اصول کاشت و نگهداری کوردیلین (2 نکته مهم)
“`html
معرفی گیاه کوردیلین
کوردیلین با برگ‌های زیبا و خوش‌رنگش همواره توجه افراد با سلیقه را به خود جلب می‌کند و بسیاری افراد این گیاه زیبا را برای هدیه دادن یا نگهداری در آپارتمان و محل کار می‌خرند.
این گیاه در اصل متعلق به جزایر اقیانوس هند، جنوب شرق آسیا و شمال شرقی استرالیا است، اما با روش قلمه‌زنی، امروزه می‌توان آن را در خانه‌ها نیز پرورش داد. کوردیلین در گلدان به ارتفاع ۴ متر می‌رسد و در شرایط مناسب می‌تواند تا ۲۰ متر نیز رشد کند. این ویژگی در مناطق بومی گیاه بیشتر مشاهده می‌شود.
برگ‌های کوردیلین به رنگ‌های ارغوانی، قرمز و صورتی دیده می‌شوند و بعضی از آنها رگه‌های سبز دارند. شکل برگ‌ها کشیده و شبیه شمشیر است. این گیاه گل‌های خوشبویی دارد که در رنگ‌های قرمز و زرد ظاهر می‌شوند و این گل‌ها میوه‌هایی به رنگ قرمز تولید می‌کنند.
گیاه شناسی کوردیلین
کوردیلین که با نام علمی “Cordyline terminalis” شناخته می‌شود، یکی از گیاهان آپارتمانی پرطرفدار بوده و بومی نواحی جنوب شرق آسیاست. این گیاه به رطوبت علاقه دارد و دارای برگ‌های نیزه‌ای و براق به رنگ سبز تیره است که لبه‌های آن به رنگ قرمز و ارغوانی می‌باشد.
کوردیلین در شرایط مناسب می‌تواند تا ۴ متر رشد کند، در حالی که در گلدان این ارتفاع به تقریباً یک متر می‌رسد. گل‌های آن به رنگ زرد و قرمز هستند و میوه‌های قرمزی تولید می‌کنند که خوردنی هستند. این گیاه به نواحی گرم و مرطوب علاقه دارد و در آپارتمان نیز باید رطوبت نسبی هوا بالا باشد تا به خوبی رشد کند.
انواع گل کوردیلین
۱- C. indivisa
۲- C.obtecta
۳- C. manners-suttoniae
۴- C.fruticosa
نکته: گیاهان کوردیلین و دراسنا از نظر ظاهری شباهت زیادی دارند. هر دو به خانواده گیاهی Asparagaceae تعلق دارند اما در دو زیرخانواده مختلف قرار می‌گیرند.
شرایط نگهداری گیاه کوردیلین
آبیاری: در روزهای گرم باید حتماً خاک گلدان همیشه مرطوب باشد و بین دو آبیاری خشک نشود. هرچه نور آفتاب بیشتری به گیاه بتابد، به آب بیشتری هم نیاز دارد. خشکی هوا باعث سوختن نوک برگ‌ها و قهوه‌ای شدن آنها می‌شود. بنابراین به طور منظم بر روی گیاه آب اسپری کنید.
رطوبت: برای ایجاد رطوبت کافی، می‌توانید یک زیرگلدانی را پر از سنگریزه کنید و تا نیمه آن آب بریزید. گلدان را روی سنگریزه‌ها قرار دهید، اما باید دقت کنید که انتهای گلدان با آب در تماس نباشد. این روش به تدریج رطوبت را در محیط اطراف گیاه تامین می‌کند.
دما: دمای مناسب برای رشد کوردیلین بین ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی‌گراد است. اگر دما به زیر ۱۳ درجه سانتی‌گراد برسد، برگ‌های گیاه شروع به خراب شدن کرده و می‌ریزند و در دماهای پایین‌تر، گیاه به‌طور کامل از بین می‌رود.
نور: کوردیلین در مکان‌های نیمه سایه تا مکان‌های روشن و پرنور به خوبی رشد می‌کند. اما نور مستقیم، مخصوصاً در روزهای گرم، می‌تواند به گیاه آسیب بزند و باید از آن جلوگیری شود.
“““html
برگ‌ها آسیب می‌زنند. اما زمانی که دمای هوا معتدل و مناسب باشد، وجود ۳-۲ ساعت نور مستقیم در صبح به شکل‌گیری و تثبیت رنگ درخشان قرمز برگ‌های گیاه کمک می‌کند.
خاک: خاک باید دارای زهکش خوبی باشد تا از غرقابی شدن ریشه‌ها جلوگیری کند. می‌توان از مخلوط پیت موس یا کوکوپیت همراه با خاک برگ و خاک معمولی استفاده کرد.
تعویض گلدان کوردیلین
بهتر است هر از گاهی ریشه‌های گیاه را بررسی کنید. اگر ریشه‌ها از منافذ زیر گلدان خارج شوند، وقت آن رسیده که گلدان را تعویض کرده و از یک گلدان بزرگ‌تر استفاده کنید. این معمولاً هر دو سال یک بار اتفاق می‌افتد.
کوددهی و تغذیه کوردیلین
اگر برگ‌ها ریز و کوچک شوند، نشانه‌ای از کمبود مواد غذایی است. در این صورت می‌توان هر سه ماه یک بار از کودهای محلول مخصوص گیاهان زینتی مانند فرمول ۱۰-۱۰-۱۰ استفاده کرد. در طول ماه‌های زمستان این گیاه را کود ندهید.
روش‌های تکثیر گیاه کوردیلین
تکثیر کوردیلین از طریق پاجوش:
گیاه کوردیلین به خاطر داشتن ریزوم، پاجوش تولید می‌کند. می‌توانید این پاجوش‌ها را از گیاه مادری جدا کرده و به‌طور مستقل در گلدان بکارید. بهترین زمان برای جدا کردن پاجوش‌ها، اواخر زمستان یا اوایل بهار است.
برای جدا کردن پاجوش‌ها، گیاه را از گلدان بیرون آورید. با استفاده از یک چاقوی تیز و تمیز، پاجوش‌ها را به‌گونه‌ای جدا کنید که هر قسمت شامل تعدادی برگ و ریشه‌های سالم باشد. سپس هر کدام از پاجوش‌ها را در گلدانی جدید بکارید.
قلمه زدن کوردیلین:
یکی دیگر از روش‌های تکثیر گیاه کوردیلین، قلمه زدن ساقه است. می‌توانید از همه قسمت‌های ساقه قلمه تهیه کنید. برش اول را از زیر ناحیه رویش برگ (ناحیه گره) انجام دهید.
اگر قلمه را از نوک ساقه تهیه کنید که دارای برگ است، طول ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر مناسب است. اما اگر از میانه‌های ساقه تهیه کنید، طول ۵ الی ۷ سانتیمتر مناسب خواهد بود.
قلمه‌هایی که از قسمت میانی ساقه تهیه شده‌اند را می‌توان به‌صورت افقی یا عمودی داخل خاک کاشت. اگر قلمه‌ها را عمودی می‌کارید، باید نیمی از آن داخل خاک باشد. اگر به‌صورت افقی می‌کارید، باز هم نیمی از آن باید بیرون از خاک قرار بگیرد. توجه کنید که حداقل یکی از جوانه‌های کوچک روی ساقه باید به سمت بالا باشد.
قلمه‌ها را باید عمیق بکارید؛ هر چه مقدار بیشتری از ساقه بیرون از بستر کاشت قرار داشته باشد، ساقه گیاهتان در آینده بلندتر خواهد بود. قسمتی از ساقه که بدون برگ است و بیرون از خاک قرار می‌گیرد، تنه یا ساقه اصلی گیاه آینده شما خواهد بود. بنابراین با کاشت عمیق قلمه‌ها، گیاهی کوتاه‌تر ولی پرپشت‌تر و قوی‌تر خواهید داشت.
قلمه‌ها باید در بستری سبک که زهکش مناسبی دارد و رطوبت را به خوبی نگه می‌دارد، کاشته شوند. وجود رطوبت به‌خصوص برای قلمه‌هایی که برگ دارند ضروری است؛ در غیر این صورت، آب موجود در ساقه را مصرف کرده و باشند موجب خشک شدن آنها می‌شود.
پس از قراردادن قلمه‌ها در بستر کاشت، گلدان را در مکانی گرم، مرطوب و با نور ملایم (دور از نور مستقیم آفتاب) قرار دهید. برای حفظ رطوبت می‌توانید روی گلدان‌ها را با پلاستیکی شفاف بپوشانید تا شرایط گلخانه‌ای برای رشد بهتر گیاه فراهم شود.
“`
اگر قلمه‌های کوردیلین را در آب بگذارید، نتیجه خوبی نخواهید گرفت. این گیاه برای ریشه‌دار شدن نیاز به هوای مناسب و اکسیژن در خاک دارد. هرچند ممکن است قلمه‌ها در آب ریشه بزنند، اما تعداد آنها کم خواهد بود و کیفیت رشد خوبی نخواهند داشت. قلمه‌هایی که در آب ریشه‌دار می‌شوند، بعد از انتقال به خاک به خوبی رشد نمی‌کنند.
تکثیر کوردیلین با بذر:
- می‌توانید از بذر برای تکثیر گیاه کوردیلین استفاده کنید.
- بهترین زمان برای این کار از اواخر تابستان تا زمستان است.
- بذرها را روی خاک سبک و دارای زهکشی مناسب، مثل مخلوط پیت موس و پرلایت بگذارید.
- روی بذرها نیم سانتیمتر خاک بریزید.
- خاک را در دمای حدود 21 درجه سانتی‌گراد نگه دارید و مرطوب کنید.
- برای حفظ رطوبت، می‌توانید روی خاک را با پلاستیک شفاف بپوشانید.
- وقتی که جوانه‌ها به ارتفاع 8 سانتیمتر رسیدند، می‌توانید آنها را به گلدان‌های جداگانه منتقل کنید.
مشکلات و آفات گیاه کوردیلین
چرا نوک برگ‌های کوردیلین می‌سوزد؟ این گیاه به فلوراید موجود در آب حساس است و وجود فلوراید می‌تواند باعث سوختن نوک و حاشیه برگ‌ها شود. در شرایط حاد، ممکن است نواحی داخلی برگ هم قهوه‌ای شوند و باعث از بین رفتن برگ‌ها شود. بنابراین بهتر است آب را حدود ۴۸ ساعت قبل از آبیاری بگذارید تا فلوراید موجود در آن بخار شود. آبیاری بیش از حد نیز باعث پوسیدگی و ریزش برگ‌ها می‌شود. فضایی با هوای خشک هم می‌تواند باعث سوختن نوک برگ‌ها و قهوه‌ای شدن آنها شود.
چرا برگ‌های کوردیلین چروکیده می‌شوند؟ وقتی دما بالای ۲۴ درجه سانتی‌گراد باشد، باید گیاه را غبارپاشی کنید، اما این کار را در زیر نور مستقیم آفتاب انجام ندهید چون برگ‌ها می‌سوزند. هوای گرم ابتدا نوک برگ‌ها را می‌سوزاند و اگر این شرایط ادامه پیدا کند، باعث می‌شود برگ‌ها چروکیده و خشک شوند.
چرا برگ‌های کوردیلین زرد می‌شوند؟ کمبود نور می‌تواند باعث کم رنگ شدن برگ‌ها و از دست رفتن زیبایی آنها، به خصوص در انواع با برگ‌های قرمز شود. در نتیجه، برگ‌ها تقریباً سبز می‌شوند. همچنین استفاده بیش از حد از کودها هم می‌تواند رنگ برگ‌ها را کاهش دهد. فعالیت کنه تار عنکبوتی نیز می‌تواند زردی برگ‌ها را به وجود آورد و زیر آنها تارهای نازکی تشکيل شود. شپشک آرد آلود و شته‌ها نیز ممکن است به این گیاه حمله کنند و تریس هم آفت دیگری است که به کوردیلین آسیب می‌زند و رگه‌های خاکستری-نقره‌ای در محلی که این آفت تغذیه کرده ایجاد می‌کند. برای کنترل این آفات می‌توانید از سموم شیمیایی استفاده کنید.
بیشتر بخوانید:
