از خرافه تا واقعیت : آیا جغد شوم است؟ (2 نکته مهم)

آیا جغد واقعا بد شگون است؟!

امروزه در بسیاری از مناطق ایران، جغدها به عنوان نشانه‌ای از بدشانسی شناخته می‌شوند و مردم به خرافات زیادی دربارهٔ آنها باور دارند. در بسیاری از نقاط کشور، صدای جغد را نشانه‌ای از پیام‌های بد می‌دانند. به همین دلیل، وقتی که مردم صدای جغدی را می‌شنوند، برای دور کردن شانس بد، با سر و صدا یا پرتاب چوب نیم‌سوخته‌ای به سمت این پرنده تلاش می‌کنند.

جایگاه جغد در ایران باستان

جغدها در فرهنگ باستانی ایران نماد دانایی و هوش بودند. در ادبیات قدیمی، این پرندگان به عنوان مشاورانی برای حیوانات دیگر شناخته می‌شدند. متون باستانی نشان می‌دهند که جغد در آن زمان جایگاه والایی داشته است و به عنوان «هو مورو» یا پرندهٔ دانا شناخته می‌شد.

جایگاه جغد در طول تاریخ

در طول تاریخ، جغد در بسیاری از فرهنگ‌ها به دلیل داشتن ویژگی‌های گوناگون مکانی متضاد داشته است؛ هم به عنوان موجودی ترسناک و هم دوست‌داشتنی. حضور شبانه و صدای جیغ‌مانند جغدها آنها را به موجوداتی رازآلود و ارتباط‌دهنده به دنیاهای دیگر تبدیل کرده است. عادات خاص جغدها و پرواز بی‌سروصدا به آنها شکل داده‌اند که در ذهن مردم بیشتر به ترس و خرافات مرتبط شوند.

باور به اینکه جغدها می‌توانند پیشگویی کنند به فهم این موضوع کمک کرده که دیدن آنها ممکن است خوش‌یمن یا بدشگون باشد. بنابراین، جغدها می‌توانند نشانه‌های هوش نهفته، دانشی ویرانگر یا به عبارت دیگر، مظهر برکت و خوشی یا بدشانسی باشند.

جغدها همیشه احساسات متضاد انسان‌ها را برانگیخته و جذابیتی خاص برای آنها داشته‌اند؛ برخی آنها را باهوش می‌دانند در حالی که برخی دیگر آنها را کم‌هوش تلقی می‌کنند. در فرهنگ‌های مختلف، جغدها هم به جادوگران و هم به پزشکان مرتبط بوده‌اند و خیلی‌ها در دنیا به قدرت درمانی جغد و دارویی که از بدن و چشم‌های آنها تهیه می‌شود، باور دارند.

بسیاری از جغدها در مکان‌هایی که انسان‌ها ساخته‌اند زندگی می‌کنند. برای مثال، جغد کوچک، جغد انبار و مرغ حق از جمله گونه‌هایی هستند که در این مکان‌ها سکونت دارند. چشم‌های جغدها به نور بسیار حساس‌اند؛ به‌ویژه در طول روز که نور زیادی به آنها می‌تابد و باعث سردرگمی آنها می‌شود. به همین دلیل، مکان‌های ساخته‌شده توسط انسان‌ها به دلیل کنترل نور، برای جغدها امنیت بیشتری فراهم می‌کنند.

مردم معمولاً جغدها را در خرابه‌ها می‌بینند و به این دلیل فکر می‌کنند که حضور جغدها به معنی ویرانی است؛ اما جغدها به دلیل مزایایی که این خرابه‌ها برایشان دارند، در اینجا دیده می‌شوند.

باور شوم بودن جغد در کشورهای دیگر

در فرهنگ‌های باستانی مانند مصر، هند، چین، ژاپن، کنیا و آمریکای جنوبی، جغدها به عنوان قاصدان مرگ شناخته می‌شوند و به عنوان نماد سحر و جادو یا بیماری و ویرانی تلقی می‌شوند.

در برخی فرهنگ‌های مختلف، جغدها به عنوان نشانه‌ای از بدشانسی، بیماری یا مرگ شناخته می‌شوند. برای مثال، مردم سواحل شرق آفریقا اعتقاد دارند که جغدها می‌توانند بیماری را به کودکان بیاورند. در جنوب آفریقا، جغدها به عنوان پرندگان جادوگر شناخته می‌شوند و معمولاً دیدن آنها مردم را ترسانده و افراد ناآگاه و حتی کودکان از چشمان بزرگ و درخشان آنها می‌ترسند.

نگاهی به دیدگاه سازمان‌های بین‌المللی دربارهٔ جغد

امروزه، باورهای اشتباه در مورد جغد به حدی زیاد شده است که مؤسسه NZG (National Zoological Gardens of South Africa) تصمیم گرفته در یک هفته از سال به این موضوع پرداخته و جوامع محلی را آموزش دهد. در هفتهٔ هفتم تا یازدهم ماه می هر سال، آموزش‌دهندگان تلاش می‌کنند تا با آموزش به مردم نشان دهند که جغدها پرندگان ترسناکی نیستند و هیچ آسیبی به آنها نمی‌زنند و به کاهش این خرافات کمک کنند.

منبع : ایمنا