از موارد مصرف قرص استروژن کونژوگه چه می دانید؟ (2 نکته مهم)
“`html
معرفی قرص استروژن کنژوگه
استروژن کونژوگه (Conjugated estrogens) که به نام استرومارین (Estromarin) نیز شناخته می‌شود، یک داروی هورمونی است که به خانم‌ها کمک می‌کند تا کمبود استروژن در بدنشان را جبران کنند و به این ترتیب برخی از مشکلات مانند خونریزی‌های نامنظم رحم را درمان نمایند. نشانه‌هایی مانند تهوع، استفراغ، درد در ناحیه لگن و سینه از عوارض جانبی این دارو هستند.
مشکلات هورمونی از رایج‌ترین چالش‌ها برای خانم‌ها محسوب می‌شود. بیشتر این مشکلات به سطح هورمون استروژن که هورمی زنانه است مربوط می‌شود. این هورمون در بدن به ایجاد ویژگی‌های زنانه مانند رشد پستان‌ها، تنظیم دوره‌های قاعدگی، و عملکرد دستگاه تولیدمثل کمک می‌کند. قرص استروژن کنژوگه یکی از داروهایی است که برای درمان عدم تعادل استروژن در بدن تجویز می‌شود.
بسیار واضح است که کاهش سطح استروژن می‌تواند مشکلات و بیماری‌های مختلفی برای خانم‌ها ایجاد کند. از جمله این موارد می‌توان به خونریزی‌های غیرطبیعی، قاعدگی‌های نامنظم، سرطان سینه و سرطان رحم اشاره کرد. در این مواقع، داروهای حاوی استروژن می‌توانند به کمک خانم‌ها بیایند و با جبران کمبود این هورمون، به بهبود وضعیت آنها کمک کنند.
اشکال دارویی:
- قرص: 0.625 میلی گرم و 1.25 میلی گرم
- آمپول(ویال): 25 میلی گرم/ 5 میلی لیتر
- کرم واژینال: 0.625 میلی گرم/گرم
موارد مصرف قرص استروژن کنژوگه
- جبران کمبود استروژن
- نارسایی تخمدان
- کم کاری غدد تناسلی
مکانیسم اثر استروژن کنژوگه
عملکرد اصلی این دارو شبیه‌سازی اثرات استروژن در بدن است. هورمون‌های استروژن به آرامی وارد سلول‌های بافت هدف شده و با رسپتورهای استروژنی ترکیب می‌شوند. این تعامل باعث افزایش تولید پروتئین‌های خاص در سلول می‌شود.
استروژن‌ها در حفظ سلامتی سیستم باروری و ویژگی‌های زنانه بسیار مهم هستند. این هورمون‌ها همچنین از آزاد شدن برخی هورمون‌های دیگر جلوگیری می‌کنند و می‌توانند تأثیرات متابولیک همچون نگهداری مایعات و الکترولیت‌ها و همچنین حفظ و جایگزینی کلسیم و فسفات در استخوان‌ها داشته باشند.
فارماکوکینتیک استروژن کنژوگه
بعد از مصرف خوراکی و تزریق وریدی، اثر این دارو به سرعت آغاز می‌شود. اما در تزریق عضلانی، اثر آن با تأخیر شروع می‌شود. استروژن‌ها به خوبی از طریق واژن جذب می‌شوند و میزان جذب به دوز دارو، نوع استروژن و وضعیت مخاط واژن بستگی دارد. استروژن‌های ریزذره به سرعت جذب می‌شوند در حالی که استروژن‌های بزرگتر با سرعت کمتری جذب می‌شوند.
استروژن کنژوگه به افزایش تولید پروتئین در کبد کمک کرده و همچنین سطح گلوبولین‌های متصل به هورمون‌های جنسی را افزایش می‌دهد.
- نیمه عمر استروژن کنژوگه روشن نیست.
- این دارو عمدتاً از طریق ادرار دفع می‌شود.
مقدار و موارد مصرف استروژن کونژوگه
واژینیت آتروفیک، خشکی و چروکیدگی ولو
بالغین: روزانه 0.3- 1.25 میلی گرم به صورت خوراکی به مدت 21 روز تجویز می‌شود و
“““html
پس از 7 روز قطع مصرف دارو، این دوره درمانی تا زمانی که خونریزی واژینال دوباره اتفاق بیفتد، تکرار می‌شود.
هیپوگونادیسم در زنان
برای بزرگ‌ترها: روزانه 2.5 تا 7.5 میلی‌گرم دارو به صورت تقسیم‌شده به مدت 20 روز مصرف می‌شود و پس از 10 روز قطع مصرف، این دوره درمانی دوباره تکرار می‌شود تا خونریزی واژینال مجدداً آغاز شود.
نشانه‌های وازوموتور منوپوز یا یائسگی
برای بزرگ‌ترها: روزانه 1.25 میلی‌گرم برای مدت 21 روز تجویز می‌شود و بعد از 7 روز قطع مصرف، این دوره درمانی دوباره تکرار می‌شود.
نارسایی اولیه تخمدان؛ اواریکتومی
برای بزرگ‌ترها: روزانه 1.25 میلی‌گرم به مدت 20 روز مصرف می‌شود و پس از 7 روز قطع مصرف، این دوره درمانی دوباره تکرار می‌شود.
کارسینوم پستان غیرقابل جراحی
برای بزرگ‌ترها: 10 میلی‌گرم، 3 بار در روز به مدت حداقل سه ماه تجویز می‌شود.
کارسینوم پروستات غیرقابل جراحی
برای بزرگ‌ترها: 1.25 تا 2.5 میلی‌گرم، 3 بار در روز تجویز می‌شود.
پیشگیری از پوکی استخوان
برای بزرگ‌ترها: روزانه 1.25 میلی‌گرم از طریق خوراکی به مدت 21 روز تجویز می‌شود و پس از 7 روز قطع مصرف، این دوره درمانی دوباره تکرار می‌شود. می‌توان همزمان با این دارو یک پروژستین مصرف کرد.
خونریزی غیرطبیعی رحم (عدم تعادل هورمونی)
برای بزرگ‌ترها: 25 میلی‌گرم از طریق عضلانی یا وریدی آهسته تجویز می‌شود. در صورت نیاز، می‌توان این دوز را هر 6 تا 12 ساعت تکرار کرد.
بزرگ شدن پستان بعد از زایمان
برای بزرگ‌ترها: 3.75 میلی‌گرم از طریق خوراکی، هر 4 ساعت برای 5 روز یا 1.25 میلی‌گرم هر 4 ساعت به مدت 5 روز تجویز می‌شود.
واژینیت آتروفیک؛ خشکی و چروکیدگی ولو ناشی از کمبود استروژن
برای بزرگ‌ترها: روزانه 2 تا 4 گرم (معادل با 1.25 تا 2.5 میلی‌گرم استروژن کونژوگه) از کرم واژینال به مدت سه هفته تجویز می‌شود و پس از یک هفته قطع درمان، این دوره دوباره تکرار می‌شود.
مصرف استروژن کونژوگه در بارداری و شیردهی
استفاده از استروژن‌ها در دوران بارداری ممنوع است و ممکن است باعث مشکلاتی در دستگاه تناسلی جنین شود و خطر ابتلا به انواع سرطان‌های تناسلی را در فرزندان افزایش دهد.
استروژن‌ها می‌توانند کیفیت و مقدار شیر مادران شیرده را کاهش دهند و ممکن است به شیر مادر نفوذ کنند. بنابراین مصرف این دارو در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.
نکات مهم در رابطه با مصرف استروژن کونژوگه
استروژن کونژوگه ترکیبی از متابولیت‌های استروژنی است که از ادرار اسب تهیه می‌شود. عمده آن شامل سولفات استرون سدیم و سولفات اکوئیلین سدیم است.
با استفاده از فرم واژینال این دارو می‌توان نسبت طبیعی 2 به 1 بین استرادیول سرم و استرون را در زنان یائسه برقرار کرد.
تامین استروژن در دوران یائسگی می‌تواند به کاهش یا توقف مشکلاتی مانند خارش ناحیه ژنیتال، خشکی واژن، درد در رابطه جنسی، درد هنگام ادرار، تکرر ادرار، لزوم دفع ادرار و بی‌اختیاری ادراری کمک کند. محیط واژن و پیشابراه به حالت طبیعی برمی گردد.
“`
موارد منع مصرف استروژن کونژوگه
- ترومبوفلبیت
- ترومبوآمبولی
- سرطان های مرتبط با استروژن
- خونریزی غیرطبیعی از ناحیه تناسلی که علت آن مشخص نیست
- دوران بارداری
- دوران شیردهی
موارد احتیاط در مصرف استروژن کونژوگه
- آسم
- تشنج
- میگرن
- مشکلات قلب، کلیه و کبد
- بیماری فیبروکیستیک پستان
- تاریخچه سرطان پستان در خانواده
تداخلات دارویی استروژن کونژوگه
- این دارو می‌تواند اثر داروهای ضد انعقاد خوراکی، داروهای پایین آورنده قند خون خوراکی یا انسولین را تحت تأثیر قرار دهد.
- استفاده همزمان با باربیتورات‌ها و ریفامپین می‌تواند اثر این دارو را کاهش دهد.
عوارض جانبی استروژن کونژوگه
هر داروی ممکن است اثرات مثبت درمانی داشته باشد، اما همچنین ممکن است عوارض جانبی نیز داشته باشد. همه این عوارض در یک فرد اتفاق نمی‌افتد، اما اگر یکی از عوارض زیر را تجربه کردید، با پزشک خود مشورت کنید.
- CNS: سردرد، سرگیجه، افسردگی، تغییرات در میل جنسی، خستگی
- CV: ترومبوفلبیت، ترومبوآمبولی، فشار خون بالا، ورم، آمبولی ریوی، حمله قلبی
- Derm: تغییر رنگ پوست، کهیر، جوش، خشکی پوست، چربی پوست و ریزش مو
- EENT: بدتر شدن مشکلات بینایی، عدم تحمل به لنزهای تماسی
- GI: حالت تهوع، استفراغ، درد شکم، نفخ، اسهال، یبوست، از دست دادن اشتها یا افزایش اشتها
- GU: خونریزی غیر طبیعی، تغییر در عادات قاعدگی، درد قاعدگی، قطع قاعدگی، تغییر در ترشحات دهانه رحم، بزرگ شدن فیبروم‌های رحمی، عفونت قارچی در ناحیه تناسلی؛ در مردان: بزرگ شدن سینه، کاهش حجم بیضه، مشکل در رابطه جنسی
- Hepatic: زردی
- متابولیک: قند خون بالا، سطح کلسیم بالا، کمبود اسید فولیک
- سایر: تغییرات پستان (درد، بزرگ شدن و ترشح)، گرفتگی عضلات پا
هشدارها در مورد مصرف استروژن کونژوغه
1. مصرف طولانی مدت استروژن‌ها به تنهایی ممکن است خطر ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش دهد.
2. در مواردی مانند میگرن، فشار خون بالا، آسم، صرع، سابقه ترومبوفلبیت، چربی خون بالا، مشکلات مثانه و بیماری فیبروکیستیک پستان با احتیاط تجویز شود.
3. مصرف این دارو در فیبروئیدهای رحمی می‌تواند اندازه فیبروئید را افزایش دهد.
4. استروژن‌ها ممکن است علائم آندومتریوز را تشدید کنند.
5. در بیمارانی که قبلاً به سرطان آندومتر مبتلا شده و درمان شده‌اند، باید با احتیاط بیشتر استفاده شود.
توجهات پزشکی – پرستاری در حین مصرف استروژن کونژوگه
- فرم تزریقی این دارو را قبل از مخلوط کردن با محلول در یخچال نگهداری کنید و پس از افزودن محلول رقیق کننده آن را تکان ندهید. اگر رنگ یا ظاهر آن تغییر کرد، از مصرف آن خودداری کنید.
- برای تزریق پودر دارو، آن را با حلال مخصوصی که شرکت سازنده ارائه کرده است، با چرخاندن در دست‌ها حل کنید.
- بیمارانی که مدت طولانی از استروژن‌ها استفاده می‌کنند، باید هر سال معاینه شوند. سطح چربی خون، فشار خون، وزن بدن و عملکرد کبد را به‌صورت مرتب کنترل کنید.
- برای درمان خونریزی از رحم یا کاهش خونریزی‌های جراحی، بهتر است از تزریق‌های عضلانی یا وریدی استفاده کنید.
- تزریق وریدی را به آرامی انجام دهید تا از احساس گرما جلوگیری شود.
- تزریق عضلانی باید عمیق و در عضله بزرگی انجام شود. بعد از تزریق، محل را ماساژ دهید تا از آب رفتگی عضلات جلوگیری شود.
- به دلیل خطر لخته شدن خون، باید مصرف استروژن‌ها حداقل یک ماه قبل از هر نوع بی‌حرکتی طولانی (مثل جراحی زانو یا لگن) متوقف شود.
- تجویز دوره‌ای استروژن ها با کمترین دوز مؤثر و همراه با پروژسترون، احتمال بروز سرطان و بزرگ شدن غیرطبیعی آندومتر را کاهش می‌دهد.
“`html
نکات مهم برای بیمار – خانواده در زمان مصرف استروژن کونژوگه
- دارو باید طبق دستور مصرف شود و در صورت فراموشی دوز، به محض یادآوری آن را مصرف کنید، اما نه درست قبل از دوز بعدی و از دو برابر کردن دوزها خودداری کنید.
- برای جلوگیری از احساس تهوع، بهتر است دارو را همراه یا بلافاصله بعد از غذا مصرف کنید.
- احساس تهوع، به‌خصوص در صبح، معمولاً 1 تا 2 هفته پس از شروع درمان برطرف می‌شود.
- در صورت شدت یافتن یا مشکل‌ساز شدن تهوع، خوردن غذاهای خشک و سخت می‌تواند مؤثر باشد.
- اگر علائم احتباس مایعات (مثل ورم قوزک پا یا افزایش وزن)، اختلالات لخته شدن خون (درد، ورم و حساسیت در اندام‌ها؛ سردرد؛ درد در قفسه سینه؛ اختلال بینایی)، افسردگی یا مشکلات کبد (زردی پوست یا چشم، خارش، تیره شدن ادرار، رنگ پریده شدن مدفوع) مشاهده کردید، به پزشک اطلاع دهید.
- اگر شک به بارداری دارید، مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک اطلاع دهید.
- کشیدن سیگار در حین درمان با این دارو خطر عوارض جانبی، به‌ویژه در خانم‌های بالای 35 سال را افزایش می‌دهد.
- بیماران مبتلا به پوکی استخوان که تحت درمان با این دارو هستند، بدانند که فعالیت‌های بدنی می‌توانند روند پوکی استخوان را متوقف و حتی معکوس کنند. قبل از شروع ورزش، حتماً با پزشک درباره محدودیت‌های موجود مشورت کنید.
- انجام معاینات فیزیکی منظم مانند کنترل فشار خون، معاینه سینه، شکم، لگن و آزمایش پاپ اسمیر هر 6 تا 12 ماه اهمیت دارد. پزشک در هر 3 تا 6 ماه یک بار امکان قطع درمان را ارزیابی می‌کند.
- بیمارانی که در دوره یائسگی از درمان استروژن دوره‌ای استفاده می‌کنند، باید بدانند که ممکن است با قطع مصرف دارو، خونریزی روی دهد، اما این به معنی توانایی بارداری نیست.
- برای استفاده از فرم واژینال دارو، روش صحیح استفاده از اپلیکاتور را بیاموزید. قبل از استفاده، ناحیه واژن را با آب و صابون بشویید.
- بهتر است کرم واژینال را شب هنگام خواب مصرف کنید. حداقل تا 30 دقیقه پس از مصرف دارو به حالت درازکش بمانید و برای جلوگیری از آلودگی لباس‌ها و رختخواب، از نوار بهداشتی استفاده کنید، اما از تامپون خودداری کنید. اگر یک دوز را فراموش کردید، آن را مصرف نکنید و به برنامه منظم خود بازگردید.
- در مصرف فرم واژینال دارو، به دلیل جذب استروژن‌ها در بدن، باید همان احتیاط‌هایی که در مصرف سیستمیک وجود دارد، رعایت شود.
شرایط نگهداری استروژن کونژوگه
دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری کنید.
بیشتر بخوانید:
سایت رضیم
“`
