بیماری گلوکوم و راه های درمان و پیشگیری از آب سیاه چشم (2 نکته مهم)
“`html
آب‌سیاه یا گلوکوم چیست؟
آب‌سیاه یا گلوکوم (به انگلیسی: glaucoma) نامی است برای گروهی از مشکلات چشمی که دلایل متفاوتی دارند، اما تأثیر اصلی آنها بر روی چشم و عصب بینایی ناشی از فشار بالای مایع درون چشم است.
این مشکل می‌تواند به بینایی آسیب بزند و اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به کوری شود. به زبان ساده، دلیل آن افزایش شدید فشار مایع درون چشم است.
عموماً مشکل این است که مایع نمی‌تواند به درستی از منافذ کوچکی در اطراف عنبیه (دایره رنگی چشم) خارج شود. در بعضی از موارد، این منافذ به‌صورت طبیعی تنگ هستند.
در موارد دیگر، اگر عنبیه جلو بیاید یا این منافذ با رنگدانه‌ها یا سلول‌های خون ناشی از خونریزی درون چشم مسدود شوند، منجر به مسدود شدن مسیر خروج مایع می‌شود.
گلوکوم به «دزد بینایی» معروف است زیرا معمولاً بدون علائم است و افراد ممکن است حتی تا پایان عمر خود از آن مطلع نشوند.
انواع گلوکوم چشم چیست؟
- گلوکوما زاویه باز: این نوع حدود ۹۰ درصد از موارد گلوکوم در ایالات متحده را شامل می‌شود. این نوع معمولاً بدون نشانه‌های ناگهانی و درد است و تنها به صورت تدریجی باعث کاهش میدان بینایی و تغییرات در عصب بینایی می‌شود.
- گلوکوما زاویه بسته: این نوع کمتر از ۱۰ درصد از موارد گلوکوم در ایالات متحده است، اما بیش از نیمی از موارد در کشورهای دیگر به‌ویژه کشورهای آسیایی را شامل می‌شود.
حدود ۱۰ درصد از بیماران مبتلا به گلوکوم زاویه بسته، دچار حملات ناگهانی و حاد می‌شوند که شامل درد ناگهانی در چشم، دیدن هاله در اطراف چراغ‌ها، قرمزی چشم، فشار بالای داخل چشم (بیش از ۳۰ میلی‌متر جیوه)، تهوع و استفراغ، کاهش ناگهانی دید و گشاد شدن مردمک است.
گاهی مردمک به شکل بیضی ظاهر می‌شود. گلوکوما زاویه بسته یک وضعیت اورژانسی است.
علایم شایع آب‌سیاه یا گلوکوم چشم
- میدان دید در یک فرد سالم
- میدان دید در یک فرد مبتلا به گلوکوم پیشرفته
اگر علائم زیر در فردی وجود داشته باشد، احتمال مبتلا بودن او به آب سیاه مزمن چشم وجود دارد. این علائم شامل تغییر مداوم نمره عینک، سردرد خفیف یا اختلالات مبهم بینایی و یا عدم توانایی تغییر بینایی از روشنایی به تاریکی است.
مراحل اولیه:
- از دست رفتن دید در نواحی کوچک از میدان دید
- تاری دیدی در یک سمت در نزدیکی بینی
مراحل پیشرفته:
- بزرگ‌تر شدن نواحی از دست رفتن دید، معمولاً در هر دو چشم
- سفت شدن چشم
- وجود نقاط کور در میدان دید
- مشکل در دید در شب
علل آب‌سیاه یا گلوکوم چشم
علائم به دلیل تجمع مایع و افزایش فشار درون چشم رخ می‌دهد و این مسئله باعث آسیب به عصب‌های چشمی می‌شود، اما در برخی گروه‌ها، تنها ۵۰ درصد از افراد مبتلا به گلوکوم زاویه باز اولیه دارای فشار چشم بالا هستند.
- تغذیه و رژیم‌های غذایی
- نژاد و جنسیت
- عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی آب سیاه حاد یا مزمن
- سن بالای ۶۰ سال
- دیابت
بسیاری از داروها نیز می‌توانند فشار داخل چشم را افزایش دهند و بیماری را بدتر کنند؛ مانند قرص‌های سرماخوردگی و آلرژی، آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای آرام‌بخش، داروهای کورتیکواستروئیدی و برخی داروهای معده و روده.
افراد مبتلا به آپنه خواب (مشکلات تنفسی در خواب) نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آب سیاه هستند.
پیشگیری از بیماری آب سیاه
- همه افراد باید از چشم پزشک خود بخواهند تا در هر بار معاینه، فشار چشم را اندازه‌گیری کند و بعد از ۴۰ سالگی باید حداقل سالی یک بار معاینه چشم انجام شود. در صورت بروز هر گونه تغییر در بینایی، باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
“““html
- به پزشک چشم مراجعه کنید.
- معاینه‌های چشمی شامل آزمایش میدان دید، اندازه‌گیری فشار چشم (تونومتری) و مشاهده پشت چشم (افتالموسکوپی) می‌شوند.
- یوگا به عنوان ورزشی که ارتباط بدن، ذهن و تنفس را تقویت می‌کند، محبوب است. اما یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که برخی حرکات یوگا ممکن است فشار چشم را افزایش دهند و برای افرادی که به گلوکوم (آب سیاه) مبتلا هستند، خطرناک باشند.
عواقب مورد انتظار
درمان آب سیاه چشم باید تا پایان عمر ادامه یابد. اگر این بیماری به موقع درمان شود، آسیب دائمی به بینایی ایجاد نخواهد کرد.
به یاد داشته باشید در این بیماری دید مرکزی تا مرحله آخر حفظ می‌شود و هیچ اختلالی در آن ایجاد نخواهد شد.
درمان بیماری آب سیاه یا گلوکوم
این بیماری درمان قطعی ندارد، اما می‌توان علائم آن را کنترل کرد. معمولاً می‌توان با دارو فشار چشم را در سطحی نگه داشت که از آسیب به عصب چشمی و از دست دادن بینایی در آینده جلوگیری شود.
داروهایی مانند دورزولامید که به عنوان مهار کننده آنزیم کربنیک استفاده می‌شوند، به تنهایی یا به همراه داروهای دیگر برای کاهش فشار داخل چشم به کار می‌روند.
داروهای ادرارآور نیز می‌توانند برای کاهش تولید مایع در چشم استفاده شوند. اگر با قطره‌های چشمی نتوان طیف بیماری را کنترل کرد، ممکن است از جراحی لیزری کمک گرفته شود.
چه افرادی در معرض خطر ابتلا به آب مروارید هستند؟
به طور کلی، آب مروارید از بیماری‌های چشمی است که با افزایش سن ارتباط دارد. بیشتر اوقات، این بیماری نتیجه طبیعی پیری است. افرادی که در معرض این بیماری قرار دارند شامل:
- افراد مسن:
حدود نیمی از افرادی که بالای 65 سال دارند درجاتی از آب مروارید دارند.
- افراد با سابقه خانوادگی:
برخی نوزادان با این بیماری به دنیا می‌آیند.
- افرادی با اختلالات متابولیک:
برخی افراد با ناهنجاری‌های متابولیکی مانند دیابت یا اختلالات مربوط به سوخت و ساز گلوکز ممکن است در سنین جوانی به این بیماری مبتلا شوند.
درمان آب مروارید در پزشکی
- امروزه، جراحی مؤثرترین درمان برای آب مروارید شناخته شده است.
- بیش از 95 درصد از بیمارانی که جراحی آب مروارید را انجام می‌دهند، دید بهتری نسبت به قبل خواهند داشت. این جراحی معمولاً به صورت سرپایی و در کمتر از نیم ساعت انجام می‌شود.
درمان خانگی آب مروارید با کمک طب سنتی
- یکی از روش‌های درمان این بیماری در طب سنتی، شست‌وشوی چشم با عرق رازیانه است. برای بهبودی لازم است این کار 40 شب انجام شود.
- چکاندن یک قطره آب لیمو تازه در چشم هر شب نیز از دیگر روش‌های درمان خانگی آب مروارید است. این کار نیز باید 40 شب ادامه یابد و سپس به مدت 40 شب دیگر یک قطره عسل در چشم چکانده شود.
- حجامت نیز از دیگر روش‌های درمان آب مروارید در طب سنتی است. برای این کار، حجامت باید در ناحیه پشت گوش (ماستوئید) توسط متخصص انجام شود و سپس دو هفته بعد حجامت ناحیه گیجگاهی انجام گیرد.
همچنین بخوانید:
سایت رضیم
“`
