معرفی داروی بی حسی موضعی پریلوکائین (2 نکته مهم)

موارد مصرف و عوارض پریلوکائین

پریلوکائین یک داروی بی‌حس‌کننده است که به‌صورت موضعی یا در یک ناحیه خاص تزریق می‌شود تا احساس درد را از بین ببرد. این دارو همچنین در دندانپزشکی استفاده می‌شود. پریلوکائین یکی از نوع بی‌حس‌کننده‌های آمیدی است.

مکانیسم اثر پریلوکائین

پریلوکائین به سلول‌های عصبی نفوذ کرده و عبور یون‌های سدیم را به داخل این سلول‌ها کاهش می‌دهد. این کار باعث می‌شود که سیگنال‌های عصبی نتوانند شروع یا منتقل شوند. بنابراین، این دارو از انتشار سیگنال‌های عصبی جلوگیری می‌کند.

همچنین ممکن است پریلوکائین بر روی سیستم عصبی مرکزی (CNS) تاثیر بگذارد و باعث تقویت یا تضعیف آن شود. این دارو همچنین می‌تواند بر روی سیستم قلبی و عروقی تأثیر بگذارد و ممکن است باعث کاهش فعالیت قلب یا گشاد شدن رگ‌های خونی شود.

فارماکودینامیک پریلوکائین

پریلوکائین به کانال‌های سدیمی در سطح سلول‌ها متصل شده و ورود سدیم به داخل آن‌ها را مسدود می‌کند. این اثر قابل برگشت است؛ یعنی وقتی دارو از سلول‌ها خارج شود، فعالیت کانال‌های سدیمی به حالت عادی برمی‌گردد و سیگنال‌های عصبی دوباره جاری می‌شوند.

فارماکوکینتیک پریلوکائین

پریلوکائین در کبد و کلیه‌ها تجزیه می‌شود و از طریق کلیه‌ها از بدن دفع می‌شود.

مقدار مصرف پریلوکائین

بزرگسالان: برای ایجاد بی‌حسی در دندانپزشکی از ۳۰ تا ۶۰ میلی‌گرم (معادل ۱ تا ۲ میلی‌لیتر) استفاده می‌شود. حداکثر مقدار قابل مصرف در طی دو ساعت بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌گرم است.

ملاحظات اختصاصی پریلوکائین

1- قبل از استفاده از پریلوکائین، وضعیت قلبی-عروقی و تنفسی بیمار برای شناسایی هرگونه مسمومیت باید بررسی شود.
2- پریلوکائین باید به آرامی تزریق شود و قبل و حین تزریق، باید عمل آسپیره کردن انجام گیرد تا از عدم ورود دارو به رگ‌ها اطمینان حاصل شود.
3- هنگام تجویز پریلوکائین، باید وسایل لازم برای احیای بیمار، اکسیژن و سایر داروها در دسترس باشند.
4- برای ضدعفونی وسایل مورد استفاده، می‌توان از محلول ۹۱ درصد ایزوپروپیل الکل یا محلول ۷۰ درصد اتیل‌الکل استفاده کرد. استفاده از محلول‌های حاوی فلزات سنگین توصیه نمی‌شود.
در بیماران سالمند، احتمال مسمومیت سیستمیک بیشتر است.

مسمومیت با پریلوکائین و درمان آن

علائم بالینی: این علائم شامل ضعف قلبی و عروقی، افزایش تعریق، کاهش فشار خون، رنگ‌پریدگی پوست، ضربان نامنظم یا کند قلب (که ممکن است به ایست قلبی منجر شود)، ضعف در CNS (خواب آلودگی)، تحریک CNS (تاری دید یا دوبینی، تشنج، سرگیجه، وز وز کردن در گوش)، لرزش، اضطراب، هیجان، عصبانیت یا بی‌قراری غیرمعمول است.

نکته: معمولاً ابتدا تحریک CNS رخ می‌دهد و پس از آن ضعف CNS بوجود می‌آید، اما ممکن است تحریک CNS موقت باشد یا اصلاً رخ ندهد و به همین دلیل خواب آلودگی ممکن است اولین علامت مسمومیت در برخی بیماران باشد. ضعف در CNS ممکن است به بی‌هوشی و ایست قلبی منجر شود.

