مولوسکوم عفونی چیست؟

برای اطلاعات بیشتر درباره بیماری مولوسکوم با رضیم همراه باشید.

مولوسکوم عفونی چگونه بیماری است؟

(Molluscum contagiosum) (مولوسکوم کنتاژیوزوم) یک بیماری پوست است که به وسیله یک ویروس ایجاد می‌شود. این بیماری به صورت دانه‌های کوچک و نرم به رنگ‌های سفید یا صورتی دیده می‌شود که می‌توانند به‌صورت تکی یا گروهی روی پوست ظاهر شوند. معمولاً این عارضه زمانی رخ می‌دهد که شخص به چند باکتری آلوده شده باشد و ویروس مولوسکوم نیز وارد بدن شود و خود را نشان دهد.

این بیماری فقط بر روی پوست اثر می‌گذارد و اغلب در افراد سالم به بقیه نقاط پوست سرایت نمی‌کند. در حالت طبیعی، ضایعات این بیماری طی چند هفته تا یک سال خود به خود بهبود می‌یابند، هرچند در برخی افراد ممکن است تا بیش از ۴ سال ادامه داشته باشد.

ویروس مولوسکوم از طریق تماس مستقیم منتشر می‌شود و در کودکان شایع‌تر است، اما تماس جنسی نیز می‌تواند راه انتقال آن باشد. این بیماری می‌تواند در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند نیز رخ دهد. همچنین، این ویروس ممکن است از طریق خاراندن یا مالیدن ضایعات منتقل شود.

مولوسکوم در صورت

مولوسکوم یا نرم‌جوش یکی از بیماری‌های شایع در کودکان است که معمولاً در فصل‌های گرم سال ظاهر می‌شود. مادران ممکن است با توجه به ظاهر این بیماری، آن را با بیماری‌های دیگر یا حساسیت‌ها اشتباه بگیرند. به همین دلیل، ما با دکتر حسن‌علی صابری، متخصص کودکان و نوزادان، گفتگو کردیم و درباره این بیماری از او پرسیدیم.

دکتر صابری می‌گوید: مولوسکوم یا نرم‌جوش نوعی بیماری پوستی است که توسط ویروس مولوسکوم کنتاژیوزوم (Molluscum contagiosum) ایجاد می‌شود. این بیماری در کودکان شایع است و در پسران بیشتر از دختران دیده می‌شود، اما در کودکان زیر یک سال کمتر مشاهده می‌شود، زیرا ایمنی مادر به آن‌ها منتقل می‌شود و از بروز بیماری جلوگیری می‌کند. اگر این ویروس در بزرگسالان دیده شود، باید به‌عنوان یکی از بیماری‌های مقاربتی در نظر گرفته شود.

علائم شایع مولوسکوم

برآمدگی‌های کوچک روی پوست (پاپول) با ویژگی‌های زیر: این برآمدگی‌ها نرم، صاف و به رنگ پوست یا سفید رنگ و شکل کوهانی با یک فرورفتگی مرکزی هستند. پوست روی این ضایعات نازک و شفاف است. قطر این برآمدگی‌ها معمولاً بین ۲ تا ۳ میلی‌متر است، اما برخی از آنها ممکن است تا ۱۰ میلی‌متر قطر داشته باشند. اگر این ضایعات روی پلک‌ها ظاهر شوند، می‌توانند باعث تحریک چشم‌ها شوند، اما به طور کلی، این ضایعات خارش یا سوزش ندارند.

علت‌ها و دلایل مولوسکوم

این بیماری به وسیله یک ویروس از خانواده ویروس‌های آبله ایجاد می‌شود. این ویروس می‌تواند از طریق تماس جنسی منتقل شود و دوره نهفتگی آن بین دو هفته تا شش ماه طول می‌کشد.

بیماری مولوسکوم چگونه منتقل می‌شود؟

این بیماری پوستی از طریق تماس با پوست آلوده منتقل می‌شود. این تماس می‌تواند شامل لمس پوست، حوله، لباس‌ها یا حتی اسباب بازی‌های شخص مبتلا باشد. خطر شیوع این بیماری بسیار بالا است، بنابراین اگر کسی با این اشیاء در تماس باشد، امکان دارد دانه‌های مولوسکوم در بدن آن فرد نیز ظاهر شود. همچنین، افراد مبتلا نباید به دانه‌های خود دست بزنند و از خراشیدن آنها پرهیز کنند، زیرا این کار ممکن است باعث انتشار عفونت به قسمت‌های دیگر بدن شود.

استفاده از تتو و خالکوبی نیز ممکن است به انتقال این بیماری کمک کند. سوالی که وجود دارد این است که آیا نشستن بر روی توالت فرنگی می‌تواند منجر به انتقال مولوسکوم شود؟ تا کنون شواهدی در این مورد پیدا نشده است.

در بزرگسالان، این بیماری می‌تواند از طریق روابط جنسی منتقل شود. ناحیه‌ رایج بروز مولوسکوم در مردان، آلت تناسلی است. در واقع، یکی از راه‌های اصلی انتقال مولوسکوم در بزرگسالان از طریق ارتباط جنسی است. این دانه‌ها ممکن است بر روی آلت تناسلی، مهبل، یا اطراف مقعد ظاهر شوند، و برخی محققان بر این باورند که مولوسکوم ممکن است از طریق حمام، سونا یا استخرهای عمومی نیز منتقل شود، اما این نظریه هنوز به تأیید علمی نرسیده است.

چگونه متخصص پوست زگیل آبکی را شناسایی می‌کند؟

متخصص پوست معمولاً می‌تواند زگیل آبکی را فقط با مشاهده پوست تشخیص بدهد. او ممکن است برجستگی‌های روی پوست را به عنوان زگیل شناسایی کند. گاهی اوقات، زگیل آبکی ممکن است شبیه به سایر بیماری‌های پوستی مانند زگیل‌های عمومی، آبله مرغان، و حتی سرطان پوست به نظر برسد. در چنین مواردی، متخصص پوست ممکن است نمونه‌ای از ناحیه‌ی مبتلا را برای بررسی زیر میکروسکوپ بگیرد.

مولوسکوم در ناحیه‌ تناسلی

اندازه دانه‌های مولوسکوم ممکن است به اندازه سر سوزن یا بزرگتر (حدود ۲ تا ۵ میلی‌متر) باشد. این دانه‌ها معمولاً بدون سوزش و خارش ظاهر می‌شوند، اما گاهی اوقات ممکن است با خارش یا سوزش همراه باشند. این دانه‌ها می‌توانند در هر قسمتی از بدن ظاهر شوند، اما به‌طور معمول در گردن، بازوها، شکم، صورت، زانو و نواحی تناسلی رشد می‌کنند. همچنین لازم به ذکر است که گاهی اوقات در کف دست و پا هم دیده می‌شوند.

مکان‌های شایع برای بروز مولوسکوم در کودکان روی صورت، تنه و دست‌ها و پاها و در بزرگسالان روی آلت تناسلی، شکم و داخل ران‌ها هستند. این عارضه معمولاً به ایجاد دانه‌هایی منجر می‌شود که:

• معمولاً دردناک نیستند ولی ممکن است خارش داشته باشند.
• به شکل برجسته و گنبدی هستند.
• کوچک (با قطر ۲ تا ۵ میلی‌متر) هستند.
• دارای یک سوراخ مرکزی هستند.
• در ابتدا سفت، گنبدی و به رنگ گوشت هستند.
• با گذشت زمان نرم‌تر می‌شوند.
• ممکن است سرخ شوند و مایع داخل آنها خالی شود.
• درون آنها ماده‌ای سفید و مومی وجود دارد.

در افرادی که سیستم ایمنی طبیعی دارند، مولوسکوم معمولاً بعد از مدتی از چند ماه تا چند سال خودبه‌خود ناپدید می‌شود. اما در افرادی که دارای مشکلاتی مانند ایدز هستند و سیستم ایمنی ضعيفی دارند، زخم‌های مرتبط با مولوسکوم ممکن است گسترده و مزمن شوند.

“`html

شاید نیاز باشد از ضایعات نمونه‌برداری شود

برای تشخیص بیماری مولوسکوم کنتاژیوزوم، بیشتر بر اساس ظاهر خاص زخم‌ها عمل می‌شود. اگر پزشک در تشخیص شک داشته باشد، می‌تواند نمونه‌ای از زخم بگیرد و آن را بررسی کند تا مطمئن شود. اگر نگران مشکلات سلامتی دیگری هستید، پزشک می‌تواند به دنبال علائم دیگر باشد.

درمان بیماری مولوسکوم

زخم‌های ناحیه تناسلی باید حتماً درمان شوند تا از گسترش بیماری از راه تماس جنسی جلوگیری شود.

برای درمان بیماری مولوسکوم روش‌هایی وجود دارد که ممکن است در برخی موارد موثر نباشند.

ضایعات کوچک را می‌توان به سرعت با یک کورت برداشت. این کار یا با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود یا بدون آن. برای کنترل خونریزی می‌توان از گاز طبی روی زخم استفاده کرد یا از محلول مانسل بهره برد. بیمار باید بداند که استفاده از محلول مانسل ممکن است دردناک باشد.

بعد از برداشتن ضایعه ممکن است زخم کوچکی باقی بماند، بنابراین بهتر است این روش در نقاطی از بدن که زیبایی آن مهم است، استفاده نشود. برای کودکان، می‌توان نیم تا یک ساعت قبل از برداشت ضایعه از کرم لیدوکائین استفاده کرد تا این کار برایشان دردناک نباشد.

جراحی کرایوتراپی بهترنی درمان برای بیمارانی است که درد را تحمل می‌کنند. با استفاده از اسپری یا گوش پاک کن، نیتروژن مایع روی ضایعه می‌ریزند تا یک هاله سفید یخزده به اندازه یک میلیمتر دور زخم ایجاد کند. این کار حدود ۵ ثانیه طول می‌کشد. البته باید دقت کرد که یخزدگی خیلی زیاد نشود، زیرا ممکن است محل زخمی شود.

داروهای ضد ویروسی و تنظیم‌کننده‌های سیستم ایمنی

کرم ایمی کیمود ۵٪ در مردان به مدت ۴ هفته، سه بار در روز استفاده می‌شود و در ۸۰ درصد موارد موثر بوده است. برای کودکان می‌توان این کرم را یک روز در میان یا یک بار در روز برای کاهش التهاب استفاده کرد. در کودکانی که حدود ۷ سال دارند، کرم را هر شب به مدت ۴ هفته استفاده می‌کنند. عوارض جانبی این کرم محدود به محل استعمال آن است و در تمام بدن بروز نمی‌کند. ایمی کیمود برای بیماران مبتلا به HIV-1 نیز بسیار موثر بوده و در ناحیه تناسلی بیماران با سیستم ایمنی سالم نیز کاربرد دارد.

کانتاریدین

کانتاریدین درمانی موثر و بدون عارضه است. یک قطره کوچک از کانتاریدین ۷٪ روی ضایعه گذاشته می‌شود و باید دقت شود که روی پوست سالم نریزد. ممکن است درد، سوزش، سرخی و خارش گذرا ایجاد شود، اما عفونت باکتریایی ثانویه ایجاد نخواهد شد. ضایعات تاول می‌زنند و بدون باقی ماندن آثار جوشگاهی از بین می‌روند. البته ممکن است ضایعات جدیدی در همان محل تاول کانتاریدین ظاهر شوند. روش دیگر، استفاده از کانتاریدین یا وروزول (که قوی‌تر است) بر روی ضایعه و پوشاندن آن با نوار چسب طی یک روز است. تاول کوچک ایجاد شده تا زمان از بین رفتن باید با پلی‌اُسپری پوشانده شود.

هیدروکسید پتاسیم

محلول آبی پتاسیم هیدروکسید (KOH) ده درصد، دو بار در روز روی هر ضایعه مالیده می‌شود. این کار تا زمانی که زخم ایجاد شود ادامه می‌یابد. در یک آزمایش که ۳۰ روز طول کشید، از ۳۵ کودک که در آن شرکت کردند، ۳۲ نفر بهبودی کامل پیدا کردند. یک بیمار جوشگاه هیپرتروفیک و ۹ بیمار دیگر تغییرات رنگدانه‌ای داشتند.

سایمتیدین خوراکی

کودکان مبتلا با یک دوره ۲ ماهه از سایمتیدین خوراکی، ۴۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم در روز درمان شدند. جز سه نفر، تمام کودکانی که درمان را کامل کردند، بهبودی کامل از ضایعات پیدا کردند. هیچ عارضه‌ای مشاهده نشد و بیماران آتوپیک پاسخ بهتری به سایمتیدین دادند.

لیزر

“`

درمان مولوسکوم کانتوژیوزوم با لیزر رنگی که طول موج آن ۵۸۵ نانومتر است، روش موثری است که به راحتی انجام می‌شود و سریع نتیجه می‌دهد.

لایه‌برداری با تری کلرواستیک اسید

لایه‌برداری (پیلینگ) با تری کلرواستیک اسید که غلظت آن ۲۵ تا ۵۰ درصد (به طور متوسط ۳۵٪) است، هر دو هفته یکبار و بر اساس نیاز بیماران تکرار می‌شود. این روش ۴۰.۵٪ کاهش در ضایعات مولوسکمی بیمارانی که دچار عفونت HIV بودند و ضایعات وسیع کانتوژیوزوم داشتند، ایجاد کرد. در پیگیری دو ماهه پس از درمان، هیچ موردی از گسترش ضایعات مولوسکمی، عفونت ثانویه یا ایجاد زخم دیده نشد.

ملاحظات درمانی در کودکان

دوران خود-تلقیحی یا انتقال ویروس اطراف چشم‌ها در کودکان شایع است. بهتر است این ضایعات بدون درمان رها شوند تا خود به خود خوب شوند.
با فعال شدن ایمنی بدن، این ضایعات ممکن است بهبود یابند، به همین دلیل نیاز به درمان همیشه لازم نیست.
اگر قرار به درمان باشد، بهترین گزینه‌ها برای کودکان به صورت استفاده محتاطانه از کانتاریدین، ایمی کیمود یا ترتینوئین ضعیف است.
شصت تا نود دقیقه قبل از انجام درمان جراحی (مثل کورت کشیدن و کرایو) باید از بی‌حس کننده‌های موضعی (مثل لیدوکائین ۴٪ یا EMLA) استفاده کرد.
مقدار مصرف کرم EMLA، به ویژه در نوزادان و شیرخواران، نامحدود نیست چون که خطر کمی از بروز متهموگلوبینمی وجود دارد.
مولوسکوم کانتوژیوزوم در بزرگسالان جوان به عنوان یک بیماری آمیزشی تلقی می‌شود.
در بزرگسالان جوان، ضایعات معمولاً در ناحیه پایین شکم، ناحیه عانه (شامل اعضای تناسلی) و ران‌ها ظاهر می‌شوند.

گردآوری شده از مجله اینترنتی رضیم

مرجان امینی