آزمایش هورمون زنان : تفسیر کامل تست خون هورمونی زنانه (2 نکته مهم)
“`html
تفسیر نتایج آزمایش هورمونی زنان
تفسیر آزمایش هورمونی زنان
شامل بررسی میزان هورمون‌های زنانه در بدن است. در این مقاله به شما کمک می‌کنیم تا با
تفسیر نتایج آزمایش هورمون زنان
آشنا شوید.
تفسیر نتایج آزمایش هورمون LH در زنان
در این آزمایش، میزان هورمون LH که در غده هیپوفیز تولید می‌شود، در خون و ادرار اندازه‌گیری می‌شود.
سطح هورمون LH در بدن خانم‌ها با تغییرات چرخه قاعدگی تغییر می‌کند.
بالا رفتن سریع LH فقط قبل از تخمک‌گذاری و در نیمه‌ی چرخه قاعدگی (روز ۱۴ از سیکل ۲۸ روزه) اتفاق می‌افتد.
این افزایش میزان هورمون به نام اوج LH شناخته می‌شود. در طول یک ماه و در چرخه قاعدگی،
سطح هورمون LH و هورمون محرک فولیکول به طور متناوب بالا و پایین می‌روند.
در مردان، هورمون LH سبب تحریک تولید تستوسترون می‌شود که در تولید اسپرم نقش مهمی دارد.
چرا آزمایش هورمون LH را انجام می‌دهیم؟
آزمایش اندازه‌گیری هورمون LH به دلایل زیر انجام می‌شود:
– کمک به تشخیص علت ناتوانی یک زن و شوهر برای باردار شدن (بررسی علل ناباروری).
– بررسی مشکلات چرخه قاعدگی، مانند قطع یا نامنظم شدن عادت ماهانه.
– کمک به تشخیص اینکه آیا خانمی به یائسگی نزدیک است یا خیر.
– تشخیص بلوغ زودرس در کودکان، که در دختران قبل از سن ۹ سالگی و در پسران قبل از سن ۱۰ سالگی است.
آزمایش LH معمولاً برای ارزیابی موارد زیر استفاده می‌شود:
- تخمک‌گذاری در زنان
- تعداد اسپرم در مردان
آمادگی برای انجام آزمایش هورمون LH چیست؟
برخی از داروها مانند سایمتیدین، کلومیفن، دیجیتال‌ها و لوودوپا می‌توانند نتایج آزمایش را تحت تأثیر قرار دهند.
شما باید در مورد قطع مصرف برخی از داروها (مثل داروهای ضد بارداری) با پزشک خود مشورت کنید.
لازم است داروهای ضد بارداری حاوی استروژن یا پروژسترون حداقل ۴ هفته قبل از انجام آزمایش قطع شوند.
مطمئن شوید که پزشک شما فهرستی از داروهایی که نباید مصرف کنید را به شما می‌دهد.
اگر در ۷ روز گذشته آزمایشی انجام داده‌اید که شامل مصرف مواد رادیواکتیو بوده است (مثل اسکن تیروئید یا اسکن استخوان)،
حتماً پزشک خود را مطلع کنید، زیرا این مواد می‌توانند در آزمایش LH اختلال ایجاد کنند.
تاریخ اولین روز دوره قاعدگی خود را به پزشک بگویید. اگر روز اول فقط لکه‌بینی داشته‌اید،
روز اول روزی حساب می‌شود که خونریزی شدید آغاز می‌شود.
با پزشک خود در مورد نگرانی‌های خود درباره آزمایش صحبت کنید، از جمله احتمال خطر آن،
نحوه انجام آزمایش و نتایج احتمالی. این کار به شما کمک می‌کند تا اهمیت این آزمایش را بهتر درک کنید.
آزمایش هورمون LH چگونه انجام می‌شود؟
از طریق خون‌گیری یا نمونه ادرار
برای خانم‌ها ممکن است لازم باشد که برای اندازه‌گیری دقیق LH، نمونه‌گیری بیش از یک بار انجام شود.
ممکن است چند نمونه خون در یک روز گرفته شود یا در چند روز متوالی نمونه‌گیری انجام شود.
آزمایش ادرار برای بررسی تخمک‌گذاری
اگر هدف بررسی تخمک‌گذاری باشد، نمونه ادرار باید از اولین ادرار صبح بررسی شود.
نتیجه:
آزمایش اندازه‌گیری هورمون LH، میزان این هورمون را در خون و ادرار اندازه‌گیری می‌کند.
میزان LH به سن و وضعیت بلوغ فرد بستگی دارد و در زنان تحت تأثیر چرخه قاعدگی نیز قرار می‌گیرد.
آزمایش ادرار تنها برای تأیید وجود یا عدم وجود تخمک‌گذاری استفاده می‌شود.
میزان طبیعی LH چقدر است؟
جدول زیر که مقادیر مرجع نامیده می‌شود فقط برای راهنمایی است.
این مقادیر ممکن است از یک آزمایشگاه به آزمایشگاه دیگر متفاوت باشد،
و آزمایشگاهی که شما مراجعه می‌کنید ممکن است مقادیر نرمال آن با مقادیر این جدول فرق داشته باشد.
“`
جواب آزمایش باید با میزان نرمالی که آن آزمایشگاه برای خود تعیین کرده است، مطابقت داشته باشد.
- مرحله ی فولیکولی : 1.68–15 IU/L
- اوج میانه ی سیکل : 21.9–56.6 IU/L
- مرحله ی لوتئال : 0.61–16.3 IU/L
- زنان پس از قاعدگی : 14.2–52.3 IU/L
- مردان : 1.24–7.8 IU/L
آزمایشات خانگی ادرار تنها می‌توانند تخمک‌گذاری یا عدم تخمک‌گذاری را مشخص کنند. نتیجه این آزمایش یا مثبت است یا منفی (که به آن آزمایش کیفی می‌گویند).
شرایط مختلف می‌تواند بر میزان LH تأثیر بگذارد. پزشک نتیجه‌های غیرطبیعی را با توجه به علائم بالینی شما مورد بررسی قرار خواهد داد.
علت افزایش میزان هورمون LH در زنان
افزایش LH ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- عدم تخمک‌گذاری
- عدم فعالیت تخمدان‌ها به دلیل یائسگی، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یا آسیب ناشی از شیمی‌درمانی.
- بلوغ زودرس در دختران جوان.
افزایش LH در مردان ممکن است به دلایل زیر باشد:
- فقدان بیضه یا جراحی برای خارج کردن آن
- عدم عملکرد بیضه‌ها به دلیل عمل جراحی یا بیماری‌هایی نظیر اوریون و همچنین عوامل دیگر همچون اشعه x، سرطان، شیمی‌درمانی و یا جراحت.
- سندرم کلاینفلتر.
علت کاهش میزان هورمون LH در زنان
کاهش LH در خانم‌ها و آقایان ممکن است به دلایل زیر باشد:
- بی‌اشتهایی
- نارسایی غده هیپوفیز
- استرس
- کاهش وزن
آزمایش هورمون محرک فولیکول (FSH)
هورمون محرک فولیکول (FSH) توسط غده هیپوفیز در مغز تولید می‌شود. این هورمون تحت تأثیر یک سیستم پیچیده است که شامل هورمون‌های تولید شده توسط غدد تناسلی (تخمدان‌ها یا بیضه‌ها)، هیپوفیز و هیپوتالاموس می‌باشد.
عملکرد آزمایش هورمون FSH در زنان
- در مردان: تأثیر بر لوله‌های اسپرم ساز و تحریک تولید اسپرم.
- در زنان: تأثیر بر فولیکول و تحریک ترشح استروژن از آن.
FSH در زنان رشد و بلوغ تخمک‌ها در تخمدان در فاز فولیکولی سیکل قاعدگی را تحریک می‌کند.
FSH در مردان بیضه‌ها را برای تولید اسپرم بالغ تحریک می‌کند و همچنین تولید پروتئین‌های متصل به آندروژن را تسهیل می‌نماید. سطح FSH در مردان بعد از بلوغ نسبتاً ثابت می‌ماند.
FSH در نوزادان و کودکان بلافاصله پس از تولد افزایش می‌یابد و سپس به طور چشمگیری کاهش می‌یابد (تا 6 ماه در پسران و 1-2 سال در دختران).
FSH در حدود 6-8 سالگی دوباره قبل از شروع بلوغ و توسعه ویژگی‌های ثانویه جنسی افزایش می‌یابد.
علت درخواست تست آزمایش هورمون FSH در زنان
تست FSH برای ارزیابی عملکرد هیپوفیز، مسائل باروری، نارسایی غدد جنسی، مشکلات دوران بلوغ یا تومورهای هیپوفیز درخواست می‌شود. این تست زمانی که فرد در باردار شدن یا داشتن قاعدگی منظم دچار مشکل باشد، انجام می‌شود.
پزشک همچنین ممکن است در صورتی که شواهد اختلالات هیپوفیز یا هیپوتالاموس، یا مشکلات در تخمدان‌ها یا بیضه‌ها باشد، این آزمایش را بخواهد. همچنین این تست ممکن است هنگامی که پزشک مشکوک به بلوغ جنسی تأخیری یا زودهنگام در کودکان باشد، درخواست شود.
این آزمایش همچنین به عنوان بخشی از ارزیابی ناباروری و اختلالات هیپوفیز یا غدد جنسی در مردان و زنان انجام می‌شود. اگر چرخه قاعدگی زن متوقف یا نامنظم شده باشد، این آزمایش برای تعیین اینکه آیا زن وارد دوره یائسگی شده یا خیر، درخواستی می‌شود.
در چه شرایطی تست هورمون FSH افزایش می‌یابد
در زمان یائسگی، زمانی که عملکرد تخمدان‌ها متوقف می‌شود، سطح FSH افزایش می‌یابد. همچنین افزایش سطح LH و FSH در صورت وجود نارسایی اولیه تخمدان‌ها ممکن است دیده شود.
در مردان، سطح بالای FSH ممکن است نشان‌دهنده نارسایی اولیه بیضه‌ها باشد که می‌تواند ناشی از نقص در رشد بیضه‌ها یا آسیب به آن‌ها باشد.
بلوغ زودرس در نوجوانان نیز می‌تواند سطح LH و FSH را افزایش دهد. به طور کلی، FSH با افزایش سن و در افراد سیگاری نیز افزایش می‌یابد.
در چه شرایطی تست هورمون FSH کاهش می‌یابد
سطوح پایین LH و FSH در نارسایی ثانویه تخمدان معمولاً دیده می‌شود. همچنین بلوغ دیررس در نوجوانان باعث کاهش سطحLH و FSH می‌شود.
تست‌های تکمیلی شامل : استروژن‌های کل، استرادیول، LH، تستوسترون و پروژسترون می‌باشند.
تداخلات دارویی در تست هورمون FSH
نتایج FSH ممکن است با مصرف داروهایی مانند سایمتیدین، کلومیفن، دیژیتالیس و لوودوپا افزایش یابد.
نتایج FSH ممکن است با قرص‌های ضد بارداری، فنوتیازین‌ها و درمان‌های هورمونی کاهش یابد.
اطلاعات تکمیلی درباره تست هورمون FSH در زنان
سطوح FSH همچنین در بررسی بی‌نظمی‌های قاعدگی و تشخیص اختلالات هیپوفیز یا بیماری‌های مرتبط با تخمدان‌ها و بیضه‌ها سودمند است.سطح FSH برای کمک به تشخیص علت تعداد کم اسپرم در مردان نیز استفاده می‌شود.
سطح FSH در کودکان و LH برای شناسایی بلوغ تأخیری و زودرس به کار می‌رود.
سطح FSH در زنان، سطوح LH و FSH می‌تواند در تمایز نارسایی اولیه تخمدان (نارسایی خود تخمدان‌ها یا عدم توسعه آن‌ها) و نارسایی ثانویه تخمدان (نارسایی به علت اختلالات هیپوفیز یا هیپوتالاموس) کمک کند.
آمادگی بیمار برای انجام تست هورمون FSH در زنان : آمادگی خاصی لازم نیست.
زمان نمونه‌گیری تست هورمون FSH در زنان : نمونه‌گیری باید در زمان‌های خاصی از دوره قاعدگی انجام شود.
نوع نمونه تست هورمون FSH در زنان : نمونه خون از ورید بازو؛ گاهی نمونه ادرار تصادفی یا ادرار ۲۴ ساعته نیز لازم است.
تغییرات FSH در سیکل قاعدگی و اختلالات آن در ناباروری
در ابتدای دوره قاعدگی (که با خونریزی آغاز می‌شود)، غده آدنوهیپوفیز هورمون‌های LH و FSH را ترشح می‌کند.
FSH با تأثیر بر سلول‌های گرانولوزای فولیکول‌ها، رشد فولیکول‌ها و تولید اووسیت را تحریک می‌کند.
ترشح FSH تحت تأثیر دو پروتئین به نام‌های اکتیوین و اینهیبین است.
اکتیوین باعث افزایش و اینهیبین باعث کاهش ترشح FSH می‌شود. در زنان این دو ترکیب از تخمدان، غده هیپوفیز و جفت ترشح می‌شوند.
در ابتدای فاز فولیکولار، با تأثیر FSH بر سلول‌های گرانولوزا، تولید اینهیبین B افزایش می‌یابد.
اما اگر تخمکی آزاد نشود، سطح این هورمون همچنان بالا باقی می‌ماند و هیپوفیز در تلاش است تا تخمدان را تحریک کند که تخمک را آزاد کند.
در انتهای فاز لوتئال، وقتی جسم زرد تحلیل می‌رود، تولید استروژن و پروژسترون کاهش می‌یابد و در نتیجه سطح FSH مختصری افزایش می‌یابد (که به نظر می‌رسد نقش مهمی در شروع دوره بعدی دارد). کاهش استروژن و پروژسترون (به ویژه استرادیول) سبب می‌شود که اثر مهاری ترشح FSH از بین برود و یک پیک افزایش FSH در روز سوم از قاعدگی ایجاد شود.
وقتی قطر فولیکول‌ها به حدود 10-8 میلی‌متر برسد (در روزهای 7 تا 5 قاعدگی)، تولید استروژن‌ها به ویژه استرادیول به طرز قابل توجهی افزایش می‌یابد و این باعث رشد بیشتر فولیکول‌ها و همچنین رشد لایه داخلی رحم می‌شود.
در ابتدا یک افزایش کم در میزان استروژن، مانع از ترشح بیشتر LH و FSH می‌شود، اما با نزدیک شدن فولیکول به مرحله بلوغ، مقدار ترشح استروژن نیز افزایش می‌یابد.
پاسخ آدنوهیپوفیز به میزان بالای استروژن (در روزهای 12 تا 13 قاعدگی) افزایش ترشح LH است که این کار از طریق فیدبک مثبت بر هیپوتالاموس و افزایش ترشح GnRH انجام می‌شود. نحوه تغییر فیدبک از منفی به مثبت تحت تأثیر استرادیول هنوز مشخص نیست.
همزمان با نزدیک شدن به دوره یائسگی، تخمدان‌ها شروع به مقاومت در برابر هورمون FSH می‌کنند و به همین دلیل، هیپوفیز، FSH بیشتری ترشح می‌کند تا سطح استروژن را در بدن فراهم کند.
این وضعیت باعث بی‌نظمی در سیکل قاعدگی و خونریزی‌های شدید و غیرمنتظره در زمان پریودها می‌شود.
عدم وجود پریود به مدت یک سال و سطح FSH بالای ۳۰ تا ۴۰ mIU/mL نشان‌دهنده آغاز دوران یائسگی است.
بیشتر بخوانید :
با توجه به اینکه میزان FSH در حوالی دوره یائسگی بالا و پایین می‌شود، تنها یک آزمایش FSH برای تشخیص یائسگی کافی نیست. هورمون FSH در زنانی که تعداد تخمک‌ها در تخمدان‌هایشان کم است، نیز افزایش پیدا می‌کند.
