باقیمانده یوز پلنگ ایرانی (2 نکته مهم)
باقیمانده یوز پلنگ ایرانی
تعداد یوزپلنگ‌های آسیایی در ایران خیلی کم است و تنها جمعیت کوچکی از آن‌ها در کشور ما باقی مانده است. مدیرعامل “انجمن یوزپلنگ ایرانی” می‌گوید که تعداد یوزها در ایران به کمتر از ۷۰ قلاده رسیده و این تعداد به دلیل خطراتی که از طرف انسان به آن‌ها وارد می‌شود، در حال کاهش است.
در جدیدترین گزارش “انجمن یوزپلنگ ایرانی”، مشخص شده که آمار یوزها از آن‌چه قبلاً گفته شده بود، حتی کمتر است. قبل‌تر، سازمان حفاظت از محیط زیست ایران گفته بود که تعداد یوزها در ایران بین ۷۰ تا ۱۲۰ قلاده تخمین زده می‌شود.
مرتضی اسلامی دهکردی، مدیرعامل “انجمن یوزپلنگ ایرانی”، بیان می‌کند که بعد از بررسی‌ها و اجرای برنامه‌های محاسبه جمعیت، معلوم شد که حداکثر ۷۰ یوز در ایران وجود دارد.
یوزپلنگ آسیایی در نیمه قرن بیستم بیشتر از زیستگاه‌هایش در آسیا ناپدید شد و فقط چند یوز در ایران باقی مانده است. بیشتر یوزهای ایرانی در استان یزد زندگی می‌کنند. همچنین در استان‌های خراسان جنوبی، پارک ملی و مناطق حفاظت‌شده مختلف مثل سیاهکوه، دره انجیر و دیگر مناطق، پناهگاه‌های یوزپلنگ وجود دارد.
جاده‌ها؛ مهم‌ترین خطر برای یوزپلنگ‌ها
به گفته مدیرعامل “انجمن یوزپلنگ ایرانی”، ساخت جاده و معادن به زندگی یوزها آسیب می‌زند و این بزرگ‌ترین خطری است که آن‌ها را تهدید می‌کند. در سال ۱۳۹۰، تقریبا دو سوم مرگ و میر یوزها به خاطر تصادف با خودروها در جاده‌ها بود.
مرتضی اسلامی دهکردی اظهار می‌کند: «متاسفانه اخیراً جاده‌هایی در مناطق زندگی یوزها در حال ساخت است که یکی از بدترین آن‌ها، جاده‌ای است که از وسط منطقه حفاظت‌شده کوه بافق می‌گذرد. این مکان یکی از بهترین زیستگاه‌های یوز و پلنگ در ایران است و این جاده با عبور از وسط آن، خطرات زیادی را ایجاد می‌کند.»
آیا می‌توان با نگهداری یوزها در اسارت، از انقراض آن‌ها جلوگیری کرد؟ مدیرعامل “انجمن یوزپلنگ ایرانی” می‌گوید که این کار بسیار دشوار و هزینه‌بر است. او توضیح می‌دهد: «اولویت همیشه حفظ زیستگاه‌ها است و هر هزینه‌ای باید برای حفظ آن‌ها صرف شود. در حال حاضر، نگهداری در اسارت هیچ اولویتی ندارد. ما نمی‌توانیم با این روش جلوی انقراض یوز را بگیریم، زیرا اگر زیستگاهی برای رهاسازی وجود نداشته باشد، نمی‌توان یوزها را آزاد کرد. اگر تعدادی یوز که در اسارت نگهداری شده‌اند را در محیط‌های ناامن رها کنیم، دوباره به دلیل خطرات موجود، آن‌ها از بین خواهند رفت و این باعث تلف شدن بودجه‌های زیادی خواهد شد.»
دوربین‌های تله‌ای
برای فهم بهتر از زندگی و تعداد یوزها، در ایران از دوربین‌های تله‌ای استفاده می‌شود. این دوربین‌ها به حرکت و حرارت حساس هستند و در زیستگاه‌های یوز نصب می‌شوند. وقتی حیوانی از جلوی دوربین رد می‌شود، این دوربین‌ها آن را ثبت می‌کنند.
خال‌های یوزپلنگ مشابه اثر انگشت انسان، منحصر به فرد هستند و هیچ دو یوزی خال‌های شبیه به هم ندارند. بعد از عکس‌برداری توسط “انجمن یوزپلنگ ایرانی”، خال‌های یوزها با هم مقایسه می‌شوند و پس از آن تعداد یوزهایی که در آن منطقه زندگی می‌کنند، محاسبه می‌شود.
