آشنایی با روش کاشت بادام درختی و نگهداری از آن (2 نکته مهم)

“`html
اصول کاشت بادام درختی
بادام درختی در نواحی کوهستانی ایران رشد میکند و ارتفاع آن به ۸ متر میرسد. گلهای بادام به رنگهای صورتی و سفید هستند. دقت داشته باشید که بادامها به دو نوع تلخ و شیرین تقسیم میشوند، و برای کاشت بهتر است نوع شیرین آن را انتخاب کنید. برای کاشت درخت بادام، بهتر است یک محوطه باز در باغ یا باغچه خود انتخاب نمایید.
کاشت، تکثیر و نگهداری از درخت بادام در مناطق با آب و هوای خشک و کوهستانی نتیجه خوبی دارد. برخی افراد همچنین پیشنهاد میکنند که این گیاه را در گلدان کشت کنند و شرایط مناسب را شبیهسازی کنند که متأسفانه معمولاً نتیجه خوبی ندارد.
نحوه کاشت درخت بادام
برای شروع کاشت درخت بادام، ابتدا نهال را از فروشگاه تهیه کنید. همچنین میتوانید دانه تازه و خام را در خاک بکارید. مکانی که برای کاشت بادام انتخاب میکنید، باید آفتابگیر باشد و نور کافی داشته باشد و همچنین باید مواظب باشید آب در اطراف ریشهها جمع نشود.
ابتدا خاک و زمینی که میخواهید دانه را در آن بکارید، شخم بزنید. این کار باعث نرم و سبک شدن بافت خاک میشود. سپس دانه را در عمق ۲٫۵ تا ۵ سانتیمتر بکارید و روی آن را با خاک بپوشانید.
بهتر است کاشت درخت بادام را در فصل پاییز انجام دهید. این کار به دانه کمک میکند تا زمستان را به راحتی بگذراند و در بهار جوانه بزند و از خاک بیرون بیاید.
برای محافظت از دانه بادام، میتوانید مکان کشت را با یک صفحه مشبک سنگین بپوشانید تا دانهها از آسیب دیدن یا خوردن توسط حیوانات محفوظ بمانند.
اگر بهجای کاشت بادام، از نهال بادام استفاده کردید که آن را از بیرون خریدهاید، باید یک حفره در باغ یا باغچه برای کاشت نهال ایجاد کنید. این حفره باید بزرگتر از گوی ریشه نهال باشد. قبل از کاشت، کل خاک را شخم بزنید تا خاک زیر نهال سفت نباشد. اگر مایل هستید میتوانید کمی ماسه به خاک اضافه کنید تا زهکشی خوب انجام شود.
نهال را در عمق همانجا بکارید که زمان خرید در آن عمق قرار داشت. برخی از بادامها بهتنهایی درخت میوه نمیدهند، بنابراین بهتر است چند نهال بادام را کنار هم بکارید تا درخت میوه دهد. قبل از خرید، این موضوع را با فروشنده در میان بگذارید و از خرید نهالی که به تنهایی میوه نمیدهد پرهیز کنید. اگر میخواهید چند نهال را در باغ یا باغچه بکارید، باید فاصله بین آنها حدود ۶ تا ۹ متر باشد.
نیازهای اکولوژیک درخت بادام
آب و هوا
برای موفقیت در کشت و پرورش بادام، شرایط محیطی مناسب بسیار مهم است. دما مهمترین عامل اقلیمی برای پرورش بادام است. بادام برای جوانهزنی یکنواخت در بهار به سرمای معتدل زمستان نیاز دارد (حدود 500-100 ساعت دمای کمتر از 7 درجه سانتیگراد) و همچنین به سرما در زمستان مقاومتی متوسط دارد (کمتر از میوه هلو). گلهای بادام در بهار زودتر از سایر میوهها باز میشوند و لذا نسبت به سرماهای دیررس بهاره حساس هستند. بادام برای رسیدن به میوه خود به ۸ تا ۶ ماه فصل رشد نیاز دارد و در تابستان به هوای گرم و خشک احتیاج دارد.
خاک
بهترین نوع خاک برای کشت بادام، خاکهای لومی هستند، اما درختان بادام معمولاً در خاکهای غیر حاصلخیز کشت میشوند. بنابراین قبل از کاشت، باید خاک را بررسی کنید تا کمبود مواد غذایی آن مشخص شود. همچنین، تحلیل برگها میتواند برای تشخیص مقدار و نوع عناصر غذایی خاک مفید باشد.
کاشت
نهالهای بذری یا نهالهای پیوند شده یکساله یا چند ساله که دارای
“““html
چوبهای رسیده و ریشههای سالم در پاییز و زمستان کاشته میشوند. برای این کار، خاکهایی که با کود آلی آماده شدهاند، مناسبتر هستند. بهترین زمان برای کاشت، از اوایل آبان تا اوایل دی است. فاصله بین درختها بسته به نوع درخت، زیرسازی، حاصلخیزی خاک و سیستم آبیاری متفاوت است. به نظر میرسد که فاصله ۵×۵ متر بهترین گزینه برای ارقام پیوندی بر روی پایه هلو بذری یا پایه هلو بادام باشد.
مقدمات قبل از کاشت بادام
قبل از کاشت درختان بادام، باید بادشکن موثری در نظر گرفته شود. برای این کار میتوان از ردیفهای درخت یا کمربند حفاظتی مصنوعی استفاده کرد. بادشکنهای مصنوعی هزینه نسبتا زیادی دارند، اما بلافاصله بعد از ساخت قابل استفاده هستند، در حالی که درختانی که به عنوان بادشکن کاشته میشوند، از سال سوم که درختها بزرگ میشوند، موثر خواهند بود. در میان بادشکنها، درختان سرو بهتر از سایرین عمل میکنند. برای تقویت خاک، قبل از کاشت درخت بادام، ۲۰۰ کیلو ازت و ۲۰۰ کیلو فسفر به ازای هر هکتار به زمین اضافه میشود.
آبیاری
آبیاری از مهمترین مراحل مراقبت از درختان بادام است و به رشد و کیفیت محصول کمک میکند. زیرا در فصل تابستان، بارندگی در مناطق کشت بادام کافی نیست و کیفیت آب نیز اهمیت زیادی دارد. آبی که دارای نمک زیاد است، مخصوصاً در خاکهای رسی کم عمق، مناسب نیست. درختان بادام نباید با آبیاری بارانی آبیاری شوند چرا که برگهای آنها نسبت به نمک حساسیت دارند. روشهای رایج آبیاری در درختان بادام شامل آبیاری سطحی و آبیاری قطرهای هستند و معمولاً از آبیاری قطرهای در زمینهای ناهموار استفاده میشود.
هرس
در باغهای قدیمی، هرس معمولاً با قطع شاخههای خشک و پاجوشها انجام میشود. اما در باغهای جدید که طبق اصول باغبانی کاشته شدهاند، دو نوع هرس انجام میشود:
1) هرس شکل:
هرس شکل بادام معمولاً به صورت جامی است. در ارقام با شاخههای افقی، درخت را به قدری بلند میگیرند و از ارتفاع ۱۲۰ سانتیمتر قطع میکنند، اما در ارقام با شاخههای عمودی، مانند رقم «محبعلی»، طول تنه را به ۶۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر درمیآورند. در سال دوم، بالاترین جوانهای که رشد کرده را به عنوان جانشین تنه اصلی انتخاب کرده و آن را بالاتر از بقیه شاخهها هرس میکنند و بقیه شاخهها را در چهار طرف این محور و کوتاهتر از جوانه اصلی هرس میکنند. این شاخهها حدود ۳۰ سانتیمتر خواهند بود.
در سال سوم، شاخههای فرعی درجه یک را به طول ۳۰ سانتیمتر نگه میدارند و بقیه شاخهها را سربرداری میکنند. در سال چهارم، اسکلت درخت تشکیل میشود و دیگر نیازی به سربرداری نیست. بهترین زمان برای انجام هرس اسفندماه و در زمان خواب درخت است.
2) هرس سالیانه:
درخت بادام به هرس سالیانه چندانی نیاز ندارد و در هر دو تا سه سال یکبار، شاخههای خشک، نابجا و آفتزده قطع میشوند. البته پاجوشها هر سال باید حذف شوند.
تکثیر درخت بادام
کاشت درخت بادام به دو روش بذر و جوانه انجام میشود. برای کاشت، اواخر فصل پاییز مناسب است. ابتدا بادامها را به مدت ۲۴ ساعت در آب خیس کنید، سپس حفرههایی به عمق ۸ تا ۱۰ سانتیمتر در خاک ایجاد کنید و در هر کدام سه عدد بادام بکارید.
پس از جوانه زدن بادام، یک عدد از سه نهالی که کاشتهاید را نگه دارید و بقیه را حذف کنید. حال میتوانید جوانه را به محل بهتری در فصل بهار منتقل کنید. همچنین میتوانید روشی مانند پیوند زدن درخت گردو را نیز امتحان کنید. برای پیوند، باید در فصل بهار، پاییز و زمستان اقدام کنید.
“““html
پیوند جوانه ها از تاریخ ۱۰ مرداد تا ۱۰ مهر انجام میشود.
برای پیوند، از جوانههای تازه و نو استفاده کنید. بهتر است چند روز پیش از قلمهزدن، درخت بادام را آبیاری کنید تا این کار راحتتر انجام شود.
نگهداری از درخت بادام
در سال اول پس از کاشت درخت بادام، لازم است که به نهال به خوبی آب بدهید. در تابستان، هر هفته یک بار باید آن را آبیاری کنید. همچنین میتوانید از تقویتکنندههای استاندارد برای تقویت نهال استفاده کنید. هر چند وقت یکبار نهال را از نظر آفات مانند کرمها و شتهها بررسی کنید. اگر آفتی دیدید، میتوانید با صابونهای حشرهکش استاندارد آنها را کنترل کنید. گلهای بادام بسیار خوشطعمی دارند و زنبورهای زیادی را جذب میکنند، پس نگران تجمع زنبورها در اطراف درخت خود نباشید. این یک نشانه خوب برای درخت شماست.
درخت بادام ممکن است به عفونت قارچی دچار شود که در این صورت، برگهای آن قهوهای شده و به سمت بالا میروند. اگر چنین نشانههایی را دیدید، باید سریعاً برگهای آلوده را جدا کرده و دور بیندازید. سوزاندن این برگها روشی خوب برای جلوگیری از رشد قارچهاست. همچنین، هر برگ افتاده در اطراف درخت را با وسیلهای مانند چنگک جمع کنید. اگر نتوانستید عفونت قارچی را کنترل کنید، میتوانید درخت بادام را با بوراکس اسپری کنید که این کار برای درمان قارچ بسیار موثر است.
برداشت بادام
میوههای بادام را میتوان در دو حالت سبز (چغاله) و خشک برداشت کرد. میوههای بادام نوع کاغذی (پوست نازک) معمولاً در مرحله سبز برای مصرف مستقیم برداشت میشوند. برداشت میوههای خشک از نیمه دوم مرداد تا اواخر مهر انجام میپذیرد. میوههای بادام در باغهایی که آبیاری نمیشوند زودتر میرسند. در باغهای جدیدی که بادامها به صورت مکانیکی برداشت میشوند باید نکات زیر رعایت شود: فاصله مناسب کاشت، شکلدهی درست درخت مانند فرم گلدانی، سطح زمین باید صاف باشد و نوع درخت باید به گونهای باشد که رشد عمودی داشته باشد. همچنین دقت در تعیین تاریخ برداشت نسبت به زمان رسیدن و شرایط خاک مهم است تا میوهها به راحتی جدا شوند. معمولاً باغهای بادام دو هفته قبل از برداشت آبیاری میشوند.
سطح خاک باید تا حد امکان صاف و عاری از علفهای هرز باشد. درختها با دستگاههای خاص تکان داده میشوند و میوهها بر زمین میافتند، سپس با دستگاههای مکنده جمعآوری میشوند. مقدار تولید بادام در هر هکتار بین یک تا دو تن (بدون پوست سبز) متغیر است و این به نحوه زراعت، آبیاری و نوع رقم بستگی دارد.
پس از برداشت، پوست سبز بادام با ماشین جدا میشود. ماشینهایی که برای بادام پوست سخت کار میکنند، برای بادامهای پوست نازک و کاغذی مناسب نیستند و در صورت استفاده باید تنظیمات آنها تغییر کند. سپس میوهها به مدت ۳ تا ۴ روز در آفتاب خشک میشوند تا رطوبت آنها به ۸ تا ۵/۸ درصد برسد. احتمالاً رطوبت میوهها در انبار نیز به حدود یک درصد کاهش مییابد. نگهداری بادامهای پوست نازک به دلیل کپکزدن مشکل است.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`