اگر نفخ می کنید بخوانید! (2 نکته مهم)

یکی از هر ۱۰ بیمار که در انگلستان به پزشک مراجعه می‌کند، با مشکلات گوارشی مواجه است و رایج‌ترین مشکل، درد و نفخ شکم می‌باشد.

بسیاری از بیماران بعد از اینکه پزشک به آنها می‌گوید که دچار تحریک روده هستند، به خانه برمی‌گردند بدون اینکه از علت آن بپرسند. در این نوشته قرار است به این موضوع بپردازیم. وقتی احساس می‌کنید که شکمتان کاملاً سفت و پر شده است، این نشانه نفخ است که معمولاً با گاز روده‌ای و آروغ زدن همراه می‌باشد. این گاز توسط باکتری‌های موجود در دستگاه گوارش تولید می‌شود.

باکتری‌ها گاز را از طریق غذاهایی که به درستی هضم نشده‌اند، تولید می‌کنند. این مسأله اصلاً شوخی نیست و اگر درمان نشود، می‌تواند به مشکلات جدی‌تری منجر شود. نفخ معده را به عنوان یک نشانه در نظر بگیرید و آن را یک سیگنال هشداردهنده فرض کنید که نشان می‌دهد، همه چیز در بدن شما به خوبی عمل نمی‌کند و لازم است برای حل آن اقدامی کنید. نفخ معده به عدم تعادل در هضم غذا و مشکلات گوارشی مربوط می‌شود. دلایل مختلفی برای نفخ وجود دارد؛ از جمله کمبود اسید معده و آنزیم‌های هضم، استرس، عدم تحمل غذا، و کم تحرکی روده. همچنین دلایل دیگری ممکن است وجود داشته باشد که پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی و رژیم غذایی بیمار می‌تواند به آنها پی ببرد و مشکل را رفع کند.

کمبود ترشح اسید معده
کمبود ترشح اسید معده را به راحتی می‌توان تشخیص داد، زیرا نشانه‌های واضحی مانند آروغ زدن در هنگام غذا خوردن و احساس سیری زیاد پس از خوردن مقدار کم غذا دارد. مقدار اسید معده اهمیت زیادی دارد؛ زیرا هضم بسیاری از غذاها (به ویژه پروتئین‌ها) را کمک می‌کند و آنزیم‌های ضروری گوارشی را آزاد می‌سازد که هضم غذا را آسان‌تر می‌کند. بنابراین، اگر مقدار اسید کم باشد، معده در هضم غذاهایی مانند تخم‌مرغ و گوشت مشکل خواهد داشت. به همین دلیل، به جای اینکه تمام غذا هضم شود و به روده برسد، فقط بخشی از آن هضم می‌شود و این مسئله باعث تحریک دستگاه گوارش و التهاب می‌گردد که نتیجه‌اش درد و نفخ خواهد بود.

بهبود ترشح اسید معده
در زمان غذا خوردن، کاملاً راحت باشید و از میز کار خود فاصله بگیرید. از خوردن غذا در حین راه رفتن پرهیز کنید. قبل از خوردن غذا، ۵ تا ۱۰ دقیقه استراحت کنید. غذا را قبل از خوردن بو کنید و به خوبی بجوید و از تندتند غذا خوردن بپرهیزید. سعی کنید غذاهایی که باعث نفخ می‌شوند، کمتر مصرف کنید.

کمبود ترشح آنزیم‌های گوارشی
آنزیم‌های گوارشی توسط سلول‌های موجود در معده، روده کوچک و لوزالمعده تولید می‌شوند و بر تمام گروه‌های غذایی (مانند پروتئین، چربی و کربوهیدرات‌ها) تأثیر دارند. عواملی مانند استرس، التهاب روده ناشی از عفونت یا عدم تحمل غذاها، می‌توانند ترشح آنزیم‌های گوارشی را کاهش دهند و این امر باعث کاهش ترشح اسید معده نیز می‌شود. در نتیجه، ذرات هضم نشدۀ کربوهیدرات‌ها، چربی و پروتئین به قسمت پایینی معده منتقل می‌شوند و سبب سوزش، تخمیر، درد و نفخ می‌شوند.

بهبود ترشح آنزیم‌های گوارشی
رعایت نکاتی که در مورد بهبود ترشح اسید معده ذکر شد، به افزایش ترشح آنزیم‌های گوارشی نیز کمک می‌کند. علاوه بر این، به مدت یک تا دو ماه از خوردن مواد غذایی خام پرهیز کنید و به جای آن‌ها سوپ و سالاد مصرف کنید تا معده و دستگاه گوارش شما مدتی استراحت کند و ترشح آنزیم‌ها دوباره افزایش یابد. همچنین می‌توانید در حین غذا خوردن مکمل آنزیم گوارشی مصرف کنید تا به افزایش هضم غذا و کاهش نفخ و درد کمک شود.

عدم تحمل غذا
عدم تحمل غذا کاملاً متفاوت از حساسیت غذایی است. در حساسیت غذایی، بدن بلافاصله پس از خوردن هر مقدار ماده غذایی که به آن حساسیت دارید، واکنش نشان می‌دهد و علائم به شکل‌های مختلف و گاهی بسیار شدیدی بروز پیدا می‌کنند؛ اما در عدم تحمل غذا، پاسخ بدن به طور غیرمشهود و با تأخیر ممکن است بروز کند و این نشانه‌ها ممکن است ۴۸ ساعت بعد نمایان شوند. عدم تحمل غذا معمولاً وقتی رخ می‌دهد که شما غذایی را که بسیار دوست دارید، به طور منظم مصرف کنید. با این کار، ترشح اسید معده و آنزیم‌های گوارشی کاهش یافته و به سادگی دستگاه گوارش دچار اختلال و استرس خواهد شد.

به عنوان مثال، انگلیسی‌ها بیشتر از گندم، تخم‌مرغ، کنجد، سویا، شکلات، بادام زمینی و لبنیات استفاده می‌کنند.

“`

بعضی از افراد به غذاهایی که می‌خورند واکنش نشان می‌دهند و نمی‌توانند به راحتی آنها را تحمل کنند. نشانه‌های بارز این مشکل شامل آبریزش بینی، سردرد، کمبود انرژی، حلقه‌های تیره زیر چشم، تغییرات خلق و خو، نفخ، اسهال و یا یبوست است. اگر این مشکل برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، می‌تواند منجر به التهاب روده شود. در این حالت، سوراخ‌های کوچکی در روده ایجاد می‌شود که به مواد غذایی هضم نشده و سموم اجازه می‌دهد تا به خون وارد شوند و این وضعیت به مسمومیت منجر می‌شود، که نتیجه‌اش ضعیف شدن سیستم ایمنی و خستگی بدن است و ممکن است نسبت به سایر غذاها نیز واکنش‌های مشابهی داشته باشد.

چطور می‌توان از عدم تحمل غذا جلوگیری کرد
برای فهمیدن اینکه کدام غذاها باعث بروز حساسیت در بدن شما می‌شوند، می‌توانید رژیم غذایی خود را برای دو هفته ثبت کنید. غذاهایی که بیشتر باعث مشکل می‌شوند شامل گندم، تخم‌مرغ، کنجد، سویا، شکلات، بادام‌زمینی، لبنیات، صدف، مخمر و گلوتن هستند. این غذاها را حداقل به مدت ۳-۴ هفته از رژیم غذایی خود حذف کنید تا تأثیر آن را ببینید. سعی کنید رژیم غذایی‌تان متنوع باشد و از مصرف مکرر غذاهای مشابه در روزهای مختلف خودداری کنید. مصرف مکمل‌ها و غذاهای گیاهی و سبزیجات هم می‌تواند به کاهش التهاب دیواره روده کمک کند.

دیسبیوزیس باکتریایی
دیسبیوزیس به معنای به هم خوردن توازن باکتری‌های معده است. روده بزرگ شما پر از میکروب‌های مختلف است؛ برخی از آنها مفید هستند و به سلامت روده کمک می‌کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است مضر باشند و به سلول‌های روده آسیب برسانند. روده سالم آن است که بتواند بین این باکتری‌ها توازن برقرار کند. اگر تعداد باکتری‌های مضر افزایش یابد، احتمال نفخ نیز بیشتر می‌شود.

چطور می‌توان باکتری‌های خوب را افزایش داد
خوردن ماست به مدت سه تا چهار بار در هفته و کاهش غذاهای پر قند که به رشد باکتری‌های مضر کمک می‌کند. همچنین، حتماً آب فیلتر شده و تمیز بنوشید و روزانه از مکمل‌هایی استفاده کنید که حداقل ۴ میلیارد پروبیوتیک در هر کپسول دارند (این مکمل‌ها باید در یخچال نگهداری شوند).

تحرک کم روده
حرکت ناکافی روده به معنای رکود آن است که موجب کاهش پروبیوتیک‌ها و افزایش سموم می‌شود. این وضعیت می‌تواند به مشکلاتی در هضم غذا و آسیب به سلول‌های روده منجر شود و در دراز مدت احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد. این مشکل همچنین با نفخ، درد و یبوست همراه است و می‌تواند سبب بروز جوش روی پوست، سردردهای مکرر و خستگی شود. این مسائل ممکن است به دلیل ضعف عضلات روده یا عدم تعادل مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم یا رژیم غذایی کم فیبر و کم‌آب بروز کند. برای بهبود این وضعیت می‌توانید نکات زیر را رعایت کنید: روزانه بیش از ۲ لیتر آب بنوشید. نوشیدن آب کافی روده را مرطوب می‌کند و حجم مدفوع را افزایش می‌دهد. همچنین، مواد غذایی حاوی فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، عدس، لوبیا، جو و برنج قهوه‌ای را مصرف کنید. مواد غذایی غنی از منیزیم مانند سبزیجات سبز و دانه‌ها هم می‌توانند به بهبود عملکرد عضلات روده کمک کنند و می‌توانید آنها را به عنوان تنقلات در محل کار مصرف کنید.

چطور هضم غذا را بهبود ببخشیم
بهبود رژیم غذایی شاید کمی دشوار باشد، اما با رعایت چند نکته ساده می‌توانید فرآیند هضم را بهتر کنید:

۱) هر روز یک قاشق غذاخوری کلم ترش به سالادتان اضافه کنید؛ زیرا این کلم سرشار از باکتری‌های مفید است.

۲) از زنجفیل، نعناع و رازیانه در غذاهایتان استفاده کنید؛ آنها می‌توانند نفخ معده را کاهش دهند. می‌توانید آنها را در سبزی خوردن بریزید یا چای دم‌کرده‌ای از آنها تهیه کنید.

۳) خوردن میوه در زمان نامناسب می‌تواند به نفخ کمک کند، به ویژه بعد از غذا. بهترین زمان برای خوردن میوه، نیم ساعت قبل از وعده غذایی اصلی یا حداقل دو ساعت بعد از آن است.

۴) نوشیدنی‌های مصنوعی که اغلب شکر زیادی دارند، باعث نفخ می‌شوند؛ بهتر است آب را جایگزین آنها کنید.

۵) میوه‌های تازه مانند پاپایا و آناناس حاوی آنزیم‌های گوارشی مفید هستند و می‌توانید آنها را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
منبع: shefanews.com