راهنمای کاشت و تکثیر بگونیا (2 نکته مهم)
نحوه نگهداری از گل بگونیا
بگونیا از گیاهان آپارتمانی است که انواعی از آن همیشه سبز و برخی دیگر خزان‌کننده هستند. به خاطر برگ‌ها و گل‌های زیبایی که دارند، بسیاری از افراد در ایران و دیگر نقاط جهان به نگهداری و پرورش آن علاقه‌مندند.
بگونیا بیش از ۲۰۰۰ نوع مختلف دارد. نام علمی این گیاه Begonia است و انواع آن شامل گیاهان چند ساله، همیشه سبز و خزان‌کننده می‌باشد. این گل‌ها به خاطر زیبایی برگ‌ها و گل‌هاشان کشت می‌شوند. برخی از گونه‌ها بسیار کوچک و برخی دیگر تا ۳ متر هم رشد می‌کنند. بعضی از بگونیا‌ها به صورت بالارونده هستند. بگونیا یک گیاه تک پایه است که گل‌های نر و ماده روی یک گیاه وجود دارند. گل‌های نر معمولاً زیبا‌تر هستند و از گل‌های ماده که تخمدان بزرگ‌تری دارند، راحت‌تر قابل شناسایی‌اند.
متخصصان گیاه‌شناسی بگونیا‌ها را به سه گروه اصلی تقسیم می‌کنند: غده‌دار، ریزوم‌دار و ریشه افشان. بگونیاهای ریزوم‌دار دارای ساقه‌های گوشتی در زیر زمین هستند و از همین ساقه‌ها تکثیر می‌شوند. بگونیاهای غده‌دار نیز ریشه‌های ضخیم دارند که برای تکثیر استفاده می‌شوند و معمولاً به خاطر دارای برگ‌های بزرگ معروف هستند.
بسیاری از علاقمندان به گل و گیاه، بگونیا را در گلخانه یا آپارتمان به عنوان یک گیاه گلدانی یا آویزی پرورش می‌دهند. معمولاً کشت بگونیا از طریق قلمه‌زدن انجام می‌شود و این گیاه به نور غیر مستقیم آفتاب، دما بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد و آبیاری یک تا دو بار در هفته نیاز دارد.
ویژگی‌های گیاهی بگونیا
بگونیا گیاهی چند ساله است و اکثر گونه‌های آن همیشه سبز محسوب می‌شوند (بگونیا گلابی خزان‌کننده است). این گیاه یک نوع تک پایه دارد، یعنی گل‌های نر و ماده آن روی یک گیاه وجود دارد. بگونیا به سه دسته غده‌دار، ریزوم‌دار و ریشه فیبری تقسیم می‌شود، اما گل‌های همه این انواع بسیار شبیه به هم هستند. گل‌های نر معمولاً زیبا هستند و گل‌های ماده را می‌توان به راحتی با تخمدان بالدارشان تشخیص داد. گل‌های نر چهار گلبرگ دارند که دو تا از آن‌ها کوچکتر از بقیه هستند و گل‌های ماده ۴ تا ۵ گلبرگ هم اندازه دارند.
شرایط محیطی لازم برای بگونیا
خاک: خاک مناسب برای کشت بگونیا، خاک کمی اسیدی با زهکشی خوب است. یک مخلوط از تورب، خاکبرگ نرم و ماسه برای کشت این گیاه پیشنهاد می‌شود.
نور: بگونیا گیاهانی هستند که به سایه علاقه دارند و به نور غیر مستقیم آفتاب نیاز دارند.
دما: دمای مناسب برای این گیاه در تابستان نهایتاً ۲۱ درجه و در زمستان حداقل ۱۶ درجه سانتیگراد است. همچنین در زمستان باید غده‌ها را در مکان سرد و خشک با دمای ۱۳ درجه نگهداری کنید.
آبیاری: این گیاه به آبیاری متوسط تا زیاد نیاز دارد. در تابستان هفته‌ای ۲ بار و در زمستان هفته‌ای ۱ بار آبیاری مناسب است. در زمستان سطح خاک قبل از آبیاری باید خشک باشد، در غیر این صورت باعث پوسیدگی غده‌ها می‌شود.
مه‌پاشی: این گیاه به رطوبت هوای کافی نیاز دارد و در جایی که رطوبت بین ۵۰ تا ۸۰ درصد باشد، به خوبی رشد می‌کند.
کوددهی: نیاز کودی این گیاه به صورت یک گرم در لیتر هفته‌ای یک بار از فروردین تا آبان است.
نحوه کاشت و تکثیر بگونیا
برای تکثیر بگونیا، می‌توانید از دو روش استفاده کنید: قلمه زدن برگ و تقسیم بوته‌ها. برای کاشت بگونیا مراحل زیر را دنبال کنید:
1. ابتدا برگ‌های سالم و متوسط از گیاه را انتخاب کنید و به همراه ۲.۵ تا ۵ سانتیمتر ساقه آن، با زاویه‌ای مناسب جدا کنید.
2. حتماً از یک چاقو یا قیچی تیز برای این کار استفاده کنید. برش را دقیقاً از زیر گره برگ، یعنی جایی که برگ و ساقه به هم وصل می‌شوند، بزنید.
3. قلمه بگونیا را به صورت زاویه دار (۴۵ درجه) در یک بستر مناسب که شامل پیت ماس، ورمی کولایت و پرلایت به نسبت مساوی باشد، در عمق ۳ تا ۵ سانتیمتر بکارید و با دقت دور آن را با خاک پر کنید تا قلمه در جای خود ثابت بماند.
4. مطمئن شوید که تمام ساقه در خاک قرار بگیرد. همچنین می‌توانید نوک ساقه قلمه را در پودر یا محلول هورمون ریشه‌زایی غوطه‌ور کنید. استفاده از هورمون ریشه‌زایی لازم نیست، اما می‌تواند شانس ریشه‌زایی موفق را افزایش دهد. بعضی از باغبان‌ها برگ‌های بگونیا را از زیر به صورت معکوس روی بستر مرطوب می‌گذارند و برای افزایش تماس، مقداری خاک روی آن می‌ریزند.
5. بعد از کاشت، روی گلدان را با یک نایلون شفاف بپوشانید تا دما و رطوبت مناسب برای رشد ریشه تامین شود.
6. گلدان را به مکانی مرطوب، با نور غیرمستقیم خورشید و دمای ۲۴ تا ۲۷ درجه انتقال دهید.
7. قلمه برگ بگونیا معمولاً در مدت ۳ تا ۴ هفته ریشه می‌زند و بعد از حدود ۴ هفته دیگر، جوانه می‌زند و گیاه جدید شروع به رشد می‌کند.
8. همچنین هر سال در فصل بهار، خاک و اندازه گلدان گیاه را تعویض کنید. اگر گلدان کوچک باشد و فضای ریشه محدود باشد، ممکن است رنگ بگونیا تغییر کند.
نکته مهم دیگری که باید به یاد داشته باشید این است که برای حفظ و نگهداری بگونیاهایی که در زمستان خشک می‌شوند، باید در پایان فصل، غده‌ها را از خاک خارج کنید و در یک روزنامه در مکانی سرد و خشک نگهداری کنید. این کار مانع از خشک شدن غده‌ها در داخل گلدان می‌شود و سال بعد می‌توانید با کاشت دوباره آن‌ها بگونیاهای جدیدی داشته باشید.
بیشتر بخوانید:
