آشنایی با موارد مصرف و عوارض ایمی پرامین (2 نکته مهم)
معرفی ایمی پرامین
قرص ایمی پرامین (Imipramine) یکی از داروهای ضد افسردگی است که به درمان افراد مبتلا به افسردگی کمک می‌کند. این دارو در دوزهای 10 و 25 میلی‌گرم موجود است.
افسردگی یک مشکل رایج است که ممکن است افراد در هر سنی و با هر شرایطی را تحت تأثیر قرار دهد. معمولاً استفاده از داروهای ضد افسردگی می‌تواند به کنترل و درمان این اختلال کمک کند.
ایمی پرامین بیشتر برای درمان مشکلاتی مانند شب ادراری در کودکان، اضطراب، وسواس و افسردگی تجویز می‌شود. این دارو با افزایش میزان سروتونین در مغز به کاهش علائم افسردگی، خواب و اشتهای غیر طبیعی کمک می‌کند و در کاهش اضطراب و ترس نیز موثر است.
اشکال دارویی:
- قرص روکش دار: 10، 25 و 50 میلی‌گرم
- تزریقی: 12.5 میلی‌گرم در میلی‌لیتر
نام تجاری: Tofranil
موارد مصرف ایمی پرامین
- افسردگی
- اختلالات اضطرابی
- اختلال وسواسی-جبری
- حملات پانیک
- سندرم پیش از قاعدگی
- انزال زودرس
- شب ادراری در کودکان
مکانیسم اثر ایمی پرامین
اثر ضد افسردگی: به نظر می‌رسد که ایمی‌پرامین با جلوگیری از جذب مجدد نوراپی‌نفرین و سروتونین در سلول‌های عصبی، غلظت این مواد شیمیایی را افزایش می‌دهد و به این ترتیب به بهبود حالت‌های افسرده کمک می‌کند. این دارو همچنین برای درمان شب ادراری در کودکان بالای شش سال نیز مفید است.
تاثیر ضد التهابی: به دلیل اثرات خاص این دارو، ایمی پرامین می‌تواند خواص ضد التهابی نیز از خود نشان دهد.
فارماکوکینتیک ایمی پرامین
- ایمی پرامین به خوبی از طریق دستگاه گوارش جذب می‌شود.
- این دارو در کبد تجزیه می‌شود و از طریق ادرار دفع می‌گردد.
- نیمه عمر ایمی پرامین بین 8 تا 16 ساعت است.
مقدار و نحوه مصرف ایمی پرامین
الف) افسردگی، اضطراب، درد عصبی.
بزرگسالان: در ابتدا، مقدار روزانه 75 تا 100 میلی‌گرم (به صورت خوراکی یا تزریق عضلانی) تجویز می‌شود. سپس می‌توان مقدار 25 تا 50 میلی‌گرم به این مقدار اضافه کرد تا حداکثر به 200 میلی‌گرم برسد. برای برخی بیماران، می‌توان از دوز کمتر (25 میلی‌گرم به صورت خوراکی) شروع کرده و به تدریج 25 میلی‌گرم به آن اضافه کرد. حداکثر مقدار مجاز روزانه 300 میلی‌گرم است.
تمام دوزهای تجویز شده را می‌توان در هنگام خواب مصرف کرد (و در صورت تزریق عضلانی از این روش استفاده می‌شود). حداکثر دوز برای بیماران سرپایی 200 میلی‌گرم در روز، برای بیماران بستری 300 میلی‌گرم و برای افراد سالخورده 100 میلی‌گرم در روز است. برای افراد مسن، دوز 10 میلی‌گرم از ابتدا تجویز می‌شود و در صورت لزوم می‌توان به 30 تا 40 میلی‌گرم در روز افزایش داد. حداکثر دوز در این گروه 100 میلی‌گرم می‌باشد.
ب) شب ادراری در کودکان.
کودکان شش ساله و بزرگ‌تر: این دارو به شکل خوراکی و در مقدار mg/day 75-25 یک ساعت قبل از خواب مصرف می‌شود.
ایمی پرامین باید همراه با آب، معمولاً یک تا چهار بار در روز مصرف گردد. شما باید این دارو را طبق نسخه‌ای که دارید، مصرف کنید و از افزایش یا کاهش دوز آن بدون مشورت با پزشک خود جداً پرهیز کنید. مقدار مصرف ایمی پرامین بستگی به پاسخ شما به دارو، شدت مشکل شما، سن شما و همچنین سایر داروهایی که مصرف می‌کنید دارد. به طور معمول برای درمان افسردگی بزرگسالان، 50-25 میلی‌گرم، سه یا چهار بار در روز مصرف می‌شود و سپس مقدار آن بر اساس تحمل و نیاز بیمار تنظیم می‌گردد.
خوردن این دارو همراه غذا می‌تواند عوارضی مثل تهوع را کاهش دهد. اگر ایمی پرامین باعث خواب‌آلودگی شما شود، ممکن است پزشک شما توصیه کند که آن را قبل از خواب مصرف کنید.
عوارض جانبی ایمی پرامین
هر دارو ممکن است به همراه اثرات مفید خود، عوارض جانبی هم داشته باشد. البته همه‌ی افراد این عوارض را تجربه نمی‌کنند، اما اگر یکی از عوارض زیر را داشتید، با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض ایمی پرامین عبارتند از:
- CNS: احساس ضعف، گیجی، سردرد، تحریک‌پذیری، لرزش، احساس ناراحتی در پوست، آرامش بیش از حد و تشنج
- GI: تهوع و استفراغ، پرخوری، افزایش وزن، خشکی دهان، اسهال، زردی، نفخ، التهاب دهان، و انسداد روده
- CV: تند شدن ضربان قلب، احساس طپش قلب، افت فشار خون هنگام تغییر وضعیت و فشار خون بالا
- GU: مشکل در ادرار کردن، نیاز به ادرار بسیار و نگه‌داشتن ادرار
- Other: جوش، خارش، آلرژی، وزوز گوش، حساسیت به نور، افزایش تعداد گلبول‌های سفید و کاهش تعداد پلاکت‌ها
مصرف ایمی پرامین در بارداری و شیردهی
ایمی پرامین در بارداری: این دارو در بارداری جزو گروه C قرار دارد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که استفاده از ایمی پرامین در بارداری می‌تواند خطر ناهنجاری‌های مادرزادی را افزایش دهد. همچنین مصرف داروهای ضد افسردگی ممکن است با خطر زایمان زودرس در ارتباط باشد. اطلاعات کاملی درباره تأثیر ایمی پرامین در بارداری وجود ندارد. نوزادانی که مادرانشان از ایمی پرامین تا زمان زایمان استفاده کرده‌اند، ممکن است در روزهای اول بعد از زایمان دچار تنگی نفس، خستگی، کولیک، تحریک‌پذیری، فشار خون بالا، لرزش یا اسپاسم شوند. بنابراین، بهتر است مصرف ایمی پرامین حداقل 7 روز قبل از تاریخ زایمان قطع شود.
ایمی پرامین در شیردهی: این دارو می‌تواند به شیر مادر منتقل شود و ممکن است به نوزاد آسیب بزند. شیردهی همزمان با مصرف ایمی پرامین توصیه نمی‌شود. اما تأثیرات این دارو در نوزادان شیرخوار هنوز کاملاً مشخص نیست.
مسمومیت با ایمی پرامین و درمان آن
مصرف بیش از حد ایمی‌پرامین (به خصوص همراه با الکل) خطرناک است.
نشانه‌های بالینی:
طی 12 ساعت اول بعد از مصرف بیش از حد ایمی پرامین، ممکن است علائمی مانند تحریک و فعالیت‌های شدید ضد کولینرژیک (مانند آشفتگی، تحریک‌پذیری، سردرگمی، توهم، افزایش دمای بدن، علائم پارکینسون، تشنج، مشکل در ادرار کردن، خشکی دهان، گشاد شدن مردمک چشم، یبوست و انسداد روده) مشاهده شود. سپس علائم ضعیف‌کننده سیستم عصبی مرکزی نیز ممکن است بروز کند، مانند کاهش دمای بدن، کاهش یا فقدان رفلکس‌ها، خواب‌آلودگی، فشار خون پایین، و مشکلات قلبی مانند ضربان سریع و اختلالات در نوار قلب (EKG).
گسترش کمپلکس QRS معمولاً نشانه‌ی جدیت مصرف بیش از حد دارو به حساب می‌آید.
“`html
این حالت با غلظت سرمی بیشتر از 1000 نانوگرم در میلی‌لیتر بروز می‌کند. به طور معمول، غلظت سرمی اطلاعات زیادی ارائه نمی‌دهد. اسیدوز متابولیک ممکن است به دنبال فشار خون پایین، تهویه کمتر و تشنجات ایجاد شود.
درمان: درمان غیر مستقیم و حمایتی است که شامل باز نگه‌داشتن راه هوایی، کنترل دمای بدن و حفظ تعادل آب و الکترولیت‌ها می‌شود. اگر بیمار هوشیار باشد، می‌توان او را وادار به استفراغ کرده و سپس معده‌اش را شستشو داد و ذغال فعال به او داد تا از جذب بیشتر دارو جلوگیری شود. دیالیز در این شرایط مؤثر نیست. برای کنترل تشنجات، دیازپام یا فنی‌توئین تزریق می‌شود، و برای آریتمی هم می‌توان از فنی‌توئین یا لیدوکائین استفاده کرد. همچنین، اسیدوز باید با بیکربنات سدیم درمان شود. باربیتورات‌ها به دلیل اینکه می‌توانند تأثیرات منفی بر روی تنفس و سیستم عصبی مرکزی داشته باشند، استفاده نمی‌شوند.
موارد منع مصرف ایمی پرامین
- حساسیت شدید به دارو
- حساسیت به سایر داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای
- مشکلات تنفسی
- دوره نقاهت بعد از حمله قلبی
- کودکان زیر 6 سال
موارد احتیاط هنگام مصرف ایمی پرامین
- اختلالات قلبی، کبدی یا کلیوی
- بزرگ شدن خوش‌خیم پروستات
- دیابت
- گلوکوم (آب سیاه چشم)
- اختلال اسکیزوفرنی
- بارداری یا مشکلات پارکینسون
- مشکلات روده‌ای مثل ایلئوس فلجی
تداخلات دارویی ایمی پرامین
- استفاده همزمان ایمی‌پرامین با داروهای مشابه سمپاتیک مثل اپی‌نفرین می‌تواند فشار خون را افزایش دهد.
- استفاده همزمان با وارفارین ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
- استفاده همزمان با داروهای تیروئید و داروهای ضد آریتمی ممکن است خطر مشکلات قلبی را افزایش دهد.
- استفاده همزمان با داروهای کاهنده فشار خون ممکن است اثر این داروها را کاهش دهد.
- استفاده همزمان با دی‌سولفیرام ممکن است باعث به وجود آمدن دلیریوم و تپش قلب شود.
- استفاده همزمان با داروهای مضعف CNS مانند الکل و آرام‌بخش‌ها ممکن است باعث ایجاد خواب‌آلودگی بیش از حد شود.
- استفاده همزمان با داروهای آنتی‌کولینرژیک ممکن است اثرات جانبی اضافی ایجاد کند.
- استفاده همزمان با متریزامید خطر تشنج را افزایش می‌دهد.
- باربیتورات‌ها و استعمال دخانیات می‌تواند تأثیر ایمی‌پرامین را کاهش دهد.
- داروهای همچون فنوتیازین‌ها و هالوپریدول اثر درمانی ایمی‌پرامین را کم می‌کنند.
- برخی داروهای دیگر ممکن است غلظت ایمی‌پرامین را در خون افزایش دهند.
“““html
را افزایش دهند.
نکات پزشکی و پرستاری هنگام مصرف ایمی پرامین
- در زمان درمان با ایمی پرامین، آزمایش‌هایی مانند آنزیم‌های قلبی و کبدی و همچنین نوار قلب الزامی است.
- فشار خون بیمار در دو حالت ایستاده و خوابیده باید اندازه‌گیری شود.
- علائم حیاتی و وضعیت تنفسی هر چهار ساعت و نیز ورم و وزن بدن هر هفته باید بررسی شود.
- به علائمی مانند سفتی عضلانی و دیستونی توجه کنید.
- وضعیت روحی و ذهنی بیمار را مورد ارزیابی قرار دهید.
- علائم قطع مصرف ایمی پرامین شامل تهوع، سردرد، درد عضلانی، ضعف، اسهال، بی‌خوابی و بی‌قراری است.
- به الگوهای دفع کلیوی و روده‌ای دقت کنید. در صورت بروز یبوست، باید مایعات و غذاهای پر فیبر را معرفی کنید.
- برای کاهش عوارض گوارشی، ایمی پرامین را با غذا یا شیر مصرف کنید.
- برای رفع خشکی دهان می‌توانید از آدامس یا آب‌نبات استفاده کنید.
- اگر کریستال‌های ایمی پرامین در آمپول شکل گرفته، قبل از تزریق آن را زیر آب گرم بگیرید.
- در صورت افت فشار خون از وضعیت ایستاده به نشسته، بیمار را در حین حرکت کمک کنید.
نکات برای بیمار و خانواده هنگام مصرف ایمی پرامین
- از تغییر ناگهانی وضعیت بیمار به دلیل افت فشار خون خودداری کنید.
- برای کاهش ناراحتی‌های گوارشی، ایمی پرامین را با غذا یا شیر بخورید.
- برای خشکی دهان از آدامس یا آب‌نبات استفاده کنید.
- اگر به تازگی دچار حمله قلبی شده‌اید، استفاده از ایمی پرامین ممنوع است.
- از مصرف الکل و داروهای ضد عصبی همزمان با ایمی پرامین پرهیز کنید.
- در طول درمان با ایمی پرامین از انجام کارهایی که نیاز به تمرکز دارند، بپرهیزید.
- اگر به جراحی نیاز دارید، ممکن است لازم باشد مصرف ایمی پرامین قبل از عمل متوقف شود.
- از قطع ناگهانی ایمی پرامین خودداری کنید، زیرا این کار باید به آرامی و تحت نظر پزشک انجام شود.
- علائمOverdose با ایمی پرامین شامل گیجی، تند رفتن ضربان قلب، غش و تشنج است.
- برای جلوگیری از حساسیت به نور از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- در اوایل درمان، در هنگام حرکت کردن از دیگران کمک بگیرید.
نکاتی که باید درباره مصرف ایمی پرامین بدانید
1. در هفته‌های اول درمان، به دلیل افزایش احتمال افکار خودکشی، باید بیمار تحت نظر باشد.
2. کودکان و سالمندان نسبت به این دارو حساس‌تر هستند، بنابراین بهتر است این افراد تحت نظارت ویژه‌ای دارو مصرف کنند.
3. ایمی پرامین در مقدار کم در شیر ترشح می‌شود. باید فواید دارو برای مادر و خطرات آن برای کودک مقایسه شود.
4. ایمی پرامین با افزایش احتمال افت فشار خون وضعیتی ارتباط دارد. پس از اولین دوز مصرف، فشار خون بیمار در حالت ایستاده و نشسته باید اندازه‌گیری شود.
5. قطع مصرف دارو باید به‌آرامی و تدریجی انجام شود.
6. مصرف این دارو حداقل 48 ساعت قبل از جراحی باید قطع گردد.
7. این دارو ممکن است باعث خواب‌آلودگی شده و بر فعالیت‌هایی که نیاز به توجه و تمرکز دارند تأثیر بگذارد (مثل رانندگی).
8. دوره درمان با این دارو باید کامل گردد.
9. مصرف این دارو برای افسردگی در کودکان زیر ۲۱ سال توصیه نمی‌شود.
شرایط نگهداری ایمی پرامین
ایمی پرامین باید در ظرفی بسته و در دمای بین 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد نگهداری شود.
بیشتر بخوانید:
جمع‌آوری شده توسط بخش سلامت
مجله رضیم
سایت رضیم
“`
