آیا می دانید چه واکسن هایی برای طیور (پرنده) واجب است (2 نکته مهم)

واکسن های مصرفی طیور

1. واکسن بیماری مارک

در حال حاضر دو نوع واکسن مارک در ایران به مصرف می رسد

الفH.V.T vaccine : این واکسن از یک نوع ویروس بوقلمون تهیه شده و به صورت یخ زده (لیوفیلیزه) است. این واکسن برای جوجه های تخمگذار در روز اول زندگی بسیار مهم و ضروری است و باید طبق دستورالعمل سازنده استفاده شود.

بRispens vaccine : این واکسن از نوعی خاص به نام 988 Rispenscui ساخته شده و باید در دمای بسیار پایین (-196 درجه سانتی‌گراد) ذخیره شود. این واکسن هم برای جوجه های یک روزه استفاده می شود و باید طبق دستورالعمل سازنده مصرف شود.

توجه : به توصیه سازمان دامپزشکی کشور، یک واکسن ترکیبی باید در جوجه های یک روزه مادرگوشتی و تخمگذار و همچنین جوجه یک روزه تخمگذار تجارتی در کارخانه های جوجه کشی استفاده گردد.

برای واکسن های ترکیبی، باید دقت کنید که آمپول حاوی واکسن در محلول ازت غوطه ور باشد و هیچگاه سطح ازت مایع نباید پایین بیاید، به طوری که آمپول واکسن بیرون از محلول قرار گیرد.

2. واکسن بیماری نیوکاسل

واکسن های بیماری نیوکاسل در ایران به دو شکل زیر استفاده می شود

الف – واکسن های زنده

این واکسن ها از دو نوع B1 و لاسوتا تهیه شده‌اند. این ویروس ها بسیار حساس هستند و باید در نگهداری و استفاده از آن ها دقت بسیار زیادی صورت گیرد و مطابق با دستورالعمل سازنده عمل شود.

ب – واکسن کشته

این نوع واکسن از ویروس های غیر فعال شده‌ای چون B1، لاسوتا و 74 ساخته شده و بعد از مصرف واکسن های زنده نیوکاسل در گله های گوشتی و تخمگذار تجارتی برای تقویت و یکسان‌سازی سطح آنتی بادی ها استفاده می شود.

3. واکسن گامبورو

دو نوع واکسن گامبورو در ایران به کار می رود.

الف – واکسن زنده :

این واکسن از نوع ویروس Intermadiate تهیه شده و باید در همه مناطق و برای تمامی گله های مرغ به دستورالعمل تولیدکننده استفاده شود. برای انتخاب زمان مناسب استفاده از این واکسن، باید عوامل مانند ایمنی مادری، میزان آلودگی منطقه، و شدت ویروس در منطقه را در نظر گرفت.

ب – واکسن کشته :

این واکسن از ویروس غیر فعال تشکیل شده است. استفاده از این نوع واکسن برای گله های مادر قبل از شروع تخمگذاری اجباری است.

4. واکسن بیماری برنشیت عفونی :

دو نوع واکسن برونشیت عفونی در ایران به کار می‌رود.

الف – واکسن زنده :

1. MasstypeH120strain
   این واکسن دارای ویروس ضعیف شده بیشتری است و برای جوجه های جوان تر مورد استفاده قرار می گیرد.
2. MasstypeH52strain
   این واکسن که دارای ویروس قوی تری است، برای تقویت ایمنی حاصله از واکسن H120 در مرغ های مادر و تخمگذار تجارتی استفاده می شود.

در مناطقی که آلوده هستند، توصیه می‌شود که واکسیناسیون در روزهای ابتدایی با استفاده از اسپری یا قطره چشمی انجام شود.

ب – واکسن کشته :

این واکسن از ویروس M41 غیر فعال تهیه شده است و استفاده از آن در گله های مادر و تخمگذار تجارتی قبل از شروع تخمگذاری ضروری است.

5. واکسن بیماری لارنگوتراکئیت عفونی طیور

این واکسن از ویروس ضعیف شده تهیه شده و به صورت یخ زده (لیوفیلیزه) است. استفاده از این واکسن در مرغ های مادر و تخمگذار تجارتی صرفاً در مناطقی که بیماری در آنجا وجود داشته و تحت واکسیناسیون قرار گرفته‌اند ضرروری است و باید طبق دستورالعمل سازنده انجام شود.

6. واکسن بیماری آبله طیور

این واکسن نیز از ویروس ضعیف شده تهیه می شود و به صورت یخ زده (لیوفیلیزه) است. واکسیناسیون طیور علیه این بیماری در ایران در مناطقی که سابقه بیماری وجود دارد لازم و اجباری است و باید بر اساس دستورالعمل سازنده صورت گیرد.

ترکیبات واکسن

این واکسن شامل ویروس ضعیف شده آبله طیور است که روی تخم مرغ های جنینی SPF کشت داده شده است. هر دوز واکسن دارای حداقل عیار EID505/2 10 ویروس می باشد.

شکل و نوع واکسن

این واکسن زنده و ضعیف شده به صورت یخ زده (لیوفیلیزه) است.

موارد مصرف

این واکسن برای ایمنی فعال در برابر بیماری آبله طیور در مرغ ها استفاده می شود.

“““html

واکسن بومی و گله‌های صنعتی طیور تهیه شده است.

دز و نحوه مصرف

1. این واکسن معمولاً از سن 10 هفتگی به پرندگان داده می‌شود، اما در شرایط خاص و با اجازه سازمان دامپزشکی می‌توان آن را زودتر هم استفاده کرد.
2. برای هر 1000 دز، باید واکسن لیوفیلیزه را در 10 میلی‌لیتر سرم فیزیولوژی یا آب مقطر استریل که 20 درصد گلیسیرین دارد، حل کنید و سپس با استفاده از سوزن مخصوص، واکسن را در پرده بال پرنده تزریق کنید.

توصیه‌ها و احتیاطات لازم

1. مطمئن شوید که واکسن را از منابع معتبر و رسمی تهیه کرده‌اید.
2. واکسن باید توسط دامپزشک و تکنسین‌های دامپزشکی طبق دستور پزشک داده شود.
3. در زمان تزریق، شرایط استریل را رعایت کنید.
4. قبل از واکسیناسیون، از سلامت گله اطمینان حاصل کنید.
5. توصیه می‌شود هم‌زمان پرندگان یک گله را واکسینه کنید.
6. این واکسن را با هیچ واکسن زنده دیگری مخلوط نکنید و فاصله زمانی بین دو واکسن متفاوت را رعایت کنید.
7. واکسن آماده شده باید حداکثر تا 21 ساعت استفاده شود.
8. هرگز واکسن را در زیر نور مستقیم خورشید یا در حرارت بالا نگهدارید.
9. از آنجایی که این واکسن حاوی ویروس زنده است، ویال‌های خالی و یا ویال‌هایی که باز شده اما کاملاً مصرف نشده‌اند را در محلول ضدعفونی‌کننده قوی (وایتکس 10%) غوطه‌ور کرده و به درستی دور بیندازید.

موارد منع مصرف

1. پرندگانی که به وضوح بیمار هستند یا ضعف ناشی از حمل و نقل یا سوء تغذیه دارند، نباید واکسینه شوند.
2. استفاده از واکسن پس از تاریخ انقضاء ممنوع است.

عوارض جانبی

اگر پرندگان در دوره تخم‌گذاری واکسینه شوند، ممکن است به صورت موقت تولید تخم مرغ کمی کاهش یابد که بعد از مدتی به حالت عادی برمی‌گردد.

شرایط نگهداری

واکسن باید در دمای 84 درجه سانتی‌گراد و دور از نور نگهداری شود. در این شرایط، واکسن تا 14 ماه بعد از تاریخ تولید قابل مصرف است.

7. واکسن بیماری آنسفالومیلیت طیور

این واکسن حاوی ویروس زنده می‌باشد که در جنین تخم مرغ تکثیر می‌شود و به صورت لیوفیلیزه تهیه می‌شود. استفاده از این واکسن در گله‌های مرغ مادر قبل از تولید و در زمان تولک بری الزامی است.

این واکسن دارای 32 سویه باکتری (غیر فعال) است که برای پیشگیری از بیماری پیش از شروع تخم‌گذاری در گله‌ها کاربرد دارد.

8. واکسن بیماری سندروم کاهش تولید

این واکسن غیر فعال است و برای جلوگیری از بیماری سندروم کاهش تولید قبل از شروع مرحله تخم‌گذاری استفاده می‌شود.

9. واکسن پاستورلوز یا وبای مرغان

این واکسن غیر فعال برای واکسیناسیون در برابر بیماری در مناطق آلوده برای اردک، بوقلمون، غاز و مرغ توصیه می‌شود. این واکسن توسط موسسه رازی و از سویه بومی پاستورلامولتوسیداتیپ A1 تهیه شده است.

9. واکسن بیماری کوکسیدیوز طیور

این واکسن شامل چهار نوع بیماری‌زای ایمریا (نکااتریکس، اسرولینا، ماکزیما) می‌باشد و به صورت آب آشامیدنی برای استفاده در گله‌های مادر طراحی شده است.

10. واکسن بیماری آنفلوانزای طیور

این واکسن از سویه‌های جدا شده در ایران از سروتیپ (H9N2) و به شکل غیر فعال برای استفاده در گله‌های طیور صنعتی تهیه شده است.

جدول زمانبندی واکسیناسیون طیور گوشتی

جدول پیشنهادی میزان آب مورد نیاز جهت رقیق کردن واکسن