بارور کردن ابرها چیست/ چقدر طول میکشد و چقدر هزینه دارد ؟

بارور کردن ابرها

باروری ابر چیست؟

ابرها از قطرات ریز آب یا کریستال‌های یخ ساخته شده‌اند. این قطرات زمانی تشکیل می‌شوند که بخار آب در هوای سرد، جمع می‌شود و دور ذرات ریز غبار یا نمک در جو می‌چرخد. بدون این ذرات که به آنها تراکم یا هسته‌های یخ می‌گویند، قطرات باران یا دانه‌های برف نمی‌توانند شکل بگیرند و در نتیجه بارندگی نخواهیم داشت.

بارور کردن ابرها یک روش برای بهبود وضعیت آب و هوا است. این تکنیک به ابرها کمک می‌کند تا بتوانند باران یا برف بیشتری تولید کنند. در این روش، هسته‌های یخ کوچکی به ابرها اضافه می‌شود که به تشکیل دانه‌های برف کمک می‌کند. بعد از باروری، این دانه‌های برف به سرعت بزرگ شده و به زمین می‌افتند و باعث افزایش بارش برف و آب می‌شوند.

بارور سازی ابرها چگونه است؟

در قرن نوزدهم، برخی افراد تلاش کردند تا با استفاده از توپ، موشک و دینامیت، ابرها را به بارش وادار کنند. برخی دیگر آتش بزرگی به راه می‌انداختند تا جریان هوای گرم ایجاد کنند و عده‌ای هم با ساخت دستگاه‌های بزرگ برودتی سعی می‌کردند هوا را آن‌قدر سرد کنند که رطوبت موجود در ابرها آزاد شود. اما تمام این تلاش‌ها به دلیل کمبود دانش کافی در مورد فرآیند بارش بی‌نتیجه ماند.

از اوایل قرن بیستم، با پیشرفت دانش بشری در مورد چگونگی بارش ابرها و مکانیسم‌های مربوط به آن، تلاش‌های علمی برای تأثیرگذاری بر ابرها و تغییر روش طبیعی بارندگی آغاز شد. دانشمندان متوجه شدند که هنگام بارش، بلورهای کوچکی از یخ در ابرها تشکیل می‌شود و مولکول‌های آب به این بلورها می‌چسبند. این روند ادامه دارد تا این بلورها به اندازه‌ای بزرگ و سنگین شوند که به زمین بیفتند. اگر دما به اندازه کافی سرد باشد، این بلورها به صورت برف می‌بارند و اگر هوا گرم‌تر باشد، آن‌ها ذوب شده و باران می‌بارند.

در بعضی از مناطق دنیا که با کم آبی مواجه‌اند، حتی بارش چند میلی‌متر باران در فصل رشد محصولات کشاورزی بسیار اهمیت دارد. در دیگر نقاط، کوچک‌تر شدن دانه‌های تگرگ می‌تواند خسارات زیادی به محصولات کشاورزی را کاهش دهد. اینجا است که «برنامه تعدیل آب و هوا» و سایر اقدامات برای بارور کردن ابرها به کار می‌آیند.

بارورسازی ابرها چقدر طول میکشد؟

در این فرآیند، نازل‌ها ذرات را در حین پاشش شارژ می‌کنند و این ذرات باردار به داخل ابرها منتقل می‌شوند. سپس، جریان‌های موجود در ابرها این ذرات را توزیع می‌کنند و کل فرآیند از زمان آغاز کار تا بارش باران تنها 15 تا 20 دقیقه زمان می‌برد.

هزینه بارور کردن ابرها

به گفته یک روزنامه، هزینه بارور کردن ابرها به اندازه خرید یک آپارتمان در تهران است. ژنراتورهای مورد استفاده در این فرآیند هزینه بالایی ندارند. این ژنراتورها به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ یکی از آنها سوخت‌های جامد استفاده می‌کند که قیمت بالاتری دارد و به نوعی به مواد مورد استفاده در بال‌های هواپیما مشابه است. این سوخت‌ها با سوخت موشکی هم خانواده هستند و به همین دلیل ذرات را تولید می‌کنند.

دسته دیگری از ژنراتورها، از سوخت مایع استفاده می‌کنند و مواد باروری را درون استون حل می‌کنند. این نوع ژنراتورها قیمت کمتری دارند و همچنین بیشتر تأثیرگذار هستند. برای مثال، با کمتر از 20 میلیون تومان می‌توان یک ژنراتور نسبتاً ساده ساخت. البته به دلیل اینکه این ژنراتورها در ارتفاع قرار دارند، ممکن است نتوان به راحتی به آنها دسترسی پیدا کرد و نوع خودکار و کنترل از راه دور این ژنراتورها ممکن است تا 200 میلیون تومان هزینه داشته باشد. برای نمونه، ژنراتوری که در بیرجند داریم، به راحتی می‌توانم از خانه‌ام با پیامک آن را خاموش و روشن کنم. در نهایت، هزینه مواد مصرفی این ژنراتورها نیز باید در نظر گرفته شود. برای مثال، ژنراتورهای استونی در هر ساعت کارکردشان کمتر از یک میلیون تومان هزینه دارند.

خب حالا با توجه به این مبالغ…

“`

شما می‌پرسید که آیا هزینه‌ی انجام چنین کارهایی در کنار کلانشهرها بالاست؟ نه واقعاً، این هزینه خیلی زیاد نیست، ممکن است برابر با هزینه‌ی یک آپارتمان در تهران باشد. اما اگر این کار فقط ۱۰ درصد هم در افزایش بارندگی تأثیر داشته باشد، بسیار ارزشمند خواهد بود.

در حال حاضر، هزینه‌های مربوط به تأمین آب، از جمله شیرین‌سازی آب دریا و بارورسازی ابرها، به دلار محاسبه می‌شود. کشورهای غربی هم تأیید می‌کنند که بارورسازی یکی از ارزان‌ترین روش‌هاست. دستگاه‌های تولید باران، ۲۴ ساعت فعال نیستند و فقط در روزهایی که هوا مناسب است، کار می‌کنند که در تهران ممکن است این روزها حدود ۵۰ یا ۶۰ روز در سال باشد. به طور نرمال، این دستگاه‌ها تقریباً ۷ تا ۸ ساعت در روز کار می‌کنند. اگر این زمان را در ۳۰ یا ۴۰ روز ضرب کنید و هزینه‌ی هر ساعت را حدود یک میلیون یا حتی ۵۰۰ هزار تومان حساب کنید، مجموع هزینه خیلی زیاد نخواهد شد. آیا این امکان وجود دارد که با بارورسازی زیاد، بارش ابرها را مختل کنیم؟

نکاتی که باید در مورد باروری ابرها بدانید:

• هر نوع ابری نمی‌توان بارور کرد (همه‌ی ابرها قابلیت بارورش را ندارند).
• نمی‌توان در هر زمان و مکانی با باروری ابرها بارش را به دلخواه ایجاد کرد.
• منطقه‌هایی با بارش کم مانند بیابان‌ها یا دشت‌های خشک، پتانسیل بارش ندارند. به همین خاطر، در هیچ کشوری، بارورسازی ابرها برای مقابله با خشکسالی استفاده نشده است.
• انرژی موجود در سیستم‌های آب‌وهوایی خیلی زیاد است و ایجاد سیستم‌های باران‌زا یا تغییر در الگوی باد برای آوردن آب به یک منطقه یا حذف پدیده‌های جوی شدید ممکن نیست. روش‌هایی که مدعی این تأثیرات بزرگ هستند (مانند توپ تگرگ یا روش‌های یونیزاسیون) پایه علمی ندارند و باید با احتیاط به آن‌ها نگاه کرد.
• پیامدهای ناخواسته باروری ابرها، مانند تأثیرات بر باد و محیط زیست، هنوز ثابت نشده‌اند.
• موادی که در باروری ابرها استفاده می‌شود، مثل نمک، یخ خشک و یدید نقره، به هیچ عنوان آلودگی ایجاد نمی‌کنند؛ چون مقدار این مواد بسیار کم است. برخی مخالفان نگران تأثیرات زیست‌محیطی این مواد بر روی آب، خاک، انسان و گیاهان هستند و معتقدند که این روش‌ها ممکن است بارندگی را در بعضی مناطق کاهش دهند و به محیط زیست آسیب بزنند. اما با گذشت ۴۰ سال تحقیقات، هنوز گزارشی از چنین تأثیراتی وجود ندارد. غلظت نقره در آب بارانی که از بارورسازی ابرها به‌دست می‌آید، بسیار پایین‌تر از غلظتی است که سازمان‌های بهداشتی به عنوان استاندارد می‌شناسند؛ در حالی که غلظت نقره در خاک برخی نواحی بسیار بیشتر از این مقدار است.
• تجربه کشورهای پیشرفته در این فناوری نشان داده است که مناطقی که میانگین بارش سالانه‌شان کمتر از ۲۵۰ میلی‌متر است، برای انجام پروژه‌های بارورسازی مقرون به صرفه نیستند.
• این تجربیات نشان می‌دهند که باروری ابرها در شرایط ایده‌آل و با تکنولوژی پیشرفته می‌تواند بارش را بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش دهد.

بیشتر بخوانید