مصرف مفنامیک اسید برای چیست؟ (2 نکته مهم)

موارد مصرف مفنامیک اسید

مفنامیک اسید دارویی است که به گروه داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی تعلق دارد. این دارو برای کاهش دردهایی مانند دندان درد، دردهای عضلانی، دردهای قاعدگی، سردرد و… به کار می‌رود. مفنامیک اسید فقط درد و التهاب را کاهش می‌دهد و در درمان بیماری مؤثر نیست.

این دارو با دارا بودن ترکیبی مسکن، می‌تواند با التهاب و تب مقابله کند. از مفنامیک اسید برای کاهش و تسکین دردهای حاد یا مزمن ناشی از بیماری‌های روماتیسمی، دردهای عضلانی، دردهای ستون فقرات مثل در ناحیه دیسک یا گردن، دردهای پس از عمل جراحی، درد ناشی از زخم و جراحت، دندان درد، سردرد، گوش درد و همچنین دردهای ناشی از اسپاسم‌های شکمی ناشی از قاعدگی استفاده می‌شود. مفنامیک اسید همچنین برای پایین آوردن تب و تسکین دردهایی که به علت بیماری‌هایی مانند آنفلوآنزا یا بیماری‌های دیگر با تب بالا، به ویژه بیماری‌های تنفسی فوقانی، به کار می‌رود.

برخی افراد گمان می‌کنند که مفنامیک اسید دارویی برای درمان عفونت است و به اشتباه فکر می‌کنند با مصرف این دارو، عفونت دندانشان از بین می‌رود. آنها برطرف شدن درد را با برطرف شدن عفونت مرتبط می‌کنند. نام و شکل رایج کپسولی این دارو نیز بر این تصور نادرست تأثیر گذاشته است.

نام تجاری : Ponstan، ponstel

مکانیسم اثر مفنامیک اسید

مفنامیک اسید به وسیله مهار آنزیم سیکلواکسیژناز، تولید پروستاگلاندین را مهار کرده و در نتیجه درد را کاهش می‌دهد. این دارو به صورت رقابتی اثرات پروستاگلاندین را می‌کاهد.

فارماکوکینتیک مفنامیک اسید

• نیمه عمر این دارو ۲ ساعت است.
• نیمی از دارو از طریق ادرار و نیم دیگر از طریق مدفوع دفع می‌شود.

قبل از مصرف مفنامیک اسید

افرادی که خوددرمانی می‌کنند، شرایط بدنی خود را در نظر نمی‌گیرند. اگر به یکی از ترکیبات مفنامیک اسید آلرژی داشته باشید، نباید از این دارو استفاده کنید. همچنین این دارو برای افرادی که به واکنش‌های آلرژیک پوستی دچار هستند یا از مشکلات تنفسی ناشی از مصرف آسپرین یا دیگر داروهای ضدالتهابی رنج می‌برند، مناسب نیست.

زنان باردار در سه ماهه سوم بارداری و زنان شیرده نباید از مفنامیک اسید استفاده کنند. اگر زخم معده یا اثنی عشر دارید یا دچار خونریزی معده و روده هستید و همچنین اگر به بیماری‌های التهابی مزمن روده مانند بیماری کرون، نارسایی کلیوی، نارسایی شدید قلبی یا مشکلات جدی کبدی مبتلا هستید، از این دارو استفاده نکنید.

شیوه مصرف مفنامیک اسید

بهتر است این دارو را با غذا یا بعد از غذا مصرف کنید. برای مقدار مصرف باید طبق دستور پزشک عمل کنید. به طور کلی برای بزرگسالان و افراد بالای ۱۴ سال، در ابتدا ۵۰۰ میلی گرم و سپس ۲۵۰ میلی گرم هر شش ساعت یکبار برحسب نیاز تجویز می‌شود. حداکثر دوره درمان با این دارو یک هفته است. برای کاهش دردهای قاعدگی، مدت زمان مصرف نباید بیش از دو تا سه روز باشد.

اگر یک دوز را فراموش کرده‌اید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر نوبت بعدی نزدیک است، از مصرف آن خودداری کرده و فقط نوبت بعدی را میل کنید.

موارد و مقدار مصرف مفنامیک اسید

درمان درد خفیف تا متوسط، دیسمنوره

“““html
• بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 14 سال: ابتدا باید 500 میلی گرم مصرف کنند، سپس در صورت نیاز، 250 میلی گرم هر چهار ساعت مصرف شود. بیشترین مدت درمان یک هفته است.

مصرف مفنامیک اسید در بارداری و شیردهی

• بهتر است در دوران بارداری از این دارو استفاده نشود.
• این دارو با مقادیر کم به شیر مادر منتقل می‌شود. بنابراین در زمان شیردهی، باید مزایای دارو را در مقابل خطرات آن بررسی کرد.

مصرف مفنامیک اسید در سالمندان

1- افراد بالای 60 سال ممکن است بیشتر از دیگران به عوارض جانبی این دارو حساس باشند.
2- این دارو می‌تواند بر روی کلیه‌ها تاثیر بگذارد و در سالمندان یا افرادی که مشکل قلبی دارند، باعث احتباس مایعات شود. همچنین احتمال دارد که اسهال شدید در سالمندان ناشی از این دارو بیشتر شود.

مصرف مفنامیک اسید در کودکان

استفاده طولانی‌مدت از مفنامیک اسید برای کودکان زیر 12 سال توصیه نمی‌شود، زیرا ایمنی این دارو در این گروه سنی تایید نشده است.

عوارض جانبی شایع مفنامیک اسید

مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه، سوزش دل، درد معده و… از عوارض متداول داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) هستند. برای کاهش این عوارض، بهتر است دارو بعد از غذا مصرف شود. اگر این عوارض ادامه پیدا کرد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

• احساس حالت تهوع ناشی از مصرف این دارو با خوردن وعده‌های غذایی سبک و پرهیز از غذاهای چرب و پرادویه کاهش می‌یابد.
• اگر دچار اسهال و لکه‌های قرمز روی پوست شدید، مصرف مفنامیک اسید را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید.
• در صورت بروز مشکلات تنفسی یا هرگونه علائم حساسیت به دارو (مانند ورم صورت و دهان)، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
• اگر خون در ادرار یا مدفوع، مدفوع تیره، استفراغ خون یا درد شدید شکم مشاهده کردید، مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه نمایید.
• اگر زخم‌های دهانی ایجاد شد، پزشک خود را مطلع سازید.

چه کسانی نباید مفنامیک اسید بخورند؟

• افرادی که بدون مشورت پزشک دارو مصرف می‌کنند و وضعیت سلامتی خود را در نظر نمی‌گیرند. اگر به هر یک از مواد موجود در مفنامیک اسید حساسیت دارید، نباید از این دارو استفاده کنید.
• همچنین مصرف مفنامیک اسید برای کسانی که دچار واکنش‌های آلرژیک پوستی یا مشکلات تنفسی ناشی از آسپرین یا دیگر داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، توصیه نمی‌شود.
• ترکیب این دارو با سایر داروهایی مثل آسپرین و دیگر داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مانند ایبوبروفن و ناپروکسن، خطر زخم گوارشی را افزایش می‌دهد.
• زنان باردار در سه ماهه سوم بارداری و زنانی که در حال شیردهی هستند نیز نباید از مفنامیک اسید استفاده کنند.
• اگر دچار زخم معده یا اثنی عشر هستید، خونریزی معده و روده دارید یا از بیماری‌های التهابی مزمن روده مثل بیماری کرون رنج می‌برید و یا دچار نارسایی کلیوی یا نارسایی قلبی شدید هستید، مصرف این دارو برای شما مناسب نیست.

“““html
و بیماری های کبدی جدی رنج می برید، نباید از این دارو استفاده کنید.

اثر مفنامیک اسید بر آزمایشهای تشخیصی

استفاده از این دارو ممکن است باعث نتایج نادرست در آزمایش بیلی روبین ادرار با آزمایش Di-Azo شود. همچنین، ممکن است مقادیر سرمی ازت اوره خون (BUN)، ترانس آمیناز و پتاسیم افزایش یابد و هماتوکریت کاهش پیدا کند.

تداخلات دارویی مفنامیک اسید

مفنامیک اسید ممکن است اثر داروهای ضد فشار خون مثل مهارکننده‌های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین را کاهش دهد و خطر مشکلات کلیوی و افزایش پتاسیم خون ممکن است بیشتر شود. این دارو همچنین می‌تواند خطر تشنج را در افرادی که از داروهای ضد میکروبی کینولون استفاده می‌کنند، افزایش دهد. همچنین مصرف کورتیکواستروئیدها ممکن است خطر بروز عوارض گوارشی مانند خونریزی را افزایش دهد. مصرف مفنامیک اسید ممکن است سمیت کلیوی ناشی از سیکلوسپورین را بیشتر کند. این دارو همچنین ممکن است دفع لیتیم و احتمالاً متوترکسات را کاهش دهد و این موجب افزایش احتمال سمیت می‌شود.

تداخل دارویی مفنامیک اسید با داروهای گیاهی

داروهای گیاهی مانند بابونه، جنسینگ و جینکوبیلوبا ممکن است با مفنامیک اسید تداخل داشته باشند. بنابراین توصیه می‌شود اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید (حتی داروهای گیاهی)، از مصرف خودسرانه مفنامیک اسید خودداری کنید.

مسمومیت با مفنامیک اسید و درمان آن

تظاهرات بالینی : علائم مسمومیت با این دارو می‌تواند شامل تحریک سیستم عصبی مرکزی (CNS)، رفتار غیرعادی، آشفتگی شدید و تشنج باشد. آسیب کلیوی ممکن است پس از مرحله تحریک CNS ظاهر شود.

درمان: برای درمان مسمومیت، می‌توان بلافاصله پس از بلعیدن دارو، با تجویز شربت ایپکا یا شستشوی معده، محتویات معده را تخلیه کرد. همچنین ممکن است برای بیمار از ذغال فعال از طریق لوله بینی-معدی (NG-Tube) استفاده شود. درمان علامتی و حمایتی شامل تأمین حمایت تنفسی و تنظیم تعادل الکترولیت‌ها و مایعات ضروری است. تزریق وریدی دیازپام نیز می‌تواند برای کنترل تشنج استفاده شود. پارامترهای آزمایشگاهی و علائم حیاتی باید به دقت بررسی شوند. مفنامیک اسید از بدن با دیالیز خارج نمی‌شود.

نکات قابل توصیه به بیمار هنگام مصرف مفنامیک اسید

1- قبل از شروع هر داروی بدون نسخه، با پزشک مشورت کنید.
2- در صورت بروز علائم عوارض جانبی، پزشک را مطلع نمایید.
3- وزن خود را دو یا سه بار در هفته اندازه‌گیری و افزایش وزن 5/1 کیلوگرم یا بیشتر در هفته را به پزشک اطلاع دهید.
4- برای کنترل اسهال احتمالی، یک رژیم غذایی مناسب را رعایت کنید.
5- دارو را طبق دستور مصرف نمایید.
6- مصرف این دارو ممکن است باعث خواب آلودگی شود، بنابراین از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری دارند، خودداری کنید.

توجهات پزشکی- پرستاری مفنامیک اسید

در صورتی که مدت طولانی از مفنامیک اسید استفاده می‌کنید، انجام متناوب آزمایش CBC و بررسی عملکرد کلیوی الزامی است.

شرایط نگهداری مفنامیک اسید

این دارو باید در ظروف بسته و در دمای بین 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری شود.

بیشتر بخوانید: