ترفند های آشپزی

با چه روشی نفخ حبوبات را بگیریم؟ (روش خیساندن حبوبات) (2 نکته مهم)

بهترین آپلیکیشن آشپزی

فهرست مطلب

برای کاهش نفخ حبوبات، چند روش ساده و مؤثر وجود دارد که هم در خانه راحت انجام می‌شود و هم به هضم بهتر کمک می‌کند. اینجا بهترین روش‌ها رو برات لیست کردم:


روش‌های کاهش نفخ حبوبات

1. خیس کردن طولانی مدت

  • حبوبات را حداقل ۶ تا ۸ ساعت (یا بهتر، یک شب کامل) در آب بخیسان.

  • این کار باعث خارج شدن ترکیبات نفاخ مثل فیتات و الیگوساکاریدها می‌شود.

2. تعویض آب خیساندن

  • بعد از خیس کردن، آب حبوبات را دور بریز و حبوبات را با آب تازه بشور.

  • این کار کمک می‌کند مواد نفاخ که در آب خیسانده شده، از بین برود.

3. اضافه کردن موادی مثل زنجبیل یا رازیانه

  • موقع پخت می‌توانی به آب حبوبات چند تکه زنجبیل تازه، برگ بو، دانه زیره، رازیانه یا نعناع خشک اضافه کنی.

  • این گیاهان خاصیت ضدنفخ دارند و هضم را آسان می‌کنند.

4. پخت با حرارت مناسب و زمان کافی

  • حبوبات را با حرارت متوسط و در قابلمه در بسته بپز.

  • پخت کامل باعث تجزیه بهتر ترکیبات نفاخ می‌شود.

5. استفاده از جوش شیرین (به مقدار کم)

  • هنگام پخت، کمی جوش شیرین (مثلاً نصف قاشق چای‌خوری در یک قابلمه بزرگ) اضافه کن.

  • جوش شیرین باعث نرم شدن حبوبات و کاهش نفخ می‌شود ولی زیاده‌روی باعث از بین رفتن طعم و مواد مغذی می‌شود.

6. خوردن حبوبات با مصلحات غذایی

  • مصرف همزمان حبوبات با سبزیجات تازه و چاشنی‌هایی مثل آب‌لیمو، سرکه یا ماست به هضم بهتر کمک می‌کند.


نکته مهم:

افرادی که خیلی نفخ دارند، بهتر است حبوبات را ابتدا به مقدار کم مصرف کنند و کم‌کم بدنشان را عادت دهند.

 

حبوبات خشک یکی از مغذی‌ترین مواد غذایی هستند که برای بسیاری از افراد در دسترس قرار دارند. قبل از پختن این حبوبات، لازم است که آن‌ها را خیس کنید. اما برخی افراد به دلیل نفخ ناشی از مصرف حبوبات، نمی‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. در اینجا، روش مؤثری برای کاهش نفخ حبوبات وجود دارد که همان خیس کردن آن‌ها قبل از پخت است.

با چه روشی نفخ حبوبات را بگیریم؟ (روش خیساندن حبوبات) (2 نکته مهم)

نحوه خیساندن حبوبات و مدت زمان لازم برای آن

خیساندن حبوبات یکی از مهم‌ترین مراحل قبل از پخت است که باعث نرم شدن، کاهش زمان پخت و کم شدن نفخ می‌شود. در ادامه بهترین روش و مدت زمان مناسب برای خیساندن حبوبات را توضیح می‌دهم:


نحوه خیساندن حبوبات

۱. شست‌وشوی اولیه

  • حبوبات را داخل صافی بریز و با آب سرد خوب بشور تا گرد و خاک و ناخالصی‌ها جدا شود.

۲. انتخاب ظرف مناسب

  • حبوبات را در ظرفی بزرگ‌تر بریز تا فضای کافی برای خیساندن داشته باشند (حبوبات هنگام خیساندن حجیم‌تر می‌شوند).

۳. اضافه کردن آب کافی

  • روی حبوبات حداقل ۳ تا ۴ برابر حجم آنها آب سرد بریز (مثلاً برای ۱ پیمانه حبوبات، حداقل ۳ تا ۴ پیمانه آب).

  • آب باید کاملاً روی حبوبات را بپوشاند.

۴. مدت زمان خیساندن

نوع حبوبات مدت زمان خیساندن معمولی نکته‌ها
لوبیا (قرمز، چیتی) ۸ تا ۱۲ ساعت (شبانه) بهتر است یک شب کامل خیسانده شود
نخود ۸ تا ۱۲ ساعت بهتر است در آب گرم خیسانده شود
عدس ۲ تا ۴ ساعت عدس نرم است، خیساندن کوتاه کافیست
ماش ۶ تا ۸ ساعت خیساندن در آب گرم مناسب‌تر است
لوبیا سفید ۸ تا ۱۲ ساعت

 

۵. تعویض آب خیساندن

  • بعد از پایان مدت خیساندن، آب را دور بریز.

  • حبوبات را دوباره با آب تازه بشور.


نکات مهم:

  • آب خیساندن را دور بریز چون ترکیبات نفاخ و عوامل ضد تغذیه در آن حل شده‌اند.

  • برای کاهش زمان خیساندن، می‌توان از آب گرم (نه داغ) استفاده کرد ولی آب سرد بهتر است برای جلوگیری از تخمیر و تغییر طعم.

  • خیساندن طولانی‌تر از حد نیاز ممکن است باعث تخمیر یا تلخی شود، مخصوصاً در هوای گرم.

حبوبات یک منبع مهم برای تأمین پروتئین، فیبر، آهن، منگنز، فولات، منیزیم، و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که استفاده از آن‌ها توسط پزشکان و متخصصان تغذیه به شدت توصیه می‌شود. هر کدام از انواع حبوبات دارای خواص خاصی برای بدن هستند و نمی‌توان آن‌ها را از رژیم غذایی حذف کرد. همچنین حبوبات بهترین جایگزین برای کسانی هستند که به دلایلی نمی‌توانند گوشت مصرف کنند و می‌توانند نیاز بدن خود به پروتئین را با کمک حبوبات تأمین کنند.

البته اگر حبوبات به درستی طبخ نشوند، ممکن است باعث نفخ و در نهایت دل‌درد و دل‌پیچه شوند. بهترین راه برای جلوگیری از این مشکلات، خیس کردن حبوبات قبل از پخت آن‌ها است. بسیاری از افراد ممکن است بپرسند که هر نوع حبوبات را باید به چه مدت خیس کرد. در ادامه به این سوال پاسخ خواهیم داد.

حبوبات را آبکشی کنید

ابتدا حبوبات را پس از تمیز کردن در آبکش ریخته و زیر آب سرد بشویید. در حین شستشو، دستان خود را در بین حبوبات بزنید تا مطمئن شوید که همه آن‌ها به خوبی آبکشی شده‌اند.

خیساندن سریع حبوبات

خیساندن حبوبات با آب سرد یا گرم؛ کدام بهتر است؟

خیساندن حبوبات با آب سرد یا آب گرم هر کدام مزایا و معایبی دارند و انتخاب بهترین روش بستگی به شرایط و نوع حبوبات دارد. در ادامه تفاوت‌ها و نکات مهم هر روش را توضیح می‌دهم:


خیساندن با آب سرد

مزایا:

  • باعث کندتر شدن رشد باکتری‌ها و تخمیر می‌شود، مخصوصاً در آب و هوای گرم.

  • طعم طبیعی حبوبات حفظ می‌شود و احتمال تغییر مزه یا ترش شدن کمتر است.

  • برای خیساندن طولانی مدت (مثلاً ۸ تا ۱۲ ساعت یا بیشتر) ایده‌آل است.

معایب:

  • زمان خیساندن بیشتری لازم دارد.

  • ممکن است نفخ حبوبات به اندازه آب گرم کاهش پیدا نکند.


خیساندن با آب گرم

مزایا:

  • زمان خیساندن را کاهش می‌دهد (می‌توان ۳ تا ۴ ساعت خیساند).

  • باعث نرم شدن سریع‌تر حبوبات می‌شود و پخت زودتر انجام می‌شود.

  • برای حبوباتی که زود می‌پزند مثل عدس و ماش مناسب است.

معایب:

  • در صورت طولانی شدن، ممکن است باعث شروع تخمیر شود و طعم حبوبات تغییر کند.

  • در هوای گرم احتمال رشد باکتری‌ها و تلخی بیشتر است.


جمع‌بندی و توصیه‌ها:

نوع حبوبات بهترین روش خیساندن مدت زمان پیشنهادی
لوبیا، نخود، لوبیا سفید آب سرد (خیساندن طولانی) ۸ تا ۱۲ ساعت (شبانه)
عدس، ماش آب گرم (خیساندن کوتاه) ۲ تا ۴ ساعت

نکته مهم:

  • اگر در آب گرم خیساندی، بعد از خیساندن حتماً آب را دور بریز و حبوبات را با آب تازه بشور تا بوی تخمیر گرفته شود.

  • در هوای گرم و مناطق مرطوب، بهتر است خیساندن با آب سرد و در یخچال انجام شود تا احتمال فساد کم شود.


در این روش، حبوبات را در آب می‌ریزید و به مدت 5 دقیقه با حرارت بالا و سپس 5 دقیقه با حرارت ملایم می‌جوشانید. سپس حبوبات را در همان آب به مدت یک ساعت بخیسانید. این روش معادل خیساندن حبوبات به مدت ۸ تا ۱۰ ساعت است و پس از یک ساعت، باید حبوبات را به طور کامل بپزید.

استفاده از فلاسک چای

در این روش می‌توانید حبوبات را در فلاسک ریخته و روی آن آب جوش بریزید و برای یک شب در آن بخیسانید. این کار زمان پخت حبوبات را نیز کاهش می‌دهد.

خیساندن طولانی

در این روش، حبوبات باید پس از شستشو، به مدت حداقل هشت ساعت در آب خیسانده شوند. بهتر است آن‌ها را یک شب در آب بخیسانید. اما اگر بیش از 12 ساعت خیس بخورند، ممکن است بافت و طعم خود را از دست بدهند.

مطمئن شوید که آب کافی برای خیساندن حبوبات در ظرف وجود داشته باشد تا حبوبات بتوانند در تمام مدت خیساندن آب را جذب کنند. این کار مهم است چون حبوبات با جذب آب بزرگ‌تر می‌شوند و در نتیجه ممکن است سطح آب پایین بیاید. قبل از پخت حبوبات خیسانده شده، آبی که برای خیساندن استفاده کردید را خالی کنید.

خیساندن حبوبات با آب سرد یا گرم

مدت زمان خیساندن انواع حبوبات

روش‌های خیساندن حبوبات یکسان است، اما زمان خیساندن و پخت هر کدام متفاوت است. به همین دلیل باید حبوبات را به‌طور صحیح خیساندید تا زمان پخت آنها به حداقل برسد.

برای خیساندن لوبیا چشم بلبلی، باید آن را به مدت 10 تا 12 ساعت بخیسانید و سپس به مدت 50 دقیقه بپزید. لوبیا سفید و قرمز نیز باید به مدت 10 تا 12 ساعت خیسانده شوند و در مدت 50 تا 90 دقیقه پخته شوند.

ماش و نخود نیز باید به مدت 10 ساعت خیسانده شوند و زمان پخت آن‌ها نیز 50 تا 90 دقیقه است.

لوبیا چیتی و نخود سبز خشک باید به مدت 8 تا 12 ساعت خیسانده شوند و فقط چند بار آب آن‌ها عوض شود. زمان پخت لوبیا چیتی و نخود سبز 90 دقیقه است.

سویا نیز باید 10 الی 12 ساعت خیسانده شود و زمان پخت آن 2 ساعت است که ساعت اول با حرارت بالا و ساعت دوم با حرارت ملایم انجام می‌شود. لپه و عدس و دال عدس نیاز به خیساندن ندارند و زمان پخت آن‌ها به ترتیب ۴۵ و ۴۰ و ۳۰ دقیقه است.

اختلالات گوارشی

استفاده از حبوبات به دلیل وجود مقدار زیادی قندهای غیرقابل هضم… جذب و مواد سمی ممکن است زمان استفاده باعث اختلالات گوارشی، به ویژه نفخ شکم شوند.

این قندها در روده کوچک هضم نمی‌شوند، چون آنزیم مناسب برای هضم آن‌ها وجود ندارد. بنابراین، آن‌ها هضم نمی‌شوند و به روده بزرگ می‌روند، جایی که باکتری‌های تخمیر کننده باعث تولید گاز می‌شوند و همین امر ممکن است باعث مشکلاتی مانند اسهال، دل‌آشوب و دل‌درد شود.

زمانی که حبوبات را خیس می‌کنید و می‌شویید، سموم محلول در دانه‌ها از آن‌ها خارج می‌شود. بنابراین باید:

ابتدا حبوبات را در مقدار کافی آب بپزید و بعد از پخت آب آن‌ها را خارج کنید. سپس دانه‌ها را در آب سرد برای تمام شب خیس کنید. به طور کلی، خیساندن حبوبات قبل از پخت کمک می‌کند که اختلالات گوارشی در زمان هضم کاهش یابند.

کاهش نفخ حبوبات با خیار

ایده‌ی کاهش نفخ حبوبات با خیار جالبه! خودِ خیار به‌طور مستقیم نفخ حبوبات رو از بین نمی‌بره، ولی ترکیب خوردن حبوبات همراه با خیار یا مصرف خیار بعد از غذا می‌تونه به بهبود هضم و کاهش احساس نفخ کمک کنه.


چرا خیار می‌تواند در کاهش نفخ کمک کند؟

  1. آب بالا و خاصیت ملین:
    خیار دارای مقدار زیادی آب است که به هضم بهتر غذا کمک می‌کند و جلوی یبوست رو می‌گیره که یبوست خودش می‌تواند باعث نفخ شود.

  2. فیبر محلول:
    فیبر موجود در خیار باعث تنظیم حرکات روده می‌شود و به خروج گازها کمک می‌کند.

  3. خاصیت ضدالتهابی و آرام‌بخش:
    ترکیبات موجود در خیار می‌توانند التهاب روده را کاهش دهند و احساس سنگینی و نفخ را کمتر کنند.


روش‌های استفاده از خیار برای کاهش نفخ

  • خوردن خیار تازه به عنوان سالاد کنار حبوبات: ترکیب حبوبات با سالاد خیار و سبزیجات تازه، هضم را بهتر می‌کند.

  • نوشیدن آب خیار: آب خیار تازه می‌تواند به تسکین سیستم گوارش کمک کند.

  • خوردن خیار به همراه ادویه‌های ضد نفخ مثل نعناع یا زیره: می‌تواند اثربخشی بیشتری داشته باشد.


نکته

اگر مستقیماً به دنبال کاهش نفخ حبوبات هستی، بهتر است روش‌های خیساندن و افزودن ادویه‌های ضد نفخ مثل زیره، رازیانه یا زنجبیل را نیز رعایت کنی. خیار بیشتر مکمل و کمک‌کننده است تا راه حل اصلی.


حبوبات را به همراه آب در قابلمه بریزید. یک عدد خیار را از وسط به دو نیم تقسیم کنید و بگذارید وقتی آب جوش آمد، خیار مدتی در آب بماند.

زمانی که خیار کمی نرم شد ولی له نشده است، با کمک کفگیر آن را از قابلمه خارج کنید. این روش باعث می‌شود که خیار نفخ حبوبات را به خود بگیرد.

مدت زمان خیساندن انواع حبوبات

کاهش نفخ حبوبات با جوش شیرین

یک روش ساده دیگر استفاده از جوش شیرین است. به اندازه یک نوک انگشت جوش شیرین را به حبوبات در حال پخت اضافه کنید. این کار باعث نرم‌تر شدن حبوبات می‌شود، به ویژه برای لوبیا و نخودهای کهنه مفید خواهد بود. اما به طور کلی استفاده از جوش شیرین کمتر توصیه می‌شود.

کاهش نفخ حبوبات با هویج

در زمان پخت، به حبوبات خود هویج، پیاز، رزماری و کرفس اضافه کنید. این مواد نفخ حبوبات را به خود می‌گیرند. بعد از پخت غذا، می‌توانید هویج و بقیه مواد را از غذا خارج کنید.

حتماً بخوانید:

آیا با حبوبات رنگی و خواص بی نظیر آن آشنا هستید؟

آیا با حبوبات رنگی و خواص بی نظیر آن آشنا هستید؟

بله، حبوبات رنگی مثل لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، عدس رنگی، نخود سیاه، ماش رنگی و… علاوه بر زیبایی و جذابیت ظاهری، خواص بسیار عالی و منحصربه‌فردی دارند که در انواع غذایی استفاده می‌شوند. اگر دوست داری، برات یه خلاصه از خواص و مزایای حبوبات رنگی می‌گم:


حبوبات رنگی و خواص بی‌نظیر آن‌ها

1. آنتی‌اکسیدان بالا

  • حبوبات رنگی به دلیل رنگدانه‌های طبیعی (مثل آنتوسیانین‌ها، فلاونوئیدها) خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی دارند که از سلول‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو محافظت می‌کند.

  • به کاهش التهاب و پیشگیری از بیماری‌های مزمن مثل قلبی، دیابت و سرطان کمک می‌کند.

2. مقدار فیبر زیاد

  • فیبر غذایی در حبوبات رنگی بالا است و به بهبود هضم، تنظیم قند خون و کاهش کلسترول کمک می‌کند.

  • فیبر باعث افزایش احساس سیری و کنترل وزن می‌شود.

3. پروتئین گیاهی کامل‌تر

  • حبوبات رنگی معمولاً پروتئین با کیفیت بالا دارند و همراه با غلات می‌توانند منبع پروتئین کامل گیاهی باشند.

  • مناسب برای گیاه‌خواران و کسانی که دنبال جایگزین پروتئین حیوانی هستند.

4. ویتامین‌ها و مواد معدنی متنوع

  • حبوبات رنگی سرشار از ویتامین‌های گروه B (مثل فولات)، آهن، منیزیم، پتاسیم و روی هستند.

  • این مواد مغذی برای سلامت خون، اعصاب و عملکرد سیستم ایمنی ضروری‌اند.

5. کمک به کنترل وزن و دیابت

  • شاخص گلایسمیک پایین‌تر نسبت به برخی دیگر از حبوبات دارند و به کنترل قند خون کمک می‌کنند.

  • به دلیل فیبر بالا، هضم آهسته و پایداری انرژی را فراهم می‌کنند.


نمونه‌هایی از حبوبات رنگی

حبوبات رنگ و خواص خاص
لوبیا قرمز رنگ قرمز پررنگ، آنتی‌اکسیدان قوی
عدس سبز و عسلی رنگ‌های متفاوت، فیبر و پروتئین بالا
نخود سیاه فیبر و پروتئین بالا، بهبود هضم
ماش رنگی رنگ سبز و قهوه‌ای، منبع خوب ویتامین‌ها
با حبوبات رنگی، بیماری‌ها را کمرنگ کنیم – مصرف حبوبات در برخی از بیماری‌ها مفید است و به درمان کمک می‌کند. حبوبات به پیشگیری و درمان بیماری‌های قلبی…

 

سایت آموزش آشپزی رضیم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا