همه چیز در مورد آنتی بیوتیک کلاریترومایسین (Clarithromycin) (2 نکته مهم)

“`html
معرفی آنتی بیوتیک کلاریترومایسین
کلاریترومایسین که با نام تجاری بیاکسین (Biaxin) شناخته میشود، یکی از پرمصرفترین آنتیبیوتیکها محسوب میشود. این دارو برای درمان عفونتهای باکتریایی مختلف، از جمله عفونتهای ریوی، عفونتهای پوست و بافت نرم، و عفونتهای گوش و گلو استفاده میشود. همچنین برای درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری که ممکن است باعث زخم معده شود، هم کاربرد دارد.
در بیماران مبتلا به ایدز، کلاریترومایسین برای پیشگیری از پنومونی (عفونت ریه) ناشی از مایکوباکتریوم آویوم تجویز میشود. این دارو به صورت قرص و مایع خوراکی در دسترس است.
موارد مصرف کلاریترومایسین
کلاریترومایسین برای درمان عفونتهای باکتریایی در پوست و دستگاه تنفس، مانند فارنژیت، تونسیلیت، سینوزیت، برونشیت مزمن، پنومونی و اوتیت حاد میانی استفاده میشود.
این دارو همچنین برای از بین بردن هلیکوباکتر پیلوری و کاهش خطر زخم معده نیز تجویز میشود. برای این هدف، معمولاً همراه با داروهایی مثل آموکسی سیلین، بیسموت و آمپرازول استفاده میشود.
مکانیسم اثر کلاریترومایسین
کلاریترومایسین با اتصال به RNA ریبوزومی 50S، تولید پروتئین در باکتریها را متوقف میکند و به این ترتیب باعث از بین رفتن باکتریها میشود.
فارماکوکینتیک کلاریترومایسین
- نیمه عمر این دارو ۵ تا ۷ ساعت است.
- کلاریترومایسین و متابولیتهای آن عمدتاً از طریق ادرار خارج میشوند.
روش و مقدار مصرف کلاریترومایسین
کلاریترومایسین را حتماً باید با تجویز پزشک استفاده کنید و قبل از استفاده، تمام نوشتههای روی جلد دارو را به دقت بخوانید. از مصرف دوز بیشتر یا کمتر از مقدار تجویزشده، خودداری کنید و فقط در همان مدت زمان تعیینشده آن را مصرف کنید.
میتوانید این دارو را با غذا یا بدون آن مصرف کنید، اما بهتر است به همراه غذا مصرف شود. قرصها را کامل قورت دهید و آنها را نشکنید یا نجوید. مایع دارو را قبل از مصرف خوب تکان دهید.
داروی کلاریترومایسین را در کل دورهای که پزشک تجویز کرده است مصرف کنید. این دارو معمولاً به مدت ۷ تا ۱۴ روز تجویز میشود. ممکن است علائم شما قبل از اینکه عفونت به طور کامل از بین برود، بهبود پیدا کنند. اگر مصرف دارو را زودتر از موعد قطع کنید، ممکن است خطر عفونتهای بعدی و افزایش مقاومت در برابر آنتیبیوتیکها بیشتر شود. کلاریترومایسین برای درمان عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا مناسب نیست.
بالغین: دوز ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلیگرم از کلاریترومایسین به صورت خوراکی، هر ۱۲ ساعت یک بار و بسته به نوع و شدت عفونت مصرف میشود. دوره درمان معمولاً یک تا دو هفته است.
کودکان: دوز خوراکی ۷.۵ تا ۱۵ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم از وزن کودک، هر ۱۲ ساعت یک بار و با توجه به نوع و شدت عفونت مصرف میشود و دوره درمان معمولاً ۱۰ روز است.
دوزاژ نارسایی کلیه: بیمارانی که کلیرانس کراتینین آنها کمتر از ۳۰ میلیلیتر بر دقیقه است، باید دوز دارو را کاهش داده یا فاصله مصرف دارو را افزایش دهند.
مقدار مصرف کلاریترومایسین برای
“`
بیماریهای مختلف
الف) فارنژیت یا التهاب لوزه ناشی از استرپتوکوک پیوژن
بزرگسالان: بزرگسالان باید هر 12 ساعت، 250 میلیگرم دارو را بهمدت 10 روز مصرف کنند. برای کودکان: باید روزانه بهازای هر کیلوگرم وزن کودک 15 میلیگرم از دارو را بهصورت تقسیمشده و با فاصله 12 ساعت بهمدت 10 روز مصرف کرد.
ب) سینوزیت حاد ماگزیلاری ناشی از استرپتوکوک پنومونیه، هموفیلوس آنفلوانزا یا موراكسلا كاتارالیس
بزرگسالان: بزرگسالان باید هر 12 ساعت، 500 میلیگرم دارو را بهمدت 14 روز مصرف کنند.
پ) تشدید علائم برونشیت مزمن توسط موراكسلا كاتارالیس، استرپتوکوک پنومونیه یا هموفیلوس آنفلوانزا یا پاراآنفلوانزا
بزرگسالان: بزرگسالان باید بهمدت 7 تا 14 روز، هر 12 ساعت 250 میلیگرم دارو را (فقط برای موراكسلا و پنوموكوك) مصرف کنند.
ث) عفونت ساده پوستی ناشی از استافیلوكوك اورئوس یا استافیلوكوك پیوژنز
بزرگسالان: بزرگسالان نیز باید بهمدت 7 تا 14 روز، هر 12 ساعت 250 میلیگرم دارو را مصرف کنند.
ج) پیشگیری و درمان عفونت منتشر ناشی از مایكوباكتریوم آویوم كمپلكس
بزرگسالان: بزرگسالان باید هر 12 ساعت، 500 میلیگرم دارو را مصرف کنند.
کودکان: کودکان باید روزانه بهازای هر کیلوگرم وزن خود 7.5 میلیگرم دارو را بهصورت دو بار در روز مصرف کنند که مجموع آن میتواند تا 500 میلیگرم در روز برسد.
چ) پاكسازی عفونت هلیكوباكترپیلوری جهت كاهش خطر عود زخم دئودنوم
بزرگسالان: برای درمان، بزرگسالان باید روزانه 500 میلیگرم كلاریترومایسین را همراه با لانزوپرازول و یک گرم آموكسیسیلین هر 12 ساعت بهمدت 10 تا 14 روز مصرف کنند. در یک روش دیگر، بزرگسالان باید 500 میلیگرم كلاریترومایسین را بههمراه 20 میلیگرم امپرازول و یک گرم آموكسیسیلین هر 12 ساعت بهمدت 10 روز مصرف نمایند.
در روش دو دارویی، بزرگسالان باید 500 میلیگرم کلاریترومایسین را هر 8 ساعت و 40 میلیگرم امپرازول را یک بار در روز بهمدت 14 روز مصرف کنند.
کودکان: کودکان باید روزانه بهازای هر کیلوگرم وزن خود 15 میلیگرم دارو را بهصورت تقسیمشده هر 12 ساعت بهمدت 10 روز مصرف کنند.
ح) پنومونی اكتسابی از جامعه ناشی از كلامیدیا پنومونیه، مایكوپلاسما پنومونیه، استرپتوكوك پنومونیه، هموفیلوس آنفلوانزا، هموفیلوس پاراآنفلوانزا یا موراكسلاكاتارالیس
بزرگسالان: برای درمان بزرگسالان، مقدار 250 میلیگرم دارو باید هر 12 ساعت بهمدت 7 تا 14 روز مصرف شود (برای هموفیلوس آنفلوانزا، مدت درمان 7 روز است.)
بهجای آن، میتوان دو عدد قرص 500 میلیگرمی روزانه بهمدت 7 روز مصرف کرد.
کودکان: براي کودکان، مقدار 15 میلیگرم بهازای هر کیلوگرم وزن کودک باید بهصورت تقسیمشده هر 12 ساعت بهمدت 10 روز مصرف شود (فقط برای درمان كلامیدیا پنومونیه، مایكوپلاسما پنومونیه یا استرپتوكوك پنومونیه).
نکات با اهمیت در رابطه با مصرف کلاریترومایسین
کلاریترومایسین یکی از نسخههای داروی اریترومایسین است که با افزودن یک گروه متیل به ساختار شیمیایی آن ساخته شده است. این گروه متیل باعث میشود دارو در برابر اسید بیشتر پایدار باشد که در نتیجه جذب داروی خوراکی را بیشتر از اریترومایسین افزایش میدهد. اثر ضدباکتری کلاریترومایسین با اریترومایسین برابر است، اما کلاریترومایسین تاثیر بیشتری روی نوعی باکتری به نام مایکوباکتریوم آویوم دارد.
- “`html
- کلاریترومایسین همچنین میتواند بر روی مایکوباکتریوم لپره و توکسوپلاسما گوندی تاثیر بگذارد.
- استرپتوکوکها و استافیلوکوکهای مقاوم به اریترومایسین، به کلاریترومایسین هم مقاوم هستند.
موارد منع مصرف کلاریترومایسین
- افرادی که نسبت به این دارو حساسیت دارند.
- نمیتوان کلاریترومایسین را همزمان با آستمیزول مصرف کرد.
موارد احتیاط مصرف کلاریترومایسین
- افرادی که مشکلات کلیوی دارند.
- افرادی که مشکل کبدی دارند.
توصیه هنگام مصرف کلاریترومایسین
حتی اگر احساس بهبودی کردید، دارو را تا انتها مصرف کنید تا عفونت به طور کامل از بین برود و از برگشت بیماری جلوگیری شود.
اگر بعد از ۳ روز درمان با کلاریترومایسین احساس بهبودی نکردید، حتماً با پزشکتان مشورت کنید.
از پیمانهای که داخل بسته دارو هست برای اندازهگیری مقدار دارو استفاده کنید.
تداخلات دارویی کلاریترومایسین
بسیاری از داروها ممکن است با کلاریترومایسین تداخل داشته باشند. اگر از داروی دیگری استفاده میکنید یا میخواهید دارو را شروع یا قطع کنید، با پزشک خود صحبت کنید؛ بهخصوص در مورد داروهای زیر:
- ساکویناور (saquinavir)؛
- کاربامازپین (carbamazepine)؛
- کلشیسین (colchicine)؛
- کوتیاپین (quetiapine)؛
- تئوفیلین (theophylline)؛
- داروهای رقیقکننده خون (مثل وارفارین، کمدین، جانتوون)؛
- سیلدنافیل (ویاگرا) و سایر داروهای اختلال نعوظ؛
- داروهای قلب یا فشار خون- مانند: آمیودارون، آملودیپین، دیلیتازیم، دیسپیرامید، دوفتیدید، پروکاریامین، کینیدین، سوتالول یا وراپامیل.
- مصرف این دارو سطح تئوفیلین و کاربامازپین را افزایش میدهد.
- مصرف همزمان کلاریترومایسین و وارفارین باعث میشود زمان خونریزی در بیمار طولانیتر شود.
- این دارو سطح دیگوکسین را هم بالا میبرد.
- کلاریترومایسین میتواند متابولیسم سیکلوسپورین، تریازولام و فنی توئین را به تأخیر بیاندازد.
- کلاریترومایسین نباید همزمان با داروهای سیزاپراید و ترفنادین مصرف شود چون خطر آریتمیهای قلبی را افزایش میدهد.
عوارض جانبی کلاریترومایسین
هر دارو ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. هرچند همه این عوارض برای یک فرد اتفاق نمیافتد، اما در صورت بروز هر یک از این عوارض، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
CNS: سردرد
GI: اسهال، تهوع، طعم بد در دهان، سوء هاضمه، درد شکم
HEMA: افزایش زمان خونریزی، کاهش تعداد گلبولهای سفید، افزایش آنزیمهای کبدی، افزایش BUN
مصرف کلاریترومایسین
“““html
در بارداری و شیردهی
- در دوران بارداری، استفاده از این دارو مناسب نیست.
- در مورد شیردهی، مشخص نشده که این دارو به شیر مادر منتقل میشود، اما سایر داروهای مشابه ممکن است به شیر منتقل شوند، بنابراین در هنگام شیردهی احتیاط لازم است.
مصرف بیش از حد یا کمتر از حد لازم کلاریترومایسین
اگر یک دوز از دارو را فراموش کردهاید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر زمان یادآوری شما به زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است، آن دوز را نخورید و فقط دوز بعدی را مصرف کنید.
- اگر بیش از اندازه دارو را مصرف کردهاید، به خدمات اورژانسی مراجعه کنید یا با پزشک مشورت کنید.
- علامتهای مصرف بیش از حد کلاریترومایسین ممکن است شامل دلدرد شدید، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال باشد.
چه مواردی را باید در طول مصرف بیاکسین یا کلاریترومایسین رعایت کرد؟
داروهای آنتیبیوتیکی ممکن است باعث اسهال شوند که نشاندهنده یک عفونت جدید باشد. اگر دچار اسهال خونی یا اسهال آبکی شدید، استفاده از کلاریترومایسین را متوقف کرده و با پزشک تماس بگیرید. از داروهای ضد اسهال بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.
توجهات پزشکی – پرستاری
- برای حفظ سطح مناسب دارو، باید هر ۱۲ ساعت یکبار مصرف شود.
- علامتهای مسمومیت کبدی شامل درد شکم، تهوع، استفراغ، تب و افزایش تعداد گلبولهای سفید میباشد، که ممکن است زردی ایجاد نشود.
- برای افرادی که نارسایی کلیه دارند، باید دوز دارو کاهش یابد.
- برای افراد مسن، دوز کلاریترومایسین باید کمتر از دوز تجویزی برای بزرگسالان باشد.
توجهات بیمار – خانواده
- کلاریترومایسین را میتوانید قبل، بعد یا همزمان با غذا مصرف کنید.
- دوره درمان با کلاریترومایسین باید به پایان برسد.
- اگر دوز فراموششده را به یاد آوردید، آن را فوراً مصرف کنید، اما اگر زمان دوز بعدی نزدیک است، از مصرف آن خودداری کنید و دوز بعدی را دو برابر نکنید. دوزهای باقیمانده را با فاصله منظم در طول روز ادامه دهید.
- اگر بثورات جلدی یا علامتهای حساسیت مشاهده کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر مدفوع آبکی یا اسهال داشتید، حتی بعد از پایان دوره درمان، به پزشک خود اطلاع دهید.
شرایط نگهداری کلاریترومایسین
این دارو را در دمای اتاق نگهداری کنید و از قرار دادن آن در معرض گرما و رطوبت خودداری کنید. درب بطری مایع خوراکی دارو را بعد از هر بار مصرف محکم ببندید. مایع خوراکی کلاریترومایسین را در یخچال نگهداری نکنید. اگر مایع دارو را به مدت ۱۴ روز مصرف نکردید، باقیمانده را دور بیندازید.
- سوسپانسیون کلاریترومایسین را میتوان بعد از تهیه تا دو هفته نگهداری کرد.
- دارو را در ظروف دربسته و در دمای بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`