آشنایی با دلفین ها (2 نکته مهم)

“`html
همه چیز در مورد دلفین ها
دلفین ها موجودات پستانداری هستند که در دریا زندگی میکنند و با نهنگها و گرازماهیها نسبت نزدیکی دارند. اجداد این حیوانات حدود ۵۰ میلیون سال پیش از زمین به دریا آمدهاند تا غذایی پیدا کنند. در حال حاضر تقریباً ۴۰ نوع دلفین وجود دارد که به ۱۷ گروه مختلف تقسیم شدهاند.
بدن دلفین ها در طول میلیونها سال به شکل خاصی تغییر کرده است تا بتوانند در آب زندگی کنند. آنها برای شنا کردن دارای باله هستند و دم آنها به آنها کمک میکند تا سریعتر حرکت کنند. بدن این حیوانات به گونهای طراحی شده است که بتوانند به سرعت در آب شنا کنند و مدت زمان بیشتری نفس خود را در زیر آب نگه دارند. همچنین دلفینها برای شنیدن و یافتن غذا نیاز به سیستمهای عصبی پیشرفته دارند که موجب شده مغزهای آنها بزرگتر و پیچیدهتر شود. این ویژگیها به آنها کمک میکند تا هوش بالایی داشته باشند و حتی برخی از آنها فرهنگ خاصی داشته باشند.
دلفینها مانند سایر پستانداران، فرزندان خود را زنده به دنیا میآورند و به آنها شیر میدهند. زندگی گروهی برای بسیاری از دلفینها این امکان را فراهم میکند که امنتر زندگی کنند و خطرات را کمتر کنند. آنها با استفاده از سونار و شنوایی خوب، طعمههای خود را پیدا میکنند. غذای اصلی آنها ماهی و سرپایان هستند، اما نهنگ قاتل، تنها دلفینی است که توانایی شکار پستانداران دیگر را دارد.
دو گروه عمده دلفینهای اقیانوسی و دلفینهای رودخانهای در تمام آبهای آزاد دنیا و برخی از رودخانهها یافت میشوند. به خاطر هوش بالا و ظاهری دوستانه، دلفینها همیشه توجه انسانها را جلب کردهاند و در فرهنگ و هنر مردم نیز نقش داشتهاند. انسانها از دلفینها برای کارهای مختلفی مثل پیدا کردن ماهی یا مینیابی استفاده کردهاند و گاهاً از گوشت آنها نیز بهره میبرند.
تاریخچه استفاده از دلفین ها توسط انسان
اولین گزارشها از همکاری انسانها و دلفینها برای شکار به آثار پلینیوس، نویسنده و فیلسوف یونان باستان برمیگردد. این نوع همکاری در بین بومیهای ساکن سواحل در بسیاری از نقاط دنیا وجود دارد. برای مثال، در لاگونا در برزیل دیده میشود که دلفینها ماهیها را به سمت ساحل هدایت میکنند و به ماهیگیران علامت میدهند تا تورهای خود را بیندازند. در عوض، دلفینها از ماهیهایی بهرهبرداری میکنند که از تور فرار میکنند.
از گذشته، دلفینها به دلایل مختلفی به انسانها کمک میکردهاند که یکی از این کمکها در شکار ماهی بوده است. اما گاهی انسانها دلفینها را برای استفاده از گوشتشان میکشند. گوشت دلفین جایگاه خاصی در ژاپن و پرو دارد. در ژاپن، این گوشت به عنوان گوشت نهنگ به فروش میرسد و با مواد مختلفی مثل میسو و هویج پخته میشود. چون دلفینها در بالای هرم غذایی قرار دارند، میزان جیوه در بدن آنها بالا است و خوردن این گوشت میتواند برای انسان خطرناک باشد، بخصوص برای زنان باردار.
