بهترین ساعت روز برای مطالعه و درس خواندن چه زمانی است؟

بهترین زمان مطالعه

ساعات طلائی برای درس خواندن

شما ممکن است عادت داشته باشید که بیشتر کارهای خود را در طول روز انجام دهید، یا این که مثل یک جغد باشید و شب‌ها بیدار بمانید! این تصور عمومی است. همه ما با هر سبک زندگی که داشته باشیم، از خود می‌پرسیم که بهترین زمان برای یادگیری و درس خواندن چه موقع است؟ علمی که در این زمینه وجود دارد چه می‌گوید؟

دانش می‌گوید که چرخه‌ی تمرکز و هوشیاری ما تحت تأثیر ریتم‌های شبانه‌روزی (Circadian rhythms) قرار دارد. این ریتم‌ها الگوی خواب و بیداری ۲۴ ساعته ما را شکل می‌دهند و بر احساس گرسنگی، خستگی و فعالیت‌هایی مثل درس خواندن تأثیر می‌گذارند. اما این تنها یک بخش از ماجراست! عوامل مربوط به سبک زندگی برای هر فرد بر زمان مناسب مطالعه تأثیر دارند و آنها را از یکدیگر متمایز می‌کنند.

بهترین زمان برای مطالعه در طول شبانه روز

به همین خاطر، کارشناسان مطالعه در اوایل صبح را توصیه می‌کنند.

تفاوت صبح زود با آخر شب

اخیرا، برخی محققان بر این باورند که ساعات بین ۳۰/۸ تا ۳۰/۶ بعد از ظهر بهترین زمان برای مطالعه هستند. این پژوهشگران می‌گویند بر اساس علم جدید به نام «علم گاه زیست‌شناسی»، در هر ساعت از شبانه‌روز، انسان توانایی خاصی دارد. گفته می‌شد که در ساعات مختلف روز، انسان در یک حالت تعادل پایدار است. اما یافته‌های جدید نشان می‌دهند که بدن انسان در طول روز دچار تغییرات زیادی می‌شود و در هر ساعت خاص، توانایی ویژه‌ای دارد.

این محققین معتقدند که حافظه کوتاه‌مدت و سرعت انتقال فکری در بیشتر افراد در اواخر صبح تا اوایل بعد از ظهر در بالاترین حد خود قرار دارد. بهترین زمان برای فعال‌سازی حافظه درازمدت از ساعت ۳۰/۶ تا ۳۰/۸ بعد از ظهر است؛ بنابراین این زمان‌ها برای مطالعه بسیار مفید هستند. در آخر شب و اوایل صبح، درک مطلب و یادگیری به حداقل می‌رسد.

از همین نکته باید بهره برد و به دانش‌آموزان توصیه کرد که در زمان‌های کمترین فعالیت حافظه درازمدت، مطالعه را کمتر کنند. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهند که احساسات فرد نسبت به درد در طول روز افزایش می‌یابد و در شب به اوج خود می‌رسد. در زنان باردار نیز اوج درد زایمان از ساعت ۱۲ شب تا ۴ صبح بیشتر رخ می‌دهد.

زمان دقیق مطالعه

واقعیت این است که هیچ زمان خاص و دقیقی برای مطالعه وجود ندارد؛ یعنی نمی‌توان گفت در چه زماني باید مطالعه کرد و چه موقع باید از آن پرهیز کرد. شما هر وقت حس کردید که می‌توانید مطالعه کنید، به سراغ درس خواندن بروید.

زمان مطالعه به احساس جسمی و روانی خودتان بستگی دارد. اگر به زمان خاصی برای مطالعه عادت کرده‌اید، آن زمان برای شما بهترین می‌شود. مثلاً اگر همیشه صبح‌ها در مکان مشخصی مطالعه می‌کنید، آن زمان و مکان برای شما مناسب است؛ چرا که به آنجا عادت کرده‌اید و امکان تمرکز و یادگیری شما بیشتر می‌شود.

به خاطر داشته باشید که بلافاصله پس از غذای اصلی (خصوصاً ناهار یا شام) مطالعه نکنید؛ زیرا بعد از خوردن غذا، خون به معده می‌رود تا غذا هضم شود و به همین دلیل، خون کمتری به مغز می‌رسد و احساس خواب‌آلودگی به شما دست خواهد داد و سطح هوشیاری کاهش می‌یابد. بنابراین پس از صرف غذا کمی استراحت کنید و سپس به مطالعه بپردازید.

شگفتی‌های زمان در حیات انسان

«بیشتر انسان‌ها از نیمه شب تا شش صبح به دنیا می‌آیند و بین ۴ تا ۱۰ صبح از دنیا می‌روند.»
همچنین برای کسانی که خیلی ساکت و غیرفعال هستند، توصیه می‌شود که برنامه روزانه خود را مرتب کنند و کارهای سخت و فعالیت‌های خلاقانه را صبح، زمانی که کاملاً هوشیار هستند انجام دهند و برنامه‌های خود را طوری بچینند که

“““html

که فعالیت‌های تحریک‌کننده و همکاری در ساعات اولیه بعدازظهر انجام شود. در زیر روش‌هایی را عنوان می‌کنیم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید با ساعت بیولوژیک خود سازگارتر زندگی کنید.

همچنین بخوانید:

9 صبح: حافظه کوتاه‌مدت انسان در نیمه‌های شب به اوج خود می‌رسد زیرا دمای بدن به پایین‌ترین حد می‌رسد و مغز در این حالت به خوبی می‌تواند اطلاعات را ذخیره کند. خوشبختانه، حافظه کوتاه‌مدت شما در ساعت 9 صبح هم هنوز خوب عمل می‌کند. احتمالاً این زمانی است که شما مشغول به کار می‌شوید و این زمان مناسبی است برای ملاقات‌های کوتاه، اما نه جلسات طولانی؛ زیرا زمان حافظه کوتاه‌مدت است.

11 صبح: حل مسائل بین اواسط صبح و اواخر آن از هر زمان دیگری آسان‌تر است. پس از این زمان، به دلیل افزایش خستگی، این توانایی کم می‌شود. بهترین زمان برای تصمیم‌گیری‌های دشوار، قبل از ناهار است.
2 تا 5 بعدازظهر: حساسیت به درد در اواخر بعدازظهر کم‌ترین مقدار خود را دارد و برعکس در نیمه شب به بیشترین حد می‌رسد. بنابراین، بهتر است برای وقت دندانپزشکی خود از بعدازظهر استفاده کنید و از جلسات درمانی در ابتدای صبح پرهیز کنید. با شروع عصر، حساسیت به درد افزایش می‌یابد، بنابراین اگر باید با دوچرخه سقوط کنید یا تزریقی داشته باشید، بهتر است آن را در حدود ساعت 8 شب انجام دهید.

3 بعدازظهر: حافظه بلندمدت، نوعی حافظه است که برای یادآوری وقایع دیروز یا ماه‌های گذشته استفاده می‌کنیم و در حدود 3 بعدازظهر بیش‌ترین کارایی را دارد. اگر باید مطلب مهمی را به خاطر بسپارید، این ساعت بهترین زمان است.

4 تا 8 بعدازظهر: سرعت واکنش در ابتدای روز از هر وقتی کمتر است. اما به تدریج بهبود می‌یابد و بین اواخر بعدازظهر و اوایل عصر به بالاترین حد خود می‌رسد. این بهترین زمان برای تایپ کردن یا بازی تنیس است.

7 بعدازظهر: متابولیسم در اوایل عصر در بالاترین حد خود است و در ساعت‌های اولیه صبح در پایین‌ترین حد قرار دارد. این حقیقت که سرعت متابولیسم در نیمه شب کاهش می‌یابد، به بیماران سرطانی امید تازه‌ای می‌دهد. سلول‌ها در حالت «کند» خود در برابر داروهای خاص کمتر آسیب پذیرند و با زمان‌بندی صحیح مصرف داروهای ضدسرطان می‌توان کارایی آن‌ها را افزایش داد. داروهای ضدآسم و مسکن‌ها نیز در ساعات آخر عصر مؤثرتر هستند و عوارض جانبی کمتری ایجاد می‌کنند. اما مخاطب اصلی ما، دانش‌آموزان، داوطلبان کنکور و دانشجویان هستند که باید متناسب با آمادگی جسمانی و ذهنی خود در ساعت‌های مختلف مطالعه کنند و نیازی نیست که در یک زمان کوتاه، که حافظه بلندمدت و کوتاه‌مدت کمی فعال است، مطالعه کنند.