بررسی تفاوت های دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ (2 نکته مهم)
“`html
بیماری دیابت
دیابت یک بیماری دائمی است که بر نحوه تولید و استفاده از انسولین در بدن تأثیر می‌گذارد.
اگر سلول‌های بدن به انسولین پاسخ ندهند یا اگر بدن به اندازه کافی انسولین تولید نکند، در این صورت بدن به درستی عمل نخواهد کرد.
بیماری دیابت مبتلا هستند معمولاً هنگامی که قند خونشان دو برابر حد طبیعی شود، علائم جسمانی را مشاهده می‌کنند.
در این حالت حتی افراد بدون دیابت هم ممکن است علائم بیماری دیابت را ببینند.
زمانی که دیگران متوجه می‌شوند شما دیابت دارید، شروع به گفتگو درباره آن می‌کنند که همیشه این اطلاعات درست نیست.
بسیاری از ابهام‌ها به این خاطر است که دو نوع اصلی دیابت وجود دارد و هنوز خیلی‌ها نمی‌دانند که این دو نوع چقدر با هم متفاوت هستند.
دکتر گری شینر، متخصص دیابت در پنسیلوانیا می‌گوید:
(تصور کن که مانند لوزالمعده است، می‌گوید، مقایسه دیابت نوع 1 با دیابت نوع 2 مثل مقایسه سیب و تراکتور است. تنها شباهت آنها عدم توانایی در کنترل قند خون است.)
در ادامه تفاوت‌های اصلی دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 را بررسی می‌کنیم.
تفاوت دیابت نوع یک و دو در علل ایجاد بیماری
دیابت نوع یک
در افرادی که به دیابت نوع یک مبتلا هستند، بدن توانایی تولید انسولین را ندارد و این موضوع باعث افزایش قند خون میشود.
این مشکل به دلیل آسیب به سلول‌های β جزایر لانگرهانس در پانکراس اتفاق می‌افتد.
علت اصلی این آسیب حمله سیستم ایمنی به سلول‌های β است.
روش درمانی آن تزریق انسولین و کنترل منظم قند خون است.
- در دیابت نوع ۱، سیستم ایمنی به سلول‌های بتا در پانکراس که انسولین تولید می‌کنند، حمله می‌کند.
- وقتی این سلول‌ها آسیب می‌بینند، توانایی بدن برای تولید انسولین کافی و تنظیم قند خون کاهش می‌یابد.
- اگر بدن نتواند انسولین تولید کند، بیمار از زمان تشخیص به بعد به انسولین نیاز دارد.
- دیابت نوع ۱ بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود و ممکن است ناگهانی شروع شود.
دیابت نوع دو
در دیابت نوع ۲، بدن فرد مبتلا انسولین تولید می‌کند و حتا ممکن است سطح انسولین در خون بیشتر از حد طبیعی باشد.
اما سلول‌ها نسبت به انسولین مقاوم می‌شوند و اجازه نمی‌دهند که انسولین به درون سلول‌ها برود و وظایف خود را انجام دهد.
در این حالت با تنظیم رژیم غذایی و ورزش می‌توان قند خون را کاهش داد.
این نوع دیابت در حال افزایش است.
دیابت نوع دو بیشتر در افرادی با اضافه وزن مشاهده میشود و درصد ابتلا در زنان بیشتر از مردان است.
- زمانی که دیابت نوع ۲ آغاز میشود، سلول‌ها در برابر انسولین مقاوم می‌شوند. در این زمان، بدن تولید انسولین کافی را متوقف کرده و نمی‌تواند گلوکز را به طور مؤثر استفاده کند.
- این یعنی سلول‌ها نمی‌توانند از گلوکز استفاده کنند و در نتیجه گلوکز در خون افزایش می‌یابد.
- این پدیده مقاومت به انسولین نامیده میشود. اگر گلوکز در خون همیشه بالا باشد، سلول‌ها در معرض انسولین بیش از حد قرار می‌گیرند. به مرور زمان، آنها نسبت به انسولین کمتر پاسخ می‌دهند یا هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند.
- بروز علائم ممکن است سال‌ها طول بکشد و افراد معمولاً می‌توانند در مراحل اولیه با دارو، رژیم غذایی و ورزش، روند بیماری را کند کنند.
- افراد مبتلا به دیابت
“““htmlدیابت نوع ۲ در مراحل اولیه به انسولین اضافی نیازی ندارد، اما با پیشرفت بیماری، کنترل قند خون میشود بسیار ضروری.
- دیابت نوع ۲ معمولاً به دلیل چاقی، شیوه زندگی نامناسب، عوامل غذایی و همچنین مصرف برخی داروها و مشکلات دیگر به وجود می‌آید.
تفاوت دیابت نوع یک و دو از نظر عوامل خطر
- هر دو نوع دیابت ممکن است تحت تأثیر عوامل ژنتیکی قرار گیرند.
- در دیابت نوع ۱، محققان مواردی از ژن‌ها را پیدا کرده‌اند که با این بیماری مرتبط هستند.
- در دیابت نوع ۲، سابقه خانوادگی عوامل کلیدی است.
- دیابت نوع ۱ ممکن است بعد از عفونت‌های ویروسی مانند اوریون یا سیتومگالو ویروس رخ دهد.
- در مقابل، دیابت نوع ۲ با عوامل مانند پیری، بی حرکتی، رژیم غذایی نامناسب و چاقی مرتبط به نظر می‌رسد.
- هر دو نوع دیابت در افرادی که دچار کمبود ویتامین D هستند بیشتر دیده میشود و این ویتامین تحت تابش نور خورشید ساخته میشود.
ویتامین D به عملکرد درست سیستم ایمنی و حساسیت به انسولین کمک می‌کند.
بنابراین، افرادی که در نیمکره شمالی زندگی می‌کنند، احتمال بیشتری برای ابتلا به دیابت دارند.
این ویتامین اضافی در بدن ممکن است خطر ابتلا به دیابت را کاهش دهد.
تفاوت دیابت نوع یک و دو از نظر رژیم غذایی
رژیم غذایی به طرز قابل توجهی با دیابت نوع ۲ مرتبط است.
اما این مسأله ممکن است فقط در مراحل اولیه دیابت نوع ۱ تأثیرگذار باشد.
دیابت نوع ۱ بیشتر در افرادی که زودتر از شیر مادر خود جدا شده‌اند و از شیر گاو تغذیه کرده‌اند، شایع است.
این نشان می‌دهد که تغذیه با شیر مادر برای مدت طولانی ممکن است خطر این نوع دیابت را کم کند.
دیابت نوع ۲ در خانواد‌ه‌هایی که چاقی نیز وجود دارد، بیشتر دیده میشود.
این نکته ممکن است به خاطر اشتراک الگوهای غذایی و ورزشی در خانواده‌ها باشد یا ممکن است به دلایل ژنتیکی باشد.
رژیم‌هایی که دارای قند ساده، کم‌فیبر و فاقد مواد مغذی اصلی هستند، با دیابت مرتبط می‌باشند.
تفاوت دیابت نوع یک و دو در علائم و نشانه‌ها
عوارض ناشی از بالا رفتن قند خون می‌تواند بین دیابت نوع ۱ و ۲ متفاوت باشد.
اما برخی از نشانه‌ها و علائم هشداردهنده برای هر دو نوع رایج هستند.
جدی‌ترین عوارض این بیماری شامل:
- نارسایی کلیه
- مشکلات چشم و بینایی
- آسیب‌های عصبی
- افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، از جمله حمله قلبی و سکته مغزی
جدول زیر بعضی از علائم و عوارض احتمالی را در هر دو نوع دیابت نشان می‌دهد:
دیابت نوع یک دیابت نوع دو ویژگی های فیزیکی شایع
معمولاً BMI در محدوده طبیعی یا کم است.
معمولاً BMI در محدوده اضافه وزن یا چاق است.
شروع
به سرعت شروع میشود و اغلب به شکل حاد خود را نشان می‌دهد.
به آرامی شروع میشود و گاهی ممکن است سال‌ها طول بکشد تا علائم اولیه ظاهر شوند.
علائم هشداردهنده
تشنگی و گرسنگی شدید
تکرر ادرار
کاهش وزن سریع
ضعف و خستگی شدید
تهوع و استفراغ
تحریک‌پذیری
تشنگی و گرسنگی شدید
تکرر ادرار
کاهش وزن سریع
ضعف و خستگی شدید
تهوع و استفراغ
تحریک‌پذیری
تاری دید
عفونت‌های پوستی
زخم‌هایی که به آرامی بهبود می‌یابند
خشکی و خارش پوست
احساس سوزن سوزن یا بی‌حسی در پاها
عوارض
کمای دیابتیک یا کتواسیدوز
فشار خون بالا
هیپوگلیسمی یا قند خون پایین
بیماری کلیوی (نفروپاتی)
نابینایی
حمله قلبی
سکته
کمای دیابتیک یا کتواسیدوز
فشار خون بالا
هیپوگلیسمی یا قند خون پایین
بیماری کلیوی (نفروپاتی)
نابینایی
حمله قلبی
سکته
“““html
مغزی
نوروپاتی
قطع عضو
زخم
کمای دیابتیک یا کتواسیدوز، به دلیل افزایش قند خون
فشار خون بالا
هیپوگلیسمی یا قند خون پایین
نفروپاتی
نابینایی
حمله قلبی
سکته مغزی
نوروپاتی
قطع عضو
زخم
تفاوت دیابت نوع یک و دو در تست ها و روش های تشخیص
شروع دیابت نوع یک ناگهانی است.
بنابراین اگر فردی نشانه‌هایی دارد، باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کند.
افرادی که دیابت نوع دو دارند و هنوز در مراحل اولیه هستند، معمولاً علائمی ندارند.
اگر آزمایش خون نشان دهد که قند خون بالا است، باید اقداماتی انجام شود تا از پیشرفت دیابت و عوارض آن جلوگیری شود.
برای تشخیص دیابت نوع ۱ یا نوع ۲، می‌توان از آزمایش‌های زیر استفاده کرد:
اما استفاده از همه آنها برای تشخیص هر دو نوع دیابت توصیه نمی‌شود:
- آزمون A1C، که به نام هموگلوبین A1c یا HbA1c نیز شناخته میشود.
- تست قند خون ناشتا (FPG)
- آزمون تحمل گلوکز خوراکی (OGTT)
آزمایش دیگری که برای تشخیص استفاده میشود تست قند خون تصادفی (RPG) است.
اگر RPG نشان دهد که قند خون بیشتر از ۲۰۰ میکروگرم در دسی لیتر است و فرد هم علائمی دارد، می‌توان بیماری او را دیابت تشخیص داد.
تفاوت دیابت نوع یک و دو در درمان و پیشگیری
هیچ درمان کاملی برای دیابت وجود ندارد.
اما داروها می‌توانند به مدیریت این بیماری کمک کنند.
انسولین می‌تواند قند خون را تنظیم کرده و از موارد اضطراری ناشی از قند خون بالا جلوگیری کند و همچنین از عوارض بلندمدت آن محافظت کند.
در زیر فهرستی از روش‌های شناخته‌شده برای درمان و پیشگیری از دیابت نوع ۱ و نوع ۲ آورده شده است.
بهبودی کامل در دیابت نوع 1
هیچ راهی برای درمان کامل دیابت نوع ۱ وجود ندارد.
اما برخی محققان در حال مطالعه روی ترکیبی از داروها هستند که ممکن است به حفظ سطح قند خون بدون نیاز به انسولین کمک کند.
بهبودی کامل در دیابت نوع 2
هیچ روشی برای بهبودی کامل دیابت نوع ۲ وجود ندارد.
البته عمل جراحی بای پس معده، تغییر سبک زندگی و درمان دارویی ممکن است به بهبودی کمک کنند.
فعالیت بدنی، کاهش وزن و توجه به رژیم غذایی برای این افراد توصیه میشود.
پیشگیری از دیابت نوع 1
هیچ راهی برای جلوگیری از آسیب به سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس وجود ندارد.
پیشگیری از دیابت نوع 2
این نوع دیابت می‌تواند قابل پیشگیری باشد و با داشتن یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی می‌توان از آن جلوگیری کرد.
درمان دیابت نوع 1
- تزریق انسولین
- به ندرت استفاده از داروهای خوراکی
- تغییرات غذایی
- فعالیت بدنی
- بررسی منظم قند خون و A1C
- کنترل فشار خون
- درمان کلسترول بالا
درمان دیابت نوع 2
- استفاده از داروهای دیابت
- گاهی اوقات تزریق انسولین
- مصرف غذاهای سالم
- ورزش
- خود مراقبتی از قند خون (SMBG)
- کنترل فشار خون
- درمان کلسترول بالا
سایت رضیم
“`
