تانن موجود در چای چیست و چه فوایدی دارد؟ (2 نکته مهم)

تانن موجود در چای چیست و آیا این ماده برای بدن خاصیت دارد؟
تاننها گروهی از مواد هستند که در چای پیدا میشوند. به خاطر خواص و طعم خاصی که دارند، تحقیقات زیادی روی آنها انجام شده است. این مواد میتوانند فواید زیادی برای بدن ما داشته باشند.
تانن چیست؟
تاننها نوعی ترکیب شیمیایی هستند که به گروه بزرگتری از ترکیبات به نام پلیفنولها تعلق دارند. معمولاً مولکولهای آنها خیلی بزرگتر از نمونههایی هستند که در انواع دیگر پلیفنولها وجود دارد. این مولکولها به خوبی میتوانند با دیگر مولکولها، مانند پروتئینها و مواد معدنی ترکیب شوند.
تاننها به طور طبیعی در گیاهان خوراکی مختلف مانند پوست درخت، برگ، ادویهجات، آجیل، دانهها، میوهها و حبوبات یافت میشوند. گیاهان از این ترکیبات به عنوان یک سیستم دفاعی طبیعی در برابر آفات استفاده میکنند. تاننها همچنین به غذاهای گیاهی رنگ و طعم میدهند.
برخی از منابع غذایی غنی و رایج حاوی تانن:
- چای
- قهوه
- شراب
- شکلات
طعم تلخی که در این غذاها و نوشیدنیها وجود دارد، معمولاً به خاطر مقدار زیاد تانن در آنهاست.
میزان تانن موجود در چایهای مختلف
اگرچه چای بهطور کلی منبع خوبی از تانن است، اما عوامل مختلفی میتوانند بر مقدار نهایی آن در چای تأثیر بگذارند.
چهار نوع اصلی چای یعنی چای سفید، چای سیاه، چای سبز و چای اولانگ، همگی از برگ گیاهی به نام کاملیا سیننسیس تهیه میشوند و حاوی تانن هستند. اما غلظت این ترکیب به شدت تحت تأثیر نحوه تولید چای و مدت زمان دم کردن آن است.
برخی منابع میگویند چای سیاه بالاترین غلظت تانن را دارد، در حالی که چای سبز معمولاً به عنوان چای کمتانن شناخته میشود. چای سفید و اولانگ معمولاً بین این دو نوع قرار میگیرند. اما مقدار تانن در هر دو نوع بسته به روش تولید میتواند بسیار متفاوت باشد.
به طور کلی چایهای با کیفیت پایینتر سطح تانن بیشتری دارند و هر چه چای بیشتر دم بکشد، غلظت تانن در فنجان چای شما بیشتر میشود.
خواص تانن برای بدن چیست؟
انواع مختلفی از تانن در چای که ما روزانه مصرف میکنیم وجود دارد و هنوز هم تأثیر آنها بر بدن انسان به خوبی مشخص نشده است. با این حال تحقیقات اولیه نشان میدهد که برخی از تاننهای موجود در چای خواصی شبیه به دیگر پلیفنولها دارند و میتوانند با داشتن خاصیتهای آنتیاکسیدانی و ضد میکروبی به جلوگیری از بیماریها کمک کنند.
اپی گالوکاتچین گالات
یکی از مهمترین تاننهای موجود در چای سبز، اپی گالوکاتچین گالات (EGCG) نام دارد. EGCG متعلق به گروهی از ترکیبات به نام کاتچینهاست. تصور میشود که این ماده از فواید چای برای بدن ما حمایت میکند.
مطالعات بر روی حیوانات و آزمایشها نشان دادهاند که EGCG میتواند به کاهش التهاب و حفاظت از بدن در برابر آسیب سلولی و برخی بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی و سرطان کمک کند. با این حال، برای درک بهتر نحوه استفاده از EGCG برای حمایت از سلامت انسان، به تحقیقات بیشتری نیاز داریم.
تیفلاوینها و تئاروبیگینها
چای همچنین شامل دو گروه دیگر از تاننها به نامهای تیفلاوینها و تئاروبیگینهاست. چای سیاه دارای مقدار زیادی از این تاننهاست و به همین دلیل رنگش نسبت به دیگر چایها تیرهتر است.
دانشمندان هنوز اطلاعات زیادی در مورد تیفلاوینها و تئاروبیگینها ندارند، اما تحقیقات ابتدایی نشان میدهد که این ترکیبات میتوانند بهعنوان آنتیاکسیدانهای قوی در بدن عمل کرده و از آسیب سلولی ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت کنند.
بیشتر شواهد موجود در مورد تیفلاوینها و تئاروبیگینها محدود به آزمایشهای آزمایشگاهی و حیوانی است، بنابراین بررسیهای بیشتری در مورد آنها روی انسانها ضروری است.
الاگیتانینها
چای همچنین مقدار زیادی از تاننی به نام الاگیتانین دارد. تحقیقات اولیه نشان میدهد که الاگیتانینها ممکن است به رشد و فعالیت باکتریهای مفید روده کمک کنند.
اما هنوز نیاز به مطالعات بیشتری در این زمینه داریم. الاگیتانینها اخیراً به دلیل تأثیر بالقوهای که در درمان و پیشگیری از سرطان دارند، توجه زیادی به خود جلب کردهاند.
مانند سایر پلیفنولهای خوراکی، الاگیتانینها اثرات آنتیاکسیدانی و ضد التهابی قوی دارند. تحقیقات آزمایشگاهی نشان میدهند که این ترکیبات ممکن است به کاهش رشد و گسترش سلولهای سرطانی کمک کنند.
مطالعات فعلی امیدوارکننده هستند، اما برای اینکه بفهمیم آیا الاگیتانینها واقعاً اثرات ضد سرطانی بر روی بدن انسان دارند یا نه و اینکه این ترکیب چه نقشی در برنامههای درمانی یا پیشگیری از سرطان دارد، باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
عوارض جانبی احتمالی تانن
اگرچه تاننهای موجود در چای خواص زیادی برای بدن دارند، اما مصرف زیاد آنها ممکن است به عوارض جانبی منفی منجر شود. تاننها توانایی خاصی در ترکیب با دیگر مواد دارند که طعم عالی و مزه تلخی به چای میبخشد؛ اما همچنین میتوانند برخی فرآیندهای هضم را مختل کنند.
ممکن است جذب آهن را کاهش دهد
یکی از نگرانیهای اصلی در مورد تاننها این است که این ترکیبات احتمالاً میتوانند جلوی جذب آهن توسط بدن را بگیرند. تاننها در دستگاه گوارش میتوانند با آهن موجود در غذاهای گیاهی ترکیب شوند و مانع از جذب این ماده مهم در بدن شوند.
تحقیقات نشان دادهاند که این اثر به احتمال زیاد برای افرادی که سطح آهن خونشان طبیعی است، مشکلساز نمیشود، اما میتواند برای افرادی که دچار کمبود آهن هستند، مشکل ایجاد کند.
اگر شما کمبود آهن دارید اما میخواهید چای بنوشید، میتوانید با پرهیز از مصرف همزمان چای و غذاهای غنی از آهن، این مشکل را تا حدی کاهش دهید. بهتر است چای را بین وعدههای غذایی بنوشید.
ممکن است باعث حالت تهوع شود
اگر چای را با معده خالی بنوشید، تانین موجود در آن ممکن است باعث حالت تهوع شود. این عارضه به ویژه ممکن است افرادی را تحت تأثیر قرار دهد که مشکلات گوارشی دارند و معده حساسی دارند.
برای جلوگیری از این مشکل، میتوانید چای را همراه با غذایی در وعده صبحانه بنوشید یا کمی شیر به آن اضافه کنید. پروتئینها و کربوهیدراتهای موجود در غذاها میتوانند به این ترکیبات بچسبند و توانایی آنها را برای تحریک دستگاه گوارش کمتر کنند. همچنین به یاد داشته باشید که هرگز نباید چند فنجان چای را پشت سر هم بنوشید.
نکته آخر
تاننها ترکیبات شیمیایی هستند که در انواع غذاها و نوشیدنیهای گیاهی، از جمله چای، وجود دارند. آنها مسئول طعم خشک و تا حدی تلخ چای هستند و رنگ بعضی از انواع چای را تعیین میکنند.
تحقیقات اولیه نشان میدهند که تاننهای موجود در چای، به دلیل اثرات آنتیاکسیدانی و ضد التهابی که در بدن دارند، میتوانند فواید زیادی داشته باشند. با این حال، برای تأیید این نکته به تحقیقات بیشتری نیاز است.
تانن های چای ممکن است موجب حالت تهوع شوند، به ویژه اگر با معده خالی مصرف شوند. همچنین این ترکیبات میتوانند توانایی بدن در جذب آهن از برخی غذاها را مختل کنند.
برای بهرهمندی حداکثری از خواص چای غنی از تانن، این نوشیدنی را جدا از غذاهای حاوی آهن بنوشید و حتماً در حد اعتدال مصرف کنید.
همچنین بخوانید: