از علل مختلف درد پاشنه پا بیشتر بدانید! (2 نکته مهم)
“`html
درد پاشنه پا و روشهای درمان آن
درد پاشنه پا یکی از دردهایی است که مشکلات زیادی برای فرد مبتلا ایجاد می‌کند، اما در اکثر موارد قابل درمان است و نوع درمان به دلیل ایجاد درد بستگی دارد. بسیاری از مردم، و حتی بعضی از پزشکان، فکر می‌کنند درد در ناحیه پاشنه پا به علت «خار پاشنه» است؛ اما خار پاشنه یا فاسئیت پلانتار دلیل تمام دردهای ناحیه پاشنه نیست.
می‌گویند افرادی که به درد در ناحیه پاشنه دچار می‌شوند، معمولاً دارای یک برجستگی کوچک استخوانی در زیر پاشنه هستند که به آن خار پاشنه می‌گویند، اما وجود این برجستگی دلیل اصلی درد نیست. حتی با برداشتن این برجستگی، همواره درد از بین نمی‌رود. در حقیقت از هر ده نفر، یک نفر دارای خار پاشنه است، ولی همه آنها احساس درد نمی‌کنند.
اگر از پاشنه پای خود به طور زیاد استفاده کنید یا به آن آسیب بزنید، ممکن است درد پاشنه را احساس کنید. این درد می‌تواند خفیف باشد و گاهی اوقات به قدری شدید باشد که قادر به انجام کارهای روزمره نشوید. اگر درمان‌های ساده خانگی نتوانند درد را بهتر کنند، لازم است به پزشک مراجعه کنید تا علت درد تشخیص داده شود.
رایج ترین علل درد پاشنه پا
فاستئیت پلانتار (Plantar fasciitis)
فاستئیت پلانتار زمانی اتفاق می‌افتد که به پا فشار زیادی وارد می‌شود و رباط کف پا یا فاشیای پلانتار آسیب می‌بیند که باعث درد و سفتی می‌شود.
پیچ خوردگی‌ها و فشارها
پیچ خوردگی‌ها آسیب‌هایی هستند که معمولاً به دلیل فعالیت‌های ورزشی به بدن وارد می‌شوند. این آسیب‌ها می‌توانند از خفیف تا شدید باشند.
شکستگی
شکستگی استخوان در ناحیه پاشنه نیز می‌تواند باعث درد شود و این وضعیت نیاز به درمان فوری دارد.
التهاب تاندون آشیل (Achilles tendonitis)
التهاب تاندون آشیل زمانی اتفاق می‌افتد که تاندون آشیل که ساق پا را به پاشنه پا متصل می‌کند، دچار درد یا التهاب می‌شود، که این به دلیل استفاده زیاد یا آسیب است.
بورسیت (Bursitis)
بورسیت التهاب بورس‌ها است. بورس‌ها Bursae کیسه‌های پر شده از مایعات هستند که در اطراف مفاصل وجود دارند و از اصطکاک بین استخوان‌ها و بافت‌های اطراف جلوگیری می‌کنند.
اسپوندیلیت آنکیلوزان یا آنکیلوزانیا (Ankylosing spondylitis)
این نوع آرتروز عمدتاً بر ستون فقرات تاثیر می‌گذارد و باعث التهاب شدید مهره‌ها می‌شود که ممکن است به درد مزمن منجر شود.
استئوکندروز (Osteochondroses)
این اختلالات به طور مستقیم بر رشد استخوان‌ها در کودکان و نوجوانان تاثیر می‌گذارد.
آرتریت واکنشی (Reactive arthritis)
یک عفونت در بدن می‌تواند باعث شروع این نوع آرتریت شود، که التهاب در مفاصل دور از محل عفونت بروز می‌کند.
علائم درد پاشنه پا
معمولاً اولین چیزی که بیماران
“`
در مورد علائم خود صحبت می‌کنید، که شامل درد شدید در پاشنه‌ی پا می‌شود. این درد معمولاً در لحظه‌هایی که از خواب بیدار می‌شوید و اولین قدم‌ها را برمی‌دارید، بیشتر احساس می‌شود، و با نزدیک شدن به راه رفتن، کم‌کم بهتر می‌شود. اما اگر برای مدتی بنشینید و دوباره شروع به راه رفتن کنید، این درد در قدم‌های اول دوباره شدید خواهد بود. درد پاشنه به صورتی است که گاهی کم می‌شود و گاهی دوباره برمی‌گردد. افرادی که از درد پاشنه رنج می‌برند، معمولاً می‌گویند که این احساس درد مانند درد دندان است و ممکن است به سمت قوس کف پا نیز گسترش یابد. این درد ممکن است با یک دوره استراحت بهتر شود، اما بعد از مدتی دوباره عود می‌کند. در واقع، این درد یکی از مشکلات مزاحمی است که بدون درمان، هرگز به طور کامل برطرف نمی‌شود.
بسیاری از بیماران علائم مشابهی دارند. در ادامه، از شایع‌ترین علائم همراه با درد پاشنه و التهاب فاسیت پلانتار یاد می‌شود:
- درد شدید پاشنه پا هنگام بیدار شدن از خواب و اولین قدم‌ها
- افزایش درد بعد از ورزش یا فعالیت‌های سنگین
- افزایش درد هنگام راه رفتن بعد از نشستن طولانی
- احساس درد تیرکشنده در پاشنه پا
روشهای درمان درد پاشنه پا
استراحت
تا جایی که ممکن است به پای آسیب‌دیده استراحت دهید. از پیاده‌روی طولانی یا ایستادن برای مدت طولانی پرهیز کنید. البته باید تمرین‌های کششی عضله‌های کف پا و ساق پا را به صورت منظم انجام دهید.
مسکن
داروهایی مانند ایبوپروفن می‌توانند درد را تسکین دهند.
کمپرس سرد
برخی بیماران برای تسکین درد پاشنه از کمپرس یخ استفاده می‌کنند. به بیماران توصیه می‌شود که کیسه یخ را به مدت 5 تا 10 دقیقه روی پاشنه گذاشته تا درد و التهاب کاهش یابد. البته کیسه یخ را نباید مستقیماً روی پوست قرار داد و باید آن را در یک حوله پیچیده و بر روی ناحیه‌ی دردناک گذاشت. اگر کیسه یخ ندارید، می‌توانید از بسته‌های سبزیجات منجمد استفاده کنید.
ورزش درمانی
متخصص ممکن است تمرین‌هایی را برای کشش عضله‌های ساق پا و فاسیت پلانتار (نوار بافتی در کف پا) توصیه کند. این تمرینات می‌توانند درد را کاهش دهند و انعطاف‌پذیری پای آسیب‌دیده را افزایش دهند. در ادامه چند تمرین کششی توضیح داده می‌شود. متخصصین معمولاً توصیه می‌کنند که تمرین‌ها را برای هر دو پا انجام دهید، حتی اگر فقط یک پاشنه دردناک باشد. حرکات کششی می‌توانند تعادل و پایداری را افزایش دهند و درد پاشنه را تسکین دهند.
- کشش با حوله
یک حوله بلند را کنار تخت بگذارید. صبح‌ها قبل از اینکه از تخت پایین بیایید، حوله را دور کف پا بیاندازید، از دو سر حوله بگیرید و پنجه پا را به سمت بدن بکشید. در هنگام انجام این حرکت، زانو را صاف نگه دارید. این حرکت را سه بار برای هر پا تکرار کنید.
- کشش مقابل دیوار
دست‌هایتان را به ارتفاع شانه بر روی دیوار قرار دهید، یک پا را جلوتر از پای دیگر بگذارید. فاصله پای جلو تا دیوار باید حدود 30 سانتی‌متر باشد. زانوی تکیه‌گاه را خم کنید و پای پشتی را صاف نگه دارید. به سمتی که کشش عضله‌های ساق پشت پا را حس کنید، به دیوار متمایل شوید. سپس به حالت اولیه برگردید. این حرکت را ده بار تکرار کنید، سپس پای خود را عوض کنید.
“`html
را عوض کنید و مراحل را از ابتدا شروع کنید. کشش روبروی دیوار را دو بار در روز انجام دهید.
- کشش روی پلکان
روی پله رو به سمت پلکان بایستید و برای حفظ تعادل از نرده‌ها بگیرید. پاها را اندکی از هم باز کنید، پاشنه‌ها نباید روی پله‌ها باشد و باید اندکی آویزان باشد.
پاشنه‌ها را تا جایی پایین ببرید که در عضله‌های ساق پا احساس کشش کنید. ۴۰ ثانیه در این حالت بمانید، سپس پاشنه‌ها را به حالت اولیه برگردانید. این حرکت را دو مرتبه در روز، هر مرتبه ۶ بار تکرار کنید.
کفش
پزشک عمومی یا متخصص پا (پدیاتریست) به شما می‌گوید که کفش خود را عوض کنید. پوشیدن کفش‌های تخت را توصیه نمی‌کنند چون این نوع کفش‌ها از پاشنه پا حمایت نمی‌کنند و باعث می‌شوند درد پاشنه بیشتر شود. بهترین گزینه‌ها کفش‌هایی هستند که دارای پد محافظ پاشنه هستند و به خوبی از قوس کف پا پشتیبانی می‌کنند.
پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند نیز می‌تواند به طور موقت درد را کم کند، زیرا فشار روی پاشنه‌ها را کاهش می‌دهد. اما استفاده طولانی‌مدت از این کفش‌ها می‌تواند درد پاشنه را بیشتر کند. متخصص پا معمولاً کفش‌های طبی مناسب را پیشنهاد می‌کند.
ارتز و کفی طبی
ارتز، کفی‌ای است که در داخل کفش قرار می‌گیرد تا از کف پا حمایت کند و درد پاشنه را کاهش دهد. کفی‌های آماده را می‌توانید از فروشگاه‌های لوازم ورزشی یا داروخانه‌ها تهیه کنید. متخصص پا نوع مناسب این کفی‌ها را به شما معرفی می‌کند.
اگر درد به درمان‌ها جواب ندهد یا اگر شکل پا غیرطبیعی باشد، ممکن است نیاز به ساخت کفی سفارشی داشته باشید. کفی طبی سفارشی متناسب با شکل پای شما تهیه می‌شود، اما هنوز هیچ شواهدی مبنی بر بهتر بودن این کفی‌ها نسبت به کفی‌های آماده وجود ندارد.
تزریق کورتیکواستروئید
اگر درمان‌ها نتوانند درد را کاهش دهند، متخصص ممکن است تزریق کورتیکواستروئید را توصیه کند. کورتیکواستروئید دارویی است که خاصیت ضدالتهابی قوی دارد. اما باید با احتیاط مصرف شود، زیرا مصرف زیاد آن می‌تواند عوارضی مثل افزایش وزن و فشار خون بالا داشته باشد. به همین دلیل، پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند که در سال بیشتر از سه تزریق کورتیکواستروئید به یک ناحیه انجام نشود. قبل از تزریق، برای کاهش درد، از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود.
شاکویوتراپی
اگر درد پاشنه پا به درمان‌های اشاره شده جواب ندهد، ممکن است از روش درمانی جدیدی به نام شاکویوتراپی یا ESWT استفاده شود. این تکنیک جدید به درمان مشکلات مزمن تاندون و درد در ناحیه پاشنه پا کمک می‌کند، به ویژه اگر درد به خاطر خار پاشنه باشد. دو نوع شاکویوتراپی وجود دارد: نوع کم انرژی و نوع پر انرژی که هردو برای دردهای ناحیه پاشنه موثر هستند. این روش مشابه با تکنیک سنگ‌شکنی کلیه است و با استفاده از امواج صوتی عمل می‌کند. امواج به کار رفته در این روش باعث ایجاد حرکات خاصی در بافت آسیب‌دیده می‌شوند که به بهبود آن بافت کمک می‌کند. شاکویوتراپی با ایجاد ضربات کوچک بر روی بافت آسیب‌دیده عمل می‌کند، که این ضربات به تحریک بدن برای بهبودی کمک می‌کنند و باعث ایجاد عروق جدید و افزایش انتقال مواد مغذی به ناحیه آسیب‌دیده می‌شوند.
تنها در موارد بسیار نادری ممکن است انجام جراحی لازم باشد.
“`
برای درمان درد پاشنه، روشهای مختلفی وجود دارد. در مواردی که نیاز باشد، پزشک ممکن است جراحی انجام دهد تا ساختار بافت نرم یا استخوان را اصلاح کند. در طی این عمل جراحی، ممکن است فاسیت پلانتار که یکی از عوامل درد است، آزاد شود یا بافت‌های غیرطبیعی مانند تومور یا نوروما که باعث ایجاد درد شده‌اند، برداشته شوند. اگر هدف اصلاح ساختار استخوانی باشد، پزشک ممکن است زائده‌های استخوانی را که روی پا ایجاد شده‌اند، بردارد و موقعیت استخوان‌ها را به حالت طبیعی برگرداند.
براساس تشخیصی که پزشک شما انجام می‌دهد، درمان‌های مختلفی برای شما پیشنهاد می‌شود. مهمترین اصل در درمان درد پاشنه پا، شناسایی و برطرف کردن علت اصلی است. با درمان سبب اصلی درد، می‌توانید از بروز مجدد آسیب‌دیدگی جلوگیری کنید. یکی از روشهای مفید برای حل مشکلات زمینه‌ای، استفاده از کفی‌های طبی سفارشی است.
درمان جراحی برای رفع درد پاشنه پا
اگر بعد از ۱۲ ماه درمان فعال، درد شما همچنان ادامه داشته باشد، پزشک ممکن است تصمیم به جراحی بگیرد. انواع جراحی‌هایی که ممکن است انجام شود شامل موارد زیر است:
- آزاد کردن عضلات پشت ساق پا برای افزایش انعطاف‌پذیری مچ پا
- آزاد کردن فاشیای پلانتار با بریدن بخشی از آن برای افزایش انعطاف‌پذیری
- این جراحی‌ها می‌توانند به روش باز یا با آندوسکوپی انجام شوند.
پیشگیری از درد پاشنه پا
بهترین راه برای پیشگیری از درد پاشنه پا، پوشیدن کفش‌های مناسب است که از قوس کف پا به خوبی حمایت کند. ورزشکاران با استفاده از کفش‌های مناسب و انجام حرکات کششی می‌توانند از بروز درد پاشنه پیشگیری کنند.
اگر در پاشنه پای خود احساس درد یا ناراحتی می‌کنید، باید بدانید که این درد طبیعی نیست و نباید آن را نادیده بگیرید. بهتر است به سرعت به پزشک متخصص مراجعه کنید. اگر اجازه دهید درد پاشنه پا شما بیشتر شود و از کنترل خارج گردد، ممکن است به مشکلات بیشتری دچار شوید. همواره توصیه می‌کنیم اگر هرگونه دردی در ناحیه پا احساس کردید، به متخصص بیماری‌های پا (پدورتیک) مراجعه نمایید.
بیشتر بخوانید:
گردآوری توسط بخش سلامت
مجله رضیم
