آشنایی با روستای زیبای ابیانه (+ تصاویر)

ابیانه یک روستای قدیمی و زیبا است که با نمایی سرخ و معماری منحصر به فرد به شکل مکعب، کوچههای پیچ در پیچ، خانههای چند طبقه با مصالح سنتی، پنجرههای چوبی ظریف، دربهای منبتکاری شده و ایوانهای زیبا شناخته میشود. این روستا دارای مساجد، زیارتگاهها، آتشکدهها، قلعهها و معابد در دل کوه است. مردم این روستا که به تاریخ این سرزمین تعلق دارند، به زبان پهلوی صحبت میکنند و لباسهای محلی میپوشند. همه این ویژگیها باعث شگفتی شما میشود و به راحتی میتوانید ابیانه را به عنوان یک موزه زنده از تاریخ ایران تصور کنید.
آشنایی با روستای زیبای ابیانه
وجه تسمیه
برخی از مردم محلی معتقدند که نام “ابیانه” در اصل “آب یانه” بوده است. آنها میگویند که افراد اولیهای که میخواستند در این مکان سکونت کنند، از سمت غرب آمده بودند و از دیگر افراد خواسته بودند تا از پشت کوهها آب را چک کنند و از همین رو، این منطقه را آبیانه نامیدند. در زبان محلی، ابیانه را “ویونا” مینامند. “وی” به معنای درخت بید و “ویانه” به معنای بیدستان است (ماضیاش به این معنا است که ابیانه در گذشته بیدستان بودهاست). برخی میگویند که “ویانه” در طول زمان به “اویانه” و سپس به “ابیانه” تبدیل شده است. اگر کسی از ابیانهایها بخواهد بگوید “من اهل ابیانه هستم”، میگوید “ویون جی ما: ما ویون جی هستیم”.
مردم ابیانه مسلمان و پیرو مذهب تشیع هستند.
قدمت این روستا و وجود بعضی عادات و رسوم قدیمی در بین مردم آن، باعث شده که برخی بگویند اهالی این روستا هنوز به برخی سنتها و اعتقادات پیش از اسلام و دین زرتشت پایبند هستند. گویش محلی ابیانه را به نام پهلوی اشکانی میشناسند.
اقتصاد روستای ابیانه عمدتاً بر پایه کشاورزی، باغداری و دامداری است و بیشتر ساکنان در این زمینهها فعالیت میکنند. کشاورزی در ابیانه به صورت آبی انجام میشود و تامین آب از قناتها و چشمهها به دست میآید. در گذشته تجارت نیز در ابیانه رواج داشته و مردم میگویند که اجدادشان با شهرهایی همچون دزفول، اندیمشک و شوش رابطه تجاری داشتند و برای معامله سیب به این شهرها میرفتند و گندم میآوردند. در زمانهای سلجوقیان و صفویان، ارتباط تجاری ابیانه بیشتر با اصفهان بوده است.
موقعیت جغرافیایی
روستای ابیانه در یک دره با آب و هوای معتدل و خشک در 40 کیلومتری شمال غرب نطنز، 20 کیلومتری غرب جاده آسفالته نطنز و کاشان و 80 کیلومتری جنوب غرب کاشان واقع شده است.
رودخانه برز رود از جنوب روستای ابیانه عبور میکند. این منطقه در دره ابیانه واقع شده و شامل حوضه آبریز برز رود است که در محدودهٔ جغرافیایی بین 30.27 درجه تا 30.37 درجه عرض شمالی و 51.30 درجه تا 51.37 درجه طول شرقی قرار دارد.
از نظر تقسیمات کشوری، ابیانه یکی از روستاهای دهستان برز رود است که در بخش حومه شهرستان نطنز و استان اصفهان قرار دارد. این روستا در طول جغرافیایی 33.36 درجه و در ارتفاع 2220 متری از سطح دریا واقع شده است. برای رسیدن به ابیانه، باید از جاده آسفالته کاشان به نطنز حدود 20 کیلومتر سفر کرد و سپس به یک جاده فرعی به سمت غرب برویم. در این مسیر ابتدا از روستاهای هنجن، یارند، کمجان، برز و طره میگذریم و در انتها به روستای ابیانه میرسیم.
آب و هوای دره ابیانه مدیترانهای است. بارشها بیشتر در فصل زمستان اتفاق میافتد و اغلب به صورت برف است. برف روی کوهها تا فصل بهار پابرجا میماند و در تابستان خبری از بارش نیست. به طور کلی، منطقهای که روستای ابیانه در مرکز آن قرار دارد، دارای آب و هوای خشک و نیمهخشک است.
روستای ابیانه بر روی شیب نسبتاً تندی قرار دارد که به موازات خط الرأس کوه قلعه کشیده شده است. این خط الرأس با جهت دره، همراستا بوده و در نهایت به مسیر کاشان و نطنز متصل میشود. در روبروی این کوه، قلعه “پله هامانه” در دامنه کوه دو میلون قرار دارد و بین این دو، منطقهای نسبتاً هموار وجود دارد که شامل “پبا”، یک رودخانه خشک، باغها و محله “یوسمان” میشود.
میان قلههای بلند و کوههای سر به فلک کشیده، دره ابیانه قرار دارد که در آن روستاهای ابیانه، طره، برز، کمجان و هنجن جای گرفتهاند.
روستای ابیانه در دامنه یکی از شاخههای کوه کرکس قرار دارد که بخشی از رشتهکوههای مرکزی ایران است. این دره به صورت چین خورده و متشکل از رشتهکوههای متعدد است که معمولاً از جنوب غرب به شمال غرب کشیده شدهاند. ابیانه روستایی کوهستانی و ییلاقی است که تمام جهات آن را کوهها احاطه کردهاند.