با ایاصوفیه زیباترین مسجد ترکیه بیشتر آشنا شویم (+ تصاویر)

کلیسای حاجیا صوفیا، که به عنوان مسجد ایا صوفیه نیز شناخته می‌شود و به معنی کلیسای معرفت الهی است، یکی از آثار معماری مهم بیزانسی و از جاذبه‌های دیدنی استانبول به شمار می‌رود. گنبد بزرگ این بنا ۵۶ متر ارتفاع دارد و به گونه‌ای طراحی شده که به نظر می‌رسد در هوا معلق است و نماد بهشت محسوب می‌شود. از آثار هنری برجسته موجود در این مسجد می‌توان به موزاییک‌های بیزانسی و سپرهای گرد بزرگ عثمانی که آیات قرآنی بر روی آنها نوشته شده است، اشاره کرد.

مسجد ایاصوفیه استانبول

بعدها چهار مناره به این بنا اضافه شد و با فتح استانبول توسط سلطان محمد فاتح در سال 1453، این کلیسا به مسجد تبدیل شد. همچنین قبل از ساخت کلیسا، این محل یک معبد رومی بوده است. در سال 1935، این مسجد به موزه‌ای تبدیل شد. کلیسای آیا صوفیا در اصل در سال 325 میلادی ساخته شد.

امپراطور می‌خواست زیباترین و بزرگ‌ترین کلیسای ممکن را بسازد. دو معمار با ده هزار کارگر و مقدار زیادی طلا شروع به ساخت این بنا کردند و در سال 537 کلیسا افتتاح شد. بعد از فتح استانبول توسط عثمانیان، کلیسا به مسجد تبدیل و مناره‌هایی به آن اضافه شد. در سال 1935 آتاتورک تصمیم گرفت آن را به موزه‌ای فرهنگی تبدیل کند. بلندی گنبدهای این بنا 54 متر از سطح زمین است و در مجموع 107 ستون در داخل ساختمان وجود دارد.

ایاصوفیه یکی از با ارزش‌ترین آثار باقی‌مانده از دوران بیزانس است و موزاییک‌های موجود در آن تصاویری از حضرت مریم و حضرت عیسی(ع) را نشان می‌دهد.

عیسی مسیح در حال اهدا آمرزش با یک دست است و خطبه‌ای در دست دیگرش دارد. در سمت راست مریم مقدس، جان دوم کامننوس با لباس مجللی که پر از جواهرات است ایستاده و در دستش کیفی حاوی جواهر که نماد نذر سلطان به کلیسا است دارد. ملکه آیرین نیز در سمت چپ مریم مقدس که در حال ارائه مدرکی است، ایستاده است.

این بنا توسط ریاضیدان‌ها و فیزیکدان‌ها طراحی شده و در 5 سال و توسط 10 هزار کارگر و صد استاد با مهارت در سال 532 میلادی ساخته شده است. معماری گنبد بزرگ آن طوری است که به گونه‌ای به نور تکیه دارد و مورد توجه تاریخ‌نگاران و معماران قرار گرفته است.

کلیسای زیبای ایاصوفیه، باارزش ترین اثر باقی مانده از دوره بیزانس

کلیسای ایاصوفیه با حضور فرمانروا و کشیش اوتی چیوس در تاریخ 27 دسامبر 537 در یک مراسم بزرگ افتتاح شد. پس از آن، این کلیسا محل عبادت ارتدوکس‌های استانبول و همچنین محل برگزاری مراسم امپراتوری، مانند مراسم تاج‌گذاری بود. این کلیسا همچنین محل یتیم خانه و محلی برای اعتراف خطاکاران بود و توجه بسیاری از بازدیدکنندگان از سراسر جهان را به خود جلب می‌کرد.

پس از تسخیر استانبول در پایان جنگ صلیبی چهارم، ایاصوفیه مورد تجاوز و بی‌حرمتی مسیحیان لاتین قرار گرفت و بسیاری از یادگارهای تاریخی و آثار مقدس، از جمله سنگ قبر عیسی مسیح و اثرات دیگر دزدیده شده و به کلیساهای غرب ارسال شد. در طول تصرف استانبول توسط لاتین‌ها، ایاصوفیه به کلیسای کاتولیک‌ها تبدیل شد.

پس از اینکه ترک‌های آتامان استانبول را در سال 1450 تصرف کردند، کلیسای ایاصوفیا به مسجد ایاصوفیا تبدیل شد. سلطان محمد فاتح در روز فتح استانبول فرمان داد که این کلیسا به مسجد تبدیل شود و سه روز بعد، در مراسم نماز جمعه‌ای که آق شمس الدین آن را امامت کرد، خطبه‌ای به نام پادشاه فاتح عثمانی خوانده شد.

در نهایت، در سال 1935، نخستین رئیس‌جمهور ترکیه، مصطفی آتاترک، این ساختمان تاریخی را به موزه تبدیل کرد. این بنا زیبایی‌ها و آثار هنری از قرون مختلف و از هنرمندان زیادی دارد. از زمان بیزانس تا معماران ترک مانند سینان که اصول زلزله را در کارهایش به کار می‌برد، و همچنین معماران سوئیسی و خطاطان اسلامی برجسته.

این اثر از کشورهای مختلف و شهرهای قدیمی سبک و نشانه‌هایی از تاریخ بیش از 15 قرن را در بر دارد. در آن آثار مربوط به دوران‌هایی مانند جنگ‌های صلیبی و تاریخ اسلامی ترکی وجود دارد و فرهنگ اسلامی و مسیحی در آن به زیبایی ترکیب شده است. گنبد آن که شاهکاری است، نور و آرامش را به بیننده منتقل می‌کند و همچنان کتاب‌های زیادی درباره‌ی اسرار آن نوشته می‌شود.

گردآوری: مجله اینترنتی رضیم