“`html

انواع بیماری خونی و راه های درمان آن

با رضیم همراه باشید تا با بیماری های خونی بیشتر آشنا شوید.

انواع بیماری های خونی

کم خونی

یکی از شایع‌ترین مشکلات خونی، بیماری کم خونی است. دلیل این مشکل کم بودن تعداد گلبول‌های قرمز یا کم بودن مقدار هموگلوبین در این گلبول‌هاست. با کمبود اکسیژن در خون، بافت‌های بدن، به ویژه ماهیچه‌ها و مغز آسیب می‌بینند.

کم خونی می‌تواند به دلیل کمبود آهن در تغذیه رخ دهد. در این صورت تعداد گلبول‌های قرمز معمولی است ولی هموگلوبین آن‌ها کم است. این نوع کم خونی بیشتر در کودکان دیده می‌شود تا بزرگسالان و علائم آن شامل رنگ پریدگی و زود خسته شدن است. خوردن غذاهای غنی از آهن مانند جگر، گوشت و سبزیجات و مصرف داروهای آهن‌دار در درمان این مشکل کمک می‌کنند. انواع کم خونی به صورت زیر هستند:

اختلالات خون می‌توانند در سه جزء اصلی خون اتفاق بیفتند:

• سلول‌های قرمز خون که اکسیژن را به بافت‌های بدن می‌رسانند
• سلول‌های سفید خون که با عفونت‌ها مبارزه می‌کنند
• پلاکت‌ها که در فرآیند انعقاد خون مشارکت دارند
• اختلالات در بخش مایع خون به نام پلاسما نیز ممکن است ایجاد شوند.
• درمان‌ها و پیش‌بینی‌های بیماری‌های خونی بسته به نوع و شدت بیماری متفاوت است.
• اختلالات خونی بر سلول‌های قرمز خون تاثیر می‌گذارند

اختلالات خونی که بر سلول‌های قرمز خون تاثیر می‌گذارند عبارتند از:

• آنمی (کم خونی) : افرادی که دچار آنمی هستند، تعداد سلول‌های قرمز خونشان کم است. آنمی خفیف معمولاً علامت خاصی ندارد اما در موارد شدیدتر ممکن است باعث احساس خستگی، رنگ پریدگی پوست و تنگی نفس شود.
• آنمی ناشی از کمبود آهن: آهن برای تولید سلول‌های قرمز خون ضروری است. مصرف کم آهن و کاهش خون ناشی از قاعدگی، شایع‌ترین دلایل آنمی کمبود آهن هستند. کاهش خون به دلیل زخم یا سرطان در دستگاه گوارش نیز ممکن است باعث کم خونی شود. درمان این نوع کم خونی عموماً شامل مصرف قرص آهن یا در موارد نادر تزریق خون است.
• آنمی ناشی از بیماری مزمن: افرادی که دچار بیماری مزمن کلیه یا بیماری‌های طولانی‌مدت دیگر هستند، ممکن است به آنمی مبتلا شوند. این نوع آنمی معمولاً نیاز به درمان خاصی ندارد، اما در بعضی موارد تزریق هورمون یا خون ممکن است لازم باشد.
• آنمی پرنیشیوس (کمبود ویتامین ب 12): این وضعیت مانع از جذب کافی ویتامین ب 12 از غذا می‌شود. علت آن ممکن است ضعف در لایه پوششی معده یا بیماری‌های خودایمن باشد. علاوه بر آنمی، آسیب عصبی هم ممکن است پیش بیاید. مصرف دوز بالای ویتامین ب 12 می‌تواند از بروز مشکلات طولانی‌مدت جلوگیری کند.
• آنمی آپلاستیک: در این نوع کم خونی، مغز استخوان قادر به تولید کافی سلول‌های خونی از جمله سلول‌های قرمز نیست. عفونت‌های ویروسی، عوارض جانبی داروها یا بیماری‌های خودایمن می‌توانند علت این نوع آنمی باشند. برای درمان این وضعیت ممکن است به دارو، تزریق خون یا حتی پیوند مغز استخوان نیاز باشد.
• آنمی همولیتیک خود ایمنی: در افرادی که این نوع آنمی را دارند، سیستم ایمنی بدن به طور غیرطبیعی فعال می‌شود و به سلول‌های قرمز خون آسیب می‌زند.

“““html

اختلالات خونی که بر سلول‌های سفید خون تأثیر می‌گذارند شامل:

• لنفوم: نوعی سرطان خون است که در سیستم لنفاوی آغاز می‌شود. در این بیماری، سلول‌های سفید خون به شکل غیرعادی تکثیر می‌شوند. لنفوم هاجکین و لنفوم غیر هاجکین دو نوع اصلی این سرطان هستند. درمان این بیماری معمولاً شامل شیمی‌درمانی یا پرتو درمانی است که می‌تواند به طول عمر بیمار کمک کند و در بعضی موارد حتی باعث بهبودی شود.
• لوکمی: این نیز یک نوع سرطان خون است که در آن سلول‌های سفید خون به شکل بدخیمی در مغز استخوان افزایش می‌یابند. این بیماری می‌تواند حاد (شديد و سريع) یا مزمن (به آرامی پیشرفت کننده) باشد. شیمی‌درمانی و همچنین پیوند سلول‌های بنیادی (پیوند مغز استخوان) می‌تواند در درمان این بیماری کمک کند.
• میلوم متعدد: این نوعی سرطان خون است که در آن سلول‌های سفید خون به نام سلول‌های پلاسما بدخیم می‌شوند. این سلول‌ها تکثیر می‌شوند و موادی را آزاد می‌کنند که به اندام‌ها آسیب می‌زند. درمان قطعی برای میلوم متعدد وجود ندارد، اما پیوند سلول‌های بنیادی و شیمی‌درمانی می‌توانند به افزایش طول عمر بیمار کمک کنند.
• سندرم میلو دیسپلاستیک: این بیماری نیز از نوع سرطان خون است و بر مغز استخوان تأثیر می‌گذارد. این سندرم معمولاً به آرامی پیشرفت می‌کند، اما ممکن است ناگهان به لوکمی شدید تبدیل شود. درمان این وضعیت شامل تزریق خون، شیمی‌درمانی و پیوند سلول‌های بنیادی است.

اختلالات خونی که بر پلاکت‌های خون تأثیر می‌گذارند شامل:

• ترومبوسیتوپنی: این وضعیت به معنای تعداد کم پلاکت‌های خون است. دلایل مختلفی می‌توانند باعث آن شوند، اما معمولاً منجر به خونریزی غیرطبیعی نمی‌شوند.
• پورپورای ترومبوسیتوپنی ناشناخته: این یک وضعیت است که تعداد پلاکت‌های خونی را به صورت دائمی کاهش می‌دهد و دلیل خاصی برای آن وجود ندارد. معمولاً این بیماری علامتی ایجاد نمی‌کند، اما ممکن است موجب کبودی‌های غیرمعمول یا لکه‌های قرمز کوچک روی پوست شود.

“`

• ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین: این وضعیت به معنای کمبود پلاکت‌های خونی است که به خاطر واکنش بدن به داروی هپارین ایجاد می‌شود. هپارین یک داروی رقیق‌کننده خون است که به بسیاری از بیمارانی که در بیمارستان بستری هستند داده می‌شود تا از تشکیل لخته‌های خون جلوگیری کند.
• پورپورای ترومبوسیتوپنی ترومبوتیک: این یک اختلال نادر خونی است که باعث می‌شود لخته‌های کوچک خون در رگ‌های خونی در سراسر بدن تشکیل شوند. در این روند، پلاکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و تعداد آنها کاهش می‌یابد.
• ترومبوسیتوز اساسی یا اولیه: در این حالت، بدن به طور غیرعادی پلاکت تولید می‌کند و دلیل آن مشخص نیست. از آنجایی که این پلاکت‌ها کارکرد درستی ندارند، ممکن است لخته‌های اضافی تشکیل شوند یا خونریزی اتفاق بیفتد، یا ممکن است هر دو حالت پیش بیاید.
• اختلالات خونی که بر پلاسمای خون تاثیر می‌گذارند:

اختلالات خونی که بر پلاسمای خون تاثیر می‌گذارند شامل موارد زیر هستند:

• سپسیس (Sepsis) یا عفونت خون: هر عفونت در بدن می‌تواند به خون گسترش یابد. علائم این وضعیت شامل تب، تنفس سریع، مشکلات تنفسی و افت فشار خون هستند.
• هموفیلی: این یک مشکل ژنتیکی است که به دلیل کمبود برخی پروتئین‌ها که به لخته شدن خون کمک می‌کنند، ایجاد می‌شود. هموفیلی انواع مختلفی دارد که می‌تواند از خفیف تا خطرناک متغیر باشد.
• بیماری فن ویلبراند: پروتئینی به نام فاکتور فن ویلبراند در خون وجود دارد که به لخته شدن خون کمک می‌کند. در این بیماری، بدن یا خیلی کم این پروتئین را تولید می‌کند یا پروتئینی که تولید می‌کند به درستی کار نمی‌کند. این وضعیت ارثی است و بسیاری از افراد مبتلا ممکن است علائمی نداشته باشند و از بیماری خود مطلع نباشند. با این حال، برخی ممکن است پس از جراحت یا عمل جراحی خونریزی‌های شدیدی را تجربه کنند.
• خون لخته ساز (Hypercoaguable state): این وضعیت به این معنی است که خون به راحتی لخته می‌شود. اغلب افراد به صورت جزئی به تشکیل لخته تمایل دارند و ممکن است هرگز متوجه نشوند. برخی نیز در طول زندگی خود دچار لخته‌های مکرر می‌شوند و باید روزانه داروی رقیق‌کننده خون مصرف کنند.
• ترومبوز عمیق سیاهرگی: در این وضعیت، یک لخته در رگ‌های عمیق (که معمولاً در پاها هستند) تشکیل می‌شود. این لخته ممکن است جدا شده و به سمت قلب و ریه‌ها حرکت کند که می‌تواند منجر به آمبولی ریه شود.
• انعقاد درون رگی منتشر (DIC): این وضعیت باعث تشکیل لخته‌های کوچک و نقاط خونریزی در سراسر بدن به طور همزمان می‌شود. عفونت‌های شدید، جراحی یا عوارض بارداری می‌توانند باعث این حالت شوند.



گردآوری شده ی مجله ی اینترنتی رضیم

مرجان امینی

سایت رضیم