آشنایی با بیماریهای عروس هلندی و روش درمان آنها (2 نکته مهم)

علائم بیماری در عروس هلندی

عروس هلندی پرنده‌ای زیبا و محبوب است که در سال‌های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است. اما این پرنده نیز مانند سایر موجودات زنده ممکن است به بیماری‌های مختلفی دچار شود.

یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها که عروس هلندی‌ها به آن مبتلا می‌شوند، اسهال است. تشخیص اسهال در پرندگان کمی سخت است زیرا ادرار و مدفوع آنها با هم ترکیب می‌شود. برای اینکه بفهمید پرنده شما دچار اسهال شده یا نه، باید مدفوع او را با قبل مقایسه کنید و ببینید آیا قوام و آبکی بودن آن تغییر کرده یا نه.

چک کردن سلامت عروس هلندی

۱- پرهای اطراف چشم، سوراخ‌های بینی و دهان پرنده را چک کنید تا حالت بی‌حالی یا رنگ‌پریدگی نداشته باشند. تغییر رنگ پرها به زرد کمرنگ یا کم‌فروغ شدن پرها نشانه بیماری است. اگر بینی پرنده آبریزش دارد و چشمانش خیس هستند، ممکن است پرنده سرما خورده باشد.

۲- بازرسی کنید که سوراخ‌های بینی پرنده خیس یا قرمز نباشند، زیرا قرمزی بینی علامت بیماری‌های تنفسی است.

۳- به حالت پرهای گردن پرنده توجه کنید، اگر پرها به طور مداوم پف کرده یا بلند شده بودند، باید نگران بود. گاهی اوقات پف کردن و بلند کردن پرها طبیعی است، اما اگر این اقدام برای مدت طولانی ادامه یابد، ممکن است نشان‌دهنده حال بد پرنده باشد.

۴- به صدای پرنده دقت کنید، اگر صدای آن کم شده یا صدای خرخر از آن شنیده می‌شود، ممکن است پرنده سرما خورده باشد.

۵- رفتار پرنده را زیر نظر داشته باشید، اگر بر روی چوب قفس نمی‌نشیند و بیشتر بر روی زمین قفس نشسته است و تحرک ندارد، این علامتی از بیماری جدی است. همچنین، اگر تنفس پرنده صدا دارد یا صدای کلیک از بینی او و عطسه‌های مداوم به گوش برسد، پرنده نیاز به مراجعه به دامپزشک فوری دارد.

بیماری‌های عروس هلندی و روش درمان آنها

عفونت روده در عروس هلندی

علائم این بیماری شامل فضولات سبز رنگ و پراکنده شدن مدفوع است که ممکن است باعث ناتوانی در جفت‌گیری پرنده شود.

درمان بیماری: باید دمای محیط نگهداری پرنده بیمار بین 30 تا 32 درجه باشد و از چای معمولی و ذغال استفاده کنید.

اسهال در عروس هلندی

علائم: شامل فضولات آبکی، کثیف شدن اطراف مخرج، کم‌اشتهایی و بی‌تفاوتی به محیط است.

علل بیماری: ممکن است ناشی از ترس، هیجان، تغییرات ناگهانی دما، یا خوراک فاسد باشد. همچنین پرنده ممکن است غذای فاسد یا کثیف مانند دانه‌های کپک‌زده یا سبزیجات ترشیده بخورد.

درمان: می‌توان از یک قطره روغن کرچک یا روغن زیتون برای درمان پرنده استفاده کرد. پس از بهبودی عروس هلندی، باید برای چند روز از مخلوط زرده تخم‌مرغ سفت شده و بیسکویت کوبیده به عنوان غذا استفاده شود.

اگر مقعد پرنده به فضولات آلوده شده باشد یا پرهای آن به هم چسبیده باشند، باید با قیچی پرهای آن قسمت را بچینید و محل را با روغن ضد سوزش چرب کنید. قبل از این کار، بهتر است پرنده را با آب نیم گرم حمام دهید.

چاقی در عروس هلندی

علائم: شامل احساس سنگینی، عدم علاقه به پرواز و تنفس سخت است.

“““html

شدید ، وجود مشکلاتی در موقع تولک

علل چاقی: تغذیه نادرست ، وجود دانه های چرب بیش از حد مانند تخم آفتابگردان ، شاهدانه و دانه کتان در رژیم غذایی عروس هلندی.

مداوای چاقی: تغذیه پرنده با غذاهایی مانند ارزن ، میوه و سبزی. پرواز دادن پرنده در محیطی مانند پاسیو یا اتاق به صورت روزانه.

توجه : مبادرت به درمان چاقی عروس هلندی با گرسنگی دادن به آن اشتباه است و می‌تواند مشکلات جدی برای پرنده ایجاد کند.

نفس صدا دار یا خس خس سینه در عروس هلندی

این بیماری به دو دلیل ایجاد می‌شود: 1- تغییرات ناگهانی و شدید دما 2- خوردن دانه‌های آلوده و کثیف از قفس خود یا پرنده‌های دیگر. علامت این عارضه، نفس کشیدن با صدا و منقار نیمه‌باز است و گاهی نفس کشیدن پرنده دشوار می‌شود.

درمان: ترکیب یک قاشق چایخوری الکل طبی رقیق با دو قطره گلیسیرین در آب آشامیدنی پرنده.

سرماخوردگی در عروس هلندی

علائم: پف کردن پرنده ، لرز ، عطسه ، تنفس تند و گاهی خروج یک مایع سفید و شفاف از بینی پرنده. این بیماری ممکن است با اسهال سفید نیز همراه باشد. این بیماری نباید با آسم اشتباه گرفته شود.

درمان : استفاده از غذاهای سرشار از مواد مغذی ، جلوگیری از وزش باد و تغییر وضعیت دما در محیط نگهداری پرنده بیمار. یک قاشق چایخوری روغن اکالیپتوس را در یک فنجان آب جوش ریخته و در جلوی قفس قرار دهید تا پرنده بخار آن را استنشاق کند، اما از افراط در این کار خودداری کنید تا پرنده خفه نشود.

غذاهای سبزی و پرتقال شیرین باید هر روز به پرنده داده شود، یعنی دو بار در روز، صبح و بعد از ظهر، و باید مرتباً تعویض شوند تا از فساد و تغییر طعم جلوگیری شود.

بیماری آسم در عروس هلندی

علائم: این بیماری تمام علائم سرماخوردگی را دارد به اضافه تنفس سخت با دهان باز و گاهی تنفس پرنده با صدا همراه است.

درمان: دو قطره ید خوراکی را در 28 گرم آب نوشیدنی حل کرده و روزی سه بار به پرنده بدهید. محل پرنده باید گرم باشد. همچنین می‌توانید کمی بخار اکالیپتوس در اتاق پرنده استفاده کنید، اما این بخار نباید زیاد باشد زیرا ممکن است باعث خفگی پرنده شود. درمان باید تا بهبودی کامل ادامه یابد و با افزایش علائم بهبودی، فاصله بین دفعات درمان باید بیشتر شود. همچنین تغذیه پرنده باید سرشار از مواد مغذی باشد. ترکیب شیر با نان و اضافه کردن دو یا سه قطره روغن ماهی بسیار مفید است. سبزی تازه نیز برای پرنده خوب است.

طاسی در عروس هلندی

این وضعیت را نمی‌توان به عنوان یک بیماری در نظر گرفت زیرا گاهی طاسی می‌تواند ناشی از سوء تغذیه و کمبود مواد معدنی ضروری برای پرنده باشد.

“““html
درمان: برای درمان پرنده، باید وازلین گلیسیرین را بر روی سرش بمالید. همچنین هویج رنده شده و سبزیجات تازه را حداقل دو بار در هفته به او بدهید.

پرکندن در عروس هلندی

علت: پرکندن عموماً به علت وجود شپش در پرنده پیش می‌آید، مخصوصاً اگر به نظافت و استحمام آن‌ها توجه نشده باشد. اگر در بررسی بدن پرنده شپش پیدا نکردید، ممکن است دلیل آن خشکی پرها و کمبود چربی طبیعی در آن‌ها باشد. پرکندن را نباید با آراستن پرها اشتباه گرفت؛ آراستن معمولاً چند بار در روز انجام می‌شود، در حالی که کندن پرها می‌تواند در تمام طول روز ادامه داشته باشد.

درمان: برای درمان این مشکل، مقداری روغن گندم را روی بیسکویت تخم‌مرغی بریزید و هر روز به عروس هلندی دهید (زیاد ندهید؛ زیرا ممکن است باعث مسمومیت شود). همچنین مغز گندم خشک را به غذایش اضافه کنید و این برنامه غذایی را به مدت یک یا دو هفته ادامه دهید تا کندن پرها متوقف شود. پرنده را در محیط خشک نگهداری نکنید.

بیماری لاغری در عروس هلندی

این بیماری بیشتر جوجه‌های جوان بین ۳ تا ۹ ماهگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

علائم: پرنده مبتلا به سرعت در مدت ۲۴ تا ۳۶ ساعت بخش عمده‌ای از وزن خود را از دست می‌دهد. علائم ظاهری شامل بی‌حالی، چشمان بی‌فروغ و رنگ‌پریدگی نوک و پاها است. در برخی موارد، پرنده لرز می‌زند و برای رسیدن به آب و غذا با حالتی نگران به سمت آن‌ها می‌رود که نشان می‌دهد درد شدیدی حس می‌کند و پس از آن به خواب عمیق می‌رود.

علت بیماری:هنوز علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما به احتمال زیاد به دلیل کثیف بودن مواد غذایی و کمبود آن‌ها بوجود می‌آید.

مداوا: پرنده بیمار باید فوراً از سایر پرندگان جدا شود. ابتدا یک قطره روغن کرچک یا روغن زیتون به حلق پرنده بچکانید و سپس تمامی دانه‌های خشک و سفت را از قفس او خارج کرده و به جای آن، دانه‌های خیس شده بگذارید. سپس مقداری نان و شیر درست کرده و با نصف زرده تخم‌مرغ پخته مخلوط کنید و به آن چند قطره شربت خولان (خلیان) اضافه کنید و کمی دانه خشخاش بپاشید. همچنین می‌توانید از داروهای ضدعفونی داخلی مانند شربت Dianimol استفاده کنید و ۱۰ قطره از آن را در آب آشامیدنی پرنده بریزید.

قفس پرنده بیمار را در طول روز در معرض آفتاب قرار دهید و در شب دور و بر قفس را خوب بپوشانید تا گرم بماند. گرم نگه داشتن محل پرنده یکی از مراحل اولیه درمان اوست.

اگر بعد از ۴۸ ساعت بهبود قابل مشاهده‌ای در پرنده دیده شد، دیگر نیازی به استفاده از داروهای ضدعفونی نیست و می‌توانید ۵ قطره از مخلوطی از اسید سولفوریک معطر (Aromatic Sulphuric Acid)، جنتیانا (Gentiana) و کلمبو (Colombo) را در آب آشامیدنی پرنده بریزید.

یبوست در عروس هلندی

علائم : در این بیماری، پرنده با پرهای پف کرده به‌طرز بی‌تفاوتی در قفس نشسته و سعی می‌کند فضله کند بدون اینکه نتیجه‌ای بگیرد. رفتار او ممکن است شبیه به بیماری گرفتگی مجرای تخم‌گذاری باشد. علائم دیگر شامل کم‌شدن اشتها و…
“`

سستی و احساس بی‌حالی در عروس هلندی می‌تواند نشانه‌هایی مانند کرم‌های سیاه در فضولات و خشک بودن آن را همراه داشته باشد. همچنین این پرنده ممکن است دم خود را به طور مداوم به بالا و پایین تکان بدهد.

علل بیماری: خوراک مانده، خوردن اشیاء نامناسب و استفاده زیاد از دانه‌های کربوهیدراتی می‌تواند باعث این مشکل شود.

مداوای بیماری : برای درمان، می‌توان روغن خوراکی مایع را به مخرج پرنده مالید، یک قطره روغن کرچک یا روغن پارافین مایع را در منقار پرنده چکاند و همچنین پرنده را با میوه و سبزیجات تغذیه کرد. غذای پرنده باید شامل ترکیب شیر خام با نان تست و مقدار زیادی کاهو باشد، اما بهتر است این غذا بیشتر از دو ساعت در قفس نماند زیرا ممکن است فاسد شود. همچنین می‌توان مقدار کمی سولفات دومنیزی به آب آشامیدنی پرنده اضافه کرد.

راشیتیسم (نرمی استخوان) در عروس هلندی

علائم: بیشتر پاها، انگشتان و بال‌های پرندگان جوان دچار نرمی و کجی می‌شود.

این بیماری معمولاً در جوجه قناری‌هایی که والدین آن‌ها در اتاق‌های تاریک و بدون نور مستقیم آفتاب نگهداری می‌شوند، دیده می‌شود.

علامت: این بیماری باعث بی‌حسی و مشکل در حرکت پا یا بال جوجه می‌شود که به طور غیرارادی به این سو و آن سو کشیده می‌شود. متاسفانه این بیماری قابل درمان نیست. باید والدین جوجه را سریعاً به قفس مخصوص پرواز برگردانید و قفس آن‌ها را در معرض نور خورشید قرار دهید و از حمام و ورزش زیاد استفاده کنید. با رعایت بهداشت قفس و تغذیه مناسب، بیماری ممکن است کاهش یابد.

بیماری میلبه (Milben) در عروس هلندی

علائم : خواب ناپایدار، تمیز کردن مکرر پرها و ضعیف شدن پرنده.

علل بیماری : وجود موجود کوچک به نام میلبه قرمز (شپشک) که می‌تواند از سایر پرندگان منتقل شود. میلبه به دو نوع وجود دارد: میلبه قرمز که فقط شب‌ها به پرنده حمله می‌کند و میلبه کیسه هوا که در پرهای پرنده زندگی می‌کند.

مداوای بیماری: برای درمان، محل نگهداری پرنده باید با حشره‌کش‌های مخصوص اسپری شود. همچنین باید از اسپری بر روی بدن پرنده به جز چشم و منقار آن استفاده کرد.

گرفتگی مجرای تخم‌گذاری پرنده

علائم: عروس هلندی ماده به حالت پف کرده و بی‌تحرک باقی می‌ماند و معمولاً پس از چند ساعت جان خود را از دست می‌دهد.

علل: احتمالاً پرنده نمی‌تواند تخم آماده را از بدن خارج کند. ماده‌های جوان اغلب با این مشکل مواجه می‌شوند و در بعضی از موارد نیز پوسته تخم تشکیل نمی‌شود و باعث این مشکل می‌شود.

مداوای بیماری: برای درمان می‌توان یک قطره روغن مایع را به داخل و اطراف مخرج مالید و پرنده را گرم نگه داشت و به آرامی نواحی اطراف مخرج را ماساژ داد.

توجه: هرگز نباید پوسته تخم را به داخل بدن پرنده فشار داد.

بیماری کوکسیدین در عروس هلندی

علائم بیماری: سستی، کم اشتهایی و اسهال.

علل بیماری:

این بیماری ناشی از یک ویروس است. در تابستان‌های گرم و مرطوب، و زمانی که نظافت محل نگهداری پرنده رعایت نشود، این ویروس به سرعت تکثیر می‌شود. با انجام آزمایش بر روی فضله پرنده می‌توان وجود این ویروس را تشخیص داد.

مداوای بیماری: برای درمان پرنده بیمار، می‌توان سولفونامید یا فوراسولیدون را به آب آشامیدنی آن اضافه کرد.

جذام پرنده

علائم: نشانه‌های این بیماری شامل تنگی نفس، اسهال، تب، کم اشتهایی، فلج، گرفتگی عضلات، تورم پلک‌ها و در نهایت مرگ پرنده طی چند روز است.

علل بیماری: این بیماری نیز ویروسی است و می‌تواند از دیگر حیوانات خانگی و وحشی انتقال یابد.

مداوای بیماری: برای جلوگیری از انتقال، باید پرنده را از سایر حیوانات دور نگه داشت.

بیماری‌های پا در عروس هلندی

علائم: در این بیماری، لایه سختی روی پا و انگشتان پرنده ظاهر می‌شود، همچنین ممکن است در پاها پینه‌هایی به وجود آید و پرنده توجه بیشتری به ناحیه پاهایش داشته باشد.

علل بیماری: عدم رعایت بهداشت در محل نگهداری پرنده، به ویژه کثیف بودن میله‌های نشیمن، می‌تواند علت این بیماری باشد.

مداوا: برای درمان پینه‌ها، باید آن‌ها را با آب گرم یا محلول بابونه به آرامی شست و سپس مقداری از پماد کامازول یا پنی سیلین را روی آن‌ها مالید. کف قفس پرنده نیز بهتر است از مخلوطی از ماسه و خاک تشکیل شود.

کنه و مایت‌های موجود در عروس هلندی

برای تشخیص وجود کنه در عروس، باید هر چند وقت یک بار به دقت تمام بدن پرنده را بررسی کرد. کنه‌ها معمولاً به پرنده‌های ضعیف حمله می‌کنند و این جانوران بسیار کوچک هستند و با روش‌های سطحی نمی‌توان آن‌ها را دید. اگر کنه در زیر بال‌های پرنده پنهان شده باشد، با لمس بدن پرنده، طوطی ممکن است ناراحت شده و واکنش شدیدی نشان دهد.

معمولاً کنه‌ها فقط در شب، وقتی تاریکی وجود دارد، از پرنده دور می‌شوند. برای بررسی وجود آن‌ها، بهتر است شب یک پارچه سفید تمیز روی قفس بگذارید و صبح زود آن را بردارید. چون کنه‌ها با روشن شدن هوا دوباره به بدن پرنده حمله می‌کنند. با دقت به پارچه نگاه کنید، می‌توانید کنه‌های به اندازه یک دهم میلی‌متر و رنگ قرمز را ببینید.

درمان: برای از بین بردن کنه‌ها از روی پارچه، آن را در محلول قوی کلراکس فرو برده یا با یک اتوی داغ روی پارچه را اتو کنید. برای از بین بردن کنه‌ها روی بدن عروس، باید از داروی مخصوص ضد کنه یا د.د.ت استفاده شود.

داروی ضد کنه یا ضد شپشه باید با دقت به تمام بدن و زیر بال‌های پرنده مالیده شود و پرنده را به یک قفس تمیز و ضدعفونی شده منتقل کرد. قفس آلوده نیز باید با آب داغ شسته و سپس با استفاده از داروی د.د.ت ضدعفونی شود.

بهتر است ضدعفونی کردن پرنده صبح زود انجام شود تا در هنگام شب که پرنده سر خود را بین بال‌ها قرار می‌دهد، مسمومیتی نداشته باشد. همچنین ضدعفونی کردن قفس بهتر است پس از غروب آفتاب صورت گیرد تا این حشرات موذی از مکان‌های پنهانی خود بیرون بیایند.

“`html

غش کردن و بیهوشی در عروس هلندی

این مشکل بیشتر برای پرندگانی که با انسان‌ها عادت ندارند، پیش می‌آید و غالباً در زمان تغییر قفس به خاطر ترس دچار غش می‌شوند. بعضی وقت‌ها این حالت به خاطر یک ضربه ناگهانی یا نور شدید و آفتاب مستقیم اتفاق میافتد. این مشکل معمولاً در زمان تولک یا روزهایی که از تولک خارج می‌شوند، رخ می‌دهد. بنابراین بهتر است بعد از دوران تولک هنگام تعویض و جابجایی قفس، دقیق باشید.

درمان: اگر عروس هلندی دچار غش شد، باید به آرامی آب سردی روی سر و گردن او بریزید و بعد قفس را بپوشانید و در یک جای نسبتاً گرم قرار دهید تا به تدریج به حالت عادی برگردد. اگر غش باعث فلج پا یا بال عروس هلندی شد، باید فوری یک قطره الکل رقیق طبی در حلق پرنده بریزید که معمولاً نتیجه خوبی خواهد داشت. همواره باید تلاش کرد عوامل ایجاد کننده غش را از بین برد زیرا تکرار غش در دفعات بعدی خطرناک است.

بی‌اشتهایی در عروس هلندی

بی‌اشتهایی معمولاً موضوع نگرانی نیست و در اصل به خاطر تغییر دانه و غذای روزانه عروس هلندی به وجود می‌آید و بعد از چند روز برطرف خواهد شد. در این مدت بهتر است به غذاهای مورد علاقه او توجه شود تا بتوانید او را به اشتها بیاورید.

غده یا ورم جلدی یا بیرونی عروس هلندی

ورم زیر جلدی در پرندگان به دلیل مسدود شدن یکی از روزنه‌های ترشحی BODY ایجاد می‌شود. این روزنه‌ها وظیفه خروج بخشی از ترشحات طبیعی بدن پرنده را دارند و گاهی بسته می‌شوند و ترشحات نمی‌توانند خارج شوند. این موضوع باعث تجمع ماده زیر پوست می‌شود و به تدریج تشکیل توموری در بدن عروس هلندی می‌دهد.

درمان: وقتی تومور به اندازه کافی رشد کرده و پوست روی آن نازک شد، زمان آن است که آن را خارج کنید. پوست نازک را با یک تیغ تیز و استریل شده بشکافید و ماده‌ای که شبیه پنیر است را بیرون بیاورید. سپس سر یک خلال دندان را با پنبه استریل پوشانده و زخم ایجاد شده را با آب استریل به دقت بشویید. بعد از آن پرنده را در قفس و مکانی راحت و بی‌صدا قرار دهید و دور قفس را با پارچه‌ای بپوشانید تا از جست و خیز و فعالیت‌های اضافی او جلوگیری شود.

بیشتر بخوانید: