با آتنولول بیشتر آشنا شوید (2 نکته مهم)

موارد و عوارض مصرف آتنولول (Atenolol) چیست؟ منع مصرف و تداخل دارویی آتنولول چیست؟

با رضیم همراه باشید تا با داروی آتنولول بیشتر آشنا شوید.

مقدمه ای در مورد آتنولول‌

آتنولول به دلایل مختلفی مثل بالا بودن فشار خون، تسکین درد در قلب، پیشگیری از سردردهای میگرنی و درمان نامنظم بودن ضربان قلب تجویز می‌شود. همچنین این دارو برای جلوگیری از حمله دوم قلبی در افرادی که یک بار حمله قلبی داشته‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. ممکن است پزشک شما به دلایل دیگر هم این دارو را برایتان تجویز کند.

آتنولول به وسیله مسدود کردن برخی سیگنال‌های عصبی به نقاط خاصی از بدن کار می‌کند؛ به همین دلیل به آن مسدودکننده بتا می‌گویند. با مسدود کردن این سیگنال‌ها، آتنولول به قلب کمک می‌کند تا منظم‌تر و کارآمدتر بزند و در نتیجه فشار کاری قلب کاهش یابد.

مصرف صحیح آتنولول

آتنولول معمولاً روزی یک بار باید مصرف شود. مهم است که این دارو را هر روز در ساعت مشخصی بخورید. بهتر است دارو را صبح قبل از صبحانه مصرف کنید تا فراموش نکنید. آتنولول را می‌توانید با یا بدون غذا بخورید. قبل از مصرف آتنولول، حتماً ضربان قلبتان را چک کنید. اگر کمتر از 50 ضربه در دقیقه بود، قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید. هرگز بیشتر از مقدار تجویز شده دارو مصرف نکنید و به دستورات پزشک خود دقیقا عمل کنید. نیمه عمر این دارو 6 تا 7 ساعت است و برای رسیدن به اثر کامل آن 2 تا 4 ساعت زمان نیاز است.

اگر یک نوبت را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید آن را مصرف کنید. اما اگر کمتر از 8 ساعت تا نوبت بعدی باقی مانده است، نوبت فراموش شده را کنار بگذارید و به برنامه منظم دارویی خود بازگردید. مقدار دارو را دو برابر نکنید و دارو را بدون هماهنگی با پزشک قطع نکنید. قطع ناگهانی آتنولول ممکن است خطر بروز حمله قلبی را افزایش دهد. در بیشتر مواردی که آتنولول تجویز می‌شود، بیماری کنترل می‌شود ولی درمان نمی‌شود و این بدان معناست که ممکن است لازم باشد سال‌ها یا حتی تا پایان عمر آن را مصرف کنید.

عوارض جانبی آتنولول

• کاهش ضربان قلب، نارسایی قلب، اختلال در هدایت قلب، اسپاسم برونش، انقباض عروق محیطی، مشکل در گوارش، خستگی، مشکلات خواب، بثورات جلدی، مشکلات تنفسی یا خس خس کردن، سردی دست‌ها و پاها، افسردگی، ورم مچ و ساق پا، ضربان قلب آهسته و غیر عادی، و سردرد از جمله عوارض جانبی ممکن است که با مصرف این دارو بروز کند.

.

• آتنولول با مسدود کردن برخی سیگنال‌های عصبی به نقاط خاصی از بدن کار می‌کند؛ به همین خاطر به آن مسدودکننده بتا می‌گویند. با مسدود کردن این سیگنال‌ها، آتنولول به قلب کمک می‌کند تا منظم‌تر و مؤثرتر بزند و در نتیجه فشار کاری قلب کاهش یابد.
• اگر یک نوبت را فراموش کردید، به محض اینکه به یاد آوردید باید آن را مصرف کنید. اما اگر کمتر از 8 ساعت تا نوبت بعدی باقی مانده باشد، نوبت فراموش شده را کنار بگذارید و به برنامه منظم دارویی خود برگردید. مقدار دارو را دو برابر نکنید و بدون مشورت با پزشک دارو را قطع نکنید.
• قطع مصرف آتنولول ممکن است خطر ابتلا به حمله قلبی را افزایش دهد. در بیشتر مواقعی که آتنولول تجویز می‌شود، بیماری کنترل می‌شود، اما به‌طور کامل درمان نمی‌شود. بنابراین، شما ممکن است برای سال‌ها یا حتی تا پایان عمر به مصرف آن نیاز داشته باشید.
• فارماکونتیک: حدود 50 درصد دارو از طریق دستگاه گوارش جذب می‌شود. این دارو به پروتئین‌های پلاسما به‌طور کمی متصل می‌شود. مقدار کمی از دارو در کبد متابولیزه می‌شود. نیمه‌عمر دارو 6 تا 7 ساعت است و برای رسیدن به اثر حداکثری آن معمولاً 2 تا 4 ساعت زمان نیاز دارد. دارو از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود.

● روش مصرف آتنولول

آتنولول یک داروی تجویزی است و دوز مخصوصی از آن بستگی به مشکل شما دارد. این دارو را دقیقاً طبق دستوری که پزشک می‌دهد مصرف کنید و هرگز دوز آن را تغییر ندهید. قرص‌ها را به‌طور کامل ببلعید و از جویدن یا شکستن آن‌ها پرهیز کنید.

همچنین، دستورالعمل‌های داخل بسته دارو را به دقت بخوانید. برای اینکه بهترین نتیجه را از آتنولول بگیرید و دارو را فراموش نکنید، بهتر است هر روز در ساعت مشخصی آن را مصرف کنید. برای مشاهده تأثیرات بهتر آتنولول ممکن است حداقل یک هفته زمان نیاز باشد.

حتی اگر احساس بهبودی داشتید، بدون مشورت با پزشک، مصرف دارو را قطع نکنید. قطع ناگهانی آتنولول ممکن است باعث درد سینه، افزایش فشار خون، آریتمی (نامنظمی در ضربان قلب) و حتی سکته قلبی شود.

● موارد منع مصرف آتنولول

این دارو معمولاً در شرایطی مانند نارسایی قلبی، شوک قلبی، برخی موارد خاص آریتمی و افت شدید فشار خون (کمتر از 100 میلی‌متر جیوه) استفاده نمی‌شود.

● فراموش کردن دوز دارو

اگر یک دوز آتنولول را فراموش کردید، بلافاصله پس از یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر تقریباً زمان دوز بعدی (کمتر از 8 ساعت) نزدیک شده است، دوز فراموش شده را رها کنید و به برنامه منظم خود ادامه دهید. هرگز مقدار دارو را دو برابر نکنید.

● ملاحظات غذایی

احتمالاً پزشک از شما خواهد خواست که مصرف نمک را محدود کنید. اگر اضافه وزن دارید، بهتر است مقدار غذایی که می‌خورید را کاهش دهید تا وزن خود را کاهش دهید.

عوارض جانبی آتنولول

• اعصاب مرکزی : خستگی، افسردگی، خواب‌آلودگی، تب، کسالت، سرگیجه.
• قلبی-عروقی : کاهش ضربان قلب، کم شدن فشار خون، نارسایی قلبی، بیماری عروق محیطی، عدم تحمل ورزش.
• تنفسی : تنگی نفس، برونکواسپاسم.
• پوست : خارش یا بثورات پوستی.
• دستگاه گوارش : تهوع، استفراغ، اسهال.
• ادراری-تناسلی : کاهش توانایی جنسی، مشکل در ادرار کردن، ادرار شبانه، کاهش مقدار ادرار، وجود پروتئین در ادرار، نارسایی کلیوی.
• عضلانی-اسکلتی : درد پا.
• کبد : اختلال در عملکرد کبد.
• متابولیک : افزایش قند خون، افزایش پتاسیم، کاهش قند خون.
• خونی : کاهش تعداد گلبول‌های سفید، کم‌خونی، کاهش تعداد پلاکت‌ها، پورپورای ترومبوسیتوپنی.
• سایر عوارض : تب.
• توجه: اگر علائم نارسایی قلبی را تجربه کردید، باید مصرف دارو را متوقف کنید.
• مسمومیت و درمان
• علائم بالینی: کاهش فشار خون شدید، کاهش ضربان قلب، نارسایی قلبی، و تنگی نفس.
• درمان: شامل تخلیه معده از طریق استفراغ یا شستشو و سپس مصرف ذغال فعال برای کاهش جذب دارو و انجام درمان‌های حمایتی است.

نکات مهم در هنگام مصرف‌ ‌

• به‌ طور منظم‌ به‌ پزشک خود مراجعه کنید تا وضعیت بهبودی‌تان را تحت‌ نظر داشته باشد.
• در مورد مقدار فعالیت بدنی‌ای که بر اساس وضعیت سلامتی‌تان مناسب است، با پزشک مشورت کنید. * آتنولول می‌تواند درد قفسه سینه را کاهش دهد یا از بروز آن جلوگیری کند، اما اگر بیش از حد فعالیت کنید، ممکن است درد قفسه سینه و علائم جدی‌تری تجربه کنید.
• وزن خود را نسبت به قد و ساختار بدنی‌تان در محدوده‌ مناسب نگه دارید. اگر به کاهش وزن نیاز دارید، از پزشک‌ کمک بگیرید.
• اگر برای کاهش فشار خون آتنولول مصرف می‌کنید، مصرف نمک را محدود کنید. از پزشک بخواهید تمام اطلاعات لازم درباره تغذیه را در اختیارتان بگذارد یا شما را به یک متخصص تغذیه معرفی کند.
• اگر سیگار می‌کشید، سعی کنید آن را ترک کنید و از پزشک بخواهید شما را به یک مشاور یا گروه ترک سیگار معرفی کند.
• از نوشیدن الکل خودداری کنید.
• به آرامی از حالت خوابیده به نشسته یا ایستاده، و از حالت نشسته به ایستاده تغییر وضعیت دهید تا دچار سرگیجه یا غش نشوید.
• در هوای سرد لباس گرم‌تر بپوشید، چرا که آتنولول ممکن است شما را به سرما حساس‌تر کند.
• برای روزهای تعطیل مقدار کافی دارو در دسترس داشته باشید.
• یک برگه شناسایی پزشکی همراه خود داشته باشید که نشان دهد آتنولول مصرف می‌کنید.
• پزشکان دیگر را از اینکه آتنولول مصرف می‌کنید مطلع کنید؛ زیرا ممکن است بر روی برخی آزمایش‌ها تأثیر بگذارد.
• آتنولول را دور از دسترس کودکان نگه دارید و آن را در مکانی خنک و دور از نور مستقیم و رطوبت نگه دارید (چون در این شرایط خراب می‌شود).
• آتنولول تاریخ گذشته را دور از دسترس کودکان در توالت بیندازید.

جمع‌آوری شده توسط مجله اینترنتی رضیم

مرجان امینی