بیماری هوچکین(Hodgkin) درمان دارد؟ (2 نکته مهم)
“`html
بیماری هوچکین چیست؟
هوچکین(Hodgkin) یک نوع خاص از لنفوم یا سرطان است که به خاطر رشد غیر طبیعی سلول‌ها در سیستم لنفاوی ایجاد می‌شود. با پیشرفت‌های جدید در تشخیص و درمان این بیماری، تعداد زیادی از بیماران بهبودیافته‌اند. اگر بیماری زود تشخیص داده شود و درمان مناسب انجام شود، احتمال بهبود بیشتر می‌شود. هرچند بیماری هوچکین می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در سنین 20 تا 50 سالگی شایع است. با این بخش از رضیم همراه باشید تا با بیماری هوچکین بیشتر آشنا شوید.
بیماری هوچکین چیست؟
بیماری هوچکین معمولاً در یک منطقه از سیستم لنفاوی و غالباً در گره‌های لنفی شروع می‌شود. اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود، ممکن است به تمام سیستم لنفاوی گسترش یابد. این بیماری می‌تواند بر ریه‌ها، اعضای داخلی شکم و استخوان‌ها نیز تأثیر بگذارد. با پیشرفت بیماری، تعداد گلبول‌های سفید طبیعی کاهش یافته و بدن در مبارزه با عفونت‌ها دچار مشکل می‌شود. به همین دلیل، بیماران مبتلا به هوچکین ممکن است بیشتر در معرض عفونت‌های مختلف قرار بگیرند.
- انواع مختلفی از لنفوسیت‌ها وجود دارد که جزئی از سیستم ایمنی بدن و وظیفه تولید آنتی‌بادهای بدن را دارند.
- لنفوسیت‌ها در مغز استخوان تولید می‌شوند و به خون وارد می‌شوند.
- این سلول‌ها در عروق لنفاوی (یک شبکه از رگ‌های کوچک که مایعات بافت‌ها را جمع‌آوری کرده و به خون بازمی‌گردانند) نیز جریان دارند.
- سیستم لنفاوی شامل اندام‌های کوچک به نام گره‌های لنفاوی نیز می‌باشد. این گره‌ها در جاهای مختلف بدن از جمله گردن، کشاله ران و زیر بغل وجود دارند. طحال نیز بخشی از این سیستم است.
- لنفوسیت‌ها نوع عمده‌ای از سلول‌ها در بافت‌های لنفوئید مانند مغز استخوان، غدد لنفاوی، کبد و طحال می‌باشند.
- لنفوسیت‌ها و بافت لنفاوی در دستگاه گوارش، پوست، ریه‌ها و سیستم اعصاب مرکزی نیز یافت می‌شوند.
- در واقع می‌توان گفت لنفوسیت‌ها در هرجای بدن وجود دارند و بنابراین سرطان‌های ناشی از آنها نیز می‌توانند در هر قسمتی از بدن بروز کنند.
لنفوم‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
بیماری هوچکین
در این حالت، لنفوسیت‌های سرطانی یکی از اعضای خانواده لنفوسیت‌های B هستند. این سلول‌ها، سلول‌های بالغی هستند که به تولید آنتی‌بادها در بدن کمک می‌کنند.
لنفوم غیر هوچکین
این گروه شامل انواع مختلفی از بیماری‌ها است که می‌تواند از هر یک از انواع لنفوسیت‌ها (سلول‌های B، T و اشکال نادرتر) ناشی شود.
—————————————————————————-
میزان شیوع بیماری هوچکین چقدر است؟
سالانه در انگلستان حدود 1500 مورد جدید از ابتلا به بیماری هوچکین شناسایی می‌شود. این بیماری معمولاً در افراد بین سنین 20 تا 40 سال بروز می‌کند.
—————————————————————————-
علل بیماری هوچکین چه چیزهایی هستند؟
علت این بیماری هنوز به طور دقیق مشخص نیست. اما ممکن است ترکیبی از عوامل ژنتیکی که از والدین به ارث می‌رسند و عوامل محیطی که ممکن است بیماری را شروع کنند، در ایجاد آن نقش داشته باشند. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که ویروسی که باعث بروز تب غده‌ای می‌شود نیز ممکن است در ابتلا به بیماری هوچکین مؤثر باشد.
—————————————————————————-
علائم بیماری هوچکین چه چیزهایی هستند؟
“““html
اولین نشانه معمولاً یک ورم سفت و بدون درد در غدد لنفاوی است. وقتی غدد لنفاوی به عفونت‌های محلی پاسخ می‌دهند، معمولاً دردناک می‌شوند. متورم شدن بدون درد نشان‌دهنده یک مشکل در خود لنفوسیت‌ها مانند لنفوم است.
سایر علائم بیماری هوچکین عبارتند از:
- خستگی
- کاهش وزن
- تعریق شدید شبانه
- تب
- خارش عمومی پوست
- احساس درد در غدد بعد از نوشیدن الکل (این مورد نادر است)
—————————————————————————-
تشخیص بیماری هوچکین چگونه است؟
بیماری هوچکین به غدد لنفاوی آسیب می‌زند و ممکن است در نقاط عمیق‌تر بدن پنهان شود. برای تشخیص، پزشک آزمایش‌هایی را برای شما تجویز می‌کند. رایج‌ترین این آزمایش‌ها شامل:
- نمونه‌برداری از غده لنفاوی آسیب‌دیده و آزمایش آن
- نمونه‌برداری از مغز استخوان در استخوان لگن
- عکس‌برداری با اشعه ایکس
- سی‌تی‌اسکن که ممکن است روی کل بدن انجام شود.
- اسکن PET
این آزمایش‌ها می‌توانند مرحله بیماری را شناسایی کنند. در مرحله اول، فقط یک خوشه از غدد لنفاوی تحت تأثیر قرار می‌گیرد. در مرحله دوم، این بیماری به دو یا چند خوشه که در یک طرف از دیافراگم قرار دارند آسیب می‌زند.
دیافراگم عضله‌ای است که بالای شکم و زیر شش‌ها قرار دارد و بخش بالا و پایین بدن را از هم جدا می‌کند. مرحله سوم شامل آسیب دیدن غدد لنفاوی در هر دو طرف دیافراگم است و مرحله چهارم به درگیر شدن سایر بافت‌ها به جز غدد لنفاوی و طحال (مانند کبد و یا مغز استخوان) اشاره دارد. افرادی که علائم خاصی ندارند در دسته A و بیمارانی که علائمی مثل تب و کاهش وزن دارند در دسته B طبقه‌بندی می‌شوند.
—————————————————————————-
درمان هوچکین
تعیین مرحله بیماری نقش بسیار مهمی در روند درمان دارد. همچنین اندازه غدد لنفاوی آسیب‌دیده، علائم بیماری، سن و عوامل دیگر نیز در تعیین روند درمان مؤثر هستند. بیماران مبتلا به هوچکین ممکن است با نظر پزشک خود علیه آنفلوانزا، ذات‌الریه و مننژیت واکسینه شوند. برای درمان هوچکین، ممکن است از روش‌های شیمی‌درمانی و رادیویی استفاده شود.
باید توجه داشت درمان هوچکین با داروهایی انجام می‌شود که معمولاً عوارض جانبی دارند و از این عوارض نمی‌توان فرار کرد. نتیجه درمان یک بیمار هوچکین تحت تأثیر عوامل مختلفی، از جمله مرحله بیماری، پاسخ بیمار به درمان، سن بیمار و سلامت عمومی او قرار دارد. همچنین پاسخ به درمان نه تنها در مورد هوچکین بلکه در تمام بیماری‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است زیرا انسان‌ها به دلایل ژنتیکی و محیطی با هم تفاوت دارند.
برخی از عوارض جانبی درمان شامل: تهوع، استفراغ، گلودرد و مشکلات بلع غذا می‌شود.
در طول درمان، بهتر است به رژیم غذایی پروتئین و کالری کافی توجه شود.
پیگیری‌های پس از درمان هوچکین
باید توجه داشت که بسیاری از بیماری‌ها ممکن است پس از بهبود اولیه عود کنند و هوچکین نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، یک بیمار هوچکین پس از درمان باید به‌طور منظم تحت مراقبت و آزمایش‌های پزشکی قرار گیرد. این پیگیری‌ها…
“““html
از مهمترین بخش‌های درمان هستند و یک بیمار مبتلا به هوچکین باید کوچک‌ترین تغییرات در سلامتی خود را به پزشک معالج خود اطلاع دهد.
تشخیص بیماری هوچکین
چون علت بیماری هوچکین مشخص نیست، در حال حاضر نمی‌توان از آن جلوگیری کرد. اما تشخیص زودهنگام و درمان مناسب نتایج خوبی به همراه دارد.
معمولاً اولین علامت، بزرگ شدن یک غده لنفاوی بدون درد است که معمولاً در گردن و گاهی در زیر بغل یا کشاله ران دیده می‌شود. این غدد لنفاوی ممکن است در هنگام استحمام یا اصلاح کردن موهای بدن کشف شوند. غدد لنفاوی ممکن است به سبب عفونت‌ها یا بیماری‌های دیگری غیر از بیماری هوچکین نیز بزرگ شوند، ولی اگر غده لنفاوی بیش از یک ماه بزرگ بماند، چه دردناک باشد یا نباشد، باید توسط پزشک معاینه شود. غده لنفاوی عفونی معمولاً دردناک است.
گاه علائم دیگری نیز در بیمار مبتلا به هوچکین دیده می‌شود که عبارتند از:
- تب طول کشیده‌ای که علت آن مشخص نیست.
- عرق شبانه غیرمعمول. گاهی این تعریق آن‌قدر زیاد است که بیمار مجبور به تعویض ملحفه می‌شود.
- خارش بدن
- دردهای غیرطبیعی در کمر یا شکم
- کاهش وزن غیرمعمول
- تنگی نفس
بیشتر موارد هوچکین، به ویژه اگر در مراحل اولیه شناسایی شوند، قابل درمان هستند. بنابراین برای کشف احتمالی غدد لنفاوی بزرگ شده، ناحیه گردن، زیر بغل و کشاله ران را به‌طور منظم معاینه کنید.
این علائم ممکن است در بیماری‌های دیگری نیز وجود داشته باشند، اما در صورت بروز این علائم، برای جلوگیری از از دست دادن شانس تشخیص زودهنگام این بیماری، باید به پزشک مراجعه کرد.
پس از مراجعه به پزشک، او تاریخچه کاملی از وضعیت پزشکی فرد تهیه می‌کند. سپس معاینه پزشکی انجام خواهد شد. اگر هر گونه حالت غیرطبیعی در غده لنفاوی مشاهده شود، آن غده لنفاوی برداشته شده و تحت میکروسکوپ بررسی می‌شود. این آزمایش مشخص خواهد کرد که ضایعه خوش‌خیم یا بدخیم است.
اگر نتیجه نمونه‌برداری مشخص کند که بیماری هوچکین است، آزمایش‌های تکمیلی زیر انجام می‌شود:
- پرتونگاری قفسه سینه
- آزمایش خون
لنفانژیوسکوپی: به معنای تزریق ماده حاجب به داخل سیستم لنفاوی و سپس تهیه رادیوگرافی از آن است که وضعیت سیستم لنفاوی و میزان گسترش بیماری در آن را نشان می‌دهد.
- سی‌تی‌اسکن شکم
- آزمایش مغز استخوان
- نمونه‌برداری از اعضای داخل شکم برای نشان دادن گسترش بیماری به این اعضا
- ممکن است انجام تمام این بررسی‌ها در یک فرد لازم نباشد. تصمیم‌گیری درباره بررسی‌های لازم توسط پزشک معالج انجام خواهد شد.
—————————————————————————-
عوارض احتمالی هوچکین
- گسترش سرطان به سایر نقاط بدن
- ناباروری در مردان به دلیل درمان
- بیماری‌های قلب یا ریه، کم‌خونی، کم‌کاری تیروئید، و عفونت‌ها
بیماری هوچکین به خوبی به درمان پاسخ می‌دهد. در بیشتر موارد، بیماران به طور سرپایی درمان می‌شوند. درمان بیمار می‌تواند با پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی یا ترکیبی از هر دو انجام گیرد.
در پرتودرمانی سعی می‌شود با استفاده از پرتوهای پرانرژی X یا اشعه‌های ناشی از کبالت در ناحیه درگیر شده توسط بیماری، سلول‌های سرطانی با حفظ بافت‌های سالم از بین بروند. خوشبختانه در مراحل اولیه، آسیب بیماری به دستگاه لنفاوی محدود است و از این رو درمان مناسب با پرتودرمانی به ناحیه‌ای یا کل دستگاه لنفاوی باعث بهبودی بیماران خواهد شد.
شیمی‌درمانی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی در کل بدن استفاده می‌شود. پزشکان مقادیر داروهای شیمی‌درمانی را مصرف می‌کنند که با حداقل آسیب به بافت‌های سالم بدن، سلول‌های سرطانی را از بین ببرند. داروهای شیمی‌درمانی بر تقسیم و رشد سلول‌های سرطانی تأثیر می‌گذارند و باعث تأخیر در رشد سلول‌ها می‌شوند و بیماران ترکیبی از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی را دریافت می‌کنند.
هر دو روش درمانی ذکر شده ممکن است عوارض نامطلوبی را به همراه داشته باشد. پرتودرمانی ممکن است…
“`
این عوارض می‌توانند شامل واکنش‌های پوستی، حالت تهوع، استفراغ و احساس خستگی باشند. با استراحت مناسب و تغذیه سالم، می‌توان این عوارض را کاهش داد. پس از پایان درمان با پرتو، این مشکلات به مرور از بین خواهند رفت.
شیمی درمانی ممکن است منجر به حالت تهوع، استفراغ، اسهال، ریزش مو، کم‌خونی، خونریزی بدون دلیل، افزایش احتمال عفونت و همچنین زخم‌های دهانی شود. این عوارض برای هر بیمار اتفاق نمی‌افتد، و در صورت بروز نیز شدت آنها متفاوت خواهد بود و پس از پایان درمان برطرف می‌شوند.
برای تشخیص ممکن است آزمایش‌های مختلفی انجام شود، از جمله آزمایش خون و مغز استخوان، لنفانژیوگرام (که در آن یک ماده خاص به مجاری لنفاوی تزریق و سپس با اشعه ایکس عکس‌برداری می‌شود)، نمونه‌برداری از غدد لنفاوی، سی‌تی‌اسکن قفسه سینه و شکم، و عکس‌برداری از قفسه سینه.
سعی کنید با نگرش مثبت درباره درمان خود و احتمال بهبودی فکر کنید. داشتن یک ذهنیت خوب و مثبت کمک زیادی به بهبودی شما خواهد کرد.
درمان ممکن است به طرق زیر انجام شود:
تنها با استفاده از پرتو درمانی (که در آن از امواج پرانرژی مثل اشعه ایکس، دستگاه‌های کبالت و دیگر دستگاه‌ها برای درمان بعضی از انواع سرطان استفاده می‌شود)، شیمی درمانی (که در آن داروهایی به بیمار تزریق می‌شود که سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد بدون اینکه به بافت‌های سالم آسیب بزند)، یا ترکیبی از این دو روش.
رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند در جلوگیری از بروز زخم‌های دهانی در حین شیمی درمانی مؤثر باشد.
مردانی که تحت درمان هستند ممکن است بخواهند اسپرم خود را ذخیره کنند تا در صورت بروز ناباروری بتوانند با روش‌های کمکی بچه‌دار شوند.
داروها
داروهای ضدسرطان می‌توانند عوارض جانبی یا واکنش‌های نامطلوب در برخی بیماران ایجاد کنند. نشانه‌های جدید ممکن است به دلیل دارو، خود بیماری اصلی یا ظاهر شدن یک بیماری جدید باشد. عوارض جانبی ناشی از دارو معمولاً با عادت کردن بدن به آن یا قطع دارو از بین می‌روند.
فعالیت
- به قدری که توان دارید، فعال باشید.
- رژیم غذایی
- رژیم خاصی توصیه نمی‌شود.
- در این شرایط، به پزشک خود مراجعه کنید.
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان نشانه‌های بیماری هوچکین را دارید.
- اگر یکی از این موارد در حین درمان پیش آمد: ـ تب ـ نشانه‌های عفونت (قرمزی، تورم، درد خودبه‌خودی یا به هنگام لمس) در هر نقطه از بدن ـ ورم پا و ساق پا ـ ناراحتی در هنگام ادرار کردن یا کاهش میزان ادرار در روز.
- اگر احساس می‌کنید دارو باعث بروز نشانه‌هایی شده است.
لطفاً اگر سوال یا نکته‌ای درباره بیماری هوچکین چیست؟ در ذهن دارید، آن را در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
—————————————————————————-
مجله اینترنتی رضیم
مرجان امینی
