تالاب گندمان : همه آنچه قبل از رفتن باید بدانید (+ تصاویر)

تالاب گندمان، زیبایی طبیعت استان چهارمحال و بختیاری

تالاب گندمان یکی از زیباترین تالاب‌های کشور ماست که در نزدیک شهری به همین نام در شهرستان بروجن واقع در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. این تالاب نه تنها بسیار زیباست، بلکه محلی برای مهاجرت پرندگان است و در میان ۱۰ تالاب برتر برای پرنده‌نگری کشور قرار دارد. به جز زیبایی‌های طبیعی که این تالاب را به یک مقصد عالی برای گردشگران تبدیل کرده، جاذبه‌های تاریخی نیز در آن وجود دارد.

محل قرارگیری تالاب گندمان

تالاب گندمان در کنار جاده بروجن به لردگان و نزدیک به شهر گندمان از شهرستان بروجن در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. فاصله تالاب تا بروجن ۲۰ کیلومتر و تا شهر گندمان ۴ کیلومتر است. تالاب گندمان یکی از منابع آبی حوزه آبریز آق بلاغ است و با فاصله کمی از تالاب چغاخور قرار دارد.

آب‌ جاری تالاب چغاخور به این تالاب نیز می‌رسد. دسترسی به تالاب از طریق جاده آسفالت روستاهای حسین آباد و نصیر آباد امکان‌پذیر است. مساحت تالاب ۱۲۰۰ هکتار است، اما اکنون با توجه به تصرف‌های انجام شده، این مساحت به ۹۸۰ هکتار کاهش یافته است. در اطراف تالاب، ۸ روستا وجود دارند که جمعیتی در حدود ۱۰,۰۰۰ نفر را در خود جای داده‌اند.

این تالاب در ارتفاع ۲۲۱۹ متری از سطح دریا قرار دارد. منابع آب تالاب شامل باران، برف، چشمه‌ها (چشمه‌های اطراف تالاب چون گل کوچک، گل بزرگ، مرادان و نصیرآباد) و رودخانه آق بلاغ هستند. در فصل پرآبی، عمق متوسط تالاب به حدود ۳۰ سانتیمتر می‌رسد. عمده زمین‌های تالاب دارای نفوذپذیری کمی هستند و شیب آن‌ها بسیار ملایم (بین صفر تا دو درصد) می‌باشد. سطح آب زیرزمینی نیز در عمق ۷۵ تا ۱۲۰ سانتیمتر از زمین شیرین است.

پیشینه تالاب

تالاب گندمان که به جز زیبایی‌هایش، زمانی محل شکار بهرام گور بوده است، نام خود را از شهری تاریخی در شمال شرق آن گرفته که محل اقامت خانواده‌های سلطنتی در قرن‌های گذشته بوده را دارد. آثار به جا مانده از سکونت‌گاه‌های آن زمان در تالاب دیده می‌شود. این تالاب در لیست ۱۰ تالاب برتر برای پرنده‌نگری در ایران قرار دارد و همچنین در دفتر بین‌المللی تحقیقات پرندگان آبزی لندن ثبت شده است.

عمر تالاب گندمان به یک میلیون سال می‌رسد و عمق خاک تورب یا زغال سنگ نارس تا ۱۲ متر است. این ویژگی به طور طبیعی می‌تواند باعث بروز آتش‌سوزی شود و اگر آتش به این عمق از خاک برسد، می‌تواند مشکلات جدی به وجود آورد. با وزش نسیمی، تالاب ممکن است دچار آتش‌سوزی شود.

پوشش گیاهی و جانوری

در پیرامون تالاب گندمان می‌توانید مرتع‌های زیبایی ببینید که معمولاً دامداران برای چرا دام‌های خود به اینجا می‌آورند. متأسفانه، همین دام‌ها یکی از عوامل تخریب تالاب هستند. انواع حیواناتی که در کنار تالاب زندگی می‌کنند، بیشتر شامل پرندگان هستند، که بعضی از آن‌ها در فصل زمستان به این تالاب مهاجرت می‌کنند و برخی دیگر نیز در تمام سال در اینجا زندگی می‌کنند.

پرندگان مهاجر که به این تالاب می‌آیند شامل مرغابی‌ها، باکلان، کوکر، سلیم، حواصیل و لک لک و… می‌شوند و حدود ۳۰ تا ۳۵ گونه پرنده مهاجر از مناطق سردسیر شمالی، هر سال در اواخر پاییز برای گذراندن فصل سرد و تخم‌گذاری به این تالاب می‌آیند. از پرندگان بومی ساکن تالاب هم می‌توان به لک لک‌ها، چنگر، سنقر و شکارچی‌ها اشاره کرد. همچنین، انواع مارها، قورباغه‌ها، لاک‌پشت‌ها و حیواناتی مانند گراز، شغال، گرگ، خفاش، روباه، خرگوش و نیز ماهی گورخری، سفید کولی، ماهی پوزه‌ای و سیاه‌ماهی نیز از دیگر گونه‌های جانوری این تالاب به شما می‌روند.

انواع گیاهانی که نیاز به رشد در شرایط مرطوب دارند نیز در اینجا وجود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به…