بازار سیاه فروش تخمک و جنین (2 نکته مهم)

“`html
به نظر میرسد که زخم کهنه فروش اعضای بدن و تبلیغات مخصوص آن با قیمتهای چند میلیون تومانی کافی نبوده است و حالا با سوءاستفاده از نیاز و شرایط خانوادهها و زوجهای نابارور، بازار جدیدی برای دلالی اعضای بدن و جنین به وجود آمده است. به همین دلیل، امروز خرید و فروش جنین و تخمک در کنار فعالیتهای قانونی مراکز درمانی بسیار رشد کرده است.
با مرور فضای مجازی و جستوجویی ساده با کلیدواژههایی مثل «فروش عضو» یا «اهدای عضو»، میتوان دید که صفحات زیادی درباره «دهنده» و «گیرنده تخمک» و «جنین» وجود دارد. دلالان یا فروشندگان از زوجهای نابارور مبلغی بین هشت تا دوازده میلیون تومان دریافت میکنند که این مبلغ شامل سهم فروشنده و دلال نیز میشود.
متاسفانه افزایش مشکل ناباروری و تقاضای بیشتر در زوجهای نابارور در سالهای اخیر، به همراه نبود قوانین واضح در این زمینه و همچنین عدم وجود نهادی مشخص برای حمایت از حقوق این زوجها، باعث شده که بازار خرید و فروش جنین و تخمک رونق گیرد. این وضعیت به جایی رسیده که موضوع “اهدا” به “سوداگرى” در زمینه فروش جنین و تخمک تبدیل شده و چالشی برای متولیان بهداشت و درمان به حساب میآید.
برای درک بیشتر دلایل و مشکلات خرید و فروش تخمک و جنین، با مهراندخت عابدینی، کارشناس ارشد اداره سلامت مادران وزارت بهداشت گفتوگو کردهایم که در ادامه خواهید خواند:
عابدینی در توضیح موضوع ناباروری و اهدای جنین گفت: موضوع ناباروری بسیار مهم است و با توجه به بیانات مقام معظم رهبری در مورد ضرورت کمک به رشد جمعیت، واضح است که حمایت از کسانی که آرزوی داشتن فرزند دارند، یکی از اهداف وزارت بهداشت است. خوشبختانه راههای نوین کمک به باروری وجود دارد که خدماتی به این افراد ارائه میدهد.
بازار سیاه فروش تخمک و جنین
او در مورد اهدای جنین به زوجهای نابارور و چالشهایی که به دنبال دارد، توضیح داد: موضوع اهدای جنین واضح است و برای آن قانون و مصوبه وجود دارد که جزئیات آن به طور منظم تنظیم شده است.
اهدای جنین به این صورت است که پدر و مادری که صاحب قانونی و شرعی جنین هستند، به نیت خیرخواهانه این جنین را به زوجی که به دلایلی مثل نداشتن تخمک یا اسپرم مناسب نمیتوانند فرزند داشته باشند، اهدا میکنند تا این زوج بتوانند صاحب فرزند شوند.
اما این موضوع چالشهای حقوقی خاصی دارد؛ مثلاً در مسائل فقهی، صاحب واقعی جنین، والدین ژنتیکی آن هستند، اما در قانون این مسئله به وضوح مشخص نشده است. این چالشها میتواند برای ارائهدهندگان در مراکز ناباروری مشکلاتی را به وجود آورد.
عابدینی بر لزوم ایجاد محدودیت قانونی در تعداد جنینی که یک زوج میتوانند اهدا کنند، تأکید کرد و گفت: نمیتوانیم اجازه دهیم که افراد تعداد زیادی جنین اهدا کنند، زیرا در این صورت احتمال نزدیکی این فرزندان در یک جمعیت زیاد افزایش مییابد.
به عنوان مثال، ممکن است خانوادهای که از اهدای جنین هشت فرزند دارند، به طور تصادفی این فرزندان با یکدیگر ازدواج کنند. بنابراین باید در این زمینه سیاستگذاری و برنامهریزی کنیم و مرکزی برای ثبتنام اهداکنندگان و حفظ حریم خصوصی آنها ایجاد کنیم تا تعداد دفعات اهدای جنین کنترل شود. البته این موضوع تحت شرایط قانونی انجام میشود.
کارشناس ارشد اداره سلامت مادران وزارت بهداشت در ادامه به معضل خرید و فروش تخمک و مشکلهای ناشی از آن اشاره کرد و توضیح داد که…
“`
در زمینه اهدای تخمک و نبود قانون مشخص در این موضوع، مسألهای وجود دارد که وزارت بهداشت به آن توجه زیادی داشته و آن تبلیغاتی است که زنان را به اهدای تخمک تشویق میکند.
یک متخصص زنان گفت که هر تخمدان در هر ماه یک تا دو تخمک آزاد میکند. متاسفانه، بارها دیده شده که زنان بیش از ۵ یا ۶ بار تحت درمان برای تولید تخمک قرار گرفتهاند. برای گرفتن تعداد زیادی تخمک از یک زن، نیاز به دارویی است تا تخمدانها تحریک شوند، اما تکرار استفاده از این داروها میتواند عوارض زیادی به همراه داشته باشد و سلامت فرد را به خطر بیندازد.
عابدینی در این باره افزود: مهم است که بدانیم هر فرد چه تعداد تخمک اهدا میکند و چه مقدار از آنها به جنین تبدیل میشود. زیرا اگر تعداد تخمکهای اهدایی کنترل نشود، میتواند مشکلهایی مانند فامیل شدن افرادی که ممکن است از یک پدر و مادر باشند ایجاد کند.
اگه نظارت قانونی بر این موضوع وجود داشته باشد، هیچکس نمیتواند بیشتر از دو یا سه فرزند اهدایی داشته باشد و در صورتی که کسی بخواهد بیشتر از این تعداد تخمک اهدا کند، باید جلوی او گرفته شود. بنابراین، تمامی تلاشها باید برای کنترل تعداد فرزندان اهدایی انجام شود تا سلامت جامعه حفظ گردد.
وی همچنین اشاره کرد که ما اکنون شاهد افزایش ازدواجهای فامیلی هستیم که میتواند احتمال ابتلا به بیماریهای ژنتیکی را افزایش دهد. به همین دلیل، نظارت و کنترل بر این روند بسیار مهم است.
عابدینی درباره اهدای تخمک در برخی مراکز ناباروری که قانونی در این خصوص وجود ندارد هشدار داد. او گفت: این امر در برخی مراکز ناباروری به بهانه سکوت قانون صورت میگیرد، اما خوشبختانه این مراکز محدود هستند و وزارت بهداشت نیز در تلاش است تا در این زمینه اقدام کند.
وی بر ضرورت ایجاد قانونی برای ممنوعیت اهدای تخمک تأکید کرد و گفت: اگر قانونی در این زمینه تصویب نشود، نمیتوانیم از اقدامات غیرمجاز در مراکز ناباروری جلوگیری کنیم.
این متخصص زنان همچنین خواستار ثبت میزان اهدای تخمک در مراکز ناباروری شد تا مشخص شود که چه تعداد تخمک یا جنین اهدا میشود. اگرچه در مورد اهدای جنین قانونی داریم، اما باید محدودیتهایی در این زمینه نیز وضع کنیم و تعداد داروهایی که به افراد داده میشود باید به گونهای باشد که خطرآفرین نباشد.
او نسبت به عوارض ناشی از اهدای مکرر تخمک هشدار داد و گفت که استفاده مکرر از داروهای تحریک تخمک میتواند عوارضی برای تخمدانها و ذخایر تخمدانها به همراه داشته باشد. بنابراین افراد باید تحت نظارت و مراقبت قرار بگیرند.
کارشناس ارشد وزارت بهداشت در پاسخ به این که چگونه میتوان این موضوع را کنترل کرد، گفت: راهکار مشخص این است که یک نهاد به عنوان متولی حمایت از حقوق زوجهای نابارور عمل کرده و تمام افرادی که میخواهند اهدای تخمک انجام دهند، در آن مرکز ثبت نام کنند.
انجام اقداماتی مانند ایجاد قانون برای جلوگیری از سوءاستفاده و نظارت وزارت بهداشت بر این فرآیند ضرورت دارد، همچنین باید مجوز برای اهدای تخمک به افراد داده شود و باید مشخص شود که هیچ اقدامی بدون روند مشخص انجام نشود.
این متخصص زنان در پایان گفت که با داشتن چنین قوانینی میتوانیم روند فعالیت مراکز اهدای تخمک را کنترل کنیم و امیدواریم که بتوانیم فعالیتهای مؤثری برای تسهیل این فرآیند انجام دهیم.
در نهایت، باید گفت که اهدای جنین به دلیل مسائل مالی نیازمند تدوین قوانین است تا خدمات به بهترین شکل ارائه شود.