از خواص جالب یونجه چه می دانید؟ (2 نکته مهم)

از خواص جالب یونجه چه می دانید؟

به یونجه به دلیل دارا بودن ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها لقب سلطان گیاهان داده‌اند. یونجه، که در حال حاضر بیشتر به عنوان علوفه دام شناخته می‌شود، در گذشته کاربردهای بسیاری داشته است. این گیاه که عمدتاً در آسیا کشت می‌شود، یکی از اولین گیاهان دارویی است که بشر از آن استفاده کرده است.

«یونجه» که در فارسی به نام‌های «اسپست باغی»، «سپست»، «سبیس» یا «درفا» شناخته می‌شود، و در افغانستان به آن «اسپیشتا»، و در ترکی به «یونجه» گفته می‌شود، گیاهی علفی و پایا از تیره پروانه‌واران و هم‌خانواده شبدرهاست. این گیاه می‌تواند تا یک متر ارتفاع بگیرد و دارای ساقه‌های بلند و برگ‌های نازک و بیضی شکل با نوک تیز است. گل‌های آن معمولاً بنفش و کوچک یا گاهی زردرنگ است.

میوه یونجه شبیه به صدف است و دانه‌های داخل آن به اندازه لوبیا اما کوچک‌تر از آن است. یونجه ریشه‌های عمیق دارد که می‌تواند تا 3 متر در خاک نفوذ کند و به این ترتیب ویتامین‌ها و مواد معدنی را از زمین جذب می‌کند. این گیاه از بهترین علف‌های مراتع است و نوع سبز و نرم آن بهترین کیفیت را دارد. یونجه در بیشتر نقاط جهان رشد می‌کند و در مناطق معتدل آسیا و شمال آفریقا به طور وحشی یافت می‌شود. خواص یونجه به دو نوع تازه و خشک تقسیم می‌شود، که نوع تازه آن گرم و تر و نوع خشک آن گرم و خشک است و قدرت آن تا 5 سال باقی می‌ماند.

یونجه از نظر تغذیه بسیار کامل است و می‌تواند باعث چاقی شود. این گیاه آهن زیادی دارد و مصرف آن به تقویت کل بدن کمک می‌کند. یونجه در درمان ضعف عمومی، کم‌خونی و تقویت اعصاب مفید است و به بهبود شرایط مغز و ستون فقرات کمک می‌کند. همچنین مغذی‌های موجود در آن شامل ویتامین‌های B, K, E, D, A و مواد معدنی مانند کلسیم، اسیدفولیک، منیزیم و پتاسیم است. مصرف یونجه خشک تاثیر بیشتری دارد.

جمع‌بندی دیگر خواص یونجه نشان می‌دهد که این گیاه دارای مقدار زیادی پروتئین است. همچنین ریشه آن می‌تواند تا عمق 18 متری در خاک برود و مواد مغذی بیشتری از آن استخراج کند. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف یونجه در پاکسازی روده از سموم موثر است و همچنین می‌تواند کلسترول بد خون را کاهش دهد و به تصفیه خون کمک کند.

مروری بر خواص یونجه

* یونجه‌ی پخته ملین است و نوع خشک آن می‌تواند قابض باشد. نوع تازه آن نفاخ است و به افزایش شهوت کمک می‌کند. مصرف مداوم شربت یونجه می‌تواند موجب چاقی و تولید خون سالم شود، و ضماد آن با عسل به درمان ورم‌های سرد و با سرکه به درمان ورم‌های گرم کمک می‌کند.* یونجه همچنین می‌تواند به عنوان داروی طبیعی برای درمان مشکلات قاعدگی باشد، به ویژه اگر بعد از حمام مصرف شود، و در تسکین سرفه و خشونت سینه مؤثر است.

* خوردن آن می‌تواند میزان شیر و منی را افزایش دهد، به ویژه تخم یونجه. مقدار ویتامین C موجود در آن دو برابر «جعفری» و چهار برابر «لیموترش» و ویتامین A آن از ایجاد «شب کوری» جلوگیری می‌کند. همچنین حاوی مقدار زیادی ویتامین D و K است که از خونریزی جلوگیری می‌کند و نوع پخته آن برای رفع یبوست مفید است. استفاده از ضماد پخته یونجه دو بار در روز می‌تواند برای درمان لرزش دست مفید باشد.

ترکیبات شیمیایی

ترکیبات شیمیایی یونجه بسته به اینکه گیاه در چه مرحله‌ای از رشد قرار دارد، متفاوت است؛ به طوری که در گیاه جوان، مقدار…
“`

پروتئین‌های موجود در یونجه پس از شروع گل‌دهی بیشتر می‌شود و در عوض مواد سلولزی و هیدرات‌های کربن آن کمتر می‌شود. همچنین در یونجه آنزیم‌های مختلفی وجود دارد که از آن‌ها می‌توان به اینورتاز و پکتیناز اشاره کرد.

«یونجه» تقریباً 20 درصد پروتئین دارد. به غیر از پروتئین، این گیاه شامل هیدرات‌های کربن، دیاستازها، نوعی ساپوتین که برای عطسه مفید است، ستن‌ها، مواد رنگی، اسید فسفریک و ویتامین‌های متنوعی می‌باشد. در خاکستر آن مقدار زیادی آهک، پتاسیم، اسید فسفریک، مقدار کمی منیزیم، آهن و به مقدار جزئی «آرسنیک» و «سیلیس» وجود دارد.

روش تهیه شربت یونجه

برای ساخت شربت یونجه، 300 گرم یونجه خشک را در یک لیتر آب می‌جوشانند تا به نصف برسد. سپس آن را فشار داده و صاف می‌کنند و با 900 گرم قند یا شکر شیرین کرده، روزانه 200 تا 300 گرم مصرف می‌کنند. همچنین می‌توان یونجه را دم کرده و به صورت چای نوشید. این گیاه را می‌توان به صورت کپسول و همانند قرص‌های مولتی‌ویتامین نیز روزانه مصرف کرد.

ترک اعتیاد با یونجه

روش‌های قدیمی پزشکان ایرانی برای درمان اعتیاد، ساخت داروهایی بود که معتاد را نسبت به خودش متنفر می‌کرد. برای این کار از بوی نامطبوع یونجه و چند گیاه دیگر استفاده می‌شود. اخیراً، داروسازان سنتی هندی، یونجه تازه را خرد کرده و به مدت 2 ماه در الکل می‌خیسانند و بعد از آن، یک استکان از این محلول را با مقداری آب به معتاد می‌دهند. سپس از او می‌خواهند که از ماده مورد اعتیاد خود استفاده کند. محلول الکلی یونجه به علت دارا بودن ماده صابونی (ساپونین) باعث ناراحتی فرد می‌شود و او را نسبت به ماده اعتیاد بیزار می‌کند. این روش در گذشته برای درمان اعتیاد به الکل مورد استفاده قرار گرفته و اکنون برای افراد وابسته به تریاک، سیگار و حتی هروئین نیز کاربرد دارد و نتایج مثبتی داشته است.

تاریخچه

یونجه از زمان‌های قدیم در ایران کشت می‌شده و حدود پنج قرن قبل از میلاد مسیح به یونان برده شد و در قرن هفتم میلادی به اروپا رسید. در ایران، به ویژه در مناطق مرکزی و جنوبی، این گیاه به مقدار زیادی کشت می‌شود. زنبورهای عسل نیز گل یونجه را دوست دارند و از آن شهد تولید می‌کنند که به عسل تبدیل می‌شود. در گذشته، پرورش یونجه بیشتر به منظور تهیه علوفه برای چهارپایان بوده، ولی اکنون به علت داشتن مواد مغذی، به عنوان غذای انسانی نیز مصرف می‌شود.

ترکیبات شیمیایی

یونجه غنی از ویتامین‌های A، C، E و K است. میزان ویتامین C آن دو برابر جعفری و چهار برابر لیمو ترش است و این ویتامین از شب کوری جلوگیری می‌کند. یونجه همچنین مقداری ویتامین D دارد و به طور ویژه دارای ویتامین K است که از خونریزی جلوگیری می‌نماید. اگر یونجه را بپزید، می‌تواند در رفع یبوست مؤثر باشد. مصرف ضماد پخته یونجه دو بار در روز برای درمان لرزش مفید است. همچنین، این گیاه دارای آنزیم آمیلاز است که برای هضم مواد نشاسته‌ای ضروری است. در کنار آنزیم‌های دیگر مانند اینورتاز و پکتیناز، یونجه دارای حدود 20 درصد پروتئین نیز می‌باشد. اسیدآمینه‌های موجود در یونجه شامل لیزین، آرژنین، هیستیدین، آدنین، فنیل‌آلانین، آسپاراژین و سیستین هستند. یونجه همچنین دارای اسید فسفریک است و به مقدار کمی منیزیم، آهن، آرسنیک و سیلیس دارد. به همین دلیل یونجه از نظر مواد غذایی بسیار قوی بوده و غذای خوبی برای انسان و حیوانات است.

گردآوری: مجله‌ی اینترنتی رضیم