چرا رگ های بدن آبی هستند ؟

آبی بودن رگ های بدن

علت آبی بودن رگ موضوعی است که در اینجا به آن می‌پردازیم. رنگ آبی رگ‌ها در واقع چیزی نیست که سرخرگ ها را از سیاهرگ ها جدا کند. از نظر ساختاری، دیواره ی سرخرگ‌ها ضخامت بیشتری نسبت به دیواره‌ی سیاهرگ‌ها دارد.

آیا تا به حال مچ دست خود را خوب نگاه کرده‌اید؟ اگر این کار را کرده باشید، حتماً رگ‌های آبی را دیده‌اید که از مچ دست به سمت انگشتان ادامه دارند.

سیاهرگ‌ها مسئولیت مهمی برعهده دارند؛ آن‌ها خون نا خالص (خونی که اکسیژن خود را از دست داده) را به قلب می‌برند تا در آنجا دوباره اکسیژن‌دار شود.

حالا وقتی که خون قرمز در سیاهرگ‌ها جریان دارد، پس چرا رنگ رگ آبی است ؟ برخی از افراد فکر می‌کنند که سیاهرگ‌ها خون اکسیژن‌دار را حمل می‌کنند و این به نوعی دلیل آبی بودن آن است.

اما این نظر درست نیست چون رنگ خون ارتباطی به میزان اکسیژن موجود در آن ندارد و در هر حال خون همواره قرمز می‌ماند.

چرا خون قرمز رنگ است ؟

برای فهمیدن اینکه چرا خون رنگ قرمز دارد، باید با اجزای تشکیل‌دهنده‌ی آن آشنا شویم. خون شامل چهار جزء اصلی است: پلاسما، گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها.

بیش از نیمی از حجم خون از پلاسما تشکیل شده که مایعی زرد رنگ و غلیظ است و شامل آب، پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها، نمک‌های معدنی، فیبرینوژن و آنتی‌کورها است.

پروتئین‌ها به رشد بدن کمک می‌کنند. آنتی‌کورها با باکتری‌های مضر مبارزه می‌کنند و سموم آن‌ها را از بین می‌برند. فیبرینوژن نیز در هنگام خونریزی یا جراحت کمک می‌کند تا خون بند بیاید.

گلبول‌های سفید خون اندازه‌ای حدود 0.1 میلی‌متر دارند و نسبت به هر یک از آن‌ها، تقریباً 700 گلبول قرمز وجود دارد. این گلبول‌ها بدن را در برابر میکروب‌های بیماری‌زا محافظت می‌کنند.

پلاکت‌ها از نظر اندازه کوچک هستند (حدود 0.002 میلی‌متر) و در هر میلی‌متر مکعب خون حدود 40,000 تا 150,000 پلاکت وجود دارد. این پلاکت‌ها در فرآیند لخته شدن خون نقش بسیار مهمی دارند.

گلبول‌های قرمز خون شکل دیسکی دارند و اندازه‌ای حدود 0.08 میلی‌متر دارند. این گلبول‌ها حاوی رنگدانه‌ای به نام هموگلوبین هستند که از آهن و پروتئین‌ها تشکیل شده است.

قرمز بودن خون به همین دلیل وجود هموگلوبین در گلبول‌های قرمز است. تعداد گلبول‌های قرمز در زنان به طور میانگین 4.5 میلیون و در مردان 5.5 میلیون در هر میلی‌متر مکعب خون است.

گلبول‌های قرمز خون وظیفه‌ی حمل اکسیژن را از یک نقطه به نقطه‌ی دیگر بدن دارند. این گلبول‌ها اکسیژن را جذب کرده و در بدن منتقل می‌کنند. گلبول‌های قرمز به طور معمول حدود چهار ماه عمر می‌کنند و سپس در طحال شکسته می‌شوند و سلول‌های جدید به جای آن‌ها تولید می‌شوند.

چرا رگ های بدن به رنگ آبی دیده می شوند ؟

رنگ هر شیء به نورهایی که از آن بازتاب می‌شود بستگی دارد. همان‌طور که می‌دانیم، نور خورشید یا نور سفید از 7 رنگ مختلف ساخته شده است؛ بعضی از این رنگ‌ها جذب می‌شوند و برخی دیگر توسط شیء منعکس می‌شوند.

رنگ‌هایی که بازتاب می‌شوند، رنگ شیء را تشکیل می‌دهند. به عنوان مثال، موز به همین دلیل زرد به نظر می‌رسد، زیرا تمام رنگ‌ها به جز زرد بازتاب نمی‌شوند.

به بیان ساده‌تر، تنها رنگ زرد است که از موز به چشم ما بازتاب می‌شود و به همین دلیل آن را زرد می‌بینیم.

در مورد سیاهرگ‌ها هم وقتی که نور به پوست می‌تابد و به رگ‌ها برخورد می‌کند،

همه رنگ‌ها به جز رنگ آبی توسط پوست جذب می‌شوند.

به این معنا که فقط رنگ آبی از پوست بازتاب می‌شود و بقیه رنگ‌ها جذب می‌شوند. بنابراین، با وجود اینکه خون قرمز در رگ‌ها جریان دارد، بازتاب نور آبی از رگ‌ها آن‌ها را به رنگ آبی نشان می‌دهد.

همچنین، نور آبی نسبت به نور قرمز، سبز، نارنجی و زرد فرکانس بالاتری دارد. هرچه فرکانس نور بیشتر باشد، انرژی بیشتری هم دارد و بنابراین بیشتر می‌تواند به عمق وارد شود.

علاوه بر این، هرچه طول موج کوتاه‌تر باشد (مثل نور آبی)، احتمال بازتاب بیشتری وجود دارد. به همین دلیل، نور آبی به راحتی از پوست عبور کرده و به سیاهرگ‌ها می‌رسد و دوباره پخش می‌شود.

از سوی دیگر، رنگ‌های دیگر نمی‌توانند به عمق پوست نفوذ کنند و به همین دلیل به راحتی جذب می‌شوند. نور آبی با قابلیت نفوذ زیادی که دارد، تنها نوری است که به رگ‌ها می‌رسد و سپس به حالت اول بازمی‌گردد و به چشمان ما می‌رسد. به همین دلیل رنگ رگ‌ها آبی به نظر می‌رسد.

اما اگر آبی رنگ واقعی سیاهرگ‌ها نباشد، پس رنگ واقعی آن‌ها چه رنگی است؟ باور کنید یا نه، باید بگوییم که سرخرگ‌ها و سیاهرگ‌ها در واقع هیچ تفاوت رنگی با هم ندارند، حتی با این که سرخرگ‌ها خون اکسیژن‌دار و سیاهرگ‌ها خون بدون اکسیژن را حمل می‌کنند.

هر دو نوع رگ به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز هستند. وقتی پوست را بررسی کنیم، سیاهرگ‌ها به رنگ قرمز تیره دیده می‌شوند در حالی که سرخرگ‌ها رنگ قرمز روشن‌تری دارند.

بنابراین، اگرچه در نقشه‌های سیستم گردش خون، سیاهرگ‌ها به رنگ آبی نشان داده می‌شوند، این تنها یک روش تصویری و توضیحی است و رنگ واقعی آن‌ها را نشان نمی‌دهد.