استفاده از دلفینها برای کمک در درمان بیماریها و بهبود شرایط جسمی بیماران نیز در سالهای اخیر به شدت افزایش یافته است. تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۵ انجام شد نشان میدهد که دلفینها میتوانند در درمان افسردگی مؤثر باشند، اما این نتایج انتقاداتی نیز دریافت کردهاند؛
“““html
از جمله چالشهایی که هنوز حل نشده این است که آیا دلفینها در کمک به درمان بیماران روحی بهتر از حیوانات خانگی مانند سگها و گربهها عمل میکنند یا خیر.
تحقیقات بیشتر از سوی محققان دیگر نشان داده است که در آزمایشهای انجام شده اشتباهات روششناختی مهمی وجود داشته و نمیتوان «درمان با دلفینها» را به عنوان درمانی موثرتر از بهبود موقتی حال بیمار در نظر گرفت. به خاطر تاثیرات کم درمان، هزینههای بالا و فشارهایی که به دلفینها وارد میشود تا بتوانند با بیماران در آب بازی کنند، برخی از محققان بر این عقیدهاند که درمان با دلفینها تنها به ضرر هر دو طرف، یعنی دلفین و بیمار، است.
بعضی از نیروهای نظامی از دلفینها برای انجام کارهای مختلفی استفاده میکنند، از جمله پیدا کردن افرادی که در معرض خطر هستند یا انسانهای دفن شده. بسیاری از ارتشهای جهان از دلفینها برای نجات افراد گمشده و پیدا کردن مینهای دریایی بهره میبرند.
تغذیه دلفینها
روشهای مختلفی برای تغذیه دلفینها وجود دارد که بعضی از آنها خاص برخی نژادها هستند. ماهی و ماهی مرکب جزو غذاهای اصلی دلفینها هستند. اما نهنگهای قاتل کوتوله و نهنگهای قاتل هم از دیگر موجودات دریایی مانند سختپوستان تغذیه میکنند. به طور کلی، دلفینها برای غذا خوردن از روش فیلتر کردن استفاده نمیکنند و غذا را به طور یکجا میبلعند.
باور بر این است که بیشتر دلفینها از تنوع زیادی در رژیم غذایی خود استفاده میکنند. برای مثال، در معده دلفینهای پوزهبطری که در دامهای ماهیگیران در جنوب غربی ایالات متحده به دام افتادند، ۴۳ نوع مختلف طعمه از ۲۵ خانواده مختلف پیدا شد. اما معمولاً هر نوع دلفین به چند نوع خاص غذا تکیه میکند. برای مثال، سنجاقماهی ۷۰ درصد غذای دلفینهای آبهای فلوریدا را تشکیل میدهد.
روش معمول شکار دلفینها به این صورت است که گروهی از آنها دور ماهیها حلقه میزنند و آنها را به یک نقطه متمرکز میکنند، سپس به این «توپ طعمه» حمله میکنند و ماهیهای گیج شده را شکار میکنند. روش دیگری که دلفینها برای شکار استفاده میکنند، تعقیب ماهیها به آبهای کم عمق است تا شکار آنها آسانتر شود. در کارولینای جنوبی، دلفینهای پوزهبطری طعمه را تا محلهای کم عمق دنبال میکنند و در آنجا شکار میکنند. در موارد دیگر، دلفینها با پرتاب ماهی به بیرون از آب با استفاده از باله خود، ماهیها را گیج کرده و شکار میکنند.
نهنگهای قاتل تنها دلفینهایی هستند که به شکار دیگر پستانداران دریایی میپردازند. آنها برای شکار شیرهای دریایی به سواحل اقیانوس میروند و به صورت گروهی عمل میکنند و یکدیگر را در پیدا کردن و گرفتن طعمه یاری میکنند. بعد از شکار، غذا بین اعضای گروه تقسیم میشود و شکارچی اصلی، آن را به صورت مشترک با دیگر اعضای گروه میخورد.
تولید صدا و موقعیتیابی صوتی توسط دلفینها
دلفینها قادرند نوعهای مختلفی از امواج صوتی را با استفاده ازکیسههای هوایی در زیر سوراخ تنفسی خود تولید کنند. آنها با عبور هوا از طریق قسمتهای استخوانی بینی این کار را انجام میدهند. در این حین، عضلات اطراف سوراخ تنفسی هوا را از طریق پایین (قسمت استخوانی) به بالا (کیسههای هوایی) هدایت میکنند. این صدا توسط بخشی در جلوی سر به نام ملون که از چربی تشکیل شده است، تقویت شده و سپس…
“`
فرستاده میشود.
دلفینها تواناییهای ویژهای در تولید صدا دارند و حتی میتوانند صدای برخی از انسانها را تقلید کنند. این تواناییها باعث شده تا در گروههای خاصی از دلفینها فرهنگی به وجود بیاید؛ مانند برخی از نهنگهای قاتل که هر یک لهجه خاص خود را دارند و این لهجهها از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود.
دلفینها از طریق سوت زدن و تولید صداهای ناگهانی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند؛ اما جزئیات این تواناییها هنوز کشف نشده است. برخی از محققان معتقدند سوتهای دلفینها میتواند اطلاعاتی درباره احساسات، خطر، موقعیت در گروه یا وجود غذا به دیگر دلفینها بدهد. تحقیقات بر روی دلفینهای در اسارت نشان داده که هر دلفین یک سوت خاص دارد که مانند امضای آنها است.
این دلفینها معمولاً زمانی که مورد آزار انسانها قرار میگیرند و یا احساس محدودیت میکنند، این سوتهای خاص را تولید میکنند. مطالعات نشان داده است که دلفینهای پوزهبطری با سوتهای منحصر به فرد یکدیگر را صدا میزنند و هر دلفین فقط به سوت خاص خودش واکنش نشان میدهد. این ویژگی شبیه به این است که انسانها همدیگر را با نام صدا میزنند و هیچ موجود دیگری این خصوصیت را به ثبت نرسانده است.
دلفینها همچنین صدای دیگری تولید میکنند که شبیه به تیکهای کوتاه است و برای یافتن موقعیت صدا استفاده میشود. این صدا معمولاً به صورت دنبالهدار تولید میشود و وقتی دلفین به یک شی نزدیک میشود، تعداد این تیکها افزایش مییابد. این تیکها از بلندترین صداهای تولید شده توسط جانوران دریایی هستند.
دلفینهای پوزهبطری میتوانند تیکهایی با فشار صدای بسیار بالا تولید کنند، این تیکها در مدت زمانهای کوتاه (چند میکروثانیه) و با طول کمی (بین ۵۰ تا ۸۰ میکروثانیه) تولید میشوند. این صداها دارای بسامدی بین ۳۰ تا ۴۰ کیلوهرتز هستند و به همین دلیل دلفینها میتوانند جانداران کوچکتر از ۱ سانتیمتر را تشخیص دهند.
زایش و رفتار جنسی دلفینها
بیشتر دلفینها معمولاً بیش از ۱۸ سال عمر میکنند و بعضی از آنها میتوانند تا ۹۰ سال زندگی کنند. به دلیل برخی ویژگیهای فرگشتی، دلفینهای ماده فقط یک فرزند در هر بار زایمان به دنیا میآورند که این موضوع باعث میشود سن بلوغ آنها بیشتر از دلفینهای نر باشد و در نتیجه عمر بیشتری هم داشته باشند. نهنگهای قاتل نر معمولاً تا ۶۰ سال عمر میکنند در حالی که مادهها تا ۹۰ سال میرسند. مادهها در طول زندگی خود بین ۲۵ تا ۵ فرزند به دنیا میآورند و به مانند انسانها، با بالا رفتن سن باروریشان کاهش پیدا میکند. برخی از مادهها ممکن است از ۱۸ تا ۲۷ سال پیش از پایان عمرشان به یائسگی برسند، هرچند که ممکن است همچنان به تلاش دلفینهای نر برای آمیزش پاسخ مثبت دهند.
دلفینها مانند دیگر پستانداران دریایی سن بلوغ جنسی بالایی دارند که معمولاً بین ۵ تا ۷ سال است. دلفینهای نواری معمولاً بین ۷.۵ تا ۹.۴ سالگی به بلوغ میرسند. در سنین جوانی، این جانوران ممکن است قبل از رسیدن به بلوغ رفتار جنسی از خود نشان دهند. سن بلوغ بستگی به نوع و جنسیت آنها دارد و دلفینها در هر زایمان تنها یک فرزند به دنیا میآورند.
عمدتاً در جوامع دلفینها، همسران متعدد وجود دارند و دلفینهای نر و ماده با چندین دلفین از جنس مخالف ارتباط جنسی برقرار میکنند. آنها به گروهی که در آن هستند وابستگی خاصی ندارند و گاهی برای پیدا کردن شریک جنسی از گروه خارج میشوند. آمیزش جنسی در دلفینها با چسباندن شکم به شکم انجام میشود و این فرایند ممکن است چندین بار در زمان بسیار کوتاه تکرار شود. دوره بارداری دلفینها بسته به نژاد متفاوت است؛ برای نمونه برای دلفین پوزهبطری دوره بارداری ۱۱ تا ۱۲ ماه است و برای…
“`html
نهنگ قاتل نزدیک به ۱۷ ماه است.
دلفینهای ماده برای شیر دادن به بچههای خود، معمولاً بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ روز زمان صرف میکنند. اما این مدت ممکن است بیشتر هم بشود؛ برای مثال، در دلفینهای پوزهبطری آرام، بچهها در ماههای دوازده تا هجده پس از تولد از شیر گرفته میشوند، اما ممکن است تا سومین سال زندگیشان نیز به شیر خوردن ادامه دهند. از آنجا که بچه دلفینها مدت زیادی از شیر مادر میخورند، نیاز به شیر پرچرب ندارند و چربی شیر آنها معمولاً بین ۱۰ تا ۳۰ درصد است.
مدت زمان شیردهی بستگی به نوع تغذیه دلفینها هم دارد؛ به طور کلی، دلفینهایی که بیشتر از سختپوستان تغذیه میکنند، بیشتر از دلفینهایی که غذاهایشان بر پایه ماهی است، به بچههایشان شیر میدهند. در مورد گونههای اول، زمان شیردهی بین ۱۱ تا ۱۷ ماه و برای نوع دوم، بین ۱۰ تا ۱۲ ماه است.
بیماریها و عوامل آسیبرسان به دلفینها
دلفینها به جز خطراتی که از سوی انسانها ناشی میشود، دشمنان طبیعی زیادی ندارند. بعضی از گونههای دلفین هیچ دشمن طبیعی ندارند و به همین دلیل در زمره درندگان قرار میگیرند. دلفینهای کوچکتر، به ویژه فرزندانشان، میتوانند طعمههایی مانند گاوکوسه، کوسه ببری و کوسه بزرگ سفید شوند. با اینکه این نوع شکار کم اتفاق میافتد، برخی از گونههای بزرگتر دلفینها مثل نهنگ قاتل نیز ممکن است به شکار دیگر دلفینها بپردازند. دلفینهای سربی برای فرار از نهنگهای قاتل به آبهای کمعمق میروند.
همچنین، برخی انگلها و ویروسهای موجود در آب میتوانند جان دلفینها را به خطر بیندازند. این حیوانات به دلیل زندگی اجتماعیشان در معرض بیماریهای واگیردار هستند. به عنوان مثال، ویروس موربیلی در اواسط دهه نود میلادی باعث مرگ چندین دلفین نواری در دریای مدیترانه شد. بسیاری از مرگهای دستهجمعی دلفینهای اقیانوسی به خاطر شیوع بیماریهای واگیردار ناشی از این ویروس بوده است.
پدیدههای طبیعی نیز میتوانند باعث مرگ دلفینها شوند. به عنوان مثال، پدیده النینو در سالهای ۱۹۹۷ و ۱۹۹۸ موجب کاهش غذا برای چند گونه دلفین در پرو شد و در نتیجه، بسیاری از آنها به دلیل گرسنگی مردند.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`