تخلیه کیست تخمدان (پارااوارین) چگونه انجام میشود؟ (2 نکته مهم)
کیست تخمدان یا پارااوارین چیست و چه علائمی دارد؟
کیست پارااوارین معمولاً طی عمل جراحی لاپاراتومی (یک نوع جراحی برای شکم) دیده میشود، اما شکل‌های بزرگتر آن خیلی نادرند. پارااواریوم بخشی است که بین لوله و تخمدان قرار دارد و از بقایای مجاری ولف به وجود می‌آید.
کیست‌های کوچک پارااوارین بیشتر در خانم‌های 30 تا 40 ساله شایع هستند. کیست‌های بزرگتر بیشتر در دختران و خانم‌های جوان دیده میشود.
کیست پاراتوبال (PTCs) یا پارااورین (Para ovarian cyst) کیسه‌ای پر از مایع است. این نوع کیست در خانم‌های نابارور یا دارای حاملگی نابجا (EP) بیشتر دیده میشود.
کیست‌های پارااوارین معمولاً کوچک هستند و اغلب به طور تصادفی در حین عمل جراحی یافت می‌شوند؛ اما در برخی موارد، ممکن است بسیار بزرگ شوند. این کیست‌ها در هر سنی ممکن است دیده شوند، اما بیشتر در دهه سوم و چهارم زندگی رایج هستند و ممکن است چندتا باشند.
کیست پارااوارین چه علائمی دارد؟
کیست‌های پارااوارین معمولاً کوچک و بین 2 تا 20 میلیمتر قطر دارند. این کیست‌ها معمولاً هیچ علامتی ندارند و پزشکان آنها را در طی عمل جراحی یا معاینه‌های معمول زنان کشف می‌کنند.
کیست‌های بزرگتر ممکن است باعث درد در ناحیه شکم یا لگن شوند.
چه چیزی باعث تشکیل کیست‌های پارااورین میشود و چه کسانی در خطر هستند؟
- در زمان تشکیل جنین، همه آنها دارای یک ساختار به نام کانال ولفن هستند که جایی است که اندام‌های جنسی مرد تشکیل می‌شوند.
- اگر جنین شروع به تشکیل اندام‌های جنسی زن کند، این کانال از بین می‌رود. گاهی اوقات، باقی‌مانده‌هایی از این کانال باقی می‌ماند. کیست پاراتوبال ممکن است از این باقی‌مانده‌ها رشد کند.
- کیست‌ها همچنین می‌توانند از باقی‌مانده‌های کانال‌های پروکسون فرونیک (Müllerian) به وجود بیایند که جایی است که اندام‌های جنسی زن رشد می‌کنند.
- عامل خطر شناخته‌شده‌ای برای کیست پارااوارین وجود ندارد، با این حال ممکن است نیودپلسم‌های خوش‌خیم (مانند Cystadenoma) در این کیست‌ها شکل بگیرد که در سونوگرافی به شکل گره‌های دیواری و گاهی با تقسیم‌های ظریف ظاهر میشود.
- بدخیمی در ۲٪ از کیست‌های پارااوارین دیده میشود، اما در کیست‌های کوچکتر از ۵ سانتیمتر، احتمال بدخیمی کمتر است.
کیست‌های پارااوارین چگونه ایجاد می‌شوند؟
- در زمان تشکیل جنین، همه جنین‌ها دارای ساختاری به نام کانال ولفن هستند. این مکان جایی است که اندام‌های جنسی مرد تشکیل می‌شوند.
- اگر جنین شروع به تشکیل اندام‌های جنسی زن کند، این کانال معمولاً از بین می‌رود. اما گاهی بقایای آن باقی می‌ماند.
- کیست پاراتوبال می‌تواند از این بقایا شکل بگیرد. همچنین، کیست‌ها ممکن است از بقایای کانال‌های پروکسون فرونیک تشکیل شوند که ساختار جنینی برای رشد اندام‌های جنسی زن است.
کیست پارااوارین چگونه تشخیص داده میشود؟
- تشخیص کیست پارااوارین نیاز به آزمایشات مختلف دارد و نمی‌توان آن را تنها بر اساس علائمی مانند درد زیر شکم تشخیص داد! اما اگر درد لگن یا شکم دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- پزشک ابتدا علائم و سوابق پزشکی شما را بررسی کرده و سپس معاینه فیزیکی برای بررسی نقاط درد انجام می‌دهد.
همچنین ممکن است پزشک از یک یا چند تست تشخیص زیر استفاده کند:
- سونوگرافی لگن یا سونوگرافی شکم
- MRI
- آزمایش خون
- لاپاراسکوپی
درمان کیست پارااوارین
درمان کیست پارااوارین به اندازه کیست بستگی دارد. اگر کیست کوچک و هیچ علامتی نداشته باشد، پزشک به شما پیشنهاد می‌دهد که صبر کنید و به طور دوره‌ای برای بررسی پیشرفت آن به او مراجعه کنید. اما اگر کیست بزرگتر از 10 سانتیمتر شود، پزشک توصیه می‌کند که کیست را خارج کنید.
در این شرایط، پزشک یکی از روش‌های زیر را برای برداشتن کیست انتخاب می‌کند:
- لاپاراسکوپی: این روش نیاز به یک برش کوچک در شکم دارد. این عمل ممکن است تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی موضعی انجام شود و معمولاً زمان کمتری نسبت به روش‌های دیگر نیاز دارد.
- لپاراتومی: این روش برشی بزرگتر در شکم ایجاد می‌کند و معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود.
آیا کیست پارااوارین خطرناک است؟
- برای کیست‌های پارااوارین هیچ عامل خطر خاصی شناخته نشده است. ولی ممکن است در این کیست‌ها نئوپلاسم خوش‌خیم مانند Cystadenoma شکل بگیرد که در سونوگرافی می‌تواند با گره‌های دیواری و در بعضی موارد با تقسیمات ریز مشخص شود.
- بدخیمی در 2 درصد کیست‌های پارااوارین مشاهده میشود، اما در کیست‌های کوچکتر از 5 سانتیمتر، احتمال بدخیمی کمتر است.
در برخی موارد، کیست پارااوارین ممکن است باعث بروز خطرات زیر شود:
- خونریزی: اگر کیست پاره شود، می‌تواند منجر به خونریزی داخلی شود.
- پیچیدگی: این به زمانی اطلاق میشود که کیست در اطراف خود بچرخد. این وضعیت می‌تواند باعث درد شدید، ناتوانی و احساس تهوع و استفراغ شود. اغلب اوقات، این شرایط در دختران جوان گزارش میشود.
- پارگی لوله فالوپی: اگر کیست نزدیک لوله فالوپی باشد، ممکن است که این لوله پاره شود.
هرچند کیست‌های بزرگ نادر هستند، ولی غیرممکن نیستند. این نوع کیست‌ها می‌توانند بر روی ارگان‌های داخلی فشار وارد کنند:
- رحم
- کلیه
- مثانه
- روده
این فشار ممکن است باعث هیدرونفروز شود. هیدرونفروز که به ورم کلیه به دلیل ایجاد ادرار اضافی اطلاق میشود. کیست‌های بزرگ ممکن است باعث خونریزی رحم و درد در زمان رابطه جنسی شوند.
آیا کیست پارااوارین بر باروری تأثیر می‌گذارد؟
- کیست‌های پاراتوبال کوچک نباید بر روی باروری شما تأثیر بگذارند. اما کیست‌های بزرگ یا پیچیده و یا پاره شده ممکن است منجر به مشکلاتی شوند.
- عمل جراحی فوری می‌تواند به حفظ سلامت تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ کمک کند.
- معمولاً کیست‌های پارااوارین در یک طرف بدن تشکیل می‌شوند، بنابراین حتی اگر یک تخمدان یا لوله برداشت شود، هنوز هم امکان تخمک گذاری وجود دارد.
- بیشتر کیست‌ها کوچک و بی‌علامت هستند. اندازه آنها معمولاً بین 1 تا 8 سانتیمتر است. این کیست‌ها معمولاً در جراحی یا در حین بررسی‌های تصویری مشخص می‌شوند.
- کیست‌های بزرگتر ممکن است به اندازه 20 سانتیمتر یا بیشتر برسند و ممکن است علائمی مانند فشار و درد در شکم و کمر به همراه داشته باشند. کیست‌های بزرگ می‌توانند باعث پیچیدگی آدنکس شوند که با درد شدید همراه است.
همچنین بخوانید:
