بهترین راه درمان بیماری هیدروسل (مایع دور بیضه) (2 نکته مهم)
هیدروسل بیضه چیست؟
هیدروسل معمولاً بدون درد است و مشکلی برای بیضه ها به وجود نمی‌آورد، مگر این که بزرگ شود و فشاری بر بیضه‌ها وارد کند یا گرما باعث آسیب به آنها شود.
اگر کیسه‌ی بیضه‌تان ورم کرده، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا او بتواند علت‌های دیگر و جدی‌تر، مانند سرطان بیضه را بررسی کند.
علل ایجاد هیدروسل
- در اواخر دوران بارداری، بیضه‌ی نوزادان پسر از شکم‌شان به کیسه‌ی بیضه می‌رود. کیسه‌ی بیضه، پوستی است که بیضه‌ها را زمان نزول در برمی‌گیرد.
- هر بیضه یک کیسه‌ای دارد که حاوی مایع است. به طور طبیعی، این کیسه بسته می‌شود و بدن در سال اول زندگی نوزاد، مایع آن را جذب می‌کند. اما در نوزادانی که هیدروسل دارند، این اتفاق نمی‌افتد. نوزادان زودرس بیشتر در معرض ابتلا به هیدروسل هستند.
- همچنین هیدروسل می‌تواند در بزرگسالی، به ویژه در مردان بالای ۴۰ سال ایجاد شود. معمولاً این مشکل زمانی رخ می‌دهد که کانال نزول بیضه بسته نشده یا دوباره باز شود و مایع از شکم به کیسه‌ی بیضه برسد.
- هیدروسل همچنین ممکن است به خاطر التهاب یا آسیب به کیسه‌ی بیضه یا کانال ایجاد شود. این التهاب ممکن است به دلیل عفونت یا بیماری‌های دیگر باشد.
انواع هیدروسل
- هیدروسل به دو نوع مرتبط و غیر مرتبط تقسیم می‌شود.
- هیدروسل غیر مرتبط وقتی به وجود می‌آید که کیسه بسته شود اما بدن مایع را جذب نکند. معمولاً مایع باقی‌مانده در طول یک سال توسط بدن جذب می‌شود.
- هیدروسل مرتبط زمانی است که کانال کیسه‌ی اطراف بیضه کاملاً بسته نمی‌شود و اجازه می‌دهد مایع به داخل و بیرون برود.
علائم هیدروسل
- معمولاً هیدروسل باعث درد نمی‌شود و تنها علامت آن ورم کیسه‌ی بیضه است. مردان بزرگسال ممکن است احساس سنگینی در کیسه‌ی بیضه داشته باشند و ورم ممکن است صبح‌ها بیشتر از شب‌ها باشد.
- اگر شما یا فرزندتان ناگهان دچار درد شدید در کیسه‌ی بیضه شدید، به پزشک مراجعه کنید. این علامت ممکن است نشانه‌ای از مشکلی به نام پیچ خوردگی بیضه باشد. پیچش بیضه زمانی اتفاق می‌افتد که بیضه می‌پیچد، معمولاً به دلیل ضربه یا حادثه.
- پیچش بیضه شایع نیست، اما چون می‌تواند باعث اختلال در خون‌رسانی به بیضه شود و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به نازایی شود، به عنوان یک اورژانس پزشکی محسوب می‌شود.
- اگر فکر می‌کنید دچار پیچش بیضه شده‌اید، فوری به اورژانس مراجعه کنید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید. این مشکل نیاز به درمان فوری دارد.
تشخیص هیدروسل
- برای تشخیص هیدروسل، پزشک معاینه‌ی بالینی انجام می‌دهد. اگر هیدروسل داشته باشید، کیسه‌ی بیضه‌تان متورم خواهد شد و درد نخواهید داشت. پزشک از میان کیسه‌ی پر از مایع نمی‌تواند بیضه را به خوبی احساس کند.
- پزشک ممکن است برای بررسی واکنش درد بیضه‌ی شما را تست کند یا به کیسه‌ی بیضه نور بتاباند. این کار به پزشک کمک می‌کند تا ببیند آیا مایع در کیسه‌ی بیضه جمع شده است یا خیر.
- اگر مایع وجود داشته باشد، کیسه‌ی بیضه نور را عبور می‌دهد و کیسه‌ی بیضه روشن به نظر می‌رسد. اما اگر کیسه‌ی بیضه به خاطر یک توده‌ی محکم (سرطان) متورم شده باشد، نور نمی‌تواند از آن عبور کند. این آزمایش نمی‌تواند به تنهایی تشخیص قطعی دهد، اما بسیار کمک‌کننده است.
- همچنین پزشک ممکن است روی شکم شما فشار وارد کند تا وجود مشکل دیگری به نام فتق اینگوینال را بررسی کند و ممکن است از شما بخواهد سرفه کنید یا خم شوید. این مشکل ممکن است زمانی پیش بیاید که قسمتی کوچک از روده به داخل کیسه‌ی بیضه برود.
- نقطه‌ای که ضعیف شده در دیواره‌ی شکمی ممکن است از طریق کانال مغبنی خارج شود. این مشکل معمولاً خطرناک نیست، اما پزشک ممکن است جراحی را برای درمان آن توصیه کند.
- برای بررسی عفونت، ممکن است از شما نمونه‌ی خون یا ادرار بگیرند. پزشک همچنین ممکن است برای بررسی فتق، تومور، یا دیگر علل احتمالی تورم کیسه‌ی بیضه، یک سونوگرافی درخواست کند.
درمان هیدروسل
- اگر نوزاد شما هیدروسل داشته باشد، احتمالاً بعد از یک سال خود به خود بهبود می‌یابد. در صورتی که هیدروسل بهبود نیابد یا بزرگ‌تر شود، ممکن است نیاز باشد که یک متخصص اورولوژی جراحی انجام دهد.
- اگر هیدروسل خفیف باشد، معمولاً نیازی به درمان ندارد، اما اگر باعث عارضه یا ناراحتی شود، یا نوعی باشد که با فتق همراهی دارد، باید از طریق جراحی درمان شود.
- می‌توانید یک حمام نمکی اپسوم را امتحان کنید: اگر تورم بدون درد در بیضه‌ها یا اسکروتوم خود دارید، مقداری نمک اپسوم به آب گرم اضافه کنید و ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آن استراحت کنید.
- حرارت آب می‌تواند حرکت مایعات بدن را تحریک کند و نمک می‌تواند به کاهش مایع و تورم کمک کند. نمک اپسوم همچنین غنی از منیزیم است که به آرامش ماهیچه‌ها و تسکین حساسیت کمک می‌کند.
- اگر هیدروسل شما با درد همراه است، آب گرم (یا هر منبع گرما) ممکن است التهاب ایجاد کند و علائم شما را بدتر نماید.
- حمام را خیلی داغ نکنید و بیش از حد در وان نمانید تا از سوزش جلوگیری شود.
همچنین بخوانید:
جراحی هیدروسل
جراحی هیدروسل به صورت سرپایی و تحت بی‌حسی موضعی یا بیهوشی خفیف انجام می‌شود و بیمار همان شب از بیمارستان مرخص می‌شود.
یک برش کوچک روی شکم یا کیسه‌ی بیضه می‌زنند که بستگی به محل هیدروسل دارد. جراح هیدروسل را برمی‌دارد و ممکن است یک پانسمان بزرگ روی محل برش بگذارد. با توجه به اندازه و محل هیدروسل، ممکن است نیاز به یک لوله‌ی تخلیه برای چند روز داشته باشید.
خطرات مربوط به عمل شامل:
- لخته خون یا خونریزی
- آسیب به کیسه‌ی بیضه، مانند آسیب به عصب
- عفونت
استفاده از کمپرس یخ، بیضه بند پشتیبان و استراحت می‌تواند ناراحتی بعد از جراحی را کاهش دهد. پزشک شما یک معاینه عمومی انجام خواهد داد، زیرا گاهی اوقات هیدروسل ممکن است دوباره برگردد.
آسپیراسیون با سوزن برای درمان هیدروسل
یکی دیگر از گزینه‌های درمان هیدروسل، تخلیه‌ی آن با یک سوزن بلند است. سوزن به داخل کیسه وارد می‌شود تا مایع خارج شود. در برخی موارد، ممکن است دارویی تزریق شود تا از پر شدن دوباره کیسه جلوگیری کند.
به دلیل احتمال بالای عود، آسپیراسیون با سوزن برای افرادی که در خطر عوارض حین جراحی هستند توصیه می‌شود. شایع‌ترین عوارض جانبی آسپیراسیون با سوزن، درد موقتی در کیسه‌ی بیضه و خطر عفونت است.
بعد از جراحی چه انتظاری داشته باشم
- چه هیدروسل خود به خود برطرف شود و چه با جراحی درمان شود، نتایج به طور کلی بسیار خوب است. اگر جراحی انجام دهید، احتمالاً درد شما حدود یک هفته بعد برطرف می‌شود و پزشک ممکن است برای شما مسکن تجویز کند.
- شاید نتوانید به فعالیت‌های عادی خود برگردید. این شامل پرهیز از فعالیت‌هایی مانند دوچرخه‌سواری به مدت حداقل ۳ هفته است. همچنین در این زمان باید از دیگر فعالیت‌های پرتنش خودداری کنید.
- بخیه‌های محل برش خود به خود از بین می‌روند، اما ممکن است پزشک بخواهد چند هفته بعد آن را بررسی کند. پاک نگه داشتن محل با دوش گرفتن می‌تواند به جلوگیری از عفونت کمک کند.
