آشنایی با مدرسه تاریخی چهارباغ اصفهان+تصاویر (+ تصاویر)

مدرسه چهارباغ، که به نام‌های مدرسه سلطانی و مادرشاه نیز شناخته می‌شود، آخرین ساختمان تاریخی و جالب دوره صفویه در اصفهان است. این مدرسه به منظور آموزش طلاب علوم دینی در زمان شاه سلطان حسین، آخرین پادشاه صفویه، از سال ۱۱۱۶ تا ۱۱۲۶ هجری ساخته شده است.

مدرسه چهارباغ اصفهان

از نظر تناسب معماری و زیبایی کاشی‌کاری، گنبد مدرسه چهارباغ بعد از مسجد شیخ لطف الله قرار دارد. ولی استادان بزرگ این رشته، بر این باورند که زیبایی و جلال این بنا که با طلا و نقره تزئین شده، از نظر طلاکاری، طراحی و قلمزنی یک شاهکار به حساب می‌آید و در نوع خود بی‌نظیر است. مدرسه چهارباغ همچنین از نظر کاشی‌کاری اهمیت زیادی دارد و نمونه‌های مختلف این هنر، مانند کاشی هفت رنگ، معرق، گره‌چینی، پیلی و معقلی را در خود دارد و در واقع می‌توان آن را یک موزه کاشی‌کاری در اصفهان دانست. محراب و منبر یکپارچه مرمری، حجره مخصوص شاه سلطان حسین، کاشی‌کاری بی‌نظیر ورودی مدرسه، خطوط نستعلیق کتیبه‌ها و پنجره‌های چوبی آلت بری شده از دیگر بخش‌های جذاب و دیدنی این ساختمان تاریخی هستند. سبک معماری مدرسه چهارباغ به شیوه اصفهانی طراحی شده است.

بیشتر کتیبه‌های این بنا به خط ثلث عالی عبدالرحیم جزایری نوشته شده است.
دو سنگاب در داخل مدرسه چهارباغ وجود دارد؛ یکی در ورودی و دیگری در صحن مدرسه.

۱- سنگاب ورودی مدرسه چهارباغ از جنس سنگ پارسی است و بر روی آن کتیبه‌ای شامل صلوات بر چهارده معصوم به خط ثلث برجسته در لوحه‌های کوچکی حکاکی شده است.

۲- سنگاب واقع در صحن مدرسه چهارباغ روبروی ایوان جنوبی قرار دارد و آن هم از جنس سنگ پارسی است.
این سنگاب‌ها نشان‌دهنده هنر سنگ‌تراشی و خوشنویسی در آن زمان هستند.

مدرسه چهارباغ به صورت چهار ایوانی طراحی شده است. نمای خارجی بنا شامل سردری با شکوه و زیبا است که هفده طاق نمای دو طبقه آجری در اطراف در ورودی خودنمایی می‌کنند. سردر ساختمان مدرسه چهارباغ با کاشی‌های ریز و ظریف و مقرنس‌های پرنقش و نگار و خطوط مختلف تزئین شده و بخشی از ورودی بنا را تشکیل می‌دهد.
داخل مدرسه چهارباغ شامل هشتی، ورودی، حیات داخلی، گنبد، مناره و اتاق‌ها است. زیباترین قسمت این مدرسه از نظر کاشی‌کاری، هشتی ورودی آن است.

ایوان‌ها و حجره‌های صحن چهار ایوانه مدرسه چهارباغ به سمت باغی پر از درخت قرار دارند که جویباری از میان آن می‌گذرد.
حجره‌هایی که در دو طبقه و در فواصل ایوان‌های مدرسه ساخته شده‌اند، برای سکونت طلاب علوم دینی طراحی شده‌اند. اکثر این حجره‌ها دارای نقشه یکسانی هستند که شامل یک اتاق نشیمن در جلو و بخش‌هایی به نام صندوق خانه و بالا خانه در عقب است. در جلوی این حجره‌ها ایوانی زیبا و خوش‌طرح قرار دارد.
در جبهه شمالی مدرسه چهارباغ، ایوان شمالی با دهانه نسبتاً عریض و ارتفاع زیاد قرار دارد. در جبهه مقابل آن، گنبد و مناره‌های ایوان جنوبی دیده می‌شوند.
تمامی سطوح داخلی بنا به قطعات کوچکی تقسیم می‌شوند که با کاشی تزئین شده‌اند. منبر دوازده پله مدرسه، که یکپارچه از سنگ مرمر ساخته شده، از بهترین نمونه‌های هنر حجاری و سنگ‌تراشی آن زمان است. در کنار این منبر، محراب نفیس و بسیار زیبای مدرسه قرار دارد.

شبستان مسقف مدرسه چهارباغ که در ضلع شرقی واقع شده با درب منبت کاری بسیار نفیسی به محوطه زیر گنبد مرتبط می‌شود و این شبستان دارای سه محراب است.
در

شمال مدرسه چهارباغ، یک بازارچه زیبا و بلند وجود دارد که در زمان شاهان صفوی به نام بازارچه بلند و بازارچه شاهی شناخته می‌شد. این بازارچه یکی از بهترین نمونه‌های بازارهای عصر صفوی است. در شرق مدرسه چهارباغ، کاروانسرای مادر شاه قرار دارد که امروز به مهمانسرای عباسی مشهور است. کاروانسرای مادر شاه یکی از لوکس‌ترین اقامتگاه‌های مسافران سه قرن پیش بوده و از نظر معماری، در بین هتل‌های درجه اول دنیا در حال حاضر بی‌نظیر و خاص است.

مدرسه چهارباغ اصفهان که پس از پیروزی انقلاب اسلامی نامش به «مدرسه علمیه امام صادق (ع)» تغییر یافت، امروز به آموزش طلاب علوم دینی اختصاص دارد. حجره‌های این مدرسه نیز مانند زمان صفوی به اقامت طلاب اختصاص یافته است.