آثار نامطلوب و عوارض خواب نامنظم برای بدن (2 نکته مهم)
عوارض خواب نامنظم برای بدن
درک تاثیر کیفیت و کمیت خواب بر سلامتی بسیار مهم است.
زیرا بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند ناشی از خواب نامنظم شبانه باشند، مانند سرطان‌ها، چاقی و لاغری زیاد.
زمان و نحوه خوابیدن به اندازه نوع غذا و فعالیت‌های بدنی اهمیت دارد.
داشتن یک برنامه خواب منظم می‌تواند به جلوگیری از مشکلات متابولیک (مانند کلسترول بالا، چاقی، فشار خون بالا، قند خون بالا و دیگر اختلالات) کمک کند.
ساعت خواب بر روی بیولوژی و متابولیسم بدن تاثیر می‌گذارد.
از طرفی افرادی هستند که دیرتر می‌خوابند و معمولاً در نیمه شب یک وعده غذایی می‌خورند و خوابشان نامنظم است. این افراد ممکن است با آثار منفی آن مواجه شوند:
اختلال متابولیک بر اثر خواب نامنظم
اختلال متابولیک (Metabolic disorder) زمانی اتفاق می‌افتد که روندهای شیمیایی در بدن به طور غیرطبیعی انجام شود.
این وضعیت ممکن است به عنوان یک ناهنجاری تک‌ژنی مادرزادی تعریف شود که معمولاً به صورت اتوزومال مغلوب است.
یکی از علت‌های این اختلال، مشکلات متابولیک ژنتیکی هستند که ناشی از نقص‌های آنزیمی به دلیل وجود یک ژن معیوب است.
این بیماری‌ها که انواع مختلفی دارند، به نام خطاهای مادرزادی متابولیسم هم شناخته می‌شوند.
بیماری‌های متابولیک همچنین ممکن است هنگامی که کبد یا لوزالمعده نتوانند به درستی عمل کنند، بروز کنند.
در یک مطالعه که در مجله “Diabetes Care” منتشر شد، پژوهشگران متوجه شدند که هر ساعت تأخیر در خوابیدن می‌تواند برنامه خواب را مختل کند و خطر ابتلا به بیماری‌های متابولیک را تا ۲۷ درصد افزایش دهد.
اثرات نامطلوب خواب نامنظم بر روی پوست
زمان خواب شبانه تاثیر زیادی در سلامت و شادابی پوست دارد. در مواقعی که زمان خواب ۲ یا ۳ ساعت تغییر کند، حتی اگر مدت خواب کافی باشد، سلامت پوست تضمین نمی‌شود.
افرادی که از ساعت ۳ نیمه شب تا ۱۱ صبح یا از ۸ شب تا ۴ صبح می‌خوابند یعنی شب‌ها دیرتر یا زودتر از ۱۱ شب به خواب می‌روند و صبح‌ها نیز دیرتر از ۷ صبح بیدار می‌شوند، ممکن است با افتادگی و پیری زودرس پوست مواجه شوند.
خوابیدن بین ساعت ۱۱ شب تا ۶ یا ۷ صبح بهترین زمان برای حفظ شادابی پوست است.
خواب نامنظم و سرطان
افرادی که خوابشان نامنظم است بیشتر در معرض ابتلا به انواع سرطان‌ها مانند سرطان سینه و سرطان روده بزرگ قرار دارند.
محققان می‌گویند که کاهش هورمون ملاتونین که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد، خطر ابتلا به سرطان را در این افراد افزایش می‌دهد.
خواب نامنظم و پایین آمدن آستانه درد
خواب نامنظم و ناکافی، آستانه درد را کاهش می‌دهد.
بدن در حدود ساعت ۴ صبح مولکول‌های ضد التهاب آزاد می‌کند که باعث تسکین درد می‌شود. اگر فرد دیر بخوابد، این مرحله را از دست می‌دهد و در نتیجه درد بیشتری را احساس می‌کند.
خواب نامنظم و بیماری‌های مزمن
به دلیل این ارتباط، پزشکان باید در معاینه افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن به کیفیت خواب آنها توجه کنند و اهمیت خواب منظم را به بیماران یادآوری کنند.
تأثیرات منفی نامنظم بودن خواب کودک
طبق گفته دکتر حامد پورآرام:
کودکان باید حداقل هشت ساعت در شب بخوابند و نوجوانان نیز باید حداقل هفت ساعت خواب داشته باشند. اگر یک کودک بخواهد به دلیل خستگی یا جبران خواب کم، در طول روز یک ساعت بیشتر بخوابد، مشکلی ندارد.
کودکان نباید بیش از ۱۰ ساعت در شب بخوابند و نوجوانان نیز نباید بیشتر از ۹ ساعت بخوابند. خوابیدن بیش از حد می‌تواند به بدن آسیب بزند و باعث چاقی شود.
در طول خواب، بدن فعالیتی ندارد و انرژی ذخیره می‌کند، که این موضوع می‌تواند ریسک چاقی را افزایش دهد.
کسانی که نیازهای خاصی دارند باید خواب خود را تحت نظر متخصص تنظیم کنند تا مشکلی برای سلامتی‌شان پیش نیاید.
رشد ذهنی مغز نوزاد بسیار انرژی‌بر است و مغز کودک می‌تواند تا نیمی از انرژی‌اش را برای این کار مصرف کند.
به همین خاطر، بعد از بازی و شادی که به رشد مغز کمک می‌کند، آنها به خواب عمیق می‌روند، چرا که ذهنشان هم از فعالیت خسته می‌شود.
با توجه به اینکه مغز آنها در حال رشد است و آنها بخش زیادی از زمان خود را در خواب سپری می‌کنند، طبیعی است که کیفیت خواب بر رشد مغز تأثیر بگذارد.
اما این تأثیر چگونه است؟ به نظر می‌رسد که خوابیدن دیرهنگام می‌تواند بر رشد نواحی خاصی از مغز تأثیر بگذارد، قسمت‌هایی که اطلاعات را پردازش می‌کنند.
به عبارت دیگر، قابلیت یادگیری آنها تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
یک تحقیق بلندمدت به نام «هزاره سومی‌ها» روی یازده‌هزار نوزاد در انگلستان که در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ به دنیا آمده بودند، انجام شد.
محققان دریافتندکه کودکانی که قبل از سه سالگی خواب منظمی نداشتند، تا سن هفت سالگی نسبت به کودکانی که خواب منظم داشتند، نمرات پایین‌تری در یادگیری داشتند.
بعداً مشخص شد که این کودکان در مهارت‌های خواندن، ریاضی و حتی آگاهی‌های اجتماعی نیز عملکرد ضعیف‌تری دارند.
آماندا اسلکر، استاد دانشگاه لندن که روی داده‌های هزاره سومی‌ها کار کرده، می‌گوید:
«اگر یک کودک در سنین پایین خواب نامنظم داشته باشد، قادر به تجزیه و تحلیل و پردازش اطلاعات درست از محیط اطراف نیست و وقتی بزرگ‌تر می‌شود، در موقعیت‌های دشوارتری قرار می‌گیرد.»
یافته‌های این مطالعه سپس توسط تحقیقی مشابه در کانادا تأیید شد که در مجله Sleep منتشر شد.
این تحقیق هم تأثیر منفی مشابهی بر مهارت‌های خواندن و گفتار کودکان نشان داد.
همچنین مشخص شد که نوزادانی که کمتر از ۱۰ ساعت در شب خواب دارند، بیشتر دچار اختلالات مرتبط با بیماری‌های روانی مانند ADHD می‌شوند.
بنابراین، باید برای مشکل خوابیدن دیرهنگام کودکان اهمیت قائل شوید.
بیشتر بخوانید :
