بررسی و تفسیر جواب (Uric Acid) خون (2 نکته مهم)
آزمایش اسید اوریک خون
علت پایین بودن اوره خون
آزمایش اسید اوریک خون : بدن انسان همیشه در حال فعالیت است؛ حتی وقتی که فرد خوابیده باشد، خون در رگ‌ها در حال جریان است، مغز در حال کار است و سیستم گوارش مشغول هضم غذایی است که اخیراً خورده شده است.
هر بار که شما غذایی می‌خورید، بدن شما مواد مغذی آن را جذب می‌کند، مانند پروتئین‌ها و ویتامین‌ها، و مواد ضایعاتی را نیز از خود خارج می‌کند. یکی از این مواد زائد معمولاً اوریک اسید (uric acid) نامیده می‌شود.
اوریک اسید وقتی تولید می‌شود که بدن شروع به تجزیه پورین‌ها (purines) کند. پورین‌ها در برخی غذاها وجود دارند و همچنین زمانی که سلول‌ها می‌میرند یا تجزیه می‌شوند نیز تولید می‌شوند.
بیشتر اوریک اسید از طریق ادرار خارج می‌شود و مقدار کمتری از طریق مدفوع دفع می‌گردد. بنابراین اگر سطح اسید اوریک شما بالا باشد، این ممکن است نشان‌دهنده وجود بیماری‌هایی مانند نقرس (gout) باشد.
سطح اسید اوریک خون با تست uric acid اندازه‌گیری می‌شود و مقدار آن را در خون نشان می‌دهد. این تست همچنین به نام‌های دیگری مانند تست اسید اوریک سرم (serum uric acid test)، اورات سرم (serum urate) و یا UA شناخته می‌شود.
علت پایین بودن اسید اوریک خون
- علت‌های کاهش سطح اوره خون (BUN) شامل موارد زیر می‌شود:
- مصرف کم پروتئین. (سوء تغذیه)
- اختلال در تولید پروتئین. (بیماری کبدی)
- مصرف بیش از حد مایعات. (هیدراتاسیون بیش از حد)
تست اسید اوریک خون :
- نام آزمایش: Uric Acid
- نام‌های دیگر آزمایش: Urate, U.A
- آزمایش‌های مرتبط: ندارد
اگر سطح اسید اوریک خون بالا باشد، این ممکن است باعث رسوب این ماده در مفاصل، اندام‌ها و کلیه‌ها شود و منجر به بیماری‌هایی مانند نقرس، سنگ کلیه و همچنین مشکلات قلبی، کبدی و کلیوی گردد. مواردی که سطح اسید اوریک خون پایین باشد، نسبتاً نادر است.
به‌طور کلی، کمبود پتاسیم، مصرف داروهای ادرارآور، کمبود کلسیم و منیزیم، مصرف داروهای فشار خون، مصرف الکل، الگوی غذایی نامناسب، کم تحرکی، اضافه وزن، شیمی درمانی، کمبود ویتامین‌های A، E، B5، پرکاری تیروئید و ابتلا به نارسایی کلیه و کبد می‌تواند باعث افزایش اسید اوریک شود.
با ورزش، تغذیه مناسب، نوشیدن مقدار کافی آب، مصرف میوه و سبزی به‌جای فرآورده‌های گوشتی، پتاسیم، چای سبز، روغن زیتون و غذاهای فیبردار می‌توان سطح اسید اوریک را کاهش داد.
غذاهایی که دارای پورین بالا هستند و می‌توانند سطح اسید اوریک را افزایش دهند شامل غذاهای دریایی، گوشت، جگر، سوسیس، نان‌های شیرین، فست فود، قهوه و برخی حبوبات هستند.
آزمایش اسید اوریک خون چرا و چه زمانی درخواست می‌شود؟
این آزمایش زمانی انجام می‌شود که پزشک به وجود سنگ کلیه شک کند، اگر فرد سابقه سنگ کلیه داشته باشد و در صورت مشاهده علائم بیماری نقرس. این آزمایش بخشی از چکاپ سلامت است.
آمادگی قبل از انجام آزمایش اسید اوریک خون
آمادگی خاصی لازم نیست، اما برخی مراکز به دلیل استفاده از روش‌های مختلف، 8 تا 12 ساعت ناشتایی را توصیه می‌کنند. قبل از انجام آزمایش، با پزشک خود در مورد مصرف دارو مشورت کنید.
چرا تست اسید اوریک درخواست می‌شود؟
پزشک ممکن است به دلایل زیر این تست را درخواست کند:
- نقرس (Gout): نوعی از التهاب مفصلی است که در آن بلورهای اسید اوریک در مفاصل تشکیل می‌شوند و باعث درد شدید می‌گردند. معمولاً این درد در انگشت بزرگ پا حس می‌شود، اما می‌تواند در مچ پا، پا، دست، زانو و مچ دست نیز احساس شود. این بیماری همچنین سبب تورم، قرمزی و ناراحتی در این مفاصل می‌گردد و می‌تواند حرکات را محدود کند.
- “`html
سنگ‌های کلیوی (Kidney stones) : زمانی که مقدار زیادی اسید اوریک در کلیه‌ها وجود داشته باشد، سنگ‌های کلیوی کوچک و سخت شکل می‌گیرند. این سنگ‌ها می‌توانند باعث ایجاد درد شدید در قسمت پایینی کمر، وجود خون در ادرار، حالت تهوع، ناراحتی معده و نیاز مداوم به ادرار کردن شوند. - سطح بالای اوریک اسید در زمان شیمی درمانی یا پرتو درمانی : این درمان‌ها باعث از بین رفتن تعدادی از سلول‌های بدن می‌شوند که می‌تواند سطح اوریک اسید را افزایش دهد. ازاین‌رو، از این آزمون برای کنترل سطح اوریک اسید استفاده می‌شود.
گاه ممکن است سطح اوریک اسید فرد پایین باشد که نیاز به آزمایش‌های دیگری برای پیدا کردن دلیل آن وجود دارد.
چگونه باید برای آزمایش اسید اوریک آماده شد ؟
به‌طور کل نیاز به کار خاصی نیست. در بعضی موارد، پزشک به شما خواهد گفت که 4 ساعت یا بیشتر قبل از انجام تست، ناشتا باشید. همچنین در موارد خاص، ممکن است از شما بخواهند که مصرف برخی داروها را متوقف کنید.
حتماً تمامی داروها، گیاهان دارویی و مکمل‌های غذایی که مصرف می‌کنید را با پزشک در میان بگذارید. هر یک از این موارد، از جمله داروهای ادرارآور (دیورتیک‌ها)، ویتامین B-3 و آسپیرین می‌توانند بر نتیجه‌ی آزمایش تأثیر بگذارند.
تفسیر آزمایش اسید اوریک چگونه است و نتایج آن به چه معناست ؟
آزمایش اسید اوریک نشان‌دهنده‌ی میزان اسید اوریک در خون است. این آزمایش مقدار اوریک اسید را بر حسب میلی‌گرم (mg) و خون را بر اساس دسی‌لیتر (dL) اندازه‌گیری می‌کند، بنابراین شما اعداد را به شکل mg/dL مشاهده خواهید کرد.
نتایج نرمال ممکن است از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر کمی متفاوت باشد، بنابراین برای داشتن درک درست از نتیجه‌ی آزمایش خود، با پزشک مشورت کنید. معمولاً نتیجه‌ی این آزمایش طی 1 تا 2 روز آماده می‌شود که بستگی به آزمایشگاه دارد.
به‌طور کلی، سطح اوریک اسید زمانی افزایش می‌یابد که :
- برای خانم‌ها، بالای 6 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر باشد
- برای آقایان، بالای 7 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر باشد
افزایش این سطوح می‌تواند نشان‌دهنده‌ی وجود مشکلاتی مانند نقرس (gout)، بیماری کلیوی (kidney disease) و سرطان (cancer) باشد. همچنین، زمانی که فرد غذاهای حاوی مقادیر بالای پورین مصرف کند، ممکن است نتیجه‌ی تست بالاتر از حد نرمال باشد.
این غذاها شامل لوبیاهای خشک (dried beans) و ماهی‌های خاصی مانند آنچوی، ماکی‌رل و ساردین می‌باشند.
معمولاً پزشک برای پیدا کردن علت علائم شما، درخواست آزمایش‌های دیگری خواهد داد.
چه تست‌های دیگری ممکن است نیاز باشد ؟
بسته به علائم بالینی فرد و تشخیص احتمالی پزشک، ممکن است تست‌های زیر نیز درخواست شود :
- تست‌های دیگر برای نقرس، که شامل برداشتن مقداری از مایع مفصلی از مفصل آسیب‌دیده می‌شود
- آزمایش ادرار یا آنالیز ادرار : که به بررسی سنگ‌های کلیوی کمک می‌کند و به دنبال خون، گلبول‌های سفید (WBC) و کریستال‌ها در ادرار خواهد بود.
اگر به نظر نرسد فرد مبتلا به نقرس یا سنگ‌های کلیوی باشد، پزشک ممکن است آزمایش‌های بیشتری بخواهد تا دلیل “افزایش سطح اوریک اسید” را مشخص کند.
رعایت ناشتا بودن :
برای آزمایش اسید اوریک رعایت حداقل 4 ساعت ناشتایی ضروری است.
بیشتر بخوانید :
دانستنی‌های بیشتر درباره :
پورین‌ها ترکیبات نیتروژن‌دار
“`
یوریک اسید ماده‌ای است که در ساختار موادی مانند DNA وجود دارد. این ماده زمانی تولید می‌شود که ترکیبات پورینی تجزیه می‌شوند.
همچنین، یوریک اسید از تجزیه برخی از غذاهایی که در غذای روزانه مصرف می‌کنیم به وجود می‌آید. در نهایت، بیشتر این ماده از طریق ادرار و قسمتی نیز از طریق مدفوع از بدن خارج می‌شود.
اگر مقدار زیادی از این ماده وارد بدن شود یا به درستی دفع نشود، ممکن است به تجمع آن در بدن و ابتلا به بیماری‌هایی مانند نقرس یا سنگ کلیه منجر شود. نشانه‌های بیماری نقرس شامل التهاب مفاصل و رسوب بلورهای یوریک اسید در مفاصل است.
تجمع یوریک اسید در بدن ممکن است به علت تولید زیاد این ماده در بدن یا عدم دفع صحیح آن صورت گیرد. به عنوان مثال، در درمان سرطان، به دلیل مرگ سلول‌های زیاد، یوریک اسید به مقدار زیادی تولید می‌شود.
در افرادی که دچار سنگ کلیه هستند، دفع این ماده به خاطر مشکلات کلیوی کاهش می‌یابد.
مقادیر بالا از یوریک اسید در بدن می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به بیماری نقرس یا سنگ کلیه باشد. مقادیر پایین این ماده در بدن نادر است، اما ممکن است در زنان باردار و افرادی که دچار بیماری‌های کبدی و کلیوی هستند، دیده شود.
تهیه شده توسط مجله اینترنتی رضیم
مرضیه ملایری
