اهمیت گلخانه و مزایای کشت گلخانه ای (2 نکته مهم)
“`html
احداث گلخانه و کشت گلخانه ای
گلخانه یک راه حل مدرن است که برای مقابله با سرما، گرما و کم آبی استفاده می‌شود. در کشورهای سرد و گرم و مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند، ساخت گلخانه می‌تواند بهترین روش برای تولید میوه‌ها و سبزیجات باشد.
با افزایش نیاز بازار به گل و گیاهان زینتی و سبزیجات خارج از فصل، این روش کشت به یکی از پر سودترین بخش‌های کشاورزی تبدیل شده است.
کشاورزی در گلخانه‌ها معمولاً ساده‌تر و راحت‌تر از کشاورزی در فضای آزاد است. همچنین زمان برداشت محصولات در گلخانه کوتاه‌تر است. به همین دلیل، کشاورزی گلخانه‌ای می‌تواند سود بیشتری به همراه داشته باشد، بعضی وقت‌ها سود آن ده‌ها برابر کشاورزی کلاسیک است.
برای تولید گیاهان و میوه‌های با کیفیت و در تمام طول سال، باید شرایط ایده‌آل را فراهم کرد و به عوامل مخرب مثل باد و سرما توجه کرد تا به محصولات با کیفیت و سود مورد نظر دست پیدا کنیم.
تعریف گلخانه
گلخانه یا Green house به مکانی گفته می‌شود که شرایط محیطی مناسبی برای رشد گیاهان از مناطق مختلف را در تمام فصول سال فراهم می‌کند. گلخانه‌ها معمولاً با پوشش‌های شفاف پوشیده می‌شوند که باعث trapping انرژی خورشید درون گلخانه می‌شود. این ساختارها گیاهان را از سرمای سخت زمستان و گرمای شدید تابستان محافظت می‌کنند.
بنابراین، گلخانه‌ها باید شرایط محیطی لازم برای هر محصول خاص را فراهم کنند و بسته به نوع مصالح ساختمانی، به نوع ثابت یا متحرک تقسیم می‌شوند.
کشاورزی یکی از شغل‌های پردرآمد و در عین حال سخت است. برخی کشاورزان برای کاهش سختی کار به کشت محصولات در گلخانه‌ها پرداخته‌اند. اما پرورش در گلخانه هم نیاز به مراقبت‌های خاص دارد.
راه اندازی گلخانه
برای راه‌اندازی یک گلخانه، فرد باید با اصول کشاورزی و شرایط بازار آشنا باشد. ابتدا به یک قطعه زمین کشاورزی نیاز است و سپس باید گلخانه ساخته شود، که هزینه آن به مقدار سرمایه اولیه بستگی دارد.
گلخانه‌ها شرایط مناسبی برای رشد گیاهان فراهم می‌کنند. در ساخت گلخانه‌ها باید نیازهای عمومی محصول و شرایط اقلیمی مناطق مختلف را در نظر گرفت. گلخانه‌های چوبی ارزان‌ترین نوع هستند، اما عمر مفیدشان کمتر است و هر ۳ تا ۴ سال یکبار باید تعویض شوند. برای یک گلخانه چوبی در زمینی به مساحت ۵۰۰۰ متر مربع، حدود ۵۰-۷۰ میلیون تومان سرمایه اولیه نیاز است که برای شروع یک کسب‌وکار منطقی به نظر می‌رسد.
یکی از اولین تصمیماتی که باید گرفته شود این است که آیا گلخانه به‌صورت یک واحد جداگانه، در تماس با ساختمان‌های موجود یا به عنوان بخشی از ساختمان‌های جدید ساخته شود.
در کشت در فضای آزاد، معمولاً با توجه به شرایط محیط، کاشت در بهار و برداشت در اواخر تابستان انجام می‌شود، و اگر هوا مساعد باشد، ممکن است تا اوایل پاییز هم ادامه یابد.
“““html
پاییز به طول می‌انجامد و تمام کارهای کاشت و برداشت در گلخانه به شرایط محیطی وابسته است.
در سال اول، معمولاً می‌توان هزینه‌های ابتدایی که برای شروع کار صرف شده است را به دست آورد و انتظار می‌رود که از سال دوم سود خوب به دست آید. همچنین، هزینه‌هایی مثل ساخت گلخانه، تجهیزات گرمایشی، خنک‌کننده، سیستم آبیاری و خرید سمپاش از جمله مواردی هستند که باید در نظر گرفته شوند.
شرایط یک گلخانه خوب
گلخانه‌ها باید در برابر باد، باران، برف و وزن محصول مقاوم باشند و همچنین باید حداقل استانداردهای لازم در ساخت آن رعایت شود. یکی از مهم‌ترین کارها در مراقبت از محصولات، آبیاری به موقع است که به ۲ تا ۳ روز زمان نیاز دارد تا گیاهان از خاک بیرون بیایند. آبیاری از زمانی که دانه در خاک قرار می‌گیرد، شروع می‌شود.
وجود هوای تازه در گلخانه بسیار مهم است. وقتی گیاهان در معرض هوای تازه قرار دارند، می‌توانند اکسیژن آزاد کنند و از دی‌اکسید کربن استفاده کنند. جریان هوا هم به کنترل رطوبت و دما در گلخانه کمک می‌کند.
عملکرد گیاهان در فرآیند فتوسنتز به شرایط محیطی بستگی دارد. فتوسنتز به دما، نور و آب نیاز دارد. تنفس گیاه نیز به دما بستگی دارد. دماهای مناسب برای بالاترین بازده فتوسنتز در بیشتر گیاهان گلخانه‌ای بین ۵۰ تا ۸۵ درجه فارنهایت است.
از نیمه‌های ماه اول کاشت تا پایان برداشت، باید به کوددهی و تقویت گیاهان فکر کنیم.
تأمین رطوبت یکی از عوامل مهم برای رشد گیاهان است و باید نیازهای رطوبتی آنها را بشناسیم. بعد از شناخت نیاز رطوبتی، گیاهان را در گلخانه‌های مناسب خود قرار می‌دهیم، یعنی همه گیاهان در یک نوع گلخانه نگهداری نمی‌شوند.
شناسایی آفات و کمبودهای گیاهان کار آسانی نیست و بهتر است در مراحل ابتدایی از یک کارشناس کشاورزی راهنمایی بگیریم. آفات و کمبود عناصر مانند منگنز، آهن و کلسیم بسته به شرایط محیطی ظاهر می‌شوند.
محصولات سودآور گلخانه ای
یکی از پرسودترین محصولات گلخانه‌ای، توت فرنگی است. برای کشت توت فرنگی نیاز به سرمایه زیاد نیست و می‌توان با حداقل هزینه اقدام کرد.
گیاهان دارویی مانند سرخارگل، به‌لیمو، آلوئه‌ورا، کدو پوست کاغذی و نعناع فلفلی گزینه‌های خوبی برای کشت هستند، زیرا مقاوم به خشکی و از نظر اقتصادی، سودبخش‌اند.
گیاهان زینتی شامل گل‌های جعفری، اطلسی، داوودی، آهار و کلم زینتی، همچنین سبزیجاتی مثل ریحان، شاهی، شنبلیله، خیار و گوجه فرنگی، همگی قابلیت سودآوری دارند و مورد توجه مردم برای خرید و فروش قرار می‌گیرند.
کشت خیار هم همیشه متقاضی دارد و می‌توان آن را در سال سه بار کشت کرد. بهترین زمان برای کشت خیار، فصل زمستان و بهار است. نیمه شهریور بهترین زمان برای کاشت زمستانه خیار است. این محصول بعد از ۴۵ روز از زمان کاشت میوه می‌دهد و این روند تا دو و نیم ماه ادامه دارد.
زعفران که به آن طلا گفته می‌شود، با توجه به پیشرفت‌هایی که در کشت گلخانه‌ای داشته است، قابل کشت در گلخانه‌ها است.
“`
کشت و برداشت گیاهان می‌تواند یک منبع درآمد مناسب برای سرمایه‌گذاران باشد.
یکی دیگر از محصولات پربازده در گلخانه‌ها، پرورش قارچ است. برای شروع فعالیت در این زمینه، فقط به دو سالن برای تولید و پرورش قارچ نیاز دارید، به‌علاوه، باید یک سیستم سرمایشی و تجهیزات دیگری که برای پرورش قارچ ضروری هستند را فراهم کنید که این موارد هزینه‌ی معقولی دارند.
اهداف کشت گلخانه‌ای
- تولید محصول در مکانی که امکان تولید آن در آنجا وجود ندارد.
- تولید در زمان‌هایی که کاشت محصول در فضای باز امکان‌پذیر نیست.
مزایای کشت گلخانه‌ای
با کشت گلخانه‌ای، میزان تولید محصول در یک واحد سطح افزایش می‌یابد. به‌عنوان مثال، اگر کسی در فضای باز بتواند یک کیلوگرم توت فرنگی از هر متر برداشت کند، در گلخانه می‌تواند تا ۱۰ کیلوگرم توت فرنگی از همان مقدار زمین برداشت کند.
این نوع کشت به رشد اقتصاد محلی کمک می‌کند و فعالیت‌های اقتصادی را در شهرها و روستاها افزایش می‌دهد، به‌ویژه در مناطق با آب و هوای مناسب.
از دیگر مزایای گلخانه‌ها این است که در مصرف آب و انرژی صرفه‌جویی می‌شود، موضوعی که به‌خصوص با توجه به خطر خشکسالی اهمیت زیادی دارد.
پرورش دهندگان با استفاده از تجهیزات، می‌توانند محصولات خود را حداقل یک ماه زودتر از فصل برداشت در بازار عرضه کنند و در برخی مناطق در هر زمانی از سال که بخواهند، تولید داشته باشند.
کیفیت محصولات گلخانه‌ای به دلیل استفاده از بذرهای باکیفیت بالا، بسیار بالا است و این محصولات به‌عنوان کالاهای باارزش در بازار شناخته می‌شوند.
همچنین، سرمایه‌گذاری در گلخانه‌ها به جلوگیری از مهاجرت کشاورزان و زارعان از مناطق خود به شهرهای دیگر کمک می‌کند.
با پیشرفت تکنولوژی، امکان استفاده از روش‌های جدید کشاورزی، مانند کشت طبقاتی در گلخانه‌ها ایجاد شده است که این موضوع نیز بسیار مهم است.
معایب کشت گلخانه‌ای
1- هزینه‌های اولیه کشت گلخانه‌ای بالا است و بخش عمده این هزینه‌ها به ساخت گلخانه مربوط می‌شود. اگر محصول سودده باشد، می‌توان این هزینه‌ها را طی حداکثر سه سال بازگرداند.
2- نیاز به مراقبت دائمی است. در کشت گلخانه‌ای، حتی یک لحظه غفلت می‌تواند خسارت بزرگی به همراه داشته باشد. مثلاً اگر دما در یک شب سرد زمستانی به شدت پایین بیاید، ممکن است محصولات گلخانه‌ای کاملاً از بین بروند.
بیشتر بخوانید:
