آیا ایستاده ادرار کردن ضرر دارد ؟ (2 نکته مهم)

ادرار کردن :

ادرار کردن (که در زبان محاوره به آن شاشیدن می‌گویند) عملی است که در آن مثانه پر از ادرار تخلیه می‌شود و ادرار از مجاری ادراری خارج می‌گردد.

در زبان فارسی قدیم از فعل‌های میزیدن و گمیزیدن نیز برای این کار استفاده می‌کردند؛ امروز فرهنگستان ایران کلماتی مثل میزنای، میزراه، دش میزی و… را از این واژه‌ها ساخته‌است.

محل خروج ادرار در آبزیان و پستانداران، در نزدیکی آلت تناسلی آن‌ها است. در مردان، این محل در نوک آلت تناسلی و در زنان بالاتر از مهبل و زیر کلیتوریس قرار دارد.

اغلب مردم ادرار کردن را در دستشویی، که محلی ویژه برای این کار است، انجام می‌دهند. اما در مکان‌های عمومی، پذیرش اجتماعی این عمل بستگی به عرف و شرایط محیط دارد. مردان معمولاً ایستاده و زنان به طور چمباتمه این کار را انجام می‌دهند.

ایراداتی که بر ادرار کردن در خارج از دستشویی وجود دارد، به دلیل بوی ادرار و ترشحات آن، و همچنین احتمال کشف عورت است. نمایان شدن آلت تناسلی برای فرد ادرار کننده و کسی که مشاهده‌اش می‌کند ممکن است ناخوشایند باشد.

برای جلوگیری یا کاهش این مشکلات، بسیاری اوقات افراد در مکان‌های خلوت یا کنار درختان و دیوارها ادرار می‌کنند. هر چه محل ادرار کردن شلوغ‌تر باشد، این اقدام غیرقابل قبول‌تر است؛ مثلاً ادرار کردن در حومه شهر به مراتب بهتر از خیابان‌های شلوغ شهر است.

این حالت بیشتر پس از مصرف مشروبات الکلی رخ می‌دهد. الکل باعث افزایش ساخت ادرار و کاهش کف نفس می‌شود. در بیشتر کشورها ادرار کردن در مکان‌های عمومی می‌تواند جریمه نقدی به همراه داشته باشد، ولی نگرش به این موضوع در هر کشور متفاوت است.

در آفریقا، ویتنام، لائوس و کامبوج، دیدن مردان و زنان در حال ادرار کردن در مکان‌های عمومی به دلیل کمبود دستشویی‌های عمومی کاملاً طبیعی است. در هند، زنان معمولاً ادرار خود را کنترل می‌کنند در حالی که مردان از هر سنی در مکان‌های عمومی به راحتی ادرار می‌کنند.

ساختار دستگاه ادرار :

به طور کلی، دستگاه ادراری وظیفه دارد تا ادرار را در خود نگه دارد تا زمان مناسب برای تخلیه مثانه فرا رسد. در کودکان، ادرار کردن به صورت یک رفلکس غیرارادی انجام می‌شود به این دلیل که ارتباط عصبی با مراکز کنترل ادراری هنوز کامل نیست.

در حین تخلیه، کف لگن و اسفنکتر پیشابراه شل می‌شوند و راهی برای خروج محتویات مثانه باز می‌شود. پس از آن، عضله دتروسور منقبض شده و ادرار به سمت جلو به خارج هدایت می‌شود.

مضرات ایستاده ادرار کردن

با آسیب به فیبرهای عصبی که از مثانه به نخاع می‌روند، فرایند ارسال پیام دچار اختلال شده و در نتیجه پیام کششی از مثانه به نخاع نمی‌رسد و رفلکس انجام ادرار رخ نمی‌دهد. در این حالت، کنترل خروج ادرار از فرد سلب می‌شود و مثانه تا حد نهایت پر شده و در اثر فشار، چند قطره ادرار به طور مداوم به پیشابراه جاری می‌شود که به آن بی‌اختیاری ناشی از لبریز شدن می‌گویند.

دستگاه ادراری و مثانه که به تدریج ادرار را از کلیه‌ها دریافت می‌کند، به نوعی طراحی شده که می‌توان آن را به یک قیف برعکس تشبیه کرد. این قیف در انتهای خود برآمدگی‌ای دارد که هر فرد هنگام ادرار کردن باید روی دو پا به طور سر پا بیفتد و بعد از پایان، برآمدگی مانند نوک پستانک فشار داده می‌شود تا قطرات آخر ادرار خارج شود.

