اقدامات اولیه در برخورد با عقرب گزیدگی (2 نکته مهم)
روش‌های جلوگیری از نیش عقرب و اقداماتی که باید بعد از نیش انجام دهیم
نیش عقرب یکی از مشکلات بهداشتی در بسیاری از نقاط دنیا است. عقرب‌ها جانورانی肉 خوار هستند که از حشره‌ها، کرم‌ها، بندپایان، مارمولک‌ها و حتی بچه موش‌ها تغذیه می‌کنند.
عقرب‌ها در مکان‌های امنی مانند شکاف دیوارها، زیر سنگ‌ها، لابه‌لای خاشاک و پوست درختان و چوب‌های شکسته زندگی می‌کنند. آن‌ها معمولا با تاریک شدن هوا از جاهای خود بیرون می‌آیند و فعالیت می‌کنند. همچنین، عقرب‌ها بین نیمه تابستان تا اوایل پاییز معمولاً زاد و ولد می‌کنند. سن بلوغ عقرب‌ها حدود ۳ سال است و عمر طولانی‌تری دارند. جالب است بدانید که عقرب‌ها بچه‌زا هستند و فرآیند باروری آن‌ها بین ۲ تا ۴ ماه طول می‌کشد.
عقرب‌ها در کاشان از اوایل بهار تا پایان مهرماه فعال هستند و دمای مناسب برای رشد و فعالیت آن‌ها بین ۱۵ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
یکی از گونه‌های خطرناک عقرب در منطقه دانشگاه علوم پزشکی کاشان، گونه آندرکتنوس کراسیکودا معروف به عقرب سیاه است. نیش این عقرب بسته به مقدار سم که وارد بدن می‌کند، می‌تواند علائمی مثل درد شدید، تعریق، تهوع و استفراغ، افزایش ترشح بزاق، اشک‌ریزش، و آبریزش از بینی ایجاد کند. اگر فوراً به پزشک مراجعه نشود، این علائم ممکن است به کما و حتی مرگ فرد منجر شود.
جلوگیری از نیش عقرب
مهم‌ترین راه جلوگیری از نیش عقرب، آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی به مردم است. همچنین، احتیاط در پوشیدن لباس و کفش در مناطق وجود عقرب‌ها خیلی مهم است. زیرا عقرب‌ها ممکن است در لباس‌ها و کفش‌ها پنهان شوند و وقتی فرد آن‌ها را می‌پوشد، نیش بزنند. پیشنهاد می‌شود قبل از پوشیدن لباس و کفش آن‌ها را به خوبی تکان دهید و همچنین در محیط‌های باز در شب، پا برهنه راه نروید.
برای خوابیدن در فضای باز، بهتر است از تخت‌های بلند و با پایه استفاده کنید یا قبل از رفتن به محل خواب، مطمئن شوید عقرب وجود ندارد. اگر لازم است در چادر بخوابید، چادر را در مکان‌های باز و دور از زباله‌ها و ضایعات ساختمانی برپ کنید.
از قرار دادن دست بدون محافظ زیر سنگ‌ها، حفره‌ها و جاهای غیرقابل دید و لانه پرندگان خودداری کنید.
کشاورزان و کارگران می‌توانند با استفاده از دستکش‌های ضخیم، در هنگام کار و نگهداری از ماکیان (مرغ و خروس)، به کنترل عقرب‌ها کمک کنند.
اقدامات فوری پس از نیش‌زدگی
مهم‌ترین نکته در مواجهه با نیش عقرب، خنک کردن محل نیش و انتقال سریع بیمار به مرکز درمانی است. بهتر است کمک‌های اولیه زیر را در حین رساندن فرد آسیب‌دیده به اولین مرکز بهداشتی درمانی انجام دهید:
- خونسردی خود را حفظ کنید و به فرد آسیب‌دیده اطمینان دهید و او را آرام کنید. آرامش فرد می‌تواند به کاهش جذب سم کمک کند.
- از کمپرس سرد در محل نیش استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که هرگز یخ را به طور مستقیم روی پوست نگذارید.
- عضو آسیب‌دیده را بی‌حرکت نگه دارید و آن را پایین‌تر از سطح قلب قرار دهید.
- هر گونه دستکاری در محل نیش، مثل برش، مکش و سوزاندن را به شدت ممنوع کنید.
اگر نیش با عقرب، به‌ویژه عقرب سیاه، صورت گرفت، ضمن انجام کمک‌های اولیه، لازم است به‌سرعت (به‌خصوص برای کودکان و سالمندان) با شماره ۱۱۵ تماس بگیرید یا با وسیله شخصی به نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه کنید.
منبع : ایمنا