“`html
درمان: برای درمان واکنش‌های شدید، باید راه تنفسی بیمار باز باشد و مطمئن شویم که هوا به خوبی به او می‌رسد. اکسیژن 100 درصد باید به بیمار داده شود و اگر لازم بود، باید به او تنفس مصنوعی بدهیم. در بعضی موارد، ممکن است لازم باشد لوله‌ای در نای بیمار قرار دهیم. برای درمان کم‌خونی و ضعف گردش خون، باید دارویی برای تنگ کردن رگ‌ها و مایعات به طریق وریدی تجویز کنیم. در صورتی که تشنج‌ها به تنفس مصنوعی پاسخ ندهند، می‌توانیم داروهایی مانند بنزودیازپین‌ها مثل دیازپام یا یک باربیتورات با اثر کوتاه مانند تیوپنتال تزریق کنیم و این کار را هر 2-3 دقیقه تکرار کنیم. البته باید توجه داشت که این داروها، به ویژه باربیتورات‌ها، ممکن است موجب تضعیف گردش خون شوند. اگر تشنج‌ها همچنان ادامه یافت، ممکن است نیاز به دارویی برای مسدود کردن ارتباطات عصبی و عضلانی باشد. در این صورت، انجام تنفس مصنوعی الزامی خواهد بود.

عوارض جانبی پریلوکایین

عوارض جانبی این دارو به مقدار مصرف، محلی که دارو تزریق می‌شود و غلظت آن در خون بستگی دارد. عوارضی مانند سرگیجه، مشکل در تنفس، تشنج، افت فشار خون و کاهش ضربان قلب ممکن است رخ دهد.

• واکنش‌های آلرژیک: ایجاد کهیر، بثورات پوستی، و ورم در صورت یا لب‌ها، و مشکلات تنفسی.
• عوارض دیگر: ضعف در عملکرد قلب، مسمومیت سیستم عصبی مرکزی، و نیز ممکن است موجب استفراغ یا تهوع شود، و همچنین گشاد شدن رگ‌های خونی در سطح بدن.
• عوارض مربوط به بی‌حسی در دندانپزشکی: مشکلاتی مثل ورم لب‌ها، بی‌حسی در دهان، و طولانی شدن انقباض عضلات صورت (trismus).

تداخل دارویی پریلوکایین

استفاده همزمان این دارو با داروهای ضد آریتمی و مسدودکننده‌های گیرنده بتا، ممکن است خطر ضعف قلب را افزایش دهد. همزمان مصرف پریلوکائین و سایمتیدین می‌تواند متابولیسم این دارو را مختل کند و خطر سمیت آن را بالا ببرد. همچنین، وجود فلی پرسین در این دارو ممکن است با داروهای بیهوش‌کننده تداخل داشته باشد.

• داروهای ضد افسردگی و ضد سایکوز: ممکن است سیستم عصبی را بیشتر تضعیف کند.
• بتابلاکرها: افزایش اثر دارو و فشار خون پایین‌تر.
• فنازوپریدین: ممکن است مسمومیت پریلوکائین را افزایش دهد.

موارد احتیاط و منع مصرف پریلوکائین

موارد منع مصرف: اگر فرد دچار متهموگلوبینمی باشد، استفاده از این دارو ممکن است وضعیت او را بدتر کند.

موارد احتیاط: اگر فردی دچار مشکلات قلبی-عروقی، به ویژه بلوک قلبی یا شوک باشد، اثرات تضعیف‌کننده این دارو می‌تواند وضعیت را بدتر کند. همچنین اگر فرد سابقه حساسیت به داروهای بی‌حس‌کننده مشابه دارد، خطر واکنش‌های شدید حساسیتی وجود دارد. بیماری یا نارسایی کبدی نیز می‌تواند خطر مسمومیت را بالا ببرد. همچنین سابقه هیپرترمی بدخیم، التهاب یا عفونت در محل تزریق، و مشکلات کلیوی می‌تواند بر تأثیر دارو تاثیر بگذارد. روش و سن بیمار نیز در این زمینه مهم است، زیرا بیماران جوان، سالمند و بیمارانی که در وضعیت جسمانی بدی قرار دارند، ممکن است نسبت به عوارض دارو حساس‌تر باشند.

مصرف پریلوکائین در دوران بارداری و شیردهی

B (در این دسته از داروها، تحقیقات روی حیوانات باردار نشان داده که دارو خطر خاصی برای جنین ندارد، اما مطالعات کافی بر روی زنان باردار، مخصوصاً در سه ماهه اول حاملگی انجام نشده است.)

“`

مصرف دارو در دوران شیردهی: هرچند که مشخص نیست آیا پریلوکائین به شیر مادر منتقل می‌شود یا نه، اما باید مزایا و معایب این دارو با دقت مقایسه شود.

داروهای مشابه پریلوکائین

• بوپیواکائین
• لیدوکائین
• پروکائین

بیشتر بخوانید:

توسط بخش سلامت گردآوری شده

مجله رضیم