آشنایی با ارگوتامین- سی و تداخلات دارویی آن (2 نکته مهم)

موارد مصرف ارگوتامین- سی

ارگوتامین- سی (Ergotamine-C) یک داروی ترکیبی از ارگوتامین و کافئین است که برای درمان سردردهای عروقی، به ویژه حملات حاد میگرن و انواع میگرنی که به دیگر داروها پاسخ نمی‌دهند، استفاده می‌شود.

ارگوتامین- سی علاوه بر درمان سردردهای عروقی مانند میگرن، به قطع خونریزی رحمی پس از زایمان و سقط نیز کمک می‌کند و sometimes در درمان افت فشار خون در حالت ایستاده (که ناشی از ناکارآمدی اعصاب خودکار است) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نام تجاری: Cafergot

مکانیسم اثر ارگوتامین- سی

ارگوتامین به گیرنده‌های آلفا- آدرنرژیک متصل می‌شود و می‌تواند عروق محیطی را تنگ کند، به ویژه زمانی که تونیسیته عروق پایین است. اما اگر تونیسیته عروق بالا باشد، ممکن است این دارو باعث گشاد شدن آنها شود. در دوزهای بالا، ارگوتامین به عنوان یک مسدودکننده رقابتی آلفا- آدرنرژیک عمل می‌کند.

این دارو با دوز درمانی که به آن داده می‌شود، باز جذب نوراپی نفرین را مهار کرده و این امر باعث افزایش تأثیر تنگ‌کننده عروق آن می‌شود. همچنین، به عنوان یک آنتاگونیست ضعیف سروتونین عمل کرده و تجمع پلاکت‌ها را که توسط سروتونین افزایش می‌یابد کاهش می‌دهد.

در درمان سردردهای عروقی، ارگوتامین همچنین به طور مستقیم باعث تنگی عروق شریانی گشاد شده کاروتید می‌شود و این کار در حالی انجام می‌شود که دامنه ضربان کاهش می‌یابد. به نظر می‌رسد که اثرات سروتونین و کاتکول‌آمین‌ها نیز در این روند نقش دارند.

فارماکوکینتیک ارگوتامین- سی

ارگوتامین به آرامی و به طور ناقص جذب می‌شود، اما کافئین جذب آن را تسهیل می‌کند. این دارو عمدتاً در کبد متابولیزه می‌شود و نیمه عمر آن حدود 2 ساعت است. دفع آن از طریق صفرا انجام می‌شود. کافئین به خوبی از مجرای گوارش جذب و در تمام نقاط بدن توزیع می‌شود و متابولیسم آن نیز در کبد انجام می‌شود، در حالی که دفع آن از طریق کلیه‌ها صورت می‌گیرد.

موارد و مقدار مصرف ارگوتامین- سی

پیشگیری یا کنترل سردردهای عروقی، مانند میگرن و سردردهای خوشه‌ای

بزرگسالان: یک قرص در زمانی که حمله سردرد شروع می‌شود مصرف می‌شود و در صورت نیاز، بعد از 30 تا 60 دقیقه تکرار می‌شود. اگر لازم بود، در حمله بعدی دو قرص تجویز می‌شود که می‌توان در صورت نیاز، بعد از 30 تا 60 دقیقه دوباره تکرار کرد. مقدار مصرف می‌تواند افزایش یابد تا زمانی که یک دوز کافی برای جلوگیری از حمله باشد یا مقدار اولیه به پنج قرص برسد. حداکثر مصرف تا 10 قرص در هفته است.

کودکان: در کودکانی که سن بیشتری دارند یا در سنین بلوغ هستند، یک قرص تجویز می‌شود و در صورت نیاز، بعد از 30 دقیقه تکرار می‌شود.

عوارض جانبی ارگوتامین- سی

• قلبی- عروقی: بی‌حسی یا احساس سوزش در انگشتان دست و پا، برادیکاردی، یا تاکیکاردی سینوسی گذرا، اسپاسم شریانی، نشانه‌های اختلال در گردش خون محیطی (دردناک، بی حس و سرد در اندام‌ها، کاهش یا فقدان نبض در اندام‌های گرفتار، سندرم لنگش متناوب)، نارسایی شریان کرونر، شروع ناگهانی یا بدتر شدن آنژین صدری.
• دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، درد شکم، اسهال، درد اپیگاستر، کولیت ایسکمیک.
• سایر عوارض: ضعف در ساق پا، ادم موضعی، درد یا سفتی عضلات، خستگی، پرنوشی، خارش.
• توجه: در صورت بروز حساسیت شدید، علائم اختلال در گردش خون، سردردهای شدید، یا بدتر شدن وضعیت.

“““html

مسمومیت با ارگوتامین- سی و درمان آن

تظاهرات بالینی: نشانه‌های سموم شامل انقباض عروق، حالت تهوع، استفراغ، ضعف، سردرگمی، مشکلات تنفسی شدید، فشار خون پایین و بالا، نبض سریع و ضعیف، بیهوشی، انقباض عضلات، تشنج و شوک.

درمان: درمان باید شامل اقدامات حمایتی و علامتی به همراه پیگیری دقیق و طولانی مدت وضعیت بیمار باشد. اگر بیمار هوشیار است، باید او را وادار به استفراغ کرد یا معده‌اش را شستشو داد. اگر بیمار در حالت کما باشد، شستشوی معده بعد از قرار دادن لوله تنفسی انجام می‌شود. می‌توان از ذغال فعال و ملین نمکی (سولفات منیزیم) استفاده کرد. اگر انقباض عروق رخ دهد، می‌توان اندام‌ها را به طور غیرمستقیم گرم کرد. در صورت نیاز، باید از داروهای گشادکننده عروق (نیتروپروساید، پرازوسین، یا تولازولین) و برای درمان تشنج از دیازپام تزریقی استفاده کرد. دیالیز نیز ممکن است موثر باشد.

مصرف ارگوتامین- سی در دوران بارداری و شیردهی

گروه X: این گروه از داروها می‌تواند باعث اختلالات و صدماتی به جنین شود. به همین دلیل، مصرف این داروها در دوران بارداری ممنوع است و به آن‌ها داروهای ممنوعه در بارداری می‌گویند.

مصرف در شیردهی: ارگوتامین وارد شیر مادر می‌شود و به همین دلیل باید در حین شیردهی با احتیاط مصرف شود. مصرف افراطی و طولانی مدت این دارو ممکن است باعث کاهش ترشح شیر شود.

تداخلات دارویی ارگوتامین- سی

• این دارو اگر با پروپرانولول یا دیگر داروهای مسدودکننده بتا- آدرنرژیک مصرف شود، می‌تواند اثرات تنگ‌کننده عروق ارگوتامین را افزایش دهد.
• اگر ارگوتامین با دیگر داروهای تحریک‌کننده سیستم عصبی مرکزی (CNS) و کافئین همزمان مصرف شود، ممکن است باعث تحریک بیش از حد CNS شود، که این می‌تواند به عصبانیت، بی‌خوابی یا حتی تشنج و اختلال در ضربان قلب منجر شود.
• استفاده همزمان فنیل پروپانول آمین با کافئین می‌تواند اثرات تحریکی هر دو دارو را افزایش داده و باعث عصبانیت، بی‌خوابی، بی‌قراری و حالت تهوع شود.
• مصرف همزمان داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAO) با مقادیر زیاد کافئین ممکن است باعث مشکلات جدی در ضربان قلب یا افزایش شدید فشار خون به علت عوارض جانبی کافئین شود.

ملاحظات اختصاصی ارگوتامین- سی

علاوه بر کنترل‌های عمومی برای داروهای مسدودکننده آلفا- آدرنرژیک، رعایت نکات زیر هم توصیه می‌شود:
1- مصرف این دارو باید با شروع اولین نشانه‌های سردرد یا بلافاصله بعد از آن انجام شود تا بیشترین تاثیر را داشته باشد. بعد از مصرف دارو، بیمار باید در یک محیط آرام و کم نور استراحت کند.
2- دارو باید در یک ظرف مقاوم به نور نگهداری شود.
3- برای تعیین ارتباط احتمالی برخی از غذاها با شروع سردرد، باید سابقه غذایی بیمار سؤال شود.
4- قطع ناگهانی مصرف دارو ممکن است منجر به سردردهای وفور و یا افزایش مدت و دفعات سردرد شود.
5- در صورت شدید شدن انقباض عروق با آسیب به بافت‌ها، تزریق وریدی نیتروپروساید سدیم یا تزریق داخل شریانی تولازولین و همچنین تزریق وریدی هپارین و دکستران 40 در دکستروز پنج درصد ممکن است از لخته شدن خون و ایست خون در رگ‌ها جلوگیری کند.

نکات قابل توصیه به بیمار در حین مصرف ارگوتامین- سی

1- در صورت بروز هرگونه بی‌حسی یا احساس سوزش…

“““html

اگر در انگشتان دست یا پا، یا تاول‌های قرمز یا بنفش روی دست یا پا مشاهده کردید، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
2- از مصرف محصولات حاوی الکل پرهیز کنید، زیرا ممکن است سردرد شما را تشدید کند. همچنین، از سیگار کشیدن خودداری کنید، زیرا ممکن است عوارض جانبی دارو را بیشتر کند.
3- از قرار گرفتن در محیط‌های خیلی سرد برای مدت طولانی بپرهیزید، چون ممکن است عوارض جانبی دارو را افزایش دهد.
4- اگر عفونت یا هر بیماری دیگری دارید، فوراً پزشک را مطلع سازید، زیرا این موارد ممکن است حساسیت شما به اثرات دارو را بیشتر کند.
5- بعد از قطع مصرف دارو، بازگشت به حالت عادی بستگی به مقدار و مدت زمان مصرف دارو دارد.
6- اگر بی‌حسی مداوم یا احساس سوزش و درد شدید در ناحیه شکم، عضلات یا قفسه سینه داشتید، فوری با پزشک تماس بگیرید.
7- دارو را بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید.
8- مصرف این دارو در افراد سالخورده باید با احتیاط انجام شود.
9- تأثیر و ایمنی مصرف ارگوتامین در کودکان مشخص نشده است. بنابراین، این دارو در کودکان باید با احتیاط تجویز گردد.

توصیه های دارویی ارگوتامین- سی

1. بهترین زمان برای مصرف دارو، شروع علائم اولیه میگرن است.
2. توصیه می‌شود بعد از مصرف دارو، به مدت 1 تا 2 ساعت در اتاق تاریک استراحت کنید.
3. از استعمال دخانیات باید خودداری شود.
4. این دارو نباید بیش از مقدار توصیه شده مصرف شود.
5. اگر مصرف معمولی دارو به سردرد شما کمک نکرد، باید به پزشک مراجعه کنید.

شرایط نگهداری ارگوتامین- سی

دارو را در دمای بین 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید.

داروهای هم گروه ارگوتامین- سی

• دی هیدروارگوتامین
• ارگوتامین تارترات
• فنوکسی بنزامین
• فنتولامین