اگر ذرات ریز داخل ادرار موجود باشد، آنها نیز خارج می‌شوند. همچنین این عمل از خطر سنگ مثانه جلوگیری می‌کند و گلبول‌های قرمز کهنه نمی‌شوند. اگر این گلبول‌ها پیر شوند، انرژی فرد کم می‌شود و او زود‌تر خسته و بیمار می‌گردد. به همین خاطر، ایستاده ادرار کردن توصیه نمی‌شود. به همین دلیل حتی بعد از نشستن هم، پیشنهاد می‌شود که با انگشتان از زیر آلت خود، سه بار به سمت جلو فشار دهید تا هر گونه باقی‌مانده یا ذرات ریز به طور کامل خارج شوند.

---

---

حکم شرعی ایستاده ادرار کردن

“`

ادرار کردن از نظر ائمه

در مورد افرادی که در حالت ایستاده ادرار می‌کنند، گفته شده است که اگر ادرار به آنها پاشیده شود و خود را تمیز کنند، عذاب قبر شامل حالشان نخواهد شد. اما افرادی که به نجس شدن بدنشان اهمیتی نمی‌دهند و با همان حال نماز می‌خوانند، دچار عذاب خواهند شد.

1. احادیث بر علیه ادرار کردن در حالت ایستاده هشدار داده‌اند.
2. از بی‌توجهی به نجاست ادرار نهی شده است.
3. طبق روایت، به کسی که به نجاست ادرار بی‌توجه است، عذاب شدیدی وعده داده شده است؛ عذابی که حتی اهل جهنم را هم ناراحت می‌کند. عذاب قبر نیز به نوعی عذاب جهنم در برزخ محسوب می‌شود.

پیامبر خدا (ص) فرمودند:

«چهار گروه وجود دارند که در جهنم به خاطر عذاب‌شان دیگران را اذیت می‌کنند. آنها در جهنم به آب گرم می‌چشند و فریاد واویلا می‌زنند. اهل جهنم از یکدیگر می‌پرسند که چرا این چهار نفر ما را ناراحت می‌کنند و در جواب گفته می‌شود: اولی کسی است که در تابوتی از سنگ آویزان است زیرا او در دنیا با حقوق مردم به‌خوبی رفتار نکرده است. دومی کسی است که روده‌های خود را می‌کشد و او کسی بوده که به ادرار خود بی‌توجه بوده است. سومی کسی است که از دهانش چرک و خون سرازیر می‌شود زیرا او گناهان دیگران را نقل کرده و فتنه ایجاد کرده است. چهارمی هم کسی است که گوشت خود را می‌خورد و او کسی است که به غیبت و سخن‌چینی مردم پرداخته است.» (بحار الانوار، ج‏۸، ص۲۸۱)

این روایات نشان می‌دهد که بی‌توجهی به نجاست ادرار عواقب خطرناکی دارد؛ چه فرد نماز بخواند و چه نخواند.

امام باقر (ع) فرمودند:

«به ادرار کوچک نگاه نکن و در مورد آن سهل‌انگاری نکن. همچنین در مورد نماز خود سهل‌انگار نباش! زیرا پیامبر (ص) در آخرین لحظات زندگی خود گفتند: کسی از من نیست که نماز را بی‌اهمیت بشمارد و او در کنار حوض من وارد نخواهد شد. به خدا سوگند! کسی از من نیست که شراب بنوشد و او نیز در کنار حوض من نخواهد بود.»

این روایت نشان می‌دهد که سبکی در مورد نجاست ادرار خود مذموم است. همچنین از آنجایی که سبکی در مورد ادرار با سبکی در مورد نماز و نوشیدن شراب در یک مقوله قرار داده شده، نشان می‌دهد که بی‌توجهی به نجاست ادرار بسیار ناپسند است؛ البته نه به اندازه سبکی در مورد نماز و شراب.

شمردن نماز و شرب خمر.

امام صادق(ع) فرمودند:

« رسول خدا (ص) خیلی مراقب بودند که البول به بدنشان نرسد. هر زمان که می‌خواستند بول کنند، به جایی می‌رفتند که ارتفاع داشت یا جایی که خاک زیادی بود، تا نگران نباشند که البول به آن‌ها برخورد کند.» (وسائل الشیعه ؛ ج‏۱ ؛ ص۳۳۸)

« پیامبر (ص) محتاط‌ترین افراد در مورد بول بودند. وقتی می‌خواستند بول کنند، به مکان‌های بلندتر می‌رفتند یا به جایی با خاک زیاد می‌توانستند بروند؛ چون نمی‌خواستند بول به آنها بچسبد.»

منظور از مکان مرتفع، زمین‌های نرم و تپه‌ها نیست؛ بلکه جایی است که کمی شیب دارد تا البول به سمت بدن منعکس نشود.

این حدیث نشان می‌دهد که آن حضرت از رسیدن بول به بدن و لباسشان ناراحت بودند و این ناراحتی فقط به خاطر نماز نبود.

رسول خدا (ص) فرمودند:

« ایستاده بول کردن بدون دلیل (یا بیماری) کاری نادرست است؛ و استفاده از دست راست برای تمیز کردن غائط نیز از کارهای ناپسند است.» (من لا یحضره الفقیه، ج‏۱، ص ۲۷)

طبق این حدیث، ایستاده بول کردن ـ بدون نیاز ـ به نوعی بدرفتاری است. حتی در این حدیث اشاره نشده که ناراحتی این کار به خاطر برخورد بول با بدن است؛ بنابراین ممکن است خود این عمل به طور مستقل بد باشد، حتی اگر بول به بدن نرسد.

امام صادق (ع) فرمودند:

« هر کس در کنار قبر، ایستاده بول کند یا در آب راکد بول کند یا با یک لنگه پا راه برود یا در حال ایستاده آب بنوشد یا در خانه‌ای تنها بماند و بخوابد و در نتیجه از شیطان آسیبی ببیند، او را رها نمی‌کند مگر آنچه خدا بخواهد. و خطر شیطان بر انسان سریع‌تر است زمانی که او در یکی از این حالات باشد.» (وسائل الشیعه ؛ ج‏۱ ؛ ص۳۲۹)

این حدیث نیز نشان می‌دهد که ایستاده بول کردن یا در آب بول کردن ناپسند و خطرناک است و راه را برای شیطان برای تسلط بر انسان باز می‌کند؛ بنابراین بحث نجس بودن فقط مطرح نیست.

امیرمؤمنان(ع) فرمودند:

« رسول خدا (ص) از این که مردی بول خود را از سطح در هوا بریزد نهی کردند.»

پیامبر (ص) نهی کردند که مرد بول خود را از سطح بلند به سمت هوا بریزد.» (الجعفریات (الأشعثیات)؛ ص۱۳)

اگر فرد ایستاده بول کند، در واقع بول در هوا می‌ریزد. بنابراین به عبارت «از سطح» معلوم می‌شود که حضرت از این که مرد نشسته باشد و کاری کند که بول به هوا برود نهی کردند.

یعنی نه تنها ایستاده بول کردن ناپسند است، بلکه در حال نشسته نیز برانگیختن بول به سمت هوا هم ناپسند است.

امام صادق(ع) فرمودند:

«پیامبر خدا(ص) فرمودند: مردان نباید از ارتفاع یا بالای سطح به ادرار کردن اقدام کنند.» (الکافی (ط: الإسلامیه) ؛ ج‏۳ ؛ ص۱۵)

بحث یک فرد آمریکایی درباره ایستاده ادرار کردن:

نظرات شما مهم است: لطفاً نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید

ما در یک شرکت تحقیقاتی، تحقیقی درباره دستشویی‌های عمومی انجام دادیم. در آمریکا بیش از یک میلیون دستشویی عمومی وجود دارد. وقتی مردها ایستاده ادرار می‌کنند، زمان کمتری نسبت به نشسته ادرار کردن صرف می‌شود، یعنی تقریباً نیمی از زمان.

با هزینه ساخت یک کاسه فرنگی، می‌توان چهار کاسه ایستاده برای ادرار کردن درست کرد. به عنوان مثال، اگر یک فرد با ۱۰۰ دلار به یک دستشویی فرنگی برود و دو دقیقه برای ادرار کردن وقت صرف کند، با همان ۱۰۰ دلار، چهار نفر می‌توانند از کاسه ایستاده استفاده کنند. همچنین، چون زمان کم می‌شود، تقریباً ۸ نفر می‌توانند در همان زمان کار خود را انجام دهند.

در واقع, این عدد تقریبا ۹ نفر می‌شود، زیرا ۴ تقسیم بر ۱۰۰/۴۵ می‌شود ۸/۸ و ۹. یعنی ادرار کردن ایستاده از نظر سرعت و کارایی ۹ برابر بهتر از نشسته ادرار کردن است. حالا اگر همه افراد در دستشویی‌های عمومی آمریکا نشسته ادرار می‌کردند، صف تشکیل می‌شد و هر نفر به طور میانگین باید ۴ دقیقه منتظر می‌ماند.

این ۴ دقیقه ایستادن باعث فشار به مثانه می‌شود. بنابراین، بررسی کلی نشان می‌دهد که این فشار و آسیب ناشی از آن بیشتر از آسیب ناشی از ایستاده ادرار کردن است.

بیشتر بخوانید:

اگر شما در مورد “ایستاده ادرار کردن” سوالی دارید، در قسمت نظرات پایین همین صفحه با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.

تهیه و گردآوری مجله رضیم

جهان باورصاد