چگونه چهارشنبه سوری بی خطری و شادی داشته باشیم؟

نکات ایمنی در چهارشنبه سوری

چهارشنبه سوری یکی از سنت‌هاست که اگر به درستی و با رعایت نکات ایمنی جشن گرفته شود، می‌تواند حس شادی و همبستگی را در جامعه تقویت کند. والدین و مسئولان مدارس باید به نوجوانان و جوانان هشدار دهند که بازی با آتش، ترقه و مواد محترقه می‌تواند خطرناک باشد. با ما همراه باشید تا با چند نکته مهم برای برگزاری چهارشنبه سوری سالم و ایمن آشنا شوید.

چگونه چهارشنبه سوری را برای فرزندتان ایمن کنید؟

چهارشنبه سوری جشنی است که در میان بیشتر مردم ایران رواج دارد و به دین یا قوم خاصی وابسته نیست.
در گذشته، چند روز قبل از نوروز، افرادی به نام آتشافروزان به شهرها و روستاها می‌آمدند تا مردم را برای این جشن آماده کنند. آتش افروزان، مردان و زنان هنرمند بودند که با برگزاری نمایش‌های خیابانی، دست افشانی، سرودها و آوازهای شاد مردم را سرگرم می‌کردند. آنها از هفت روز قبل از نوروز تا دو هفته بعد از آن، در شب‌ها آتش روشن می‌کردند و آن را تا صبح نگه می‌داشتند.

این آتش به معنای مهر، نور و دوستی بود و هدف آتش افروزان، بازگرداندن شادی و امید به مردم برای غلبه بر غم و افسردگی بود. اما در سال‌های اخیر، این جشن خوشحال‌کننده با ورود مواد آتش‌زا و آتش‌بازی‌های خطرناک به چالش تبدیل شده و به نوعی بحران برای بچه‌ها و خانواده‌ها تبدیل گشته است. آمار مراکز پزشکی و آتش‌نشانی نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر بسیاری از کودکان و نوجوانان دچار آسیب‌های جدی شده‌اند و حتی در برخی موارد جان خود را از دست داده‌اند. همچنین، آتش‌سوزی‌ها در منزل‌ها و مکان‌های عمومی و وسایل نقلیه نیز در جریان چهارشنبه آخر سال افزایش یافته است.

به دلیل همین نگرانی‌ها و خساراتی که آتش‌بازی‌های چهارشنبه آخر سال به وجود آورده، ضروری است که به این موضوع فکر کنیم که چگونه می‌توانیم چهارشنبه آخر سال را با شادی و آرامش جشن بگیریم. ما با مسئولان و کارشناسان مرتبط با این موضوع در استان بوشهر در این مورد گفت‌وگو کرده‌ایم.

همچنین بخوانید:

اگر در صورت بروز حوادث آتش‌سوزی یا دیگر مشکلات، حفظ خونسردی کنید و با شماره تلفن 110 و 125 سازمان فوریت‌های پلیسی و آتش‌نشانی تماس بگیرید.

اجازه ندهید فرزندانتان مواد محترقه را نگه‌داری کنند، همچنین از ساخت و تهیه وسایل آتش‌بازی حتی به مقدار کم در جیب لباس و کیف منع‌شان کنید.
خاموش‌کننده‌های دستی را در خانه، محل کار و داخل خودرو همیشه آماده و در دسترس داشته باشید تا در مواقع اضطراری به راحتی بتوانید از آنها استفاده کنید.

کبریت و مواد آتش‌زا، مانند نفت و امثال آن را از دسترس کودکان دور نگه‌دارید و مراقب باشید که آنها با آتش زدن بوته یا چوب در خانه یا مکان‌های عمومی خطر ایجاد نکنند.

ترقه و دیگر مواد محترقه در برخی مواقع به صورت ترکیبی استفاده می‌شوند و این مواد می‌توانند به خاطر جابه‌جایی، حمل و نقل، ضربه و حرارت، منفجر شوند. نگهداری این مواد در مکان‌ و ظروف نامناسب خطرناک است و می‌تواند به طور خود به خود و حتی بدون دخالت انسان در شرایط مساعد منفجر شود.

“`html

• هرگز مواد آتش زا را در ظروف شیشه‌ای یا فلزی نگهداری نکنید، زیرا در صورت انفجار ممکن است باعث آسیب جدی شود.
• از پرتاب مواد منفجره، قوطی‌های دربسته، مخازن کوچک گاز و ظروف تحت فشار به داخل آتش که ممکن است باعث انفجار بزرگ شود، خودداری کنید.
• از قرار دادن ظرف‌های مایعات و مواد قابل اشتعال مانند نفت و بنزین در کنار آتش خودداری کنید و همچنین از ریختن این مایعات روی آتش بپرهیزید.
• برای آتش زدن هیزم و بوته، اطمینان حاصل کنید که زمین صاف و هموار باشد. بهتر است این کار را بر روی زمین خاکی یا سطح بتونی انجام دهید.
• تا جایی که ممکن است، برای روشن کردن آتش از مکان‌هایی که شهرداری مشخص کرده است، استفاده کنید.
• از روشن کردن آتش در مکان‌های باریک و نزدیک به تابلوهای برق یا ایستگاه‌های گاز و پارکینگ‌های عمومی خودداری کنید.
• از آتش زدن بوته و هیزم نزدیک خودروها و مواد قابل اشتعال دوری کنید.
• برخی افراد برای روشن کردن آتش شاخه‌های درختان را می شکنند یا در پارک‌ها آتش روشن می‌کنند. تأکید می‌شود که از این کارها خودداری کرده و فضای سبز را تخریب نکنید.

به گزارش سایت پلیس، از آتش زدن لاستیک، کارتن خالی و امثال آن چه در محوطه مجتمع‌های مسکونی و چه در خیابان‌ها یا کوچه‌ها، همچنین از سوزاندن مواد یا وسایل غیرمرسوم مانند کپسول گاز و استفاده از مواد آتش‌زا مانند بنزین و الکل شدیداً خودداری کنید.

• پریدن از روی آتش با لباس‌های گشاد بسیار خطرناک است. از این کار بپرهیزید.
• در صورت امکان، آتش را با وسایل خاموش‌کننده، آب، گونی و پارچه خیس خاموش کنید.
• نزدیک محل آتش، آب و خاموش‌کننده‌های دستی آماده کنید و بعد از خاموش شدن بوته‌ها، خاکستر را با آب کاملاً خیس کنید و محل را ترک کنید.

کارشناس حوادث معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر در این میزگرد گفت: یکی از سنت‌های ما ایرانی‌ها گرامیداشت آخرین چهارشنبه سال است که به‌عنوان جشنی برای دفع بلایا اجرا می‌شود.

اکرم انصاری فرد افزود: اما در سال‌های اخیر، برخلاف این سنت، به دلیل بی‌توجهی به نحوه استفاده از مواد آتش‌زا، هر ساله هزاران نفر آسیب می‌بینند و خانواده‌های زیادی سال نو را با غم شروع می‌کنند. یک لحظه غفلت می‌تواند مسیر زندگی افراد را تغییر دهد. از این رو، باید دقت کنیم که هیچ‌کس از جمله تولیدکنندگان، مجریان آتش‌بازی، ناظران و حتی عابران از آسیب‌ها در امان نیستند.

انصاری فرد گفت: گاهی شدت آسیب به افرادی که آتش‌بازی‌ها را تماشا می‌کنند، از خود مجریان بیشتر است؛ بنابراین نظارت والدین بر رفت و آمد کودکان و نوجوانان در این روزها بسیار مهم است و باید به آن توجه شود.

کارشناس حوادث معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: نظارت مستقیم خانواده‌ها بر نوجوانان در حین خرید وسایل ایمن و هنگام استفاده از مواد آتش‌زا و حضور یکی از والدین که با نکات ایمنی آشناست می‌تواند از بروز حوادث جلوگیری کند. آموزش نوجوانان درباره رعایت نکات ایمنی بسیار اهمیت دارد، اما این آموزش‌ها معمولاً برای کودکان جذاب نیست، زیرا به خوبی می‌دانند که اگر گوش دهند، باید برخی محدودیت‌ها را بپذیرند.

به همین دلیل، در بسیاری از موارد، کودکان مواد آتش‌زا را بدون اطلاع والدین خریداری کرده و در جیب، کیف یا کمد خود نگه می‌دارند.

“`

استفاده از فشفشه، موشک و دیگر مواد آتش‌زا در مکان‌های نامناسب برای کودکان خطرناک است. باید افراد از پرتاب این مواد روی درختان، پشت بام‌ها و بالکن‌ها خودداری کنند و تنها در فضای باز از آنها استفاده نمایند. برای حفظ ایمنی، افراد باید از سوزاندن لاستیک، هیزم و کارتن در مکان‌های مسکونی یا معابر دوری کنند. همچنین، انداختن قوطی‌ها و ظروف تحت فشار به داخل آتش نیز خطرناک است و باید از فضاهای مشخص شده توسط شهرداری برای روشن کردن آتش استفاده شود.

انصاری فرد با اشاره به خطرات آتش‌بازی در نزدیکی پمپ بنزین‌ها و وسایل نقلیه گفت: افراد باید بدانند که استفاده از مواد آتش‌زا و ترقه‌های دست‌ساز خطر بیشتری دارد. همچنین باید از پوشیدن لباس‌های گشاد هنگام نزدیک شدن به آتش یا پریدن از روی آن خودداری کرد. اگر به چشمان کسی آسیب رسید، باید بدون دست‌کاری سریعاً به نزدیک‌ترین مرکز اورژانس مراجعه شود. سال گذشته، میانگین سنی افرادی که در استان بوشهر دچار حادثه شدند، 20 سال بود و 83 درصد مصدومان مرد بودند. 89 درصد آسیب‌ها ناشی از استفاده از ترقه و 11 درصد دیگر به دلیل آتش‌بازی به وقوع پیوسته بود. همچنین 72 درصد افراد مواد آتش‌زا را خریداری کردند، 17 درصد از دوستان خود گرفتند و 11 درصد از مواد دست‌ساز استفاده کردند.

انصاری فرد با بیان اینکه 17 درصد حوادث در کوچه‌ها و خیابان‌ها اتفاق افتاد، افزود: 50 درصد آسیب‌ها مرتبط با دست و پا، 44 درصد چشم، 6 درصد صورت و یک مورد قطع عضو گزارش شده است. 94 درصد سوختگی‌ها نیز از نوع درجه یک بود. 17 درصد مراجعه‌کنندگان نیازی به درمان نداشتند، 61 درصد درمان سرپایی دریافت کردند و 22 درصد بستری شدند.

رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی استان بوشهر همچنین گفت: برگزاری جشن می‌تواند روحیه خوبی ایجاد کند، اما استفاده از مواد آتش‌زا و منفجره در سال‌های اخیر باعث بروز حوادث جبران‌ناپذیری منجر به سوختگی‌های عمیق و قطع عضو شده است.

دکتر عبدالکریم دادجو افزود: برای جلوگیری از حوادث ناگوار در روزهای نزدیک به نوروز، رعایت نکات ایمنی ضروری است. اگر قصد روشن کردن آتش دارید، از مواد استاندارد و ایمن استفاده کنید و از مواد اشتعال‌آور خطرناک مثل تینر و بنزین دوری کنید. در حین برگزاری مراسم چهارشنبه‌سوری، باید از شوخی‌های خطرناک مثل پرتاب ترقه به سمت دیگران پرهیز کرد و محل آتش روشن کردن از سایر وسایل فاصله داشته باشد.

رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی بوشهر بر عدم استفاده از مواد منفجره دست‌ساز تأکید کرد: هنگام انفجار ترقه‌ها باید از آن‌ها فاصله گرفت و نباید ترقه را به سمت صورت نزدیک کرد.

در صورت بروز هر گونه حادثه، سریعاً با مرکز اورژانس 115 تماس بگیرید. چهارشنبه‌سوری یک سنت ایرانی است که مردم در شب سه‌شنبه آخر سال با روشن کردن آتش جشن می‌گیرند. اگرچه می‌توان این مراسم را با احتیاط و آرامش برگزار کرد، اما استفاده از مواد آتش‌زا باعث حوادث خطرناک شده است. برخی جوانان بی‌پروایی به خرج داده و با استفاده از مواد آتش‌زا و ترقه‌های دست‌ساز باعث آتش‌سوزی و آسیب به دیگران می‌شوند.

امسال، آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری بوشهر در تلاش است تا با آموزش ایمنی به دانش‌آموزان دوره متوسطه، فرهنگ استفاده ایمن از مواد آتش‌زا را ترویج کند. در این دوره‌ها، جوانان از پیامدهای استفاده خطرناک آتش‌زا آگاه خواهند شد. هرچند تبلیغات و فرهنگ‌سازی می‌تواند تعداد حوادث را کاهش دهد، اما هنوز هم حوادث خطرناک رخ می‌دهد.

جانشین فرمانده انتظامی استان بوشهر نیز گفت: نیروی انتظامی مخالف شادی مردم نیست اما در عین حال با افرادی که بخواهند قوانین را زیر پا بگذارند و کارهای خطرناک انجام دهند، به شدت مطابق قانون برخورد خواهد کرد.

سرهنگ علیرضا رزمی افزود:رویکرد پلیس در رابطه با مراسم چهارشنبه آخر سال، اجتماعی و محله‌محور است. از آنجا که بخش بزرگی از آسیب‌دیدگان در این روز، کودکان و نوجوانان هستند، خانواده‌ها باید بیشتر مراقب فرزندانشان باشند تا به کارهای پرخطر رو نیاورند.

خانواده‌ها باید فرزندان خود را از خطر مواد منفجره و آتش‌زا آگاه کنند و آن‌ها را از بازی با این مواد دور نگه دارند. سوختگی‌ها می‌توانند چهره زیبا و دلنشین فرزندان را خراب کنند.

جانشین فرمانده انتظامی استان بوشهر به جوانان و نوجوانان گفت: هرگز باعث ناراحتی و اختلال آرامش دیگران نشوید، از تجمع، روشن کردن آتش و مسدود کردن معابر پرهیز کنید و هرگز سلامتی خود و خانواده‌تان را به خطر نیندازید. کودکان و نوجوانان ممکن است متوجه خطرات استفاده از مواد آتش‌زا نشوند و به همین دلیل اغلب ترقه‌ها و مواد خطرناک را در جاهای پنهانی مانند انباری، زیرزمین، بالکن یا داخل کیف و کمد مخفی می‌کنند که خود این موضوع می‌تواند باعث بروز حادثه شود. مواد منفجره در نزدیکی وسایل گرم‌کننده، در حرارت بالا، یا هنگام جابه‌جایی می‌توانند باعث انفجار شوند. حتی 250 گرم مواد آتش‌زا می‌تواند علاوه بر آسیب شدید به یک ساختمان، شیشه‌های ساختمان‌های اطراف را نیز بشکند.

مواد منفجره بسیار حساس هستند و حتی جابه‌جا کردن یا وارد شدن ضربه کوچک، می‌تواند باعث انفجار شود. پرتاب ترقه‌ها و نارنجک‌های دست‌ساز می‌تواند خسارت زیادی به خودروها و سرنشینان آن‌ها بزند. صدای انفجار برای نوزادان، خانم‌های باردار، بیماران و سالمندان خطرناک است و می‌تواند به سیستم عصبی افراد آسیب بزند.

جانشین فرمانده انتظامی استان بوشهر ادامه داد: برای جلوگیری از بروز حوادث، اگر با بسته مشکوکی برخورد کردید، آن را تکان ندهید و به آن ضربه نزنید و آن را در آب نیندازید. همچنین باید وسایل قابل اشتعال را از آن بسته دور کنید. چهارشنبه سوری می‌تواند شادترین و زیباترین چهارشنبه پایان سال باشد اگر از کارهای خطرناک پرهیز شود. رزمی بیان کرد که شعله‌های زیبای آتش به راحتی می‌توانند زیبایی‌ها را نابود کنند و جوانان و نوجوانان نباید با حوادث تلخ به استقبال سال نو بروند.