه‌های ۱۲ تا ۲ سال: کودکان ۰۸۸/۰ تا ۱۶۵/۰ mg/kg به صورت عضلانی یا وریدی.
پیش‌داروی بیهوشی:
- بالغین: ۱۰ تا ۵/۲ mg به صورت عضلانی یا وریدی ۱ تا ۵/۰ ساعت قبل از عمل داده می‌شود.
- بچه‌های ۱۲ تا ۲ سال: ۰۸۸/۰ تا ۱۶۵/۰ mg/kg به صورت عضلانی یا وریدی ۱ تا ۵/۰ ساعت قبل از عمل.
توجه: مصرف آن برای بچه‌های زیر دوسال ممنوع است.
مصرف دروپریدول در دوران بارداری
تحقیقات روی حیوانات باردار نشان داد که این دارو ممکن است بر جنین اثرات جانبی داشته باشد، اما مطالعات کافی روی انسان‌ها انجام نشده است. اگر مزیت استفاده از دارو برای زنان باردار بیشتر از عوارض آن باشد، امکان تجویز دارو وجود دارد.
موارد منع مصرف دروپریدول
1. این دارو نباید در صورتی که فرد دارای کمبود پتاسیم، کمبود منیزیم، یا طولانی شدن فاصله QT در نوار قلب باشد، مصرف شود. همچنین در صورت حساسیت به دارو یا فئوکروموسیتوم (یک تومور نادر در غده فوق کلیوی) نیز منع مصرف دارد.
2. بیماران سالخورده یا ناتوان و افرادی که به شدت بیمار هستند، ممکن است به اثرات کاهنده فشار خون و آرام بخش این دارو حساس‌تر باشند، بنابراین توصیه می‌شود مقدار مصرف در این افراد کمتر باشد.
عوارض جانبی دروپریدول
- تنفسی: اسپاسم حنجره، اسپاسم برونش.
- دستگاه عصبی مرکزی: دیستونی (اختلال حرکتی)، آکاتازیا (ناتوانی در نشستن ثابت)، خم شدن بازو، لرزش خفیف، سرگیجه، اضطراب، خواب آلودگی، بیقراری، توهم، افسردگی.
- قلبی عروقی: تند ضربانی و افت فشار خون.
- چشم، گوش، حلق و بینی: چرخش رو به بالای چشم و اختلالات حرکتی چشمی.
- پوستی: لرز، تعریق صورت، حرکات غیرارادی.
تداخلات دارویی دروپریدول
خطر بروز آریتمی (نامنظمی ضربان قلب) در صورت مصرف همزمان با داروهای آنتی‌هیستامین مانند ترفنادین افزایش می‌یابد. داروهای خواب‌آور و ضد اضطراب نیز می‌توانند اثر تسکین‌دهنده این دارو را بیشتر کنند. داروهایی مانند متوکلوپرامید و لیتیم نیز ممکن است عوارض دارویی را افزایش دهند.
“““html
خارج هرمی دروپریدول را افزایش می‌دهند.
هشدار ها در رابطه با دروپریدول
- دراپریدول در افرادی که بیماری‌های قلبی-عروقی، صرع، مشکلات کبدی، بیماری پارکینسون و الکلسیم حاد دارند باید با احتیاط بسیار استفاده شود.
- دروپریدول نباید همراه با دیگر داروهای کاهش‌دهنده فعالیت سیستم عصبی مرکزی مصرف شود، زیرا ممکن است موجب غش یا اغماء شود. همچنین این دارو باید با احتیاط در افرادی که دچار مشکلات مغز استخوان هستند یا مبتلا به فیوکرموسیتوم هستند، مصرف شود.
توصیه های دارویی دروپریدول
1. از مصرف محصولات الکلی یا دیگر داروهای کاهش‌دهنده فعالیت CNS تا 24 ساعت بعد از مصرف دروپریدول پرهیز کنید.
2. تا 24 ساعت بعد از مصرف دروپریدول، از رانندگی یا کار با ماشین آلات پرهیز کنید.
3. دارو باید به صورت رقیق نشده و از طریق لوله Y شکل یا آنژیوکت وارد بدن شود؛ می‌توانید ۲۰ میلی‌گرم از دارو را در ۱۰۰۰ میلی‌لیتر از رینگر لاکتات، دکستروز یا محلول کلرور سدیم %۹/۰ رقیق کرده و سپس تزریق کنید.
4. برای علائم خارج هرمی از داروهای آنتی‌کولینرژیک مانند بنزتروپین یا دیفن‌هیدرامین استفاده کنید.
5. فقط در صورتی که وسایل احیاء در دسترس دارید از این دارو استفاده کنید.
6. داروی وریدی را به آرامی تزریق کنید (حداکثر با سرعت ۱۰ میلی‌گرم در دقیقه).
7. برای جلوگیری از افت فشار خون وضعیتی، بیمار را به آرامی جابجا کنید.
توجه : اگر تعداد ضربان قلب افزایش یابد یا فشارخون کاهش پیدا کند، سریعاً پزشک را مطلع کنید. بیمار را در وضعیت ترندلنبرگ قرار ندهید و از استفاده از مهارکننده‌های سمپاتیک پرهیز کنید زیرا ممکن است به ایست تنفسی دچار شوند.
شرایط نگهداری دروپریدول
دارو را در جای خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`
