معنی نام ماه های سال ایرانی به ترتیب کدامند ؟

معنی اسم هر ماه

زمان شمار هجری خورشیدی از روز جمعه «۱ فروردین سال ۱ هجری خورشیدی» (۲۹ شعبان ۱ سال قبل از هجرت) آغاز می‌شود که برابر با ۱۹ مارس ۶۲۲ میلادی قدیم (ژولینی) و ۲۲ مارس ۶۲۲ میلادی جدید (گرگوری) است. همچنین، روز اول سال یک هجری خورشیدی (از ۱ فروردین تا ۲۴ شهریور) ۵ ماه و ۲۴ روز قبل از هجرت پیامبر است که کمتر از یک سال به حساب می‌آید.

حالا ببینیم هر ماه به چه معنی است؟

• فروردین

فروردین نخستین ماه از فصل بهار و روز نوزدهم هر ماه در این تقویم است. در نوشته‌های قدیمی، این اسم به معنای فروردهای پاکان و روح‌های ایرانیان آمده است. به‌باور پیشینیان، ده روز قبل از سال نو، روح‌های درگذشتگان به خانه‌های قدیمی خود می‌آیند و برای ده روز روی زمین می‌مانند. به همین دلیل، جشن نوروز را به نام جشن فروردین می‌شناسند. این روح‌ها در ده روز آخر سال بر روی زمین هستند و صبح نوروز قبل از طلوع خورشید به دنیای دیگری بازمی‌گردند.

• اردیبهشت

اردیبهشت دومین ماه سال و روز دوم هر ماه است. معنی آن در زبان‌های باستانی به معنای پاکی و بهترین است. نیمی از این کلمه نشان‌دهنده راستی و درستی است و نیمی دیگر به بهترین چیزها اشاره دارد. در این ماه نماینده خوبی‌ها و پاکی‌ها همواره در کنار ماست. به بیان دیگر، اردیبهشت به معنای “مانند بهشت” نیز است.

• خرداد

خرداد سومین ماه سال و روز ششم هر ماه است. این اسم به معنای کمال و کامل بودن است. در این ماه، ایزدان مربوط به باران و خنکایی هوا نیز فعالیت دارند. خرداد نماینده خوبی‌ها و خنکی آب‌ها است.

• تیر

تیر چهارمین ماه سال و روز سیزدهم هر ماه است. این اسم به یک ایزد اشاره دارد که به باران و بهار نیکی‌ها معروف است. وقتی که تیر در آسمان ظاهر می‌شود، نشان‌دهنده باران و آب است که زمین را سیراب می‌کند. این کلمه نباید با واژه عربی به معنای سهم اشتباه گرفته شود.

• مرداد

مرداد پنجمین ماه سال و روز هفتم هر ماه است. این اسم به یکی از ایزدان مرتبط با زندگی اشاره دارد. “امرداد” به معنای بی‌مرگی است، که یعنی همیشه زنده و جاودانی. در ادبیات مزدیسنا، مرداد یکی از نگهبانان گیاهان و طبیعت است.

در مزدیسنا شخص باید

“`

به صفات مشخصه پنج امشاسپند دیگر که شامل نیک اندیشی، صلح و سازش، راستی و درستی، فروتنی و محبت به هم نوع و تأمین آسایش و امنیت بشر هستند، اشاره می‌شود تا به مقام عالی که از خصوصیات امرداد است، دست پیدا کنند.

• شهریور

شهریور ششمین ماه سال و چهارمین روز هر ماه در تقویم خورشیدی است. در اوستا به نام خشتروئیریه و در زبان فارسی به نام شهریور شناخته می‌شود. این کلمه شامل دو بخش است: “خشتر” که به معنی کشور یا پادشاهی است و “ور” که به معنی برتری دادن است. در نهایت این نام به معنای پادشاهی منتخب است. این ترکیب در اوستا به عنوان بهشت یا سرزمینی آسمانی ذکر شده است. شهریور در دنیای روحانی نماینده پادشاهی الهی و قدرت خداوند است و در دنیای مادی نگهبان فلزات است. گفته شده که شهریور از کسانی که طلا و نقره را بد استفاده می‌کنند یا اجازه می‌دهند که زنگ بزنند، ناراحت می‌شود.

• مهر

مهر در زبان سانسکریت به نام میترا و در اوستا به نام میثر و در پارسی به مهر شناخته می‌شود. این کلمه از ریشه سانسکریت به معنای پیوستن آمده است. مهر به عنوان واسطه بین آفریدگار و آفریدگان عمل می‌کند. در سانسکریت میثره به معنای دوستی و روشنایی است و مهر فرشته‌ای است که به پاسبانی راستی و پیمان پرداخته است. مهر همیشه بیدار و قدرتمند است و برای کمک به راستگویان و شکست دروغگویان و پیمان شکنان تلاش می‌کند. او به عنوان نگهبان عهد و پیمان مردم شناخته می‌شود. در نتیجه، او فرشته روشنی است که هیچ چیزی از او پنهان نمی‌ماند. اهورامزدا به او هزار گوش و ده هزار چشم داده است تا از عهده‌اش برآید. مقام مهر بر روی کوه “هرا” است، جایی که نه شب است و نه روز، و او برای مراقبت از سرزمین‌های آریایی حاضر است. بدون شک مهر در همه جا حاضر است و به ناله‌های ستمدیدگان پاسخ می‌دهد.

در دین مسیح نیز نشانه‌هایی از آئین مهر وجود دارد. ایزد مهر در ابتدا غیر از ایزد خورشید بوده، اما بعدها این دو یکی شده‌اند. مورخان یونانی مهر را به نام میترس یاد کرده و گفته‌اند که ایرانیان خورشید را به نام “میترس” ستایش می‌کنند. این نشان می‌دهد که حداقل یک قرن پیش از میلاد مسیح، این دو با یکدیگر ترکیب شده‌اند. همچنین، نگهبانی ماه هفتم و روز شانزدهم از هر ماه بر عهده ایزد مهر است.

• آبان

آبان در اوستا آپ و در پارسی باستان به نام آپی و در فارسی به آب معروف است. در اوستا “آپ” به معنای فرشته نگهبان آب به کار می‌رود و به صورت جمع ذکر شده است. نام آبان به عنوان هشتمین ماه سال و دهمین روز هر ماه شناخته می‌شود. ایزد آبان نگهبان آهن است و امور مربوط به این ماه به او تعلق دارد. به همین دلیل روزی که زو با افراسیاب جنگیده و او را شکست داده، برای ایرانیان جشن گرفته می‌شود. همچنین، چون پس از هشت سال باران در ایران بارید، مردم این روز را جشن می‌گیرند. در این ماه آفتاب در برج عقرب قرار می‌گیرد.

• آذر

در متن اوستا، آذر به معنای آتش آمده است. در زبان‌های باستانی مثل پارسی باستان و پهلوی هم این واژه به همین شکل وجود دارد. آذر یک فرشته است که از آتش محافظت می‌کند و یکی از ایزدان مهم محسوب می‌شود. آریایی‌ها، که شامل هندوان و ایزدان دیگر هستند، به آتش خیلی اهمیت می‌دادند. در فرهنگ هندوان، ایزد آذر به نام آگنی شناخته می‌شود و در “ودا”، کتاب مقدس آن‌ها، یکی از خدایان بزرگ است. در این ماه، خورشید در برج قوس قرار دارد.

• دی

در اوستا، واژه “دی” به معنای خالق و آفریننده است و معمولا به اهورامزدا نسبت داده می‌شود. واژه “دی” به معنی دادن و آفریدن هم به کار می‌رود. در اوستا، این کلمه برای دهمین ماه سال استفاده شده است. از سی روز این ماه، روزهای هشتم و بیست و سوم به نام دی شناخته می‌شوند. برای اینکه روزهای دی به راحتی تمییز داده شوند، به هر کدام نام روز بعدی هم اضافه شده است. به عنوان مثال، روز هشتم به نام “دی باز” و روز پانزدهم به نام “دی بمهر” شناخته می‌شود. دی همچنین نام ملکی است که امور دی را تدبیر می‌کند.

• بهمن

در اوستا، بهمن به نام وهومنه، در پهلوی به نام وهومن و در زبان فارسی به نام وهمن یا بهمن شناخته می‌شود. این واژه از دو بخش تشکیل شده که “وهو” به معنای خوب و نیک و “مند” به معنای منش است. پس بهمن به معنای نیک اندیش و نیک نهاد است. بهمن نخستین آفریده اهورامزدا است و یکی از بزرگترین ایزدان در دین زرتشتی به شمار می‌رود. در عالم روحانی، بهمن نماد اندیشه خوب و خرد است. او به انسان عقل و تدبیر می‌دهد تا به آفریدگار نزدیک شود. یکی از وظایف بهمن آموزش گفتار خوب و جلوگیری از هرزه‌گویی است. همچنین خروس که در مقدس‌ترین مرغان به حساب می‌آید، با صدا زدن در صبح، دیو ظلمت را می‌زذ و مردم را به عبادت و کار فرا می‌خواند، به بهمن وابسته است. لباس سفید نیز از آن بهمن است. تمام جانوران سودمند تحت حمایت بهمن قرار دارند و در روز بهمن کشتار ممنوع است. همچنین بهمن نام گیاهی است که به ویژه در جشن بهمن مورد استفاده قرار می‌گیرد و در طب هم شناخته شده است.

• اسفند

در اوستا، اسفند به نام اسپنتا آرمیتی، در پهلوی به نام اسپندر و در فارسی به نام سپندارمذ شناخته می‌شود. این واژه هم شامل دو بخش است: “سپند” که به معنای پاک و مقدس است، و “آرمئتی” که به معنای فروتنی و سازگاری است. بنابراین اسپندارمذ به معنای بردباری و فروتنی مقدس است. او یکی از امشاسپندان است که به عنوان دختر اهورامزدا شناخته می‌شود. او مسئول نگهداری زمین به صورت خرم و آباد است. هر کسی که به کشت و کار مشغول باشد، خوشنودی اسپندارمذ را جلب می‌کند و آسایش در زمین به دست او سپرده شده است. زمین همچنین نماینده این ایزد بردبار و شکیباست و مظهر وفا و سازش نیز می‌باشد. گل بیدمشک به عنوان گل مخصوص اسپندارمذ شناخته می‌شود.