تشخیص آرتروز زانو : راههای تشخیص آرتروز با بررسی صدای زانو (2 نکته مهم)
آرتروز چیست ؟
آرتروز (Osteoarthritis) به معنای ورم مفاصل است. ورم به عنوان یک واکنش طبیعی بدن به بیماری‌ها یا آسیب‌ها شناخته می‌شود و می‌تواند شامل علائمی مانند درد، سختی و احساس گرفتگی باشد.
ورم‌هایی که به مدت طولانی باقی می‌مانند یا به طور مکرر تکرار می‌شوند (البته مثل آرتروز) ممکن است به بدن آسیب بزنند.
مفصل جایی است که دو یا چند استخوان به هم وصل می‌شود، مثل زانو یا لگن.
بخشی از استخوان که در مفصل با استخوان دیگر تماس دارد، با ماده‌ای نرم و اسفنجی به نام غضروف پوشیده شده است تا بتواند به راحتی و بدون درد حرکت کند.
در مفاصل، مایعی لزج به نام مایع سینوویال تولید می‌شود که مفصل را تغذیه کرده و اصطکاک آن را کاهش می‌دهد. استخوان‌ها با رشته‌های محکم به نام رباط به هم متصل می‌شوند.
رباط‌ها به حفظ ثبات استخوان‌ها کمک کرده و عضلات و تاندون‌ها نیز از مفاصل حمایت کرده و به شما کمک می‌کنند تا حرکت کنید.
در بیماری آرتروز، یک یا چند بخش از مفصل دچار ورم شده و باعث درد، سختی و گاهی مشکل در حرکت می‌شود. برخی از انواع آرتروز ممکن است بر دیگر نقاط بدن مانند پوست و ارگان‌های داخلی تأثیر بگذارد.
آرتروز تا چه میزان شایع است ؟
بیماری آرتروز بسیار رایج است. تخمین زده می‌شود بیش از 70 میلیون نفر در ایالات متحده (یعنی از هر سه نفر یک نفر) به نوعی از ورم مفاصل یا درد مفاصل مبتلا هستند.
آرتروز یکی از دلایل اصلی از دست دادن روزهای کاری و حتی ناتوانی به شمار می‌رود. این بیماری می‌تواند هر کسی را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد، اما شیوع آن در افراد مسن بیشتر است.
تشخیص آرتروز
تشخیص زودهنگام آرتروز زانو می‌تواند از بروز آسیب‌های دائمی جلوگیری کند. آرتروز معمولاً با بررسی تاریخچه پزشکی و معاینه زانو شناسایی می‌شود.
پرتونگاری (اشعه ایکس) می‌تواند در تشخیص آرتروز زانو مفید باشد. در این روش، غضروف به طور واضح ظاهر نمی‌شود، بنابراین میزان آسیب غضروف با توجه به فاصله بین استخوان‌ها بررسی می‌شود.
بنابراین، در پرتونگاری معمولی احتمال مشخص نشدن آرتروز در مراحل اولیه بیماری بالاست و ممکن است دو رادیولوژیست نظر متفاوتی درباره یک تصویر یکسان داشته باشند.
اما ام. آر. آی، بافت‌های نرم و استخوان‌ها و همچنین مفصل در حال حرکت را نشان می‌دهد.
تصویربرداری پیشرفته با اشعه ایکس نوعی جدید از پرتونگاری است که علاوه بر استخوان‌ها، بافت‌های نرم را نیز نمایان می‌کند.
این روش از مقادیر بسیار کمی از تشعشع استفاده می‌کند؛ و هنوز کاربرد این تکنیک برای تصویربرداری از غضروف در بیمارستان‌ها رایج نشده است.
اما دانشمندان در تلاش‌اند تا با ساخت انبوه این دستگاه، امکان استفاده از آن را برای همه فراهم کنند.
تشخیص آرتروز با بررسی صدای زانو
محققان دانشگاه لنکستر در انگلستان موفق به توسعه یک روش غیر تهاجمی شده‌اند که از طریق صدای مفاصل زانو، آرتروز را با دقت بالا در مراحل اولیه شناسایی می‌کند.
تشخیص آرتروز روش‌های مختلفی دارد. در این روش جدید، میکروفون‌های کوچکی به زانو متصل می‌شوند تا صداهای با فرکانس بالا ناشی از حرکت مفاصل زانو را در زمان نشستن، راه رفتن و ایستادن ضبط کنند.
سپس این سیگنال‌ها توسط کامپیوتر تحلیل می‌شوند تا سلامت مفاصل زانو به دقت مورد بررسی قرار گیرد. این تجزیه و تحلیل بر اساس شکل موج‌های صوتی در حین حرکت زانو انجام می‌شود.
این راهکار برای اولین بار در تشخیص آرتروز زانو استفاده شده و دقت آن بسیار بالا است. این روش ساده، ارزان، غیر تهاجمی و دقیق است و نه تنها به شناسایی زودهنگام بیماری کمک می‌کند، بلکه روند درمان را نیز موثرتر می‌سازد.
آرتریت (التهاب مفاصل) به دردناک بودن در منطقه مفاصل اشاره می‌کند و یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که افراد با گذشت زمان و بالا رفتن سن با آن مواجه می‌شوند.
“`html
شایع‌ترین دردهای ناشی از آرتروز در نواحی زانو، لگن، ستون فقرات و دست‌ها مشاهده می‌شود.
به طور طبیعی در بین مفاصل، یک نوع ماده روان‌کننده وجود دارد. اما وقتی که در بیماری آرتروز میزان تولید این ماده کاهش می‌یابد، مفاصل و غضروف‌ها به هم ساییده می‌شوند. این وضعیت نه تنها درد ایجاد می‌کند، بلکه باعث می‌شود بیمار در انجام کارهای روزمره مثل راه رفتن و نشستن مشکل داشته باشد.
اضافه وزن، سن و آسیب‌های قبلی به مفاصل، سه عامل اصلی بروز آرتروز هستند. برای درمان این بیماری، ممکن است پزشک دارو تجویز کند، ورزش را توصیه کند و در موارد شدید، عمل جراحی لازم باشد.
راه های درمان آرتروز زانو
درحالی که استئوآرتریت به عنوان نوعی آرتروز غیرالتهابی شناخته می‌شود، با کمی التهاب هم همراه است. اما این التهاب به شدت التهاب نوع‌های دیگری مانند آرتریت روماتوئید نیست.
آرتروز زانو بیشتر در میان افراد مسن و میانسال دیده می‌شود و به تدریج وخیم‌تر می‌شود، بنابراین به عنوان یک بیماری «فرسایشی» شناخته می‌شود. با این حال، فعالیت‌های طبیعی مانند راه رفتن به بروز آرتروز زانو منجر نمی‌شود و علت دقیق ایجاد آرتروز زانو و تحلیل غضروف‌ها مشخص نیست.
در یک مطالعه که در دانشگاه هند انجام شد، دانشمندان آنزیم‌هایی را شناسایی کردند که به غضروف مفصلی آسیب می‌زنند. آنها آزمایش کردند که یک آنتی‌بیوتیک به نام داکسی‌سیکلین، که می‌تواند این آنزیم‌ها را مهار کند، توانایی کاهش سرعت تحلیل غضروف را دارد. همچنین روغن کبد ماهی کاد هم اثر مشابهی دارد. بسیاری از بیماران مبتلا به آرتروز زانو به دلیل درد یا نگرانی از افزایش علائم، فعالیت خود را کاهش می‌دهند. این کار باعث می‌شود که عضلات نگهدارنده زانو ضعیف‌تر شده و فشار بیشتری به مفصل زانو وارد شود.
درمان با جراحی
اگر هیچ‌کدام از روش‌های غیرجراحی برای کنترل درد بیمار مؤثر نباشد، پزشک ممکن است درمان جراحی را پیشنهاد کند.
درمان آرتروز با جراحی آرتروسکوپی
جراحی آرتروسکوپی یک روش جراحی غیرتهاجمی است که در آن دوربینی به همراه نمایشگر از طریق یک برش کوچک وارد بدن می‌شود. این عمل معمولاً به صورت سرپایی و کم‌خطر انجام می‌گیرد. در این روش، غضروف آسیب‌دیده بریده می‌شود، زائده‌های استخوانی حذف شده و قطعات جداشده از غضروف خارج می‌شوند.
تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض زانو یا آرتروپلاستی یک عمل جراحی نسبتاً بزرگ و پیچیده است که آخرین گزینه درمان برای موارد شدید آرتروز زانو است. این عمل زمانی انجام می‌شود که تمام روش‌های دیگر برای کاهش درد مؤثر نبوده باشند.
تعویض مفصل زانو بی‌نقص نیست و عمر مفید آن حدود 10 تا 20 سال است. پس از این عمل، بیمار می‌تواند فعالیت‌های روزانه و ورزش‌های ملایم را بدون درد انجام دهد، اما استفاده مداوم ممکن است فرسایش زانو را تسریع کند.
پیوند غضروف
متاسفانه، پیوند غضروف برای بیماران مبتلا به آرتروز زانو قابل انجام نیست و تنها در موارد نادر ناهنجاری‌های کوچک غضروف ممکن است کاربرد داشته باشد. این روش شامل برداشتن تکه‌های کوچک غضروف از ناحیه‌ای است که کمترین فشار را تحمل می‌کند. سپس این غضروف خارج از بدن پرورش می‌یابد و مجدداً برای ترمیم آسیب‌های جزئی به بدن برگردانده می‌شود.
درمان بدون جراحی
هدف از درمان آرتروز زانو کاهش درد و کمک به بیمار برای بازگشت به فعالیت‌های روزانه است.
دارو
درمان دارویی با استفاده از استامینوفن آغاز می‌شود که می‌تواند کمک کند تا درد کنترل شود. برخی بیماران احساس بهتری با داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) یا سلبرکس دارند که به کاهش درد کمک می‌کند. همچنین ممکن است داروهای ضددرد مخدر برای افرادی که به مسکن‌های قوی‌تری نیاز دارند، تجویز شوند.
تزریق
مایع مفصلی دارای اسید هیالورونیک است که خاصیت چسبندگی و غلظت دارد. تولید اسید هیالورونیک در مفصل به حفظ روان‌کنندگی مفصل کمک می‌کند و در مدیریت درد مفید است.
“`
هیالورونیک با ابتلا به آرتروز کمتر می‌شود و میزان آن در مایع مفصلی کاهش می‌یابد.
وقتی مایع مفصلی رقیق‌تر می‌شود، قابلیت حرکت و جذب ضربه مفصل نیز کاهش پیدا می‌کند.
در روش درمانی به نام ویسکو ساپلمنتیشن، سه بار در سه هفته، تزریق انجام می‌شود. مایعی با ویژگی‌های مشابه مایع مفصلی طبیعی (اسید هیالورونیک) درون مفصل زانو تزریق می‌گردد تا از آن محافظت کرده و حرکت آن را آسان‌تر کند.
(مایع مفصلی که به آن مایع سینوویال نیز گفته می‌شود، در زمان آرتروز زانو رقیق‌تر می‌شود.) معمولاً تسکین درد زانو حدود 6 تا 9 ماه طول می‌کشد و اگر علائم دوباره بروز کند، می‌توان تزریق‌ها را تکرار کرد.
این روش درمانی در موارد خفیف بسیار مؤثر است و حتی در موارد شدیدتر نیز بیش از 50 درصد تزریق‌ها با موفقیت همراه بوده‌اند.
بیشتر بخوانید :
