آموزش گام به گام پرورش زعفران در منزل (2 نکته مهم)
“`html
روش کاشت زعفران در گلدان
بهترین زمان برای کاشت زعفران چه زمانی است؟
زعفران یک گیاه است که در مناطق گرمسیری رشد می‌کند و بهترین جا برای آن جایی است که زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم و خشک داشته باشد. زعفران در مقابل سرما مقاوم است اما چون در پاییز و زمستان و اوایل بهار رشد می‌کند، نیاز به هوای خوب و ملایم دارد. در تابستان که گیاه خواب است، بارش باران یا آب دادن به آن مضر است، به همین دلیل در مناطقی مانند گیلان و مازندران و مناطق گرم جنوبی کشت آن رایج نیست.
مناطقی که آفتاب‌گیر و بدون درخت هستند و همچنین از بادهای سرد در امان باشند، برای رشد زعفران مناسب‌اند. اما در بعضی از روستاهای بیرجند و قائن، زعفران را در زیر سایه درختان زرشک و بادام که در تابستان آب کمی نیاز دارند، می‌کارند. دما مناسب برای رشد زعفران بین 35 تا 40 درجه سانتیگراد و در ارتفاع‌های بین 1300 تا 2300 متر از سطح دریا است.
خاک مناسب پرورش زعفران
پیاز زعفران باید در خاکی بافت سبک یا ترکیبی از شن و رس که بتواند بین 5 تا 7 سال در آن بماند، کاشته شود. خاک باید مواد غذایی مناسب و مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی را فراهم کند. بنابراین برای رشد صحیح گیاه و تولید محصول خوب، زمین‌هایی با خاک لومی، رسی و شنی و با pH بین 7 تا 8 بهتر از زمین‌های شور، فقیر و مرطوب است. زعفران در زمین‌هایی با سنگ‌ریزه یا علف‌های هرز عملکرد خوبی ندارد.
تهیه زمین
برای کاشت زعفران باید توجه ویژه‌ای به آماده‌سازی زمین شود. ابتدا باید در پاییز یا زمستان زمین را عمیق شخم زد. اگر نتوانید در این زمان شخم بزنید، می‌توانید در انتهای بهار یا اوایل تیرماه این کار را انجام دهید. در کاشت مکانیزه، زمین باید در پاییز سال قبل با گاوآهن عمیق شخم زده شود و در بهار بعد از باران‌های بهاری، با شخم متوسط و علف‌زنی آماده کاشت شود. در مرداد یا شهریور، بعد از پخش 40 تا 80 تن کود حیوانی و 200 کیلوگرم فسفات آمونیوم، زمین آماده می‌شود.
انتخاب پیاز و زمان کشت زعفران
برای ایجاد مزارع جدید زعفران، باید از پیاز این گیاه استفاده کرد. تهیه و انتخاب پیاز مرغوب برای کاشت بسیار اهمیت دارد. پیاز زعفران را می‌توان از خاک بیرون آورد و به مزرعه‌ای دیگر منتقل کرد. از اواخر اردیبهشت تا اواخر مرداد، پیاز در خواب است و در این مدت می‌توان آن را برداشت کرد. بهتر است پیازها به محض برداشت کاشته شوند تا در زمین جدید مستقر شوند. باید از بیرون آوردن پیازها در اواخر مرداد و بعد از آن اجتناب کرد چون ممکن است برخی از آن‌ها برای ریشه دادن آماده باشند.
فاصله بیرون آوردن پیازها تا زمان کاشت هر چه کمتر باشد بهتر است، اما می‌توان پیاز را به مدت چند ماه در مکانی سرد و خشک نگهداری کرد. این کار باعث کاهش باردهی در سال اول می‌شود. بهترین زمان برای کاشت پیاز زعفران خرداد ماه اعلام شده است.
عملیات کاشت پیاز زعفران
برای کاشت پیاز زعفران، ابتدا باید چاله‌هایی به صورت ردیفی با بیل حفر کرد و در هر چاله بین 3 تا 15 پیاز قرار داد. عمق این چاله‌ها باید حدود 15 تا 20 سانتیمتر باشد و هنگام کاشت، سر پیازها باید…
“`
پیازهای زعفران باید در عمق 20 سانتی‌متری زمین کاشته شوند تا در زمستان از سرما و یخبندان و در تابستان از گرما محافظت شوند. برای کاشت زعفران معمولاً 4 تا 5 نفر نیاز است. یکی از افراد با بیل چاله‌هایی برای کاشت پیازها آماده می‌کند، دو نفر پیازهای قابل کشت را به صورت دسته‌های 3 تا 5 یا 15 عددی انتخاب می‌کنند و نفر چهارم پیازها را در چاله‌ها قرار می‌دهد. دیگر افراد نیز ادامه کار را انجام می‌دهند تا تمام زمین پر شود. در نهایت، زمین را با بیل یا ماله صاف کرده و فشرده می‌کنند تا پیازها بهتر به خاک بچسبند. زمین پس از کاشت تا زمان آبیاری پاییزی رها می‌شود و قبل از آبیاری حدود 10 تا 20 تن کود حیوانی پوسیده را به سطح زمین اضافه می‌کنند. بعد از کاشت، روی شیارها را با ماله می‌پوشانند تا زراعت به صورت ردیفی دیده شود.
آبیاری
پس از پایان کاشت پیازهای زعفران که تا آخر شهریور ماه ادامه دارد، حدود 10 تا 15 روز بعد از کاشت، آبیاری مزرعه شروع می‌شود. در مناطق مختلف خراسان با توجه به آب و هوای آنجا، آبیاری زعفران از میانه مهر ماه تا اوایل آبان آغاز می‌شود. چون گل زعفران به مقدار آب اولیه وابسته است، آب اولیه را در بین قسمت‌های مزرعه با فاصله چند روز تقسیم می‌کنند تا زمان گل‌دهی آن‌ها همزمان نباشد. آب اولیه بسیار مهم است و تمام نقاط زمین باید به طور یکنواخت آبیاری شود تا گل‌ها همزمان از زمین بیرون بیایند.
بعد از آبیاری اول، برای از بین بردن سله‌های خاک، از کج بیل، چهار شاخ فلزی یا گاو آهن با عمق کم استفاده می‌شود و بعد از آن زمین با ماله صاف می‌شود. این کار کمک می‌کند تا جوانه‌های گل به راحتی از خاک بیرون بیایند و رشد خوبی داشته باشند. پس از آبیاری اول، 15 تا 20 روز بعد، اولین گل‌های زعفران ظاهر می‌شوند. باید توجه داشت که در سال اول، محصول زیادی از مزرعه برداشت نخواهد شد. از اوایل فروردین تا زمانی که رنگ برگ‌ها به زردی مایل شود، هر 6 تا 12 روز یک بار آبیاری انجام می‌شود. همچنین پس از وجین، یک نوبت آبیاری باید به تأخیر بیفتد تا علف‌های هرز از بین بروند و دوباره سبز نشوند. آب آخر نیز بر درشت شدن پیاز تأثیر دارد.
سله شکنی
بعد از آبیاری اول و وقتی که زمین نرم شد، باید سله شکنی انجام شود به طوری که پیازها آسیب نبینند. بهترین ابزار برای این کار کج بیل، بیل شیار دار و گاو آهن ایرانی هستند. سله شکنی کمک می‌کند تا گل‌ها به راحتی از خاک بیرون بیایند و کود حیوانی با خاک ترکیب شود. اگر کشاورز نتوانسته باشد کود را به زمین بدهد، می‌تواند قبل از آبیاری، کود لازم را روی خاک پخش کرده و با استفاده از شخم سطحی با خاک مخلوط کند و بعد از این عمل، برای صاف کردن زمین و چسباندن خاک به پیازها، زمین را با ماله صاف کند.
وجین علف‌های هرز
علف‌های هرز با رقابت بر سر آب، مواد غذایی و نور خورشید، موجب کاهش محصول زعفران می‌شوند و ممکن است در مراحل کاشت و برداشت مزاحمت ایجاد کنند و میزبان برخی بیماری‌ها و حشرات باشند. وجین مزرعه وقتی که علف‌های هرز رشد کردند، ضروری است. اولین وجین معمولاً بعد از آبیاری دوم انجام می‌شود که این کار باعث از بین رفتن علف‌های هرز می‌شود.
به طور معمول، اولین وجین بعد از برداشت گل‌ها و دومین آن اگر لازم باشد، حدود یک ماه قبل از آبیاری سوم انجام می‌شود. در مورد استفاده از علف‌کش‌های شیمیایی برای مبارزه با علف‌های هرز، از آنجا که اثر آن‌ها روی زعفران آزمایش نشده، بهتر است در زمان رشد بوته‌های زعفران از استفاده از این مواد خودداری شود.
همچنین بخوانید